Kalp sintigrafisi nedir? Neden ve nasıl çekilir? Faydaları ve zararları

9 Eylül 2019   |    9 Temmuz 2021    |   Kategori: Kalp Hastalıkları, Önemli Testler, Sağlık Sözlüğü Print

Kalp sintigrafisi, kalbin sağlığını ve kalp damarlarında tıkanıklık, daralma gibi önemli sorunları saptamak için uzun yıllardır güvenle uygulanan bir görüntüleme biçimidir. Renkli kalp röntgeni olarak da adlandırılan kalp sintigrafisi sırasında, radyoterapi adı da verilen bir radyoaktif madde damar yoluyla vücuda enjekte edilir ve radyoaktif maddeleri görüntüleyebilen özel bir kamera yardımıyla radyoterapinin kalbe ulaşım süreci gözlemlenir.

Kalp sintigrafisi nedir?

Miyokard sintigrafisi adıyla da bilinen kalp sintigrafisi, kısaca kalp kasına ulaşan kan miktarının ölçülmesi ile hastaya koroner arter hastalığı teşhisi konulmasına yardımcı olur. Genelde stres testinden sonra uygulanan kalp sintigrafisi kan akışındaki azalmayı tespit etmek için kullanılan en hassas ve en kesin görüntüleme biçimidir.

Koroner arter hastalığı nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Kalp sintigrafisinin uygulanması için hastaya düşük miktarda radyasyon içeren bir ilaç damar yolu açılarak enjekte edilir. Bu ilaç kan akışı ile kalp kasına ulaşır. Kalbe ulaşan ilaç kalbi renklendirir. Bu işlemin arkasından küçük bir kamera yardımı ile vücuda enjekte edilen radyoaktif maddenin kalp içerisindeki dağılımını gösteren görüntüler elde edilir.

Eğer koroner damarlarda darlık ya da tıkanıklık varsa kalbe ulaşan radyoaktif maddenin miktarı az; eğer damarlar açık ise kalbe ulaşan radyoaktif madde miktarı çok olacaktır. Böylelikle arterlerde bir tıkanıklık ya da darlık varsa rahatlıkla teşhis edilebilmektedir.

Kalp sintigrafisi ne işe yarar?

Uzun yıllardır uygulanmakta olan ve hasta için ciddi riskler içermeyen kalp sintigrafisi genellikle kalp damar hastalıklarının tanısının konulmasına yardımcı olmak için kullanılır.

Kalp kaslarının bir kısmından kan geçişi olmuyorsa bu durum koroner kalp hastalığına işaret edebilir. Özellikle miyokard perfüzyon sintigrafisi doktorların bu durumu teşhisinde kullanılır. Aynı zamanda doktorlar, kalp sintigrafisine hastalarda kalp kasının zedelenip zedelenmediğini görüntülemek için başvurabilmektedir.

Sintigrafi nedir, ne işe yarar? Nasıl çekilir, zararları nelerdir?

Özellikle geçmişinde kalp krizi olan hastalarda tetkik amaçlı uygulanan kalp sintigrafisi, miyokardın canlılığının test edilmesine yardımcı olur. Kalp sintigrafisi uygulamasının yapılması için hastanın herhangi bir kalp hastalığı geçmişi olması zorunluluğu yoktur.

Herhangi bir check-up sırasında ya da ventriküler fonksiyon taraması yapıldığında doktorlar, kalbin işleyişini incelemek için de kalp sintigrafisi isteyebilirler.

Kalp sintigrafisi nasıl çekilir?

Kalp sintigrafisi, 2 farklı yol izlenerek çekilebilir. Bu yollar sintigrafinin istenme sebebine ve hastanın durumuna göre değişiklik göstermektedir.

Egzersiz stres testi

İlk ve genellikle en çok kullanılan yol hastaya öncelikle efor testi ardından kalp sintigrafisi uygulanması ile gerçekleştirilir. Efor testinin amacı hastanın kalp hızını arttırmaktır.

EKG nedir, nasıl yapılır? Elektrokardiyografi testi ne işe yarar?

  • Efor testi sırasında hastanın efor kapasitesi, efor sırasında kalpte herhangi bir ritim bozukluğunun oluşup oluşmaması, efor sırasında kalpteki kan basıncı gibi verilere ulaşılır.
  • Efor testinin son periyodunda ise hastaya önceden hazırlanmış olan radyoaktif madde damardan enjekte edilir.
  • İlacın enjektesi sonrasında hasta sedyeye alınır.
  • Bu sırada ilk kalp sintigrafisinin görüntüleri oluşturulur.
  • Yaklaşık 4 saat sonra yeni görüntüler alınır ve efor testi sonrasında çekilen ilk görüntülerle karşılaştırılır. Böylece sintigrafinin çekilme işlemi tamamlanmış olur.

Kardiyoloji nedir? Kardiyolog ne iş yapar? En riskli kalp hastalıkları

Farmakolojik stres testi

Bu yöntem ise genellikle efor testine giremeyen hastalarda uygulanmaktadır.

  • İşlem sırasında efor testinin yerini damardan verilen dipiridamol adlı ilaç tutar.
  • Bu ilacın enjektesi sonrası hastanın kalp atışları hızlanır ve aynı efor testinde olduğu gibi kalbin hızlanması sonrası nükleer ilaç enjekte edilerek görüntüler oluşturulur.
  • 4 saat sonrasında yeni görüntüler alınarak birbiri ile karşılaştırılır. Kalp sintigrafisinin çekim işlemi böylece tamamlanır.

Taşikardi nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Kalp sintigrafisinin çekim süresi yaklaşık 4 ile 6 saat arasında değişim göstermektedir. Bu sürenin değişimi efor testinin süresine, hastanın yorulma durumuna göre belirlenir.

Kalp sintigrafisinden önce nelere dikkat edilmeli?

  • Kalp sintigrasinden yaklaşık 6 saat önce bir şeyler yiyip içmeyi bırakmalısınız.
  • Kalp hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, epilepsi gibi kalıcı ve kronik hastalıklarınız varsa sintigrafi öncesinde bu durumu kesinlikle doktorunuzla paylaşmalı ve kullandığınız ilaçları doktorunuza iletmelisiniz.
  • Daha önce kalp sintigrafisi çektirdiyseniz ya da kalbiniz için herhangi bir test uygulandıysa bu testlerin sonuçlarını ve epikrizlerini yanınızda bulundurmalısınız.
  • Kalp sintigrafisinden önce efor testine girileceği için dar, nefes almayı önleyici kıyafetler giymemeli, olabildiğince rahat giyinmelisiniz.
  • Çay, çikolata, kahve gibi kafein içeren gıdaların tüketimini 3 gün önceden kesmelisiniz.

Ekokardiyografi nedir? Neden ve nasıl yapılır? EKO testi ne işe yarar?

Miyokard perfüzyon sintigrafisi

Talyum testi nedir?

Yaygın olan 3 çeşit kalp sintigrafisi bulunmaktadır. Bunlar, miyokard perfüzyon sintigrafisi, miyokard infarktüsü sintigrafisi ve multigated acquisition testleridir. Miyokard perfüzyon sintigrafisi, diğer bir adıyla Talyum testi en çok tercih edilen kalp sintigrafisi çeşididir.

Genellikle kalp krizi sırasında ölen doku miktarının saptanması ya da kalpte kansız kalan arter olup olmadığını araştırmak için kullanılan test oldukça güvenlidir.

Miyokard perfüzyon sintigrafisi öncesinde hastaya stres testi uygulanması gerekmektedir. Efor testi doktorun tercihine göre egzersiz stres testi ya da farmakolojik stres testi olarak uygulanabilmektedir. Kalpte stres yaratmak koroner arter hastalığının teşhisinde önemli rol oynamaktadır. Kalbi istenilen stres seviyesine ulaştırmak için hastanın bir koşu bandında koşması ya da sabit bir bisiklette belirli bir süre pedal çevirmesi istenmektedir.

Bu egzersizler kalbin daha fazla çalışmasına ve kalbe daha fazla kan pompalanmasına yardımcı olmaktadır. Kalbin kan ihtiyacının artması sağlanarak da kalp damarlarında herhangi bir daralmanın ya da tıkanıklığın olup olmadığı kontrol edilmektedir.

Anjiyo nedir? Nasıl yapılır, ne işe yarar? Riskleri nelerdir?

Eğer hasta egzersiz stres testine alınamıyorsa, yani herhangi bir ortopedik problemi varsa, kalbi egzersiz stres testi için yeterince güçlü değilse veya doktor stres testini uygun bulmamışsa, bunun yerine farmakolojik stres testi uygulanır. Damar yolundan enjekte edilen bir ilaç yardımıyla kalbin egzersiz stres testinde olduğu gibi kan ihtiyacı arttırılır.

Stres testleri sonrasında hastaya açılan damar yolundan talyum isimli radyoaktif bir madde enjekte edilir. Hasta rahat bir sedyeye alınır ve dinlenme durumuna getirilir. Daha sonra talyumun kalbe giden damarlardan geçişi gözlemlenerek bazı görüntüler oluşturulur. Bu işlem yaklaşık 30 dakika sürer.

Hasta tam dinlenme konumuna geldikten ve kalbin yüksek kan ihtiyacı düşüşe geçtikten sonra, efor testinden yaklaşık 3-4 saat sonra, kalpten yeni görüntüler alınır ve bu görüntüler stres testinden hemen sonra çekilen görüntülerle karşılaştırılır.

Kalp sintigrafisi sonuçları

Kalp sintigrafisinin sonuçları 7 ile 14 gün içerisinde sonuçlanmaktadır.  Sonuçlar değerlendirilirken öncelikli olarak stres sonrasında ve istirahat halinde kan akışında bir farklılık olup olmadığı kontrol edilir.

  • Eğer dinlenme sırasında kalbe ulaşan kan miktarı normalse ancak stres anında kan akışı azalıyorsa bu durum muhtemel olarak hastada koroner arter daralması olduğunu ve bu durumun hastada tersinir miyokard iskemisi yarattığını gösterir. Bu durumun teşhisi sonrası kalbin çeşitli bölgelerindeki kan akışı izlenerek hangi arterde veya arterlerde daralma olduğu öğrenilebilir.
  • Stres anında ve istirahat anında kalp ihtiyaç duyduğu kan akışını alabiliyorsa bu durum hastanın muhtemelen herhangi bir koroner arter hastalığı olmadığını gösterir.
  • Eğer hastanın kan akışı hem istirahat anında hem de stres anında yeterli değilse bu durum hastanın daha önceden miyokard enfarktüsü olduğunu göstermektedir.

Nabız nedir, nasıl ölçülür? Normal hızı kaçtır? Nasıl düşürülür?

Kalp sintigrafisinin zararları

Hastalar vücutlarına radyoaktif madde enjekte edileceğini duydukları zaman kalp sintigrafisine önyargılı yaklaşmaktadır ancak kalp sintigrafisi sırasında alınan toplam radyasyon miktarı röntgen çekilirken alınan radyasyon miktarından fazla değildir. İşlem sırasında vücuda enjekte edilen radyoaktif madde kısa bir sürede radyoaktivitesini yitirecek ve doğal yollarla vücuttan atılacaktır.

Röntgen nedir, nasıl çekilir? Radyografik muayene ve zararları

Bunun yanında kalp sintigrafisinin bazı küçük riskleri bulunmaktadır:

  • İçerdiği radyoaktif izleyici çok güvenli olsa da bazı insanlarda alerjik reaksiyonları tetikleyebildiği gözlemlenmiştir.
  • Hamile hastalarda genellikle tercih edilmez çünkü tıpkı röntgen çekiminde olduğu gibi vücuda alınan en küçük radyasyon dahi bebek için zararlı olabilmektedir.
  • Nadiren de olsa koroner kalp hastaları, stres testi yapılırken göğüs ağrısı yaşayabilmektedir.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

4 Yorum
En Yeniler
Eskiler Beğenilenler
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
fatma
fatma
2 yıl önce

kalp sintigrafi daha erken çıkabilir mi??
annem 69 yaşında ve ameliyat olması gerekiyor.

akın
akın
2 yıl önce

teşekkürler

Sibel
Sibel
2 yıl önce

Annem 73 yaşında farmakolojik stres testi-miyokard perfüzyon sintigrafi işlemi istendi ama yaptırıp yaptırmamakta kararsızız.bi sakıncası var mıdır.kalıcı zararlar verir mi?

Ali
Ali
3 yıl önce

Açık ve net olarak açıklamalı bir şekilde anlatılmış.

Araç çubuğuna atla