İşitme kaybında erken tanı hayata bağlar!

25 Paylaşım

Koklear implantlar ile işitme kaybı tedavisi nasıl yapılır? İşitme kaybının özellikle bebeklerde erken tanı ve tedavisinin çok önemli olduğunu belirten Prof. Dr. Sertaç Yetişer, işitme kayıplarının tedavisinde koklear implantın çok etkili bir yöntem olduğunu dile getirdi. Prof. Dr. Yetişer, şu bilgileri verdi: “Günümüzde işitme engeliyle karşı karşıya olan her yaştan insan koklear implant sayesinde tedavi edilebilmektedir. Koklear implant, mekanik ses enerjisini elektrik sinyallerine dönüştüren ve bunu doğrudan iç kulağa aktararak ses algılamasını sağlayan elektronik bir cihazdır. Koklear implant iki parçadan oluşuyor. Birincisi, kulak arkasına cilt altına yerleştirilen kısımdır.

Operasyon esnasında bu cihazın uzun elektrotu iç kulağa yerleştirilir. Dış sarmaldan başka bir deyişle antenden aktarılan ve ses enerjisi bilgisini taşıyan kodlanmış elektrik enerjisi, elektrod aracılığıyla işitme sinirini uyarmak için iç kulağa aktarılır. Hastalar, operasyonla yerleştirilen bu iç parçayı yaşam boyu taşırlar.”

Bebeklerde işitme kaybında erken tanısı, rehabilitasyon imkanı sağlıyor

Erken tedavi yaşam şeklini belirler

Çocuklarda işitme kaybının önemli sorunlar yarabildiğini ve bu nedenle zamanında tedavi edilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Yetişer, “Normal işitmeye sahip olan çocuklar, konuşmayı özel bir yardım almadan öğrenirler. İleri derecede ya da çok ağır işitme kaybı olan hastalar en güçlü işitme cihazlarından dahi yararlanamazlar. Hiç işitmeyen, başkalarının konuştuklarını duyamayan çocuklar, lisan ve sözel iletişim becerisi geliştiremezler. Koklear implant bu çocuklara çevrelerindeki sesleri tanımlayabilme ve konuşma yetisi verir” dedi.

Biyonik kulaklar

Normal bir işitme fonksiyonunda kulak sisteminde sesin kulak zarı ve kemikçikler aracılığı iletildiğini söyleyen Prof. Dr. Yetişer, şu bilgileri verdi: “Ses dalgaları mekanik enerji halinde iç kulağa taşınır. Burada kulağımıza gelen ses çok küçük hücrelerle, işitme siniri boyunca beyindeki işitme merkezine yol alan elektriksel sinyallere çevrilir. Böylece iç kulak yapay elektriksel sinyallerle uyarılır.

İşitsel hücrelerin tahrip olduğu sağır hastalarda, koklear implantın işitme sinirini uyarmasıyla işitme yeniden sağlanır. Biyonik kulaklı insanlar, işlenmiş, kodlanmış sesler duyarlar. Sonuçta işitilenler doğal sesler değil, cihazın bireye sunduğu seslerdir. Çok erken yaşta koklear implantasyon yapıldığında, aradaki fark hissedilmez.”

Sesli dünyaya geçiş eğitimi verilmeli

Koklear implant sisteminin takıldığı kişilerde her sesin yeni bir etki yarattığını belirten Prof. Dr. Yetişer, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu nedenle hastanın implant tarafından üretilen sesleri öğrenmesi ve implant sonrası işitme eğitimi alması çok önemlidir. Koklear implant sesleri işitmeyi her şekilde sağlasa da, kişinin konuşulan dili yalnızca dinlemesi kendiliğinden anlamasına yetmez.

Çocuklardaki işitme kaybına sorun kalıcı hale gelmeden müdahale edilmeli

Asıl konu işitme eğitimi ve böylece işittiğini anlama ve ayırt etme becerisinin kazanılmasıdır. İşitme kaybı tanısının erken konulması ile implant takılması arasındaki sürenin kısalığı, eğitim sürecinin etkisini artırır. Çocuklar sesle ilgili sinyalleri alırken oluşan boşluklar bellek yardımıyla tamamlanabilir.”

Koklear implantasyon kimlere yapılabilir?

Koklear implantasyon adaylarının belirlenmesinde yaş, zihinsel ve fiziksel sağlık durumunun kapsamlı bir değerlendirmesinin gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Yetişer, “Odyolojik değerlendirme sonuçları, işitme kaybının sebebi ve süresi, odyolojik rehabilitasyona uyum, sosyal durum gibi birçok faktör göz önüne alınmalıdır. Ayrıca ameliyat kararı kesinleştirilmeden önce hastanın verilecek eğitimi sağlıklı bir biçimde alıp alamayacağı ve ameliyat sonrası elde edilecek yararın şekli konusunda değerlendirme yapılmalıdır. Adayların radyolojik değerlendirmesi ise en az diğer faktörler kadar önemdir.

Dolayısıyla her adayın ameliyat öncesinde bilgisayarlı tomografi ve manyetik resonans görüntüleme teknikleriyle incelenmesi gerekir. Doğuştan işitme kayıplı çocuklara, işitmesini genetik, oto-immun, travma, ilaç kullanımı, tümör, enfeksiyon ve gürültü gibi nedenlerle sonradan kaybetmiş orta yaş grubu kişilere koklear implant uygulanabilmektedir” diye konuştu.