Lezzetli bir yaz meyvesi olan kiraz; bolca B, C vitamini, antioksidanlar ve magnezyum gibi besinler içerir. Pek çok kronik hastalığa karşı koruyucudur. Kalp sağlığını destekler, gut hastalığı semptomlarını hafifletir, içerdiği melatonin sayesinde uyku kalitesini arttır. Düşük kalorisi nedeniyle diyet için ideal bir meyvedir. Komposto, reçel, tatlılar ve soslar gibi çeşitli alanlarda kullanılabilir. Fruktoz ve sorbitol şekerleri içerdiği için, irritabl bağırsak sendromu hastalarında yan etkilere neden olabilir.
İçindekiler
Gülgiller familyasından olan kiraz, lezzetli ve besleyici bir meyvedir. Çok iyi bir antioksidan ve lif kaynağıdır. Çoğu meyve gibi kalori bakımından düşüktür. 1 bardak çekirdeksiz kiraz 19 gram şeker ve 24 gram karbonhidrat içerir. Taze, kurutulmuş veya dondurulmuş şekilde kullanabilirsiniz.
Kiraz, zengin bir C vitamini deposu olmasının yanı sıra B ve K vitaminleri de içerir. Potasyum başta olmak üzere magnezyum ve bakır gibi önemli minerallere sahiptir. Bunlardan biri meyveye koyu kırmızı rengini veren antosiyanindir. Kiraz ne kadar ekşi olursa, antosiyanin miktarı o kadar yüksek olur. Kirazda ayrıca hidroksisinamik asit ve perilil alkol gibi iki güçlü antioksidan da bulunur.(1)
K vitamini neye yarar? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları ve eksikliği
Kirazın kalorisi oldukça düşüktür. Bir su bardağı taze çekirdeksiz kiraz yaklaşık olarak 95 kaloridir.
Kirazın iltihap önleyici ve antioksidan içeriği egzersize bağlı hasar ve kas ağrısını hafifletebilir. Ancak araştırmalar kirazın ekşi hali olan vişnenin konsantre halinin veya suyunun daha etkili olabileceğini gösteriyor.(2)
İçerisinde yüksek miktarda melatonin (uyku hormonu) bulunan kiraz, uykusuzluk için faydalı olabilir. Yapılan bazı araştırmalar, özellikle ekşi kiraz (vişne) suyunun uyku süresini ve uyku kalitesini iyileştirdiğini göstermiştir. Ancak tüm çalışmalar konsantre kiraz ürünleriyle yapılmıştır, aynı etkiyi elde etmek için yemeniz gereken kiraz sayısı çok fazla (25 kiraz ya da 100 vişne) olmalıdır.(3)
İltihaba neden olan besinler! İltihap kurutan şifalı bitkiler ve kürler
Kiraza rengini veren antosiyaninler ve diğer antioksidanlar hücre hasarına neden olan ve kanser riskini arttıran serbest radikalleri engelleyebilir. Ayrıca içerdiği C vitamini akciğer kanserine, lif ise kolon kanserine karşı koruyabilir. Ancak konuyla ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.(4)
Gut hastalığı, kanda ürik asit yüksekliği nedeniyle oluşan ve eklemlerde aşırı şişme iltihaplanma ve ağrıya neden olan bir hastalıktır. Araştırmalar kirazın ürik asit seviyelerini düşürebildiğini ve güçlü iltihap önleyici etkisiyle, inflamatuar proteinleri baskılayarak iltihabı ve gut semptomlarını azaltabileceğini gösteriyor.(5)
Kiraz, antosiyaninler ve kuersetin gibi güçlü antioksidanlar içerir. Bu sayede, vücuttaki oksidatif stresi azaltarak iltihaba iyi gelir. Ayrıca, hem iltihabı hem de iltihabın neden olduğu çeşitli kronik hastalıkları önleyebilir.
Kiraz özellikle potasyum ve polifenol antioksidanları gibi kalp sağlığını destekleyen besinler ve bileşikler açısından zengindir. Kiraz tüketmek kan basıncını dengelediği için kalp hastalığı ve felç riskini azaltır. Ayrıca içerdiği antosiyaninler, flavonoller ve kateşinler sayesinde vücudu hücre hasarından koruyarak da kalp sağlığını destekler.
Kirazda bolca bulunan potasyum vücuttaki fazla sodyumun atılmasını kolaylaştırır. Fazla sodyum tansiyona neden olur. Bu nedenle düzenli kiraz tüketimi tansiyonu düşür ve kan basıncını dengeler.
Kurutulmuş kiraz sapının faydaları nelerdir? Çayı nasıl hazırlanır?
Kiraz doğrudan kilo kaybına yol açmaz, ancak yüksek lifli, düşük kalorili bir besin olduğu için diyet programına rahatlıkla eklenebilir. Lif hem sindirimi düzenler hem de uzun süre tok kalmanızı sağlar. Kirazın şeker oranının ve glisemik indeksinin nispeten düşük olması da kan şekerini dengelemeye yardımcı olabilir.
Kirazda bulunan lif, sindirimi yavaşlatarak uzun süre tok kalmaya yardımcı olur. Aynı zamanda düşük glisemik indeksli bir meyve olduğu için, insülin seviyelerinde yüksek ve hızlı artışa neden olmaz. Düşük kalorili olduğu için de diyette tüketmek güvenlidir.
Kirazı, mevsiminde taze, mevsimi dışında ise dondurulmuş, kurutulmuş, konserve veya meyve suyu olarak tüketebilirsiniz. Taze kiraz yedikten sonra saplarını da kurutarak çay yapmak için kullanabilir. Ayrıca kirazla kek, pasta, turta, reçel, komposto yapabilirsiniz.
İrritabl bağırsak sendromu olan kişiler, fruktoz ve sorbitol adı verilen şekerler içerdiği için kiraza karşı aşırı duyarlılık gösterebilir. Ayrıca, oral alerji sendromu olan kişiler, kirazı kontrollü tüketmelidir.
Kiraz oldukça sağlıklı bir meyvedir. Hamileler güvenle kiraz yiyebilir. İçerdiği vitamin ve mineraller gebelik dönemi için çok faydalıdır. Ancak hamilelerin aşırı kiraz yemekten kaçınması önerilir; gaz ve kramplara neden olabilir. Kiraz alerjiniz varsa tüketmeyin.
Kiraz, lif bakımından zengin bir meyvedir. Fazla tüketildiğinde hazımsızlığa, bağırsak gazına, şişkinliğe ve ishale neden olabilir. Ayrıca bazı kişiler için risk oluşturacak ve gastrointestinal rahatsızlığa yol açacak, doğal bir şeker alkolü olan sorbitol içerir. Bu nedenle sınırlı tüketilmesi gerekir.
Vişne neye iyi gelir? Çayı nasıl yapılır? Faydaları ve zararları
Kiraz alerjisi nadir görülse de ciddi risklere neden olabilir. Birincil ve ikincil olarak iki tipi vardır. Birincil tipinde kişinin meyvenin kendisine alerjisi vardır. İkincil türü ise polene karşı birincil alerjisi olan yetişkinlerde görülür. Bazı çiğ meyve ve sebze türlerine alerjisi olanların kiraza da alerjisi olabilir. Bu durum Oral Alerji Sendromu (OAS) olarak adlandırılır. Örneğin, eğer huş ağacı polenine karşı birincil alerjiniz varsa, genellikle kiraz, elma, kayısı, şeftali, armut, erik, yer fıstığı, badem ve fındık gibi benzer proteinler içeren meyvelere alerjik reaksiyon gösterebilirsiniz. Belirtiler genellikle hafiftir.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- A Review of the Health Benefits of Cherries,2- Novel insights in health-promoting properties of sweet cherries,3- Is there a role for cherries in the management of gout?4- Sweet Cherries as Anti-Cancer Agents: From Bioactive Compounds to Function,5- Cherries and health: a reviewYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?