Kamu Hastane Birlikleri’nde görevden alınanların kazanılmış hakları

Bilindiği üzere, 2 Kasım 2012 tarihinden itibaren Sağlık Bakanlığı hastanelerinde sözleşmeli yöneticilik dönemi başladı. Bu modele göre, hem kamu hastane birliklerinin genel sekreterleri ile başkanları hem de hastanelerin yöneticileri, başhekimleri ve müdürleri sözleşmeli olarak çalışacak.

Yine, kamu hastane birliklerini tanzim eden temel düzenleme olan 663 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre, kamu hastane birliklerinin oluşturulmasına ilişkin Sağlık Bakanı onayının alındığı tarih itibari ile ilgili birlik kapsamına alınan hastanelerde görev yapan baştabip, baştabip yardımcısı, hastane müdürü, hastane müdür yardımcısı ve başhemşire kadrolarında bulunanların da görevleri sona erdi. Yukarıda ifade ettiğimiz gibi bu kişilerin yerine sözleşmeli yöneticiler geldi.

663 sayılı KHK’de, muhtemel hak kayıplarının önüne geçmek için, görevleri sona eren personelin (baştabip, baştabip yardımcısı, hastane müdürü, hastane müdür yardımcısı ve başhemşire) özlük haklarına ilişkin olarak bazı özel hükümler getirildi. Ancak aşağıda gerekçesini açıklayacağımız üzere, getirilen bu özel hükümler, ilgili kişilerin hak kayıplarını(mağduriyetlerini) karşılayacak yeterlilikte olmadı.

Baştabip, baştabip yardımcıları ve başhemşireler
Bilindiği gibi, görevleri sona eren personelden, baştabip, baştabip yardımcısı ve başhemşire kadrolarında bulunanlar 2 Kasım 2012 tarihinden itibaren meslekleri ile ilgili hizmet sınıflarındaki durumlarına uygun kadrolara atandılar.  Ancak, bu kişiler, mesleklerine uygun kadrolara atanmış olmalarına rağmen gene de farklı bir kadroya atanmış oldular. Bu durum birçok kişi için parasal hak kaybına yol açtı. Keza 663 sayılı KHK’de bu kaybı telafi edecek bir fark tazminatı uygulaması yoluna da gidilmedi. Oysa hastane müdür ve müdür yardımcıları için (yetersiz de olsa) bu yönde bir hüküm sevk edilmişti.

Müdürler araştırmacı kadrosuna atandı
Görevleri sona eren personelden, hastane müdür ve müdür yardımcıları halen bulundukları kadro dereceleriyle yeni ihdas edilen “araştırmacı” kadrosuna atındılar. Bu kişiler için muhtemel hak kayıplarını telafi edecek bir hüküm getirildi. Ancak bu hükümde özellikle döner sermaye ek ödemesi dikkate alınmadığı için uygulama,mağduriyeti giderecek ölçüde olmadı.

İkinci görev, vekalet veya görevlendirmeyle çalışanlar
Kamu Hastaneleri Birlikleri kapsamına alınan hastanelerde kadrosuz olarak, yani, ikinci görev, vekalet veya görevlendirme suretiyle baştabip, baştabip yardımcısı, hastane müdürü, hastane müdür yardımcısı ve başhemşire olarak çalışan kişiler de vardı. Kanun Hükmünde Kararname hükmüne göre bu kişilerin görevleri de 2 Kasım 2012 tarihinde kendiliğinden sona erdi. Ancak bu durumda bulunan kamu görevlilerinin de mağduriyetlerini karşılayacak özel bir hüküm ihdas edilmedi.

Araştırmacı kadrosuna atananların durumu
663 sayılı KHK’ye göre araştırmacı kadrosuna atanan hastane müdürleri ve müdür yardımları, durumlarına göre Bakanlıkta ve bağlı kuruluşlarında uygun görülen işlerde çalıştırılacaklar. Bu şekilde atananların kadroları, ölüm, istifa veya benzeri bir sebeple boşaldığında, hiçbir işleme gerek kalmaksızın iptal edilmiş sayılacak.

Fark tazminatı
Mevcut düzenlemeye göre, araştırmacı kadrosuna atanan hastane müdür ve müdür yardımcılarına, eski kadrolarında iken ödenen aylık, ek gösterge, ikramiye, makam tazminatı, temsil tazminatı gibi kalemler halinde yapılan her türlü ödemelerin toplam net tutarının, yeni atandıkları kadrolara ilişkin olarak ödenen her türlü ödemenin  toplam net tutarından fazla olması halinde, aradaki fark tutarı ayrıca tazminat olarak ödenecek. Bu durum uygulamada fark tazminatı olarak adlandırılıyor.

Mali hak kaybı
Bu kuralla her ne kadar bu kişilerin kazanılmış mali haklarının zarara uğramaması amaçlanmış olsa da bu uygulama kişilerin gerçek zararını karşılamaya yetmeyecektir. Çünkü, 663 sayılı Kararnameye göre bu zararın hesabında performansa bağlı döner sermaye ek ödemesi dikkate alınmamaktadır. Oysa ilgili kişilerin asıl mali kayıpları bu kalem üzerinden gerçekleşmektedir. KHK’de döner sermaye ödemelerinin açıkça sayılmak suretiyle bilanço hesabının dışında bırakılması personelin kazanılmış mali haklarını  zarara uğratmış olması sebebiyle Anayasaya aykırıdır. Zira, performansa bağlı döner sermaye ek ödemesi ile fazla mesai ücreti, fiili çalışmaya bağlı olmaları bakımından bir şekli benzerlik taşıyormuş gibi görünüyor olsa da esas olarak aynı nitelikte değerlendirilecek ödemeler değildir. Oysa KHK’de fazla mesai ücreti (aslında sağlık hizmetlerinde buna nöbet ücreti demek daha uygun) ile döner sermaye ek ödemesi aynı mahiyette ödemeler olarak kabul edildi. Bu bakımdan ilgili KHK hükmü Anayasaya aykırıdır.

Doktor ve hemşire olan baştabip ve başhemşireler
Meslekleri ile ilgili hizmet sınıflarındaki durumlarına uygun kadrolara atanan baştabip, baştabip yardımcısı ve başhemşireler için ise döner sermaye ek ödemesi kaybı dahil olmak üzere hiçbir şekilde fark tazminatı ödenmeyecek. Bu durum da açık bir biçimde Anayasanın eşitlik ve kazanılmış hakların korunması ilkesine aykırıdır. Keza kadrosuz da olsa çeşitli hukuki sebeplere dayanarak baştabip ve yardımcılığı ile başhemşirelik yapanlar için de benzer bir uygulamaya gidilmemiş olması keza hakkaniyete uygun düşmemiştir.

Sonuç olarak, önceki yönetim modeline göre baştabip, baştabip yardımcısı, başhemşire ve müdür kadrolarında çalışan personelin mali hakları yeni düzenlemede hakkaniyet ve eşitliğe uygun bir biçimde korunmamıştır.

Anayasa Mahkemesindeki iptal davası
663 sayılı KHK hakkında Anayasa Mahkemesinde açılan iptal davasında, 33 ayrı bentte birçok hükmün iptali istenmiş ancak bu yazıda ifade edilen hususların müstakilen iptali talep edilmemiştir. Ancak davada başka gerekçelerle de olsa KHK’nin tümünün de iptali istenmiştir. Elbette KHK’nin tümünün iptali gibi bir ihtimal bulunmamaktadır. Ancak iptal davasında KHK’nin tümünün iptali talebi dolaylı olarak bu yazıda ifade edilen hususları da içermektedir. Ancak bu durumun Anayasa Mahkemesinde yine de müstakilen talep edilmemesi ciddi bir sıkıntıdır.

Diğer yandan, Anayasa Mahkemesinin ilgili hükümlerin Anayasaya aykırılığı hususunda ileri sürülen gerekçelere dayanma zorunluluğu yoktur. Mahkeme, taleple bağlı kalmak şartıyla başka gerekçeyle de Anayasaya aykırılık kararı verebilmektedir.

İletişim mail: bilgi@erkingocmen.av.tr
Dr. Erkin Göçmen’in yayınlanan diğer yazıları:

Yeni işyeri hekimliği sistemi neler getiriyor

Bazı özel hastaneler hekimleri suça zorluyor

Hekimlere yönelik haksız şikayet olguları ve SABİM

Kamu Hastaneleri Birlikleri kurulurken…

‘Hacettepe Ruhsat İptal’ işlemi hukuki değil!

Kamu Hastane Birliklerine yönelik sorular ve yanıtlar

Kamu Hastane Birlikleri hakkında merak ettiğiniz tüm soruların yanıtlarını
Kamu Hastane Birliklerine Geçiş Rehberi’nden edinebilirsiniz
ulaşmak için yandaki resmi tıklayınız

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör