Yeni keşfedilen görüş merkezi Fovea, göz hastalıkları için umut olabilir

30 Ekim 2024 | 3 Kasım 2024 | Kategori: Göz Sağlığı, Güncel / Literatür Print

0 Paylaşım

İnsan gözünün sabit bir nesneye odaklandığında dahi ince hareketler yaptığı uzun zamandır biliniyordu, ancak bu hareketlerin keskin görme üzerindeki etkisi yeni keşfedilen bir konu. Bonn Üniversitesi’nden araştırmacılar, gözdeki bu küçük hareketlerin, retinanın merkezinde bulunan foveadaki kon hücrelerinin yoğunluğu ile uyumlu olarak düzenlendiğini keşfetti. Fovea, en küçük detayları algılayabilmemiz için özel olarak yoğun kon hücreleri içeren bir bölgedir. eLife dergisinde yayımlanan araştırma, gözün sabit bakış sırasında yaptığı bu “drift” hareketlerinin, görme keskinliğini artırmak için foveadaki en yoğun kon hücrelerine yöneldiğini ortaya koyuyor. Bu yeni bilgiler, göz fizyolojisi ile keskin görüş arasındaki ilişkiyi aydınlatmakla kalmıyor, aynı zamanda göz hastalıkları ve nöropsikolojik bozuklukların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlıyor.

Fovea: Keskin Görüşün Merkezi

Keskin görüş, gözümüzün merkezinde yer alan ve “çukur” anlamına gelen fovea adlı küçük bir bölgeden kaynaklanır. Fovea, renk duyarlılığı yüksek kon hücrelerinin sıkı bir şekilde paketlendiği bir alandır ve bu hücreler sayesinde en ince ayrıntıları bile görebiliriz. Ancak, her bireyin foveasındaki kon hücrelerinin yoğunluğu farklılık gösterir. Bonn Üniversitesi Göz Hastalıkları Bölümü’nden Dr. Wolf Harmening, “Bir kameradan farklı olarak, gözlerimiz sabit bir nesneye baktığımızda bile sürekli ve bilinçsiz olarak hareket halindedir,” diyor.

İnce Göz Hareketlerinin Rolü

Gözlerimiz sabit bir nesneye odaklandığında, gözlerde “drift” olarak adlandırılan ince hareketler gerçekleşir. Bu hareketler, fotoreseptör hücrelere sürekli değişen sinyaller iletir ve bu sinyallerin beyin tarafından çözülmesi gerekir. Dr. Harmening ve ekibi, Almanya’da yalnızca kendi laboratuvarlarında bulunan uyarlanabilir optik taramalı ışık oftalmoskop (AOSLO) cihazını kullanarak, foveadaki kon yoğunluğu ve en ince detayları görme yeteneğimiz arasındaki ilişkiyi inceledi.

Göz ağrısı neden olur? Ağrı yapan göz hastalıkları ve tedavisi

Araştırmacılar, 16 sağlıklı katılımcının görsel keskinliğini ölçerek, her bir katılımcının retinasındaki görsel uyarıcıların izini sürdü ve hangi fotoreseptör hücrelerinin görüşe katkı sağladığını belirledi. Gözlerin hareketlerini kaydederek, katılımcıların bir harf tanımlama görevi sırasında göz hareketlerini analiz ettiler.

Göz Hareketleri Kon Yoğunluğuna Göre Ayarlanıyor

Araştırma, insanların foveadaki kon yoğunluğunun öngördüğünden daha ince detayları görebildiğini ortaya koydu. Gözlerdeki ince drift hareketleri, retina üzerindeki yüksek kon yoğunluğuna sahip bölgelere doğru yönelerek keskin görüşü artırdı. Dr. Harmening, “Foveadaki konların yerleşimi, çözünürlük yeteneğimizi yalnızca kısmen öngörüyor. Drift hareketleri, uyarıcıları en yoğun kon bölgesine taşımak için tam olarak ayarlanmış durumda,” dedi.

Bu bulgular, gözün keskin görüş elde etmek için nasıl en uygun şekilde hareket ettiğini anlamamıza yardımcı oluyor. Ayrıca, göz fizyolojisi ve görme arasındaki temel ilişkiye dair yeni bilgiler sunuyor. Dr. Harmening ve ekibi, bu mekanizmanın göz hastalıkları ve nöropsikolojik bozuklukların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayabileceğini ve gelecekte insan görme yetisini taklit eden teknolojik çözümler geliştirmeye olanak tanıyabileceğini belirtti.

Retina nedir? Yırtılması nasıl önlenir? Hastalıkları ve tedavisi

Araştırmanın Özeti

Sub-cone visual resolution by active, adaptive sampling in the human foveola
Abstract: The foveated architecture of the human retina and the eye’s mobility enables prime spatial vision, yet the interplay between photoreceptor cell topography and the constant motion of the eye during fixation remains unexplored. With in vivo foveal cone-resolved imaging and simultaneous microscopic photo stimulation, we examined visual acuity in both eyes of 16 participants while precisely recording the stimulus path on the retina. We find that resolution thresholds were correlated with the individual retina’s sampling capacity, and exceeded what static sampling limits would predict by 18%, on average. The length and direction of fixational drift motion, previously thought to be primarily random, played a key role in achieving this sub-cone diameter resolution. The oculomotor system finely adjusts drift behavior towards retinal areas with higher cone densities within only a few hundred milliseconds to enhance retinal sampling.