Kesik & yaralanmalarda acil yardım ve yapılması gerekenler

9 Eylül 2016 | 22 Kasım 2020 | Kategori: Cerrahi, Yara tedavisi Print

213 Paylaşım

Hastanelerin acil servislerine en sık başvuru nedenlerinin başında hafif yaralanmalar ve kesikler geliyor. Bu konuda tecrübesiz kişilerin yaptığı bilinçsiz uygulamalar; yaralanmalara, uzuv kopmaları hatta hayati tehlikeye neden olacak tablolara yol açabiliyor. Acil Servis Uzmanı Dr. Nabi Gökhan Ferahcan, yaralanma ve kesiklere karşı alınması gereken önlemler ve yapılması gereken acil müdahaleler hakkında bilgi verdi.

Yara üzerine tütün, kül veya şeker sürülmemeli

Ciltte meydana gelen ufak kesiler ile sıyrıklar fazla kanamaya sebep olmamaktadır. Ancak bu tür kesiler zamanında tedavi edilmeği takdirde o bölgenin enfeksiyon kapmasına neden olabilmektedir. Yaralanma olduğu zaman ilk olarak yara üzerine temiz bir gazlı bez ile kompresyon yapılmalı, antiseptik solüsyon ile temizlenmeli daha sonra ise yara bandı ile bölge kapatılmalıdır. Kesim alanında antiseptik solüsyon ve gazlı bez olmadığı takdirde ise yara sabunlu su ile yıkanarak temizlendikten sonra temiz bir bez parçası ile kapatılabilir. Meydana gelen derin kesilerde kanı durdurmak için yaranın üzerine kesinlikle tütün, kül ve şeker gibi maddelerin sürülmemesi gerekir.

Acil durumlarda mutlaka bilmeniz gereken en önemli 10 ilk yardım kuralı

Bu tür müdahaleler yaranın enfeksiyon kapmasına neden olabilir. Derin kesilerde de basit kesiler de yapılan işlemler yapılarak dikiş atılması için en yakın hastaneye başvurulması gerekir. Kişi hastaneye getirilene kadar kesinin olduğu yer kalp hizasından yukarıda tutularak kan kaybının önlenmesi gerekir. Kurban alanında kesi yaralanmalarına maruz kalan kişilerin tedavilerinden sonra 48 saat içinde mutlaka tetanos aşısı yapılmalıdır.

Derin kesiler sakatlıklara yol açabilir

Kurban alanında acemi kasaplar bazen kullandıkları kesici delici aletleri kendilerine saplayabilmektedir. Bu tür durumlar ile karşı karşıya kalanlar delici aletleri saplandığı yerden çıkarmak isterken yaraya daha fazla zarar verebilir. Bu nedenle yaralanmanın olduğu yere temiz bir bez sarılarak kişi hastaneye ulaştırılmalıdır. Saplanan delici materyalin alanında uzman doktorlar tarafından çıkarılarak tedavi edilmesi gerekir.

Derin kesilerde meydana gelen kas, damar ve tendon yaralanmaları alanında uzman el cerrahi doktorları tarafından tedavi edilmediği zaman kişi sakat kalma riski ile karşı karşıya kalabilir. Derin kesilerin mutlaka doktorlar tarafından tedavi edilmesi gerekir.

Soba (Karbonmonoksit) zehirlenmelerinde acil ilk yardım yöntemleri

Uzuv kopmalarında buzlu torba yöntemini uygulayın

Kurban kesimi sırasında uzuv kopmaları yaşandığı takdirde öncelikle kopan kısım temiz bir şekilde torba içerisine konulmalı, torba ıslanmayacak şekilde buzlu başka bir torbanın içerisine alınarak muhafaza edilmeli ve bu konuda donanımlı bir sağlık merkezine ulaşılmalıdır. Uzvun geri kalan kısmında ise kanamaya müdahale edilerek üzerine temiz bir bezle kuvvetli bir baskı ve kompres uygulanmalıdır.

Uzuv kopmaları genellikle kol, bacak, parmak, el ayak gibi bölgelerde olduğu için o kısım vücutta kalp seviyesinden daha yüksek seviyede tutularak en kısa sürede hastaneye ulaşılması gerekir. Kanamanın kontrol edilemediği durumlarda kesinin daha üst bölgesinden bir turnike veya bandaj uygulanabilmektedir ancak bu uygulama kan dolaşımını engellediği için günümüzde çok fazla tercih edilmemektedir.

Kalp krizi neden olur? Korunma ve kriz anında yapılması gerekenler?

Kesikler ciddiye alınmadığı takdirde kalıcı hasara neden olabilir

El yaralanmaları, basit cilt yaralanmaları ile sınırlı olabileceği gibi; tendon, sinir, kemik, damar, eklem yapıları da içeren komplike yaralanmalar şeklinde olabilir ve hatta organ kopmaları oluşabilir.
Hayvan darpları sonucu el, kol, ayak, bacak, yüz kırıkları oluşabilir. Yaralanma sonrasında olay yerinde ilk müdahale ile temiz bezle kanama durdurulmalı, yabancı cisim batmış ise çıkarılmalıdır.
Ciddi kanamalar olduğunda iki üç tane bez üstüste kullanılmalı, 10-15 dk yaranın üzerine bastırılmalıdır.
Yaralanma bileğe doğru olmuş ise kanamayı durdurmak zor olabilir ve acilen bir sağlık merkezine başvurmaları gerekir. Acil bir sağlık merkezine ulaşıncaya kadar el kalp seviyesinde tutulmalıdır.
Yaralanmalara kısa sürede ve doğru müdahale edilmesi kas, sinir ve tendon yaralanmalarının tedavisinde en iyi sonucu almak açısından önemlidir.
Ayrıca bazı yaralanmaların tedavisi için mikrocerrahi gerekebilir ve deneyimli, mikrocerrahi için gerekli alt yapının olduğu hastaneler tercih edilmelidir.
Kas, sinir ve tendon yaralanmalarında ameliyat sonrası rehabilitasyon gereklidir ve fizik tedavi takibi ve uygulamaları, onarım sonrasında iyileşme sürecinde etkili ve fonksiyonlarının tekrar kazanılmasında gereklidir.

Yara nasıl hızlı iyileşir? Yara çeşitleri ve tedavi yöntemleri

Yaralanmalarda Enfeksiyon Riski Olduğu Unutulmamalıdır…

Yaralanmalar ve kesiklerin oluştuğu ortamın ve yaralanmanın kirli olduğu unutulmamalıdır. Yaranın enfeksiyon kapmaması için acil müdahalenin yanı sıra kullanılan malzemenin temiz olmasının önemli,

Kesiğin öncelikle sabun ve su temizlenmesi gerekir ve hayvan tüyü, çıkarılabilecek kadar küçük yabancı madde varsa onların çıkarılması önemli.
Ayrıca yaraya müdahale eden kişinin elinin de temiz ve mümkünse eldiven giymiş olmalı
Hepatit B, Hepatit C, AIDS gibi bir çok hastalığın kan yoluyla bulaştığının unutulmaması gerekir

Kurbanı profesyonel kasaplar kesmeli

Bayramı bayram tadında geçirmek ve herhangi bir yaralanmaya neden olmamak için kişilerin kurbanlık hayvanlarının kesimini kendi alanında profesyonel ve deneyimli insanlara yaptırması gerekiyor. Profesyonel olmayan insanların yaptığı kesimlerde el, el bileği ve ön kol yaralanmaları başta olmak üzere, baş boyun bölgesi travmaları yaşanabiliyor.

Kalp, tansiyon ve diyabet hastaları dikkatli olmalı

Diyabet hastalarında meydana gelebilecek kesiler, sağlıklı insanlara göre daha fazla enfeksiyon kapma riskine sahiptir ve yaralar geç iyileşebilir. Kalp damar ve tansiyon hastalarının hayvanı kendilerinin kesmesi veya kesimi izlemesi sırasında aşırı heyecan ve stres nedeniyle kalp spazmı geçirmeleri ve tansiyonlarının yükselmesi olası tehlikeler arasındadır. Bu nedenle bu tür hastalıkları olan kişilerin kurban alanından uzak durması daha uygun olacaktır.

Çocuklarda yüksek ateşte yapılması gerekenler

Büyükbaş hayvan darbelerine dikkat!

Büyükbaş hayvanların kesim törenlerine katılan kişiler hayvanın tekme, boynuz ve kafa darbelerine maruz kalabilirler. Alınan şiddetli darbelerde karın içerisinde, göğüs bölgesinde, iç organ yaralanmaları ve iç kanama gibi durumlarla karşı karşıya gelebilirler. Kol, bacak bölgesine alınan şiddetli darbelerde o bölgelerde kırıklar veya açık yaralar meydana gelebilir. Bu duruma maruz kalan kişi, tehlikeli bölgeden hemen uzaklaştırılmalıdır. Kanama varsa yara üzerine temiz bir gazlı bez ile kompres yapılmalı, kırık ve çıkıklara karşı bölge sabitlenerek kişi hemen en yakın hastaneye götürülmelidir.