Karabaş otu, geleneksel tıpta yüzyıllardır kullanılan şifalı bir bitkidir. Lavanta bitki ailesine aittir. Latince adı lavandula stoechas’tir. Karabaş otu, Osmanlı döneminde kolera ile mücadelede kullanılmış, hatta bu amaçla dönemin padişahı bir ferman çıkarmıştır. 1. Dünya savaşında ise yaraları iyileştirmek ve dezenfekte etmek için kullanılmıştır. Karabaş otunun fiziksel ve zihinsel sağlığa pek çok katkısı vardır. Sinirleri yatıştırır ve depresyon tedavisine olumlu etki eder. Hafıza ve damar sağlığına faydalı olduğu söylense de bu konuda yeterli bilimsel araştırma yoktur. Bu nedenle doktora danışmadan kullanmak doğru değildir.
İçindekiler
Karabaş otu, Akdeniz ülkelerinde doğal olarak yetişen çiçekli bir bitki türüdür. Çok yıllık bir süs bitkisi olmanın yanı sıra oldukça şifalıdır. İlkbaharda genellikle mor ya da pembe çiçekler açar. Karabaş otunun boyu 30-100 cm arasında değişir. Fransız lavantası, Fransa ve pek çok ülkede ilaç olarak kullanılır.
Fars-Arap geleneksel tıbbında lavandula, ‘ustukhuddus’ olarak isimlendirilir ve çoğu hastalığın tedavisinde kullanılır. Karabaş otunun özü, antifungal, anti bakteriyel ve antioksidan özelliklere sahiptir.
Lavanta neye iyi gelir? Yağı nasıl kullanılır? Faydaları ve zararları
Vitamin ve mineraller açısından son derece zengin olan bu şifalı bitki, ideal bir kalsiyum, demir, magnezyum ve potasyum kaynağıdır. Aynı zamanda kalorisi düşük olan bir bitkidir. Karabaş otunun yağında yukarıdaki maddelere ek olarak, kafur, triterpenik asit, myrthenol, pinokarvil asetat vb. uçucu yağlar; glikozit, steorid, terpin, reçine ve terpinler bulunur.
UYARI: Karabaşotu, hiçbir şekilde hastalık önleyici olarak kullanılmamalıdır. Sadece bazı hastalıkların tedavisine yardımcı olarak bu bitkiden yararlanılabilir. Vücudumuzda bulunan birtakım enzimler üzerinde inhibitör etki gösterdiği için önleyici olarak kullanılması, yan etkilere neden olabilir. Ayrıca mutlaka doktor izni ve kontrolünde kullanılması gerekir.
En çok kullanılan lavanta türlerinden biridir ve anksiyolitik bir aroma terapi yağı olarak kullanılır. Cilt sağlığının yanı sıra saç sağlığında da karabaş otundan yararlanabilmek mümkündür. Karabaş otunun cilt ve saç sağlığına faydalarını ise aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
Karabaş otu yağı nasıl yapılır? Nasıl kullanılır? Faydaları ve yan etkileri
Bağırsak ve sindirim sistemi sağlığına katkıda bulunarak, dolaylı da olsa kişinin zayıflamasına ve formda kalmasına da yardımcı olur. Ancak karabaş otunu zayıflama amacıyla kullanacaksanız, doz aşımına kaçmamalı ve bu çayı her gün tüketmemelisiniz. Mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Karabaş otunun sigara tüketme isteğini azatlığını belirten pek çok hekim vardır. Bu yüzden bu kötü alışkanlığınızı bırakmak adına karabaş otuna bir şans verebilirsiniz.
Bitkisi, genelde çay olarak tüketilir. Karabaş otunun çayı, bitkinin sahip olduğu tüm şifalı özelliklere sahiptir. Bitkinin bir diğer kullanım alanı ise ağrı ve yara tedavisidir. Bu bitkiden elde edilen yağ, ciltteki yara ve ağrıların üzerine topikal olarak sürülür. Bu sayede ağrı ve acı hissinin hafiflemesini sağlar.
Karabaş otundan ticari olarak hava spreyi ve böcek ilacı üretiminde de yararlanılır. Bu ot, etkili bir böcek kovucudur. Özellikle sivrisineklere karşı etkilidir. Karabaş otundan sabun ve parfüm de üretilir. Ot çubukları tütsü olarak yakılır. Hoş bir kokuya sahip olan yağı, sinirleri yatıştırır. Bitkinin aromatik yaprakları bulunduğundan, kiliselerde süs bitkisi olarak yoğun bir şekilde kullanılır.
Çörek otu, neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Faydaları ve zararları
Karabaş otunun kürünün hazırlanışı ve uygulanışı son derece pratiktir. Ancak kürün kullanımı esnasında doz aşımına kaçılması böbrek ve karaciğer fonksiyonlarını olumsuz bir şekilde etkileyebilir.
Hazırlanışı: Kürü hazırlamak için iki çay kaşığı karabaş otu tohumunu ya da bir tatlı kaşığı ufalanmış bitkisini kaynamakta olan bir su bardağı klorsuz suyun içine atın. Ardından çayı 2-3 dakika daha kaynatın. Çay soğumadan çayı süzün.
Kullanılışı: 2 günde 1 kez olacak şekilde akşam yemeklerinden 2 saat sonra çayı tüketin. İlk 10 günlük kullanımdan sonra 7 gün ara verin. Yani toplamda 5 gün çay tüketin. 7 günlük aradan sonra 10 gün daha iki günde bir çayı için. 27 günde toplamda 10 gün bu kürü tüketebilirsiniz. Hastalığın seyrine göre kürü tekrar uygulayabilirsiniz. Yukarıdaki tarifi aynen uygulamanız, herhangi bir yan etki ile karşılaşmamanız için oldukça önemlidir.
Kök kısmı dışında bitkinin kalan kısmı veya tohumları çay yapımında kullanılabilir. Karabaş otunun çayı, prostat, bağırsak, meme ve pankreas kanserlerini önleyicidir. Bileşenlerinde bulunan geraniol maddesi sayesinde tümörleri yok eder. İçeriğinde bulunan rosmanirik asit sayesinde kan dolaşımını düzenler. Rosmanirik asit, kanı sulandırıcı bir etkiye de sahiptir.
Antirhinits olarak, burun nasal mebranını enfeksiyonlara karşı korur. Antilaryngitic özelliği sayesinde ses tellerinde enfeksiyon oluşumunu önler. Karabaş otunda yirminin üzerinde enfeksiyon karşıtı etkin madde bulunur. Özellikle bileşenlerindeki caryophyllene isimli madde streptokok ve stafilokok bakterilerine karşı oldukça etkilidir.
Karabaş otu çayını hazırlamak için 2 farklı yöntemden yararlanabilirsiniz:
Kurutulmuş kiraz sapının faydaları nelerdir? Çayı nasıl hazırlanır?
Akşam yemeklerinden 2 saat sonra bu çayı tüketebilirsiniz. Çayı mutlaka daha önce belirttiğimiz şekilde yani kür şeklinde tüketmelisiniz.
Karabaş otunun suyu da tıpkı bitkinin yağı ve çayı kadar faydalıdır. Böbrek ve mesanedeki kumları düşürmenin yanı sıra balgam sökücüdür. Yüksek tansiyonu düşürür, sedatif yani sakinleştirici bir etkiye sahiptir.
Tıpkı diğer lavanta çeşitleri gibi karabaş otu da aroma terapi yağı olarak kullanılabilir. Yağının en önemli faydalarını aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
Karabaş otu kullanımı esnasında son derece dikkatli davranmanız, sağlığınız açısından önemlidir. Bazı kaynaklara göre karabaş otu, günde maksimum 1 bardak tüketilmelidir. Bazı kaynaklara göre de en fazla 15 gün tüketildikten sonra 15 gün tüketime ara verilmelidir. Günlük alınması gereken miktar, 3-6 gramdır. Bu miktar, hiçbir şekilde 6 gramı aşmamalıdır.
Şerbetçi otu nedir, nasıl kullanılır? Sağlığa faydaları nelerdir?
Yan etkilerine dair yeterli bilgi olmamakla birlikte en yaygın yan etkileri şunlardır
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Protective Effect of Lavandula stoechasYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?