Horlama neden olur? Horlamaya ne iyi gelir, nasıl tedavi edilir? 

Horlama, toplumda pek önemsenmeyen ve çoğu zaman normal kabul edilen ama aslında ciddi sağlık sorunlarına neden olabilen bir problemdir. Horlama, sadece kişinin yaşam kalitesini bozmaz ayrıca fiziksel sağlığına da ciddi zararlar verebilir. Horlama sürecinde kişinin solunum sistemi görevini tam olarak yapamadığı için, zaman içinde inme, depresyon, kalp sağlığı sorunları, baş ağrısı ve reflü gibi pek çok sağlık sorunu gelişebilir. Horlama, ağzın anatomisi ve sinüsler, alkol tüketimi, alerji, soğuk algınlığı ve kilo gibi birçok faktörden kaynaklanabilir. Türüne göre çeşitli tedavi yöntemleri vardır ancak önlem alınmazsa ölümcül riskler yaratabilir.

Horlama nedir?

Horlama nedenleri

• Ağız anatomisi ve aşırı kilo: Düşük, kalın ve yumuşak bir damağın olması, büyük bademcikler veya geniz eti solunum yolunu daraltabilir. Özellikle fazla kilolu kişiler, boğazın arka tarafında aşırı yağ birikmesi sonucu, solunum yollarını daraltabilecek ekstra dokulara sahip olabilir.
• Alkol tüketimi: Çok fazla alkol tüketmek boğaz kaslarını gevşeterek solunum yolu tıkanıklığına karşı doğal savunmayı azaltır.
• Burun problemleri: Kronik burun tıkanıklığı veya burun delikleri arasındaki çarpık bir bölüm horlamaya yol açabilir.
• Kronik alerji: Alerjiler burnunuzdaki hava akışını azaltabilir, bu da ağzınızdan nefes almayı zorlar ve horlama olasılığını artırır.
• Uyuma pozisyonu: En sık ve en yüksek etkili horlama, sırt üstü uyurken boğazın yerçekiminin etkisiyle nefes yolunu daraltmasıyla olur.
• Kalıtım: Ailede horlama öyküsü olması potansiyel bir risk faktörü olarak görülür.

Horlama türleri

• Basit horlama: Uykuda ara sıra meydana gelen tıkanmalar (obstrüksiyonlar) zararsızdır ve yetişkinlerde oldukça yaygındır. Az sayıda nefes tıkanmasının oluştuğu bu horlamalara basit horlamalar denir.
• Kronikleşmiş horlama: Sıklıkla her gece olan horlamalardır. Horlamanın derecesi fazlaysa sorunun adı artık horlama değil, “tıkayıcı uyku apnesi sendromudur (TUAS)”
• Tıkayıcı uyku apnesi sendromu (TUAS): TUAS uyku sırasında tekrarlayan solunum durmalarıyla bağlantılı olup oksijen yetersizliği ve uyku bölünmelerine neden olan, ani ölüm riski taşıyan ve vücut sistemini ilgilendiren ciddi bir hastalıktır.

Uyku Apnesi ve gündüz uykululuk hali, hayati sorunlara neden olabiliyor!

Tıkayıcı uyku apnesi sendromu (TUAS)

Uyku derinliğinin azalması sonucu “uyanayazma” adı verilen, daha yüzeysel uyku evresine ya da uyanıklık durumuna kısa süreli ani geçişler oluşur ve şiddetli horlama ve yutkunma sesleri ile solunum tekrar başlatılır. Her uyanayazma döneminde kan basıncında ani artma-azalmalar, kan şekerinde değişiklikler olur. Sonunda gece huzursuz uyuyan kişi, sabah yorgun ve dinlenmemiş olarak kalkar.

Horlama belirtileri

• Uyku sırasında tanıklı solunum durmaları
• Yüksek sesle horlama yüzünden partnerin uyuyamaması
• Huzursuz uyku hali ve uykunun sık kesilmesi
• Ani nefes darlığıyla uyanma
• Sabahları boğaz ağrısı, ağız kuruluğu ve baş ağrısı olması
• Geceleri göğüs ağrısı olması
• Gündüz uykusuzluk ve yorgunluk hali
• Konsantrasyon bozukluğu
• Yüksek tansiyon
• Çocuklarda dikkat eksikliği, davranış sorunları ve okulda düşük performans

Horlama için hangi doktora gidilmeli?

Bahsedilen semptomlardan herhangi birine sahipseniz aile hekiminize ya da KBB (kulak burun boğaz) doktoruna görünün. Eğer burunda ve boğaz yolunda herhangi bir problem yoksa hasta kronik TUAS teşhisiyle genelde göğüs hastalıklarına sevk olur.

Horlama tanısı

• Endoskopik muayene: Ağız ve boğaz endoskopik muayenesi, horlamanın buralardaki anormalliklerle ilişkili olup olmadığını belirler.
• Burun muayenesi: Muayenede burun deliğinin iç yüzeyi kontrol edilerek, örneğin burun eğriliği gibi sapmış septum varsa ortaya çıkar.
• Tıbbi görüntüleme yöntemi: Nefesteki anormallikleri kontrol etmek için; röntgen, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme kullanılır.

Uyku apnesi nedir? Apne belirtileri, testi, tanısı ve tedavisi

• Uyku testi: Uyku düzeniniz hakkında derinlemesine çalışma yapılır. Bir geceyi klinikte veya uyku merkezinde geçirerek kafaya ve vücuda bağlanan uyku sensörleriyle kalp atış hızınız, solunum oranı, kanınızdaki oksijen seviyesi, bacakların hareketi ölçülür.

Röntgen nedir, nasıl çekilir? Radyografik muayene ve zararları

Horlama tedavisi

Tıbbi cihaz desteği

Pozitif hava yolu basıncı

Uyurken burna takılan veya burun ile ağzın üzerine yerleştirilen, hava basıncı sağlayan bir cihazdır. Türleri şunlardır:

• CPAP (Devamlı pozitif hava yolu basıncı): Solunan havanın basıncı sürekli sabit veya etraftaki hava basıncından biraz daha yüksek olur, bu da üst solunum yolu geçişlerini açık tutmak için yeterlidir.
• BiPAP (Bilevel pozitif hava yolu basıncı): Nefes alırken daha yüksek, nefes verirken daha düşük olmak üzere çift seviyeli basınç uygular.

Oral cihaz (ağızlık)

‘Oral cihaz’, hafif veya orta derecede TUAS olanlar için alternatiftir. Boğazınızı genişletmek için tasarlanmıştır. Bu seçenekte cihazda deneyimli bir diş hekimine görünüp anatominize uygun ağızlığı seçmelisiniz.

Ameliyatla Tedavi

• UPPP (Uvulopalatopharyngoplasty) ameliyatı: Genel anestezi ile yapılır. Ağzınızın arkasından ve boğazınızın üstünden doku çıkarılan bir prosedürdür; küçük dil kesilebilir, yumuşak damağın bir kısmı çıkarılabilir ve bademcikler alınabilir.
• Lazer yardımlı UPPP ameliyatı: Boğazın arkasındaki dokunun lazerle azaltılması için lokal anestezi kullanılarak yapılan bir operasyondur.
• Radiofrekans somnoplasti ameliyatı: Lokal anesteziyle yapılır. Düşük yoğunluklu radyo dalgaları ile yumuşak damak hacminin azalması sağlanır.
• Üst solunum yolu impuls ameliyatı: CPAP veya BiPAP’ı tolere edemeyen orta ve şiddetli TUAS hastalarına yapılır. Üst göğüs derisinin altına yerleştirilen impuls jeneratörü, solunum düzenini algılar ve dilin hareketini kontrol eden siniri uyarır.
• Çene ameliyatı: Çenenin üst ve alt kısımlarındaki kemiklerin ileriye doğru ilerletilmesi için yapılır. Dil ve yumuşak damak arkasındaki alan genişletilerek tıkanıklık azaltılır.
• Trakeostomi (boyunda cerrahi açılma) ameliyatı: Yaşamınızı tehdit eden ciddi TUAS varsa ve diğer tedaviler sonuçsuzsa, bu ameliyata mutlak ihtiyacınız olabilir. Operasyonda, boyunda bir açıklık yapılır ve içine nefes alınabilen metal veya plastik bir tüp yerleştirilir. Hava boğazdaki tıkalı olan hava yolunu atlar, akciğerden solunur.
• Pillar (sütun) implant ameliyatı: Üç küçük tıbbi polyester çubuğun yumuşak damağa yerleştirilmesini içerir. Böylece damak alttan desteklenerek solunum esnasında titreşim yapmayacaktır. Ayrıca uygulama sayesinde nefesin geçebileceği alan genişlemiş olacaktır. Lokal anesteziyle yapılır.
• Burun ameliyatı: Polipleri çıkarmak veya burun delikleriniz arasındaki çarpık bölümü (sapmış septum) düzeltmek için yapılır.
• Bademcik ve geniz eti ameliyatı: Büyümüş bademcikleri veya geniz etini çıkarmak için yapılır. Hava yolları temizlenerek veya genişletilerek horlama azaltılır.

İlaç tedavisi

Horlamayı kesecek bir ilaç henüz bulunmuş değil. Horlamada önerilen ilaçların farklı mekanizmaları var. Bunların bir kısmı solunumu aktivite eden ilaçlar bir kısmı da horlamanın belirgin olduğu kasların gevşediği derin uykuyu kısaltan ilaçlardır. Bunun dışında bazı antidepresanlar horlama için kullanılmıştır. Aynı zamanda lokal olarak kullanılan, boğazda yağlanmayı sağlayarak horlama sesini düşüren ilaçlar vardır ama bunların hiçbiri horlamaya engel olan ilaçlar değildir.

Uykusuzluk (insomnia) nedenleri ve iyi bir uyku için pratik çözümler

Horlamaya iyi gelen şifalı bitkisel yağlar

• Kekik: Geceleri ayaklara bir miktar kekik yağı sürmek horlamayı azaltabilir.
• Nane: Nane yağı sinüsleri temizlemede ve nefes almada kolaylık sağlar. Horlamanız kötüleşirse, nane yağı solumak yardımcı olabilir.
• Okaliptüs: Sinüslerde bulunan ve boğazın arkasına akarak solunum yolunu tıkayan, aşırı mukusu parçalamaya yardımcı olur.
• Sedir: Sedir ağacı yağı kaygıyı azaltmaya ve kasları gevşetmeye sağlayarak uykuya rahatça dalmanıza sağlar.
• Limon: Limon yağının ve taze kokusu kaygıyı azaltır, rahatlık hissi verir.
• Karanfil: Kurutulmuş tomurcuklardan yapılan karanfil yağı balgam söktürücüdür.
• Çam: Çam iğnelerinden elde edilen uçucu bir yağ olan çam yağı, hem antimikrobiyal hem de antioksidandır.
• Rezene: Bazı antienflamatuar özelliklere sahiptir. Rezene, burun ve boğazdaki iltihaplanmayı azaltır ve burun geçitlerindeki hava akışını iyileştirir.

Kekiğin faydaları nelerdir? Kekik yağı neye iyi gelir? Nasıl kullanılır?

• Adaçayı: Adaçayı, soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonlarına karşı etkilidir.
• Citronella: Özellikle aşırı alkol alımı sonrası detoks olarak faydalıdır.
• Lavanta: Uykusuzluğun tedavisinde kullanılır. Melatonin salınımını sağlamada ve gevşemede yardımcı olur. Lavanta, özellikle horlayan kişinin partneri için faydalıdır.
• Mercanköşk: Nefesinizi tıkayan mukusları azaltmaya yarar ve balgam söktürücüdür.
• Kediotu: Kökü güçlü yatıştırıcı etkiye sahiptir; uyku problemlerine doğal bir çözümdür.

Kedi otunun faydaları nelerdir? Uykusuzluğa iyi gelen çayı nasıl hazırlanır?

Horlama nasıl önlenir?

Horlamayı önleyen pratik çözümler

• Fazla kilolardan kurtulmak, boğazda horlamaya neden olabilecek doku miktarını azaltır. Günlük düzenli egzersizler ve doktor gözetiminde diyet yapmak faydalıdır.
• Yana yatarak uyumak, havanın kolayca akmasını sağlayarak, horlamayı azaltabilir veya durdurabilir. Oysa sırt üstü yatarak uyumak dilin boğazın arkasına doğru hareket etmesine neden olabilir, bu da kısmen boğazdan hava akışını engeller.
• Yastığınızı yükseltmek ya da orta kalınlıkta kullanmak solunum yollarınızı açık tutarak horlamayı azaltmanızı sağlar.
• Yatmadan iki saat önce alkol almayın ya da bırakın. Alkol boğaz kaslarını gevşeterek horlamaya neden olur.
• Yatmadan önce sakinleştirici almayın, başka çözümler için doktorunuzla konuşun.
• Sigara içmeyi bırakın, çünkü horlamanızı kötüleştirebilecek sağlıksız bir alışkanlıktır. Nikotin sakızı, nikotin bandı ve nikotin burun spreyi dışında doktor gözetiminde yapılan ilaç tedavisi de sigarayı bırakmanıza sağlayabilir.
• Uykunuzu alın, her gece en az 7-8 saat uyumaya özen gösterin.

Uykusuzluk (insomnia) nedenleri ve iyi bir uyku için pratik çözümler

Horlama önleyici eşya ve aparatlar

• Horlama yastığı: Horlama yastıkları uyku esnasındaki pozisyonun değiştirilerek nefes yolunun genişletilmesinin sağlar. Bu yastıkların kiminin ortasında bir çıkıntı kiminin ortasında boşluk vardır. Sırtüstü yatılması zor olduğu için horlayanlar yan ve yüz üstü yatarak rahatlarlar.
• Burun bantları: Yapıştırma burun şeritleri, burun geçişindeki boşluğu arttırmaya yardımcı olmak için burun köprüsü üzerine yerleştirilir. Bu, nefes almanızı daha etkili hale getirerek horlamanızı azaltabilir veya ortadan kaldırabilir. Ayrıca burun deliği boyunca burun üzerine uygulanan sertleştirilmiş bir yapışkan şerit olan burun dilatörünü deneyebilirsiniz. Bu, hava akış direncini azaltarak nefes almayı kolaylaştırır.
• Medikal diş ağızlıkları: “Oral cihaz” olarak adlandırılan diş ağızlıkları, hava kanallarınızı açık tutarak nefes almanızı kolaylaştırır, horlamayı önler. Bu ağızlıkları edinmek için öncelikle diş hekimine danışın.

Detoks nedir, nasıl yapılır? Detoxun faydaları ve zararları nelerdir?

Horlamanın neden olduğu sağlık sorunları

• İnme: Horlamanın yoğunluğu, boyundaki atardamarların plak denilen yağ birikintileri nedeniyle daralma riskini oluşturur ve felç ihtimalini artırır.
• Kalp hastalıkları: TUAS yüksek tansiyon ve koroner arter hastalığı gibi kardiyovasküler problemlerle ilişkilidir ve kalp krizine yol açma olasılığı vardır. Ayrıca TUAS olanların kalp hastalıklarına yakalanma riski oldukça yüksektir.
• Ritim bozukluğu (aritmi): Uzun süredir horlayan veya TUAS olan kişilerde düzensiz kalp ritmi ve çarpıntı riski vardır. TUAS kalbin iletken sistemini etkileyebilir veya sol atriyumun zamanla büyümesi ritim bozukluğuna yol açabilir.
• GÖRH (Gastroözofageal reflü hastalığı): TUAS olan kişilerde, uyku sırasında hava içeri girip çıkarken boğazların kapandığı düzensiz yol nedeniyle GÖRH olabilir, bu da midedekileri yemek borusuna geri çekebilecek basınç değişikliklerine neden olur.

Lavanta neye iyi gelir? Yağı nasıl kullanılır? Faydaları ve zararları

• Kaza riskleri: Horlama veya TUAS’ın neden olduğu uykusuzluk, araba sürerken uykuya dalma gibi ölümcül sonuçlar doğurabilir.
• Depresyon: TUAS zihinsel sağlığınızı etkileyerek, uyuşukluktan ve uykusuzluktan başlayıp depresyona varan sorunlara yol açabilir.
• Baş ağrısı: Uyku bozuklukları baş ağrısı yaratır, bu da yaşam kalitesini bozar.
• Cinsel isteksizlik: Birçok kişi horlamalardan o kadar olumsuz etkilenir ki partneriyle yakın ilişki kurmakta zorlanır.
• Hamilelikte fetal komplikasyon riski: Gebeliğin son üç ayında kilo artışından kaynaklanan horlama, fetal komplikasyon riskindeki artışa neden olabilir.

Horlama sorunu olanlara öneriler ve uyarılar

• Horlamanın ciddi sağlık riskleri ve sonuçlar doğurabileceğini unutmayın.
• Horlamanın sürekliliği artarsa mutlaka doktora görünün.
• Doktorun soracağı sorulara hazırlık yapmak için uyku günlüğü tutun.
• Yatmadan önce alkol almayın veya sakinleştirici kullanmayın.
• Burun şeritlerini deneyin.
• Sırtüstü yerine yan yatarak uyuyun.
• Burun tıkanıklığı varsa, bu sorunu giderecek reçetesiz ilaçlar deneyin.

Referanslar: 1- What Causes Snoring? 2- Remedies That Will Stop Snoring 3- Does Your Child Snore?

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör