Ispanak, pek çok vitamin ve mineral içeren, bol lifli, yeşil yapraklı bir sebzedir. Besin değerinin kaybolmaması için çiğ olarak tüketilmesi önerilir. Tip 2 diyabet, kanser, astım gibi kronik hastalıklara karşı koruyucudur. Kemik sağlığını destekler. İçerdiği antioksidanlardan zeaksantin ve lutein, göz sağlığını destekler. Ispanak tansiyonu düşürür ve kalp sağlığına iyi gelir. İçeriğindeki oksalat nedeniyle böbrek taşı geçmişi olan kişiler dikkatli tüketmelidir. Bol miktarda K vitamini içeriği için kan sulandırıcı ilaç kullananlar doktora danışmadan kullanmamalıdır.
İçindekiler
Serin ve nemli ortamlarda yetişen ıspanak, çok faydalı şifalı bir sebzedir. Pek çok vitamin, mineral ve antioksidan içerir. Hem pişmiş hem de çiğ tüketilebilir. Kökü ve yapraklarında çok miktarda toprak bulunduğu için bol su ile yıkanması gerekir. Sık sık tüketildiğinde kronik hastalıkların gelişmesini önler.
Ispanak, besleyici, lif ve protein açısından zengin, düşük karbonhidratlı bir sebzedir. Ayrıca kersetin, nitrat, lutein gibi pek çok faydalı bitki bileşiği içerir. Bir su bardağı çiğ ıspanak yaklaşık 7 kaloridir.
Zengin vitamin ve mineral içeriğinin yanında ıspanak aynı zamanda güçlü bir antioksidan kaynağıdır. A, C, E ve K vitaminlerine ek olarak, potasyum, fosfor, magnezyum, demir, kalsiyum gibi önemli mineraller içerir. Hamileler için hayati önem taşıyan folik asit (folat) bakımından önemli bir kaynaktır.
Glisemik indeksi oldukça düşük olan ıspanak, kan şekeri seviyelerindeki ani yükselmeleri engeller. Araştırmalar ıspanağın içerdiği alfa-lipoik asit sayesinde insülin direncini engelleyerek özellikle tip 2 diyabet, yüksek kolesterol gibi kronik hastalık riskini azaltabileceğini gösteriyor.
Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzeler kansere karşı koruyucu özelliği olduğu düşünülen klorofil içerir. Ayrıca bazı çalışmalar ıspanağın içerdiği iki bileşenin tümör büyümesini yavaşlattığını gösteriyor. Bunun dışında meme ve prostat kanserini de önlemeye yardımcı olabilir.
Ispanak içerdiği nitrat sayesinde kan basıncını düşürerek kalp sağlığını korumaya yardımcı olur. Ayrıca ıspanaktaki potasyum, vücuttaki sodyumun idrar yoluyla atılmasına yardımcı olarak da hipertansiyonu düşürür.
K vitamini, kemik sağlığı için çok önemlidir. Ispanak ise kemik gelişimine katkı sağlayan magnezyum, kalsiyum ve fosfor içermesinin yanı sıra güçlü bir K vitamini kaynağıdır. Ayrıca yaşa bağlı kemik erimesini önlemeye yardımcı olur.
Ispanağın içerisindeki A vitamini, saç ve cilt dahil tüm vücuttaki dokuların büyümesi için gereklidir. Ayrıca cilt gözeneklerindeki ve saç köklerindeki yağ üretimini dengeler. C vitamini ise vücudun ihtiyaç duyduğu kolajenin üretimini destekleyerek saç ve cilt sağlığını korur. İçerdiği demir, saç dökülmelerini önlemeye yardımcı olur.
Ispanakta bulunan karotenoidler zeaksantin ve lutein göz sağlığı için çok önemli bileşiklerdir. Gözü güneş ışığı hasarından koruyabilir ve yaşlılıkla birlikte gelen, körlüğe neden olabilen makula dejenerasyonu ve kataraktı önlemeye yardımcı olabilirler. Ayrıca ıspanağın içerdiği A vitamini de göz sağlığını destekler.
Düşük kalorili bir sebze olan ıspanak, kilo vermek için ideal bir sebzedir. Yüksek miktarda lif içermesi nedeniyle sindirime yardımcı olur. Kan şekerini düzenler ve kabızlığı önler. Tok hissettirerek iştahı kesebilir. Diyet programına ıspanak eklemek kilo kontrolü için faydalı olacaktır. Özellikle kış mevsimi boyunca ıspanak tüketmek kilo vermek isteyenler için çok sağlıklı ve etkili bir zayıflama yöntemi olacaktır.
Eğer kilo vermeye çalışıyorsanız yaptığınız diyete mutlaka ıspanağı dahil edin. Kalorisi düşük ve yüksek lifli olduğu için kilo vermenizi kolaylaştıracaktır. Sabahları ıspanaklı omlet yapabilir ya da içerisindeki tüm vitamin ve minerallerden yararlanmak için smoothie’lere ekleyebilirsiniz. Salatalarda marul yerine tercih edebilir, çorbalara ekleyebilir, az yağda, çok az kavurarak akşam yemeklerinde tüketebilirsiniz.
Pazı neye iyi gelir, nasıl yenmeli? Pazının faydaları ve zararları nelerdir?
Ispanak hem çiğ hem de pişmiş olarak yenebilir. Ancak pişirmek, içerdiği vitamin ve minerallerin azalmasına neden olabilir. Bu nedenle ıspanağı salataya veya smoothieye eklemek sağlıklı ve lezzetli bir seçimdir. Çiğ ıspanaktan hoşlanmıyorsanız çok az kavurmayı deneyebilirsiniz.
Yapılan bir araştırma, ıspanağı uzun süre pişirmenin lutein seviyesini düşürdüğünü göstermiştir. En sağlıklı pişirme yöntemi; kaynar suda ıspanakları 1 dakika kadar bekletmek ve sonrasında hemen soğuk suya daldırmaktır. Bu şekilde hem zararlı bakteriler giderilir hem de ıspanak besin değerini yitirmez.
Yapraklarında ve köklerinde bulunan toprağı, olası pestisit ve bakterileri temizleyebilmek için ıspanağın çok iyi yıkanması gerekir:
Lahananın faydaları nelerdir? Lahana neye iyi gelir, zararları var mıdır?
Malzemeler: 4 yemek kaşığı zeytinyağı, 1 kahve fincanı pirinç, 1 yemek kaşığı domates salçası, 500 gr ıspanak (ayıklanmış ve temizlenmiş), 1 adet havuç (rendelenmiş), 2 su bardağı sıcak su, 2 diş sarımsak (rendelenmiş), 1 kuru soğan (yemeklik doğranmış), 1 çay kaşığı tuz
Tarifi: Soğanı zeytinyağında pembeleşinceye kadar kavurup salçayı ekleyin ve biraz daha kavurun. Sarımsak ve havucu da ekleyip biraz daha kavurun. Üstüne ıspanakları ekleyin. Ispanaklar suyunu salıp tekrar çekmeye başladığında pirinci, baharatları, sıcak suyu ekleyin ve ocağın altını kısıp kapağını kapatın. Yaklaşık 15 dakika pişirin.
Malzemeler: 1 bağ ıspanak (yıkanıp doğranmış), 1 havuç, Bir orta boy soğan (ince doğranmış), 2 kaşık tereyağı, Zeytinyağı, Karabiber, Tuz, Et suyu, 1 yumurta sarısı, İki tepeleme kaşık un, 4 kaşık yoğurt
Tarifi: Orta boy bir tencerede soğanı yağda kavurun. Rendelenmiş havucu ve ıspanakları ekleyip 2-3 dakika daha kavurun. Suyu ekleyip sebzeler diriliğini kaybedene dek pişirin. Yumurta sarısını, unu, yoğurdu ayrı bir yerde çırpın. Bir kepçe çorba ile ılıştırarak terbiyeyi tencereye ekleyip bir süre karıştırın. Bir taşım kaynatıp ocaktan almadan tuzu-karabiberi de ekleyerek servis yapın.
Kerevizin faydaları nelerdir? Kereviz nasıl yenir? Şifalı yemek tarifleri
Ispanak suyu, ıspanağın içerdiği tüm faydaları içerir. Çiğ olarak hazırlandığı için besin değerini kaybetmez. Bu nedenle çok faydalı bir içecektir. Tarifi de basittir: İki su bardağı ıspanak, 1 elma, 1 sap kereviz, ananas ve yeşil üzümü blenderda iyice karıştırıp bir sürahiye boşaltın. İçine yarım limon suyu, dilediğiniz kadar şeker ve su ekleyip tekrar karıştırın. Buzdolabında biraz soğutup öyle servis edin. Bu karışıma damak zevkinize göre salatalık, pancar, havuç ya da farklı yeşil sebzeler ekleyebilirsiniz.
Ispanak yüksek miktarda oksalat içerir, fazla tüketildiğinde böbreklerde kalsiyum oksalat taşlarına neden olabilir. Bu nedenle böbrek taşı geçmişiniz varsa ıspanağı sınırlı tüketin. Ayrıca K vitamini içerdiğinden dolayı, kan inceltici kullanan kişiler dikkatli tüketmelidir.
Güvenli bir folat kaynağı olan ıspanak, hamilelikte tüketilebilecek en iyi yiyeceklerden biridir. Folat, fetüsün anne karnında sağlıklı gelişimi için zorunlu olan bir B vitaminidir. Ayrıca B vitamini, omurga ve beyindeki ciddi kusurları önlemeye yardımcı olur.
Ispanak yüksek miktarda nitrat içerir. Bu durum, kandaki oksijen dağıtımını engelleyerek kan bozukluğu riskini artırır. Bu nedenle ıspanak 6 aylıktan küçük bebeklere verilmemelidir. Altı aylıktan büyük bebeklerde ise ıspanak tüketiminin bir sakıncası yoktur.
Folik asit eksikliği nasıl anlaşılır? Folikasit içeren besinler ve faydaları
K vitamini bakımından zengin bir besin olan ıspanak, kan inceltici ilaçlara müdahale edebilir. Bu nedenle kan sulandırıcı ilaç kullanan kişiler, yüksek miktarda ıspanak tüketmeden önce sağlık uzmanlarına danışmalıdır.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?