Kimyon, otsu bir baharattır; anavatanı Akdeniz ve Orta Doğudur. Türk, Latin, Hint ve Arap mutfağında yaygın kullanılan bir baharattır. Aynı zamanda eski çağlardan beri şifalı bir bitki olarak da kullanılmıştır. Siyah kimyon tohumları, karbonhidrat, mineraller, protein ve yağ asitleri de dahil yaklaşık 100 farklı kimyasal bileşen içerir. Kalp ve damar sağlığına ve diyabete iyi gelen kimyon bağışıklık sistemini de güçlendirir. Sağlığa pek çok faydası olan kimyonu aşırı tüketmeyin; ciddi sorunlara neden olabilir.
İçindekiler
Kimyon, maydanozgiller familyasına ait bir şifalı bitkidir. Dünyanın pek çok yerinde karabiberden sonra en yaygın kullanılan baharattır. Kurutulmuş tohumlar veya öğütülmüş toz şeklinde satılır. Köri tozu gibi birçok baharat karışımında da kullanılır. Ayrıca yemeklere lezzet katmasının yanı sıra, yıllardır dünyanın birçok yerinde şifa amaçlı da kullanılmaktadır. Bazı Güneydoğu Asya ülkelerinde sindirim, öksürük ve ağrı gibi sağlık sorunlarına karşı kullanılmaktadır.
Karabiberin faydaları nelerdir? Karabiber çayı neye iyi gelir?
Tam anlamıyla bir demir deposu olan kimyon, vitamin ve mineraller açısından oldukça zengin olan bir baharattır. Kimyon tohumu, yüksek oranda kalsiyum, potasyum, magnezyum içerir. A, B12, B6, C ve D vitaminleri açısından da ideal bir kaynaktır. Aminoasitler, protein, karbonhidrat açısından da zengin olan kimyon, lifli bir besindir.
Kimyonda yer alan magnezyum, sodyum ve uçucu yağlar; sindirimi hızlandırır. Bir miktar sıcak suya eklenerek, tüketildiğinde mide ağrılarına iyi gelir. Kimyon, şişkinlik başta olmak üzere çoğu gastrointestinal bozuklukları tedavi edicidir. İrritabl bağırsak sendromu semptomlarını hafifletir. Etkili bir gaz giderici olarak, gaz problemlerinizi hafifletir.
Kimyon kabızlığa iyi gelir. Kabızlık sorunu olanlar düzenli kimyon tüketerek sorunlarını hafifletebilirler. Kimyondaki timol isimli madde, bağırsaklardaki besinlerin sindirimden sorumlu emzimleri salgılayan salgı bezlerini uyarır ve sindirimi kolaylaştırır.
Demir deposu olarak bilinen kimyon, çocuklarda büyümeyi destekler. Genç kadınların adet döneminde kaybettikleri kanın yenilenmesini sağlar. Çocuklar tarafından tüketildiğinde çocukların sağlıklı kas ve kemik gelişimine katkıda bulunur. Demir eksikliği ile karşılaşmamak için yemeklerinize bir miktar kimyon baharatı ilave edebilirsiniz.
Kandaki yüksek şeker miktarını azaltan kimyon, diyabet tedavisinde etkilidir. Kanda üretilen şeker, normal işlevini kaybettiğinde proteine bağlanırken AGE’ler oluşur. AGE’ler, böbrek, sinir ve küçük kan damarlarına zarar verirler. Kimyonda AGE’leri azaltan önemli bileşenler bulunur. Kimyon takviyeleri ile kan şekeri kontrol altında tutulabilir.
Kekiğin faydaları nelerdir? Kekik yağı neye iyi gelir? Nasıl kullanılır?
Anti-kanserojen ve antioksidan olarak, kolon ve meme kanseri başta olmak üzere çoğu kanser türüne karşı koruyucu özelliği vardır. Tümör oluşumunu durdurarak, tümörün daha geniş alanlara yayılımını engeller. Kimyonda bulunan fenoller, flavonoidler, alkaloidler ve antioksidanlar, vücudumuza zarar veren serbest radikallerle savaşır. Serbest radikallerin inflamasyona yol açmasının ve DNA’ya zarar vermesinin önüne geçer.
Kötü LDL kolesterol seviyelerini düşüren kimyon, sağlıksız kan trigliseritlerini azaltır. Yapılan bilimsel bir çalışmada kimyon takviyeleri kullanan hastaların kan kolesterolünde düzelmeler elde edilmiştir. Ancak, diyette baharat olarak kullanılan kimyonun aynı etkiye sahip olup olmadığı henüz bilinmemektedir.
Antimikrobiyal birtakım özelliklere sahip olan bu şifalı bitki, gıda kaynaklı enfeksiyon ve ishal riskini azaltır. Sindirildiği zaman antibiyotik olarak hareket eden megalomisin isimli bir bileşeni serbest bırakır. Gıda kaynaklı bakteri ve enfeksiyoz mantar gelişimini önler. Birtakım bakterilerin ilaç direncini azaltır.
Tıpkı bir balgam söktürücü gibi davranan kimyon, balgamın hapşırma, öksürme ve tükürme yollarıyla dışarı atılmasını sağlar. Astım ve bronşit gibi solunum yolu enfeksiyonlarının doğal tedavisinde kimyon çayından yararlanılabilir.
Karanfil yağı neye iyi gelir? Karanfilin faydaları nelerdir?
Kötü kolesterolle savaşır ve kalp ve damar sağlığına da iyi gelir. Damar tıkanıklığı, kalp krizi ve inme riskini önemli ölçüde azaltır.
Nanenin faydaları nelerdir? Nane limon çayı neye iyi gelir, nasıl yapılır?
Kimyonun zayıflatıp zayıflatmadığını tespite yönelik yapılan bir çalışmada bir miktar yoğurda kimyon takviyeleri eklenmiş ve hastalar tarafından tüketilmiştir. Kimyonlu yoğurt tüketenlerin kimyonsuz yoğurt tüketenlere nazaran daha kolay kilo verdiği tespit edilmiştir. Konsantre kimyon takviyelerinin düzenli kullanımı pek çok çalışmada kilo kaybını kolaylaştırmıştır. Ancak tüm çalışmalardan aynı sonuç elde edilemediğinden bu hususta daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bununla birlikte kimyon, pek çok diyetisyen tarafından sağlıklı bir şekilde zayıflamak isteyenlere önerilmektedir.
Kimyonun faydalarından maksimum seviyede yararlanmak adına günde bir iki bardak kimyon çayı tüketebilirsiniz. Bu çay, kimyonun tüm faydalarına sahiptir. Hafızayı güçlendirmenin yanı sıra depresyon tedavisinde etkilidir. Stres ve gerginliğe iyi gelir, sizi sakinleştirir ve gerginliğinizi alır. Gece yatmadan birkaç saat önce içilen bir fincan kimyon çayı, daha rahat uyumanızı sağlar.
Öncelikle 1 bardak suyu ve 1/2 çay kaşığı kimyon tohumunu bir cezveye koyun. Kaynadıktan sonra çayı 5 dakika demlenmeye bırakın. Çayınız ılıdığında içebilirsiniz.
Şeker hastalarının kimyonu tüketirken dikkatli olması ve aşırıya kaçmaması önerilir. Kimyon tüketimi, kan şekerini düşürebilir. Ayrıca düzenli tüketildiğinde bağımlılığa neden olan narkotik etki gösteren bir bitkidir. Bu yüzden kimyon tüketiminde bilinçli ve dikkatli davranmanız gerekir. Kronik bir rahatsızlığınız varsa ve düzenli ilaç kullanıyorsanız kimyon çayı tüketmeden önce mutlaka doktorunuza danışın.
Kimyonun pek çok kullanım şekli mevcuttur. Aktarlarda toz halinde satışa sunulan kimyon tozu, yemeklerde baharat olarak kullanılır. Kimyonun tohumunun demlenmesiyle çay hazırlanabilir. Yağı ise cilt rahatsızlıklarında topikal olarak uygulanabilir. Ayrıca bu yağ saçları beslemek için şampuanların içine az miktarda eklenebilir. Bununla birlikte kozmetik sektöründe üretilen pek çok cilt ve saç bakım ürününde de kimyon özütü yer almaktadır.
Zencefil neye iyi gelir? Nasıl tüketilmeli? Besin değeri ve faydaları
Kimyon çoğu yemeğe lezzet katan bir baharattır ancak keskin kokusu nedeniyle fazla kullanıldığında yemeklerin tadını baskılayabilir. Bu yüzden dikkatli kullanılmalıdır. Neredeyse bütün et yemeklerinde kullanılabilir. Köfte, tandır, çöp şiş, kebap çeşitleri ve tavuk yemeklerine çok yakışır. Ayrıca etleri marine ederken de kullanabilirsiniz.
Kimyon sadece et yemeklerinde değil sebze yemeklerinde de kullanılabilir. Özellikle kuru fasülye, mercimek, nohut gibi bakliyat yemeklerinin vazgeçilmez baharatıdır. Eğer hint ya da ortadoğu mutfağına ait yemekler pişiriyorsanız kimyonu bolca kullanabilirsiniz.
Hamilelikte az miktarda kimyonun kullanımı, anne adaylarının sıklıkla karşılaştığı gaz, sindirim, hazımsızlık gibi pek çok sindirim sorununa iyi gelir. Aynı zamanda anne adayının stresini ve gerginliğini alır. Ancak aşırı tüketimi, hamilelikte erken doğuma ve hamileliğin düşükle sonuçlanmasına neden olabilir. Kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Kimyon, emziren anneler tarafından tüketildiğinde annede süt salgılanımını ve sütün kalitesini arttırır. Bir çay kaşığı bal ve toz kimyonu karıştırın ve yatmadan önce ılık sütle tüketin. Ayrıca çok aşırıya kaçmadan çayını da içebilirsiniz.
Melisa (oğul) otunun faydaları nelerdir? Melisa çayı nasıl hazırlanır?
Kimyonun aşırı tüketimi birtakım yan etkilerle karşılaşmanıza neden olabilir. Bu yan etkiler, daha çok kimyonun içeriğinde bulunan maddelere karşı aşırı hassasiyeti bulunan kişilerde görülür. Uzun bir süre boyunca kimyonun düzenli tüketimi, ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Nigella sativa L. (Black Cumin): A Promising Natural Remedy for Wide Range of Illnesses2- The Effect of Cumin cyminum L. Plus Lime Administration on Weight Loss3- Anti-Inflammatory Effects of Cumin Essential OilYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Biz caşıb paxlava bişirəndə hill yerinə kimyon töktük ona görə mən bunu araşdırdım
O paxlavaların axırı necə oldu ?