İltihap, vücudun iyileşmesini ve kendisini zarardan korumasını sağlayan doğal bir süreçtir. Ancak kronikleşirse zamanla doku ve organları olumsuz etkiler. Bu nedenle pek çok önemli hastalığın oluşmasına zemin hazırlayabilir. Kötü beslenme alışkanlıkları da iltihaba yol açabilir veya mevcut iltihabı daha kötüleştirebilir. Trans-doymuş yağ ve (veya) yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren her türlü işlenmiş ve paketlenmiş hazır gıdalar, kızartmalar, tam yağlı mandıra ürünleri, beyaz ekmek, pirinç, makarna gibi rafine karbonhidratlar vücutta iltihaba neden olabilen zararlı besinlerin başlıcalarıdır. Öte yandan antioksidan yüklü besinler tüketerek, zencefil ve zerdeçal gibi şifalı bitkileri günlük diyetinize ekleyerek ve düzenli kürler uygulayarak iltihabı kontrol altında tutabilirsiniz.
İçindekiler
İltihap, vücudun savunma mekanizmasının önemli bir parçasıdır. İltihaplanma olmazsa enfeksiyonlar ve yaralar iyileşmez; hatta ölümcül olabilir. Şişme, kızarıklık ve ağrı-zonklama gibi belirtiler rahatsız edici olsa da vücudun kendini iyileştirmeye çalıştığının bir göstergesidir ve kısa sürer.
Zararlı yiyecekler nelerdir? Sağlıksız besinler sigaradan tehlikeli!
Ancak iltihap her zaman vücuda yardım etmez. İltihaplanma süreci çok uzun sürer veya iltihap yanıtı gerekmeyen yerlerde oluşursa birçok hastalığa yol açabilir.
İltihaba neden olan hastalıklar 2 grupta ele alınır:
Akut iltihap (enflamasyon), zararlı bakteri-virüs veya doku hasarına verilen tepkidir. Hızlı başlar, kısa sürede şiddetlenir ve en fazla 2-6 hafta sürer.
Akut iltihaba yol açan hastalıkların isimleri genelde “-it” eki ile biter:
Soğuk algınlığı veya gripten kaynaklanan boğaz ağrısı, aşırı egzersiz ve fiziksel travma da akut iltihaba neden olabilir.
İltihap neden olur? Belirtileri, tedavisi ve kurutan diyetler
Akut iltihap kısa vadede hayat kurtarıcı olsa da, iltihaplanma süreklilik kazandığında (kronikleştiğinde) pek çok rahatsızlığa neden olabilir. Bağışıklık sistemi iltihapla uzun süre mücadele ederse hem güç kaybederek savunmasız kalır hem de Haşimato (tiroit hastalığı), bağırsak iltihabı, multipl skleroz ve bazı eklem romatizmaları gibi otoimmün hastalıklara yol açabilir.
İltihap süreci sistematikleştiğinde, aylarca ve yıllarca sürdüğünde kronik hastalıkları tetikleyebilir. Bu hastalıkların bazıları şunlardır:
Obezite, kronik iltihaba ve dolayısıyla yukarıdaki hastalıkların gelişme olasılığına yol açabilir. Ayrıca tüberküloz (verem hastalığı), peridontit (ilerlemiş diş eti iltihabı), aktif hepatit B, saman nezlesi (alerjik rinit) gibi hastalıklar da kronik iltihaba neden olabilir.
Kronik iltihabın şiddeti ve etkileri, iltihabın kaynağına ve vücudun hasarı onarabilme ve üstesinden gelme kabiliyetine göre değişebilir. Kronik enflamatuar hastalıklar dünyadaki en önemli ölüm nedenidir.
Sağlıksız-dengesiz beslenme alışkanlığı vücutta iltihap riskini artırır ve mevcut iltihap sürecini kronikleştirip ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Vücudumuzda iltihabı tetikleyen en önemli besin maddeleri şunlardır:
Romatizma nedir? Neden olur? Romatizmanın belirtileri ve tedavisi
Beyaz ekmek gibi un ürünleri, beyaz patates (patates püresi veya kızartması gibi) ve kraker, kurabiye gibi işlenmiş, hazır gıdalar rafine karbonhidratlardır ve besleyiciliklerinin ve liflerinin çoğunu veya tamamını kaybetmişlerdir. İşlenmemiş yüksek lifli karbonhidratlar ise dengeli tüketilmelidir.
Yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren tüm hazır tatlılar, hamur işleri; beyaz sofra şekeri, aspartam (yapay tatlandırıcılar) ve agave şurubu gibi rafine edilip işlenmiş şekerlerdir. Bunlar sıkça tüketildiğinde omega-3 asitlerinin anti-enflamatuar etkisini önleyebilir.
Aspartam zararları konusunda tartışmalıdır ancak içeriğindeki kimyasallara duyarlı kişilerde iltihabı tetikleyebildiği saptanmıştır.
Trans yağ içeren işlenmiş ve paketlenmiş besinlerin tümü iltihabı tetikler. Sağlığa son derece zararlı bu yağlar, pizza, hamburger, börekler gibi hazır gıdalar; cips, patlamış mısır, kızarmış patates, bisküvi, çikolata, kraker gibi abur cuburlar, dondurulmuş yemekler ve mayonezlerde kullanılmaktadır. Bitkisel-hayvansal yağlardan üretilen margarinler ve bunlarla üretilen ürünler sakıncalıdır. Ayrıca;
Mono sodyum glutamat (MSG) hazır Asya yemeklerinde ve soya soslarında yaygın bulunan lezzet artırıcı bir gıda katkı maddesidir. Ayrıca hızlı yiyeceklere, hazır çorba ve çorba karışımlarına, salata soslarına ve şarküteri etlerine eklenebilir. Bu gıdalar tüketildiğinde kronik iltihabı tetikleyebilir ve karaciğeri etkileyebilir. Bir ürün almadan önce neler içerdiğine bakın.
Lahananın faydaları nelerdir? Lahana neye iyi gelir, zararları var mıdır?
Tıbbi tedavisinde steroidal olmayan antienflamatuar (aspirin gibi) ve kortikosteroid ilaçlar kullanılabilir. Öte yandan beslenme ve yaşam tarzı alışkanlıklarının değiştirilmesi, tüm iltihap tetikleyicilerinin ortadan kaldırılmasına ve kronik iltihapların azalmasına yardımcı olabilir.
Domatesin faydaları nelerdir? Domates nasıl kurutulur? Suyu nasıl yapılır?
Sarımsak neye iyi gelir, nasıl tüketilmeli? Faydaları ve zararları
Aşağıda iltihaba iyi gelen bitkilerle yapabileceğiniz basit kürler paylaşıyoruz. Ancak bu kürleri uygulamadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Bu şifalı bitki yüzlerce yıldır hazımsızlık, kabızlık, kolik ve diğer mide-bağırsak sorunlarının yanı sıra romatoid artrit ağrısını tedavide kullanılmaktadır. Kolayca uygulayabileceğiniz bir kürle kronik iltihapları vücudunuzdan uzak tutabilirsiniz.
Zencefil kürü: 1,5 bardak suyu kaynatıp içine bir parça (yaklaşık 4 gr.) kök zencefili atın ve 5 dakika daha kaynatın. Ilıyınca süzüp kahvaltıdan 15 dakika önce aç karnına için. Bu kürü 21 gün boyunca uygulamalısınız. İsterseniz her ay uygulayabilirsiniz. Ayrıca toz zencefili yemek ve içeceklerinize baharat gibi katabilirsiniz.
Zencefil neye iyi gelir? Nasıl tüketilmeli? Besin değeri ve faydaları
Zerdeçalda bulunan kurkumin maddesi iltihap dâhil, birçok hastalık ve rahatsızlığın tedavisinde etkilidir. Her gün düzenli zerdeçal tüketmek vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir. İltihaplara karşı dayanıklılık ve direnç kazandırır. Çorbalara, yemeklere baharat olarak katılabilir.
Zerdeçal kürü: Bir bardak suyu kaynattıktan sonra içine bir tutam toz zerdeçal atıp iyice demlenmesi için üzerini örtün. Her sabah aç karnına ılık için.
Zerdeçalın faydaları nelerdir? Zerdeçal çayı neye iyi gelir?
Tarçın pek çok faydasının yanı sıra en güçlü iltihap kurutucu bitkilerdendir. Tüm ev yapımı sütlü ve unlu tatlılarda baharat olarak kullanılabilir. Dilimlenmiş elma, muz gibi meyvelerin üzerine serpilebilir. Balla karıştırılıp macun gibi her sabah aç karnına 1 kaşık yenilebilir. Tüm bitki çaylarına eklenebilir ve ayrıca tek başına çayı yapılabilir. Düzenli aralıklarla tüketimi vücudu dış ajanlara karşı güçlü tutar ve iltihap sürecini kısaltır veya önler.
Tarçın neye iyi gelir? Nasıl kullanılır? Ballı tarçın çayının faydaları
Bu bitki özellikle artrit gibi kronikleşmiş iltihapların kurutulmasında kullanılır. Ağrılı osteoartrit ve sırt ağrılarının tedavisinde, ancak mutlaka doktor tavsiyesiyle, kullanım talimatına uygun dozlarda kullanılmalıdır. Eczanelerden takviye ilaç olarak bulunabilir. Ayrıca aktarlardan temin edebileceğiniz şeytan pençesi kökünden evde çay hazırlayıp aralıklı olarak 1 haftalık kürler uygulayabilirsiniz.
Şeytan pençesi kürü: 2,5 çay bardağı kaynatılmış suya 1 çay kaşığı öğütülmüş şeytan pençesi ekleyip üzerini örtün. Bitkinin kökü çok sert olduğundan demlenmesi 8 saat sürer. Sonra süzüp için. Taze tüketilmesi gerektiğinden kür uygulamalarında 1 gün önce hazırlanmalıdır.
Beslenme şekli iltihabın azaltılmasında ve önlenmesinde oldukça önemlidir. Anti-enflamatuar diyette, her öğünde sağlıklı protein, karbonhidrat ve yağ tüketilmelidir. Ayrıca vücudunuzun vitamin, mineral, lif ve su ihtiyacı karşılanmalıdır.
Anti-enflamatuar diyetlerden düşük glisemik (karbonhidrat) diyeti özellikle obez kişilerde iltihabı azaltır. Vegan-vejetaryen diyet de vücuttaki iltihabı kontrolde tutar. En ideal iltihap diyeti meyveler, sebzeler, kabuklu yemişler, tam tahıllar, balıklar ve sağlıklı yağlar açısından yüksek Akdeniz diyetidir.
Mastit, meme dokusunun iltihaplanmasıdır. Memede ağrı, şişme, sıcaklık ve kızarıklığa, hatta bazen ateş ve titremeye neden olabilir. Meme iltihabı sıklıkla emziren annelerin yaşadığı bir sorundur. Bazen annenin bebeğini sütten kesmesine bile neden olabilir.
İltihaba ya da uygulanan antibiyotik tedavisine rağmen emzirmeye devam etmek önemlidir. Ancak emzirme esnasında göğüslerinizin tamamen boşaldığından ve bebeğin düzgünce göğse yanaştırıldığından emin olun. Gerekirse emzirme pozisyonunuzu değiştirin.
Bebeğinizi emzirmekten vazgeçmeyin. Emzirme olmuyorsa mutlaka elle veya pompayla sütünüzü boşaltın.
Kişisel bakım: Bol bol dinlenin, her emzirme sonrası göğüs uçlarını ılık ve duru suyla yıkayıp doktorun önerdiği kremleri kullanın. Günde yaklaşık 2 litre su için ve sık dinlenin.
Yulaf nedir, nasıl tüketilmelidir? Yulafın faydaları nelerdir?
Ağrı kesici ilaçlar nasıl kullanılmalıdır? Türleri ve yan etkileri
Mide iltihabı (mide-gastrit gribi) bakteri-virüs enfeksiyonu sonucu gelişir. Bu mikroplar kirli yiyecek ve su aracılığıyla yayılarak insandan insana bulaşabilir. Enfeksiyon türüne göre 2-10 gün sürebilir. Bu mikroplardan korunmak için sık sık sabun ve suyla ellerinizi iyice yıkayın ve tamamen pişirilmiş etler yiyin. Mide iltihabı nadiren de olsa mide kanserine dönüşebilir.
Dişteki iltihabı önlemenin en basit yolu, iltihaba (apseye) neden olabilen diş çürümesini engellemektir. Bu da günde en az 2 kez dişleri fırçalamak, diş ipi kullanmak gibi iyi bir ağız-diş bakımıyla gerçekleştirilebilir.
Apse nedir, neden olur? Diş apsesine ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi
Çürük diş nedeniyle gelişen iltihap tedavi edilmediğinde oluşan bakteriler enfeksiyona yol açarak çevre kemiğe ve köke yayılır. Enfeksiyon kemiğe yayılırsa diş kaybedilebilir. Adaçayı, papatya gibi bitkilerle gargara yapmak, karanfil çiğnemek ve su teresi yemek diş iltihabının gelişmesini durdurabilir.
Diş iltihabı tedavi edilmezse iltihap beyin ve kalbe yayılarak ciddi sorunlara yol açabilir.
Alveolit, diş çekildikten sonra oluşan boşluğun iltihaplanmasıyla gelişir. Bunu önlemek için;
Diş eti iltihabını önlemenin en kolay yolu düzenli ağız-diş bakımıdır. Her sabah kaya tuzlu suyla gargara yapmak son derece etkilidir. Ayrıca dişetlerine zerdeçal veya aloe vera ile masaj yapabilirsiniz.
Diş eti iltihabının nedeni genelde dişlerde oluşan bakteri kalıntılarıdır. Önlem alınmazsa kronikleşebilir ve diş kaybına yol açabilir. Diş eti iltihabı tıbbi yöntemle antiseptik tabletler ve gargaralar reçete edilerek tedavi edilir. Ayrıca gerek görülürse diş taşı temizleme ve kök düzeltme uygulamaları kullanılabilir. Bazı durumlarda diş ve diş eti dokusunu ameliyatla düzeltmek gerekebilir.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- What is an inflammation?2- Chronic Inflammation3- Foods that fight inflammationYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Bilgilendirme için teşekkürler
teşekkürler önerileriniz için çok faydalı buldum
Teşekkürler önerilerinizi uyguliyacağım inşallah iyi gelir duacınız olurum.
Teşekürler verdiğiniz bilgiler çok onemli.
Benim tirnagimda antibiyotik yardımıyla iltihap kurudu kurumuş iltihap nasıl geçer
Çok teşekkürler çok güzel bilgiler verdiniz