Okuldan yeni mezun gençlerin iş bulması genelde zordur. Bu zorluk bilindiği için mezuniyet öncesinde iş bulma stresi başlar. Erkeklerin bir kısmı bu süreci askerlik görevini yaparak erteler. Ancak herkes aynı düşüncede olmaz.
Yeni mezunların iş deneyimlerinin az ya da hiç olmaması sebebiyle CV’leri genelde boş görünür. Oysa iyi bir CV örneği üzerinden kendilerine de güzel bir öz geçmiş yazabilirler. Bunun için kimi CV örneklerine bakıp, kendi durumlarına en uygununu seçmeleri gerekir.
Pek çok CV örneği bulunduğu için, kişi mutlaka kendisine uygun bir örnek bulacaktır. Bu noktada önemli olan insan kaynaklarının ilk anda ilgisini çekmektir. Genelde insan kaynakları kendilerine gelen CV’lere ilk 9 saniye bakarlar.
Bu süre zarfında ilgi çeken aday ikinci tura kalır. Öz geçmişin ilgi çekmesi için her zaman iş deneyimleri dolu olması gerekmez. Kendisini iyi anlatan ve bazı durumlarda staj veya gönüllü çalışmalarını ekleyen adaylar da ikinci tura geçebilir.
Yeni mezunların iş deneyimlerindeki boşluğu kapatacakları noktalardan biri kurslardır. Mezun olduğu veya girmeyi düşündüğü iş dalında aldığı kurslar ve toplanan sertifikalar önem kazanır. Son yıllarda teknolojinin gelişimi ile pek çok işin yapılma şekli değişti. Bu değişimlere ayak uydurmak için farklı kurslar almak gerekmekte. Bu kursları almak için ise iş deneyimine gerek yok.
Hatta pandemi döneminde ortaya çıkıp yaygınlaşan online kurslar hala revaçta. Bu sayede pek çok insan dünyanın farklı kurum ya da üniversitelerindeki kursları rahatça almakta. Kimi üniversiteler alınan kursun sertifikasını internetten ücretsiz göndermekte. Şayet kağıda basılı bir kopya istenirse para ödenmekte.
İş başvuruları için hazırlanan ön geçmişlerde bu kurslar yazılıp, belge istendiği zaman mail ile kopya göndermek normaldir. Eğer iş yeri kağıda basılı bir halini de isterse, o zaman talepte bulunmak gerekebilir. Ancak bu pek de rastlanmayan bir durumdur. Kısaca yeni mezun gençlerin iş dallarıyla alakalı alacakları her kursun ve sertifikanın önemi büyüktür.
Günümüzde herkesin İngilizceyi en azından orta seviyede konuşup, okuduğu düşünülmektedir. İnternette bulunan tercüme programları sayesinde İngilizce yazı yazmak da oldukça kolaydır. İş başvurusu sırasında İngilizce dışında başka yabancı dilleri de CV’ye eklemek büyük bir artıdır. Özellikle, bir şirket göze kestirilmiş ve onun ağırlıklı müşterilerinin olduğu ülkenin dilini bilmek diğer adayların önüne geçmek demektir.
Örneğin, bir şirket ürünlerini Almanya’ya çoğunlukla satmakta. Bu aşamada İngilizce yanında Almanca bilmenin artısı yadsınamaz. Zira şirket işe aldığı kişinin belli bir dönem sonra Alman müşteriler ile toplantılara katılmasını, yazışmalar yapmasını veya ziyarete gitmesini isteyebilir.
Yabancı diller gençken daha kolay öğrenilmektedir. Dil öğrenmek için sürekli tekrar gerekir ve bu da üniversitede okuyan kişilerde görece daha fazladır. Kendisini gerçekten bir dil öğrenmeye veren kişi bunu bir ila iki yıl içinde halledebilir.
Bir yabancı dili iyi konuşmak ve söyleneni anlamak genelde yetmektedir. Bilgisayarlar sayesinde başka dilde yazışma yapmak oldukça kolay hale gelmiştir. Yine de programların yapacağı hataları anlayacak düzeyde bilgi sahibi olmak önemlidir.
İşe hazırlanmanın en etkili yollarından biri stajdır. Eğitim hayatı sırasında girilen stajlarda öğrenilen bilgiler sonraki yıllarda oldukça işe yarar. Bunun için farklı staj programlarını kovalamak gerekir.
Son yıllarda Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Ulusal Staj Programı bu anlamda büyük bir katkı vermektedir. Üniversiteli gençler bu sayede daha kolay staj imkanlarına erişmektedirler. Çoğu belediye, kendi illeri içindeki üniversitelerin öğrencilerinin bu programlardan yararlanmasına çalışmaktadır.
Staj konusunda bir diğer bakılması gereken yer belediyelerdir. Belediyeler ya yeni mezunları işe almakta ya da kendilerinden ihale alan şirketlerin gençleri istihdam etmesini istemektedir. Bu sayede pek çok yeni mezun kişi iş bulmaktadır. Bu işe alımlar gibi gençlerin staj buldukları yerler arasında belediyeler giderek öne çıkmaktadır.
Çoğunlukla yaz aylarında yapılan stajların artısı büyüktür. Öncelikle stajlar genelde yaz aylarında yapılır çünkü okullar tatildir. Ayrıca çalışanlar tatile çıkacağı için kimi işlerin basit görünen kısımları stajyerlere yaptırılır. Böylece onlar işi öğrenirken arkadaşlarının işleriyle de ilgilenen çalışanlar daha az yorulur. Stajda kendisini gösteren kişilerin de ileride iş bulması kolaylaşır. Staj dönemi beğenilen kişiler sonraki senelerde yeniden staja çağrılabilir. Bazı dönemlerde ise staj sonrası direk iş teklif edilmesi normaldir.
Şayet kişinin okulu devam ediyor ancak yaptığı işler de beğenildiyse, part time olarak işe başlayabilir. Bu durumda hem işte giderek daha fazla deneyim hem de para kazanır.
Yapılan stajların hepsi CV’lerde deneyim olarak yazılabilir. Ayrıca staj yapılan yerlerden referans mektubu alınabilirse, bunları da başvuruya eklemek güzel olur.
Her zaman staj istenildiği gibi gitmeyebilir. Bazen stajyerler sadece fotokopi çekerek ve işi tam da öğrenmeden iş yerinden ayrılabilir. Bunun dışında iş yerinin başka stajyerlere öncelik verme ihtimali de vardır. Yaz aylarında yapılan stajlar dışında part time işler de iyi bir deneyimdir. Kimi şirketler, öğrencileri yarı zamanlı olarak işe alır. Bazen de bu işler hizmet sektöründe olur. Ancak nerede olursa olsun yapılan her işi öz geçmişe yazmak önemlidir.
Sonuçta okulunu yeni bitirmiş kişilerin CV’sinde yazan iş deneyimleri onların meslekte ne kadar iyi olduğunu göstermez. Çalışma hayatına ne kadar uygun olduklarını belirtir. Çalışma hayatını bildiklerini gösterir. Çalışma hayatıyla ilgili bilgisi ve tecrübesi olan kişiler, hayatında hiç çalışmamışlara nazaran daha ön plana çıkar. İş hayatının kurallarını bilen, nerede nasıl davranacağının farkında olan kişiler ile çalışmak herkes için daha kolaydır.
Part time işler kadar gönüllü yapılan çalışmalar da iş deneyimi sayılır. Bunların da deneyimler arasında yazılmasında bir mahsur yoktur. Kişi genellikle gönül verdiği dernek ve grupların gönüllü çalışanı olabilir.
Bu şekilde hem bir organizasyonun nasıl çalıştığı öğrenilir hem de gönül verilen işe destekte bulunulur. Kimi zaman organizasyonlar uluslararası gruplar tarafından da ziyaret edilir. Böyle ziyaretlerde, tıpkı büyük şirketlerde olduğu gibi farklı deneyimler elde edilir. Misal toplantılarda yabancı dilin kullanılması. Başka kültürel kodların devreye girmesi. Farklı çalışma prensiplerinin görülmesi gibi…
Son yıllarda, özellikle devlete bağlı kurumların öğrencilere yönelik iş ilanları açtığı bilinmektedir. Bu işler için yeni mezunlar istenirken, bazen KPSS şartı da bulunmamakta. Gençlerin okurken devlet kurumlarında bulacakları işler ilerleyen yıllarda da kariyerleri için önemlidir. Bu tür ilanları hızlıca görmek ve ilk başvuran kişiler arasında olmak her zaman önemlidir. Tıpkı yarışmalarda olduğu gibi, insan kaynakları ilk adaylar arasında genelde çoğu kişiyi beğenir. Sonradan başvuran kişilerin ise şansları düşük olur.
Hepsinin dışında yeni mezunlar için kariyer günleri düzenlenmektedir. Bu türden etkinliklerde yeni mezun olmuş kişiler, mesleğin ustalarından bilgiler alır. Kendisini gösterebilen kişilerin iş bulması ya da en azından yarı zamanlı bir fırsat yakalaması mümkündür. Kariyer günlerinde, ilgili sektörde nelerin önem kazandığı, işe girmek için ne gibi vasıflara sahip olmak gerektiği açıklanır. Katılımcılar kendilerindeki eksik yönleri görüp bunları geliştirmek için fırsat bulur.
Mezun olmadan önce de, üniversitelerde yapılan kariyer günlerinde benzer durumlar oluşmaktadır. Şirketler, gittikleri üniversitelerde öğrencileri kendileri ile çalışmak için ikna etmeye çabalar. Bu şekilde iyi eğitim almış, deneyimi olmayan öğrencileri istedikleri gibi yetiştirmeleri mümkün olur. Öğrenci ve yeni mezunların bundan dolayı kariyer günlerini takip etmeleri ve akıllarında yer alan şirkete yönelik bilgi almaları önemlidir. Bir başvuru yapılırken şirketin neler istediği, çalışma prensipleri, işe alım sürecini bilmek adayı öne geçirebilecek noktalar olabilir.
İş bulmak çoğunlukla zordur. Bu durum herkes için aynıdır. Ne var ki yeni mezunların işe girişi bazen daha uzun zaman alabilir. İşe başlama zamanını kısaltmak için yapılacak en etkili yollardan biri, dikkat çekecek ve adayı en iyi şekilde anlatacak CV’yi yazmaktır.
Öz geçmişini iyi yazan, kendisini iyi gösteren adayın ilerleyen aşamalara gitmesinin önünde bir engel yoktur. Bunun için başvurunun her anında dikkatli olmak şarttır. Kişi kendisini ve meziyetlerini güzelce anlatırsa, insan kaynakları bunu gözden kaçırmaz. Sonraki süreçte de öğrendikleri ve bildikleri kendisine yardım eder.
Bazen ise iyi bir CV’ye karşın işte aranan özellikler farklıdır. Bunların hepsi ilanlarda yazmayabilir. Ondan dolayı şayet kişi olumsuz bir cevap alırsa kendisini bırakmamalıdır. Sonuçta ilk başvurusunda hayalindeki şirkette işe giren sayısı oldukça azdır.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?