Kanser tedavisinde yeni hedef: P53 gen aktivasyonu

410 Paylaşım

P53 aktivasyonu, sağlıklı hücreleri korurken, kanserli hücreleri yok ediyor
Singapur Bilim, Teknoloji ve Araştırma Bürosu P53 Laboratuvarı’nda yapılan yeni bir çalışma kanser tedavisinde bir devrim niteliğinde. Çalışma, genomun koruyucusu olan p53’ün özelliklerinin aktive edilmesi ile kanser hücrelerin sağlıklı hücrelerden ayrıştırılarak nasıl etkili bir şekilde öldürüldüğünü ortaya koyuyor.

Cell Death and Differentiation dergisinde yayımlanan çalışma, Dr. Cheok Chit Fang ve 1979 yılında p53 genini bulanlardan Prof. Dr. David Lane tarafından yürütüldü. Araştırmacıları p53 geninin temel özelliklerinden birini kullanarak, hücre döngüsünün kontrolü ile önemli sonuçlara imza attı. P53 geninin aktivasyonu, hücre döngüsünü durduruyor ve hücrelerin bölünmeden mevcut genetik malzemeyi çoğaltarak aşırı birikime yol açtığı endoreduplikasyonu önler. Endoreduplikasyon insan hücrelerinde yaşar ve ölür. Kimyasal araçlar ile kanser hücrelerinde endorepublikasyonu kasıtlı olarak tetiklemenin kanser hücrelerini öldürdüğü biliniyor. Ancak kullanılan ilaçlar kanser hücreleri için yüksek düzeyde spesifik olduğu için, sağlıklı hücreler de bu süreçte ölüyor.

oncolife-logo3 Birçok kanser türünde kanser hücrelerinde p53’ün çalışan kopyaları bulunmaz. Sağlıklı hücrelerde p53 genini aktive eden ve kısa süreli genetik malzemenin çoğalmasını engelleyecek hücreleri tetikleyen bir ilaç ile endoredpublikasyon önlenir. Bu nedenle, P53 kopyaları olmayan kanser hücreleri, endoreduplikasyonu tetikleyen ikinci bir ilaca karşı duyarlıdır ve yalnızca tümörü hedef alarak kanser hücrelerini öldürür. P53’ün aktivasyonu geri döndürülebilir ve kanser hücreleri ölse bile sağlıklı hücreler yaşamaya devam eder.

P53 Laboratuvarı Müdürü ve A*STAR’da görev yapan bilim adamı Prof. Dr. David Lane, terapötik yararı olabilecek ve muhtemelen mevcut kanser tedavilerinin yan etkilerini ortadan kaldıracak benzersiz bir ilaç kombinasyonu geliştirdiklerini ve nutlinin ve nutlin benzeri ilaçların klinik onayı ile bu tür yeniliklerin yolunun açılacağını dile getiriyor ve ekliyor: “Bu gelişmenin ileride yapılacak p53 araştırmalarına öncülük etmesini ve tüm dünyada kanser hastalarının derdine çare olacak daha etkili ve daha ucuz tedavilerin geliştirilmesini ümit ediyoruz”.

Dr. Cheock da bu gelişmeleri şöyle anlatıyor: “Kanser tedavisinde aşılması gereken en zor şey, tedavi ile sağlıklı hücrelerin de ölmesi. Kemoterapi ve radyoterapi gibi günümüzde kullanılan yöntemler, kanserli hücreleri öldürürken, sağlıklı hücreleri de yok ediyor. İşte bu zorluğun üstesinden gelmek için p53 geni üzerinde çalışıyoruz”.

Dr. Cheock, 2001 yılında A*STAR’dayken doktora eğitim bursu almayı başararan birkaç Singapurlu bilim adamından biri. Doktora eğitimini Oxford Üniversitesinde tamamladıktan sonra, Dr.Cheock doktora sonra eğitimine 2006’da Prof. Dr. Lane’in yanında devam etti. Yrd. Doç. Dr.Cheock, aynı zamanda Ulusal Singapur Üniversitesi Yong Loo Lin Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı Yardımcı Araştırma Görevlisidir.

Kaynak: MLA Agency for Science, Technology and Research (A*STAR), Singapore (2010, October 11). Tapping p53 to kill cancer cells more effectively while sparing normal cells.