Kerevizin faydaları nelerdir? Kereviz nasıl yenir? Şifalı yemek tarifleri

22 Aralık 2018 | 14 Nisan 2021 | Kategori: Beslenme ve Diyet, Şifalı Bitkiler Print

623 Paylaşım

Kereviz, pek çok ülke mutfağında yaygın kullanılan şifalı bir sebzedir. Güçlü bir antioksidan ve iltihap giderici olan kereviz, kan basıncını (hipertansiyon) ve kolesterol düzeylerini dengelemeye yardımcı olurken sindirim sistemini rahatlatır. Pankreas ve meme kanserine karşı koruyucu bileşikler içeren kerevizde vücut için önemli olan elektrolitler bulunur. Dehidrasyonu önleyen bir bitki olan kereviz ayrıca etkili bir ödem gidericidir. İyi bir lif kaynağı olduğu için kilo vermeye yardımcı olur. Kerevizin kökleri yemeklerde, yaprakları çorba veya et sularında ve sapları salatada kullanılabilir. Tohumları da baharat olarak tüketilebilir.

İçindekiler

Kereviz nedir?

Kereviz, yaygın kullanılan şifalı bitkilerden biridir; kan sulandırıcı ve antioksidan özellikleri vardır. Etkili bir iltihap giderici olan kereviz, alkali bir sebzedir ve asitli gıdaları nötralize eder. Anavatanı Doğu Akdeniz olan ve ılıman iklimlerde yetişen maydanozgiller ailesinden olan kerevizin boyu 2 metreye kadar uzayabilir. İki yıllık bir bitki olan kerevizin krem veya beyaz rengi çiçekleri 3 ila 6 mm çapındadır. Oldukça büyük olan meyvesi, patatese benzer ve birçok yemek türünde kullanılabilir. Kerevizin bilinen 20 kadar alttürü mevcuttur.

Kerevizin içerdiği besinler ve vitaminler

Kereviz A,C, E ve K Vitamini, folat (folik asit), piridoksin (B6), potasyum, pantotenik asit (B5), manganez, riboflavin, kalsiyum, fosfor gibi vitamin ve mineraller içerir. Ayrıca bol miktarda lif, beta-karoten, flavanoid ve çok miktarda antioksidan bileşik ve enzim içerir.

Folik asit nedir? Folat vitaminin faydaları ve gebelikte kullanımı

Kerevizin faydaları nelerdir?

Kötü ve yüksek kolesterolü önler

Kerevizin kandaki kolesterol miktarını dengeler ve tansiyonu kontrol altına almaya yardımcı olur. Kerevizde bulunan fitalid, kandaki stres hormonunu azaltır, damarları gevşetip kan dolaşımını rahatlatır ve kolesterolü düşürür. Tansiyon ilaçlarının kandaki sodyum ve potasyum dengesini bozma gibi yan etkileri olabilir. Kereviz bu yan etkileri göstermeden kan basıncını düşürür ve beyne kan akışını hızlandırır.

Kereviz çok zengin bir vitamin ve mineral kaynağıdır

İltihaplanmaya karşı vücudu korur

Kereviz ve tohumu, içeriğinde bulunan antioksidanlar sayesinde vücudu iltihaplanmaya karşı korur. Ayrıca vücuttaki iltihaplanmayla bağlantılı kanser, kalp hastalığı, romatoid artrit ve benzeri kronik hastalıklara karşı da koruyucudur. Eklem ağrılarından, akciğer enfeksiyonlarından, astım veya akneden şikâyetçiyseniz, kerevizi tüketmeniz faydalı olacaktır.

Sindirim sistemine iyi gelir

Kereviz yüksek su ve lif içeriği sayesinde sindirim sistemini destekler. Yüksek su içeriği çözünmeyen lifle birleştiğinde, bağırsakları yumuşatır. Kereviz tohumu, idrar söktürücü etkisi olan ve vücudun detoksuna yardımcı olan NBP olarak bilinen bir bileşik içerir. Bu bileşik sindirim sistemi ve üreme organlarındaki bakteriyel enfeksiyonlarla mücadelede faydalıdır ve hatta üreme organları üzerindeki kistleri önlemeye yardımcı olabilir.

Kabızlık nasıl geçer? Kabızlığa iyi gelen doğal tedaviler

Kalp damar hastalıklarına karşı koruyucudur

Kerevizin antioksidan ve iltihap önleyici özellikleri kandaki oksidatif stresi ve iltihaplanmayı önleyerek ateroskleroz ve kardiyovasküler hastalıkları önlenmesine yardımcı olur. Kerevizde bulunan fenolik maddeler sinir sistemi üzerinde etkisi aracılığıyla kan damarlarımızı çevreleyen düz kasların gevşemesine ve kan basıncının düşmesine izin verir. Ayrıca içeriğindeki potasyum, kalp atış hızını ve kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur.

Kanserden korunmaya yardımcı olur

Araştırmalar, kerevizde bulunan luteolinin pankreas kanseri hücrelerinin büyümesini engellediğini ve meme kanseri oluşumunu geciktirdiğini göstermektedir. Kerevizde bulunan apigenin denen bileşik, kanser hücrelerini engellemektedir. Kereviz, kronik oksidatif stres ve iltihaplanmaya karşı koruyucu etkisi ile birçok kanser türünü önler.

Mideyi korur

Hayvanlarla yapılan çalışmalarda kerevizde bulunan apium molekülünün mide zarını iyileştirdiği ve mide salgılarını modüle ettiği gözlenmiştir. Kerevizin tohum özlerinin mide iltihabının önlenmesinde ihtiyaç duyulan mukus seviyelerini arttırdığı ve salgılanan gastrit asit seviyelerini de kontrol altına aldığı düşünülmektedir.

Karaciğer sağlığını korur

Araştırmalar, kereviz, hindiba ve arpa tozundan oluşan kolesterol diyetinin, karaciğer enzim fonksiyonu ve kötü yağ birikimi düzeylerinde iyileşme sağladığını göstermiştir. Ayrıca kerevize özel kokusunu veren fitalid maddesi karaciğeri korur. Siroza dönüşebilme riski olan Hepatit B ve C hastalarının kerevizi haftada en az bir kez tüketmeleri önerilir.

Chia tohumu nedir, nasıl kullanılır? Chianın faydaları nelerdir?

Gut ve osteoartrit ağrılarını azaltır

Kereviz tohumu, osteoartrit ve gut hastalığı kaynaklı ağrıyı azaltabilir. Bu iki hastalığı taşıyan bireyler üzerinde yapılan araştırmaya göre, bazı bireylerde ağrıda yüzde 68’lik bir azalma gözlenmiştir. Bir süre sonra ağrı tamamen azalmış ve hiç bir yan etki bildirilmemiştir. Kereviz tohumu özü, fibromiyalji ve romatizma hastalarında da benzer ağrı kesici faydalar sağlamaktadır.

Diyabetliler için uygundur

Kerevizde bulunan mineral ve vitaminler glisemik indekste düşüktür, yani kan şekerinizde yavaş ve sabit bir etkiye sahiptir. Glisemik indeks hangi besinlerin diyabetliler için daha uygun olduğunu gösteren, karbonhidratların kandaki glukoz düzeylerine olan etkisini ölçme sistemidir. Bu nedenle diyabet gelişimini önlemede faydalı bir sebzedir.

Cildi korur

Kerevizin yaprakları antioksidandır, iyi bir A vitamini ve beta-karoten kaynağıdır. Sağlıklı mukoza, cildin korunması ve gece görüşü için A vitamini gereklidir. Ayrıca flavonoidler bakımından zengin kereviz gibi sebzelerin tüketimi akciğer ve ağız boşluğu kanserlerini korumaya yardımcı olur.

Adet dönemi sıkıntılarını azaltır

Araştırmalar, 3 gün boyunca kereviz tohumu, anason ve safran içeren belirli bir ürünün alınmasının, adet döngüsü sırasında ağrı şiddetini ve süresini azalttığını göstermiştir.

Kereviz pek çok hastalığın gelişmesini engeller

“İyi” tuzlar içerir

Kerevizde bulunan sodyum sofra tuzu ile aynı şey değildir ve vücut için emilimi daha kolaydır. Bir sap kerevizde yaklaşık 35 miligram sodyum bulunur, bu nedenle tuza duyarlı kişiler rahatlıkla kereviz tüketebilir.

Cinsel gücü arttırır

Kereviz vücutta bulunan androstenol ve androstenone adlı iki seks feromonu açısından zengindir ve uyarıcı işlev görürler. Kereviz sapları çiğnemek veya sık sık kereviz yemekleri tüketmek cinsel performansı olumlu etkilemektedir.

Maydanozun faydaları nelerdir? Maydanoz suyu neye iyi gelir?

Zayıflatır

Kereviz kalori açısından son derece düşüktür (bir büyük sap 10 kalori içerir) ve lipit (yağ) metabolizmasını düzenlemeye yardımcı olmasından dolayı kilo vermenize yardımcı olabilir. Ayrıca yüksek su ve elektrolit miktarı sayesinde su kaybını önleyebilir.

Kemik sağlığını korur

Taze kereviz, iyi bir K vitamini kaynağıdır, günlük ihtiyacın %25’ini sağlar. Kemik kütlesinin artmasına yardımcı olur, kanın pıhtılaşmasını sağlar.

Kereviz tohumunun faydaları

Dünyanın bazı yerlerinde kereviz, sadece tohumları için yetiştirilmektedir. Tohumlar genellikle küçük ve koyu kahverengidir, koku ve tatları kereviz sapı gibidir ve bitkinin çiçeğinden elde edilir. Apiol adı verilen özel bir yağlı bileşik içerir. Bu madde özellikle ağrı giderici olarak tıpta kullanılır.

Tohumlardan elde edilen öz, bakteriyel enfeksiyonlarla savaşmak için kullanılabilir. Kereviz tohumu kalsiyum kaynağıdır ve kas spazmı problemlerine iyi gelebilir, sağlıklı kemikler ve dişlerin korunması için de kalsiyum gereklidir.

Kereviz tohumu pek çok şekilde tüketilebilir

Kereviz tohumu nasıl tüketilir?

Kereviz tohumu tableti: Tansiyonu düzenlemek amacıyla kullanılır. Enfeksiyonları önleyerek idrar yolu sağlığını korur.
Kereviz tohumu baharatı: Salatalara, turşulara ve farklı tariflere eklenir. Tuza alternatif arayanlar için öğütülmüşü tercih edilmelidir. Tuzsuz rejimlerde tuz yerine kullanılması tavsiye edilmektedir.
Kereviz tohumu çayı: Kereviz tohumunu çay olarak tüketmek de sık kullanılan yöntemlerden biridir. Kereviz tohumları ezilir, bir büyük çay bardağına 1 veya 2 çay kaşığı kereviz tohumu eklenip üzerine sıcak su dökülür ve 10 dakika demlenmeye bırakılır, süzüldükten sonra günde 3 bardağa kadar içilmesi güvenlidir.
Kereviz tohumu yağı: Bölgesel olarak vücuttaki çeşitli ağrı ve şişkinliklere karşı ağız yoluyla veya banyo suyuna eklenerek kullanılır. Hazırladığınız bir losyona birkaç damla kereviz tohumu yağı damlatmak sivrisinekleri uzak tutar. Bölgesel olarak iltihaplanmış alanlara şişlikleri indirmesi için sürülebilir. Yağın karın bölgesine uygulanması kramp ve (menstrüel) ağrıyı azaltacaktır.

Rezene nedir, nasıl kullanılır? Rezenenin faydaları nelerdir?

Kereviz yaprağının faydaları

Yapraklar kurutulup ezilerek yemeklere çeşni olarak katılır. Yapraklar zengin antioksidan içerikleri sayesinde bağışıklığı güçlendirir, göz sağlığını korur ve kanserden koruyucu etkisi vardır. Çayı, çorbası, salatası yapılabilir.

Kereviz yaprağı nasıl kurutulur?

Kerevizlerin yapraklarını yıkayıp topraklardan arındırın ve süzün. Bir tepsiye havlu kâğıt serin, önceden sularını süzdüğünüz yaprakları serpin ve kurumaya bırakın. 1-2 hafta boyunca her gün kurumaya bırakılan yaprakları alt üst edin. Zamanla renkleri değişecek ve kuru nane gibi dağılacaklardır. Kuruyanları hava almaz kaplara koyup kullanmak üzere dolaba kaldırabilirsiniz.

Kereviz nasıl alınır ve korunur?

Kereviz yetişme süresince en çok kimyasal püskürtülen sebzelerdendir, bu yüzden organik kereviz bulmayı deneyin. Yapraklarının taze ve yeşil görünmesine, yuvarlak başında kahverengi lekeler olmamasına dikkat edin. Kerevizi eve getirdikten sonra hemen yıkamayın, bu daha hızlı bozulmasına neden olabilir. Kerevizi pişireceğiniz zaman temizleyin. Buzdolabında en fazla beş ila yedi günlüğüne saklayın.

Bu süreden sonra kereviz bozulabilir. Kerevizi dondurmayın, çünkü kolayca çözülür ve cıvımaya başlar. Kerevizin besin bakımından en faydalı tüketimi buharlama yoluyladır, böylece değerli antioksidanlar %80-90 arası varlığını koruyacaktır.

Şifalı kereviz yemekleri

Zeytinyağlı kereviz tarifi

Malzemeler:

3 baş kereviz
1 orta boy patates
3 orta boy havuç
1 orta boy kuru soğan
Yarım çay bardağı zeytinyağı

Kereviz yemekleri hem lezzetli hem de şifalıdır

Sosu için:

1 adet limon suyu
1 yemek kaşığı un
1 su bardağı ılık su
1 tatlı kaşığı şeker
2 çay kaşığı tuz

Yapılışı: Kerevizlerin kabuklarını soyup küp şeklinde kesin, kararmamaları için limonlu suda bekletin. Havuçları ve patatesleri soyup dilimleyin. Soğanı ikiye bölün ve yarım ay şeklinde doğrayın. En alta soğanlar gelecek biçimde derin bir tencereye soyduğunuz sebzeleri ekleyin. Limon suyu, un, su, şeker ve tuzu bir kâsede çırpın ve üzerine sızma zeytinyağını ekleyip tencereye boşaltın. Orta ateşte 20-25 dk. Pişirin. Soğuyunca dereotuyla servis edebilirsiniz.

Brokolinin faydaları nelerdir? Brokoli neye iyi gelir, nasıl tüketilmeli?

Portakallı kereviz çorbası (Bebekler için)

Malzemeler:

1 küçük boy kereviz
1 küçük boy patates
1 havuç
1 küçük soğan
Zeytinyağı
1 orta boy portakal
1 orta boy domates (püresi)

Yapılışı: Soğan, havuç, domates ve patatesi soyup doğrayın. Tencereye alıp zeytinyağı ve suyu da ekleyerek pişirin. Patatesler yumuşayınca portakal suyu içine doğradığınız kerevizleri tencereye ekleyin. Kerevizler yumuşayınca ezilebilir. Kıvamını su oranı ile isteğe göre ayarlayabilirsiniz.

Kerevizin zararları ve yan etkileri

Kereviz alerjik reaksiyona ve ölümcül anafilaktik şoka yol açabilir.
Eğer ishal sorunu yaşıyorsanız kereviz tüketmeyin
Zengin besin lifleri içerdiği için aşırı tüketilmesi gaz ve karın ağrısına neden olabilir ve mevcut kabızlık durumunu zorlaştırır.
Aşırı tüketilirse karaciğer ve sindirim sistemlerinde sorunlara neden olabilir.
Diüretik ilaçlar ve antikoagülan ilaç kullananlar kereviz tüketmeden önce doktora danışmalıdır.
Hamilelikte tüketmeyin.

Kereviz tohumunun yan etkileri ve zararları

Aşağıdaki ilaçları kullanıyorsanız kereviz tüketmeyin:

Lityum: Lityum desteği kullananların kereviz tohumu ürünleri kullanması kandaki lityum miktarını yükseltebilir.
Tiroit İlaçları: Levothyroxine’in kereviz tohumları ile beraber kullanılması etkisini azaltır.
Diüretikler: Kereviz tohumu diüretik ilaçların etkisini artırır. Aşırı su kaybına ve ciddi yan etkilere sebep olabilir.
Kan incelticiler: Kereviz tohumu aspirin, varfarin ve diğer kan inceltici ilaçlarla beraber kullanılmamalıdır.

Ayrıca kereviz tohumu:

Tansiyonu önemli oranda düşürür.
Merkezi sinir sistemini etkileyebilir. Ameliyat olacaksanız, operasyondan 2 hafta önce kereviz tüketmeyi bırakmalısınız.
Yüksek alerjen içeriğine sahiptir
Böbrek iltihabı yaşayanlar da bu ürünlerden uzak durmalıdır.
Hamile ve emziren kadınlara kereviz tohumu ve ürünleri tavsiye edilmez.

Kaynaklar ve Referanslar:

1- Antihypertensive Effect of Celery Seed,

YAZIYI PAYLAŞ

Paylaş

Tweetle