Yeni Geliştirilen Kan Testi ile Alzheimer ve Demans Erken Evrede Teşhis Edilebilecek

Yazan Tuba Günvar

5 Ocak 2025 | 6 Ocak 2025 | Kategori: Güncel / Literatür, Psikiyatri / Nöroloji Print

Demans ve bilişsel bozukluklarda erken teşhis, bu hastalıkların ilerlemesini yavaşlatmada hayati önem taşıyor. Ancak mevcut tanı yöntemleri genellikle hastalık ilerledikten sonra teşhis edebiliyor. Kaliforniya Üniversitesi’nden bilim insanları, Demans ve Alzheimer hastalığı erken teşhisi için yeni bir kan testi geliştirdi. Kandaki plasental büyüme faktörü (PlGF) adı verilen bir proteini ölçen bu test, vasküler beyin hasarını erken aşamada tespit edebiliyor. Uzmanlar, bu test sayesinde, bilişsel gerileme başlamadan çok önce hastalığa teşhis konulabileceğini belirtiyor. Çalışma, demansın erken teşhisi için maliyet etkin bir yaklaşım sunuyor.

Araştırmanın Erken Teşhis İçin Önemi

Alzheimer’s & Dementia dergisinde yayımlanan araştırma, bilişsel gerileme ve demansın önde gelen nedenlerinden biri olan serebral küçük damar hastalığına (CSVD) odaklanıyor. CSVD, beyin damarlarının işlev bozukluğu nedeniyle damarlardan sıvı ve iltihap moleküllerinin beyin dokusuna sızmasına yol açıyor. Bu durum, manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramalarında beyaz madde hiperintensiteleri (WMH) olarak görülen yapısal hasarlara neden oluyor. Ancak bu belirtiler, genellikle hastalığın ilerlemiş aşamalarında tespit ediliyor.

Örümcek Beyninde Yapılan Keşif, Alzheimer Hastalığının Tedavisi İçin Çözüm Olabilir

Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles (UCLA) liderliğindeki bu çalışma ile hastalığın erken evrelerinde PlGF seviyelerinin kan örneklerinde ölçülebileceği ve vasküler beyin hasarıyla ilişkili olabileceği gösterildi. Araştırmanın araştırmanın kıdemli yazarı Nöroloji Uzmanı Dr. Jason Hinman, PlGF seviyelerinin vasküler geçirgenlikle ilişkili olduğunu ve bu proteinin bilişsel bozulma ve demansın vasküler katkılarını izlemek için kullanılabileceğini belirtti.

Kan Testi Nasıl Çalışıyor?

Araştırmacılar, 55 yaş ve üzerindeki farklı etnik kökenlere sahip katılımcıların PlGF seviyelerini, beyaz madde birikimini ve bilişsel performansını inceledi. Bulgular, PlGF seviyelerindeki artışın damar geçirgenliğini, sıvı birikimini ve nihayetinde beyaz madde hasarını artırdığını ortaya koydu. Bu sürecin bilişsel gerilemeye kadar uzanan bir zincir oluşturduğunu söyleyen araştırmanın ilk yazarı Dr. Kyle Kern, araştırmaları sonucunda üretilecek basit bir PlGF kan testinin hasta ve klinisyenler için değerli bir tarama aracı olabileceğini vurguladı. Ayrıca, bu testin klinik deneylerde de kullanılabileceğini belirtti.

Araştırmanın Özeti

Kaliforniya Üniversitesi Los Angeles (UCLA) araştırmacıları, demans ve bilişsel bozukluklarla ilişkili erken beyin değişimlerini tespit edebilecek yeni bir kan testi geliştirdi. Çalışmada, kandaki plasental büyüme faktörü (PlGF) seviyelerinin artmasının, vasküler beyin hasarını ve beyaz madde hiperintensitelerini (WMH) gösterebileceği keşfedildi. Bu biyobelirteç, mevcut yöntemlerden daha erken dönemde tespit imkanı sunarak hastaların bilişsel bozulma başlamadan önce taranmasını mümkün kılabilir.

Yeni Keşfedilen IL-23R Adlı Biyobelirteç İle Yaşlanma ve Yaşlılık Hastalıkları Önlenebilir

Araştırma, PlGF’nin beyin damarlarının geçirgenliğiyle ilişkili olduğunu ve sıvı birikimi ile beyaz madde hasarına yol açtığını gösterdi. Ayrıca, PlGF düzeylerinin bilişsel performans üzerindeki etkileri de incelendi. Elde edilen bulgular, demansın erken teşhisi ve önlenmesi için maliyet etkin bir araç sunma potansiyeline işaret ediyor. Bununla birlikte, araştırmacılar daha fazla uzun dönemli çalışmaya ihtiyaç olduğunu vurguladı. Çalışma, demansla ilişkili hastalıkların erken teşhisi ve tedavisinde devrim yaratabilecek önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Araştırmanın sonuçları Alzheimer’s & Dementia dergisinde yayımlandı.