Hemogram (tam kan sayımı); enfeksiyon, lösemi (kan kanseri) ve kansızlık gibi birçok hastalığın tanısını koyabilmek için yapılan kolay, pratik ve güvenilir bir testtir. Kan içeriğinde bulunan hücreler ve bu hücrelerin büyüklük, renk, dağılım gibi özellikleri incelenir. Sadece tanı koymak için değil birçok hastalığın ayırıcı tanısında da kullanılmaktadır. Toplardamarlar yüzeysel olduğu için genellikle bu damarlardan bir miktar kan alınarak özel cihazlarla otomatik sayım yoluyla incelenerek test yapılır. Alyuvar (kırmızı kan hücreleri), akyuvar (beyaz kan hücreleri), trombosit gibi birçok parametreyi içeren hemogram testi günümüz tıbbında vazgeçilmez ve hemen her zaman başvurulan çok önemli bir testtir.
İçindekiler
Hemogram damardan alınan kan örneğinin içeriğindeki farklı hücrelerin özel cihazlarla sayılması işlemidir. Hemogram testi CBC (Complete Blood Count) yani ‘tam kan sayımı’ olarak da isimlendirilir. Hemogram testi için gerekli olan kan; yüzeysel seyri nedeniyle kan alınması kolay olduğu için toplardamarlardan alınır. Yetişkinlerde genellikle kollardaki damarlardan, çocuklarda el sırtındaki damarlardan ve yenidoğanda ise topuktan kan örneği alınır.
Hemogram testinde HGB (hemoglobin), WBC (beyaz küre sayısı), PLT (trombositler), HTC (hematokrit), MCH, RBC, RDW, lenfosit, monosit gibi birçok kan hücresinin değeri ölçülür. Bu parametrelerin bazıları doğrudan ölçümlerle elde edilirken bazıları da doğrudan ölçüm sonuçları çeşitli formüllerde kullanılarak elde edilir.
WBC (White Blood Cell); beyaz kan hücrelerinin (lökositler, akyuvarlar) sayılması işlemidir. Bu hücreler vücudun enfeksiyonlarla savaşmasında görevlidirler. Beyaz kan hücrelerinin; lenfosit, nötrofil, bazofil, eozinofil, monosit gibi farklı türleri vardır. Hemogramda tüm bu hücrelerin ayrı ayrı değeri ve yüzdelik olarak oranları belirtilir.
Lökosit (akyuvar) nedir? WBC yüksekliği ve düşüklüğünün nedenleri
HGB; hemoglobin kelimesinin kısaltılmış halidir. Hemoglobin kırmızı kan hücrelerinde (eritrosit, alyuvar) belli bir oranda bulunan, oksijen ve karbondioksitle bağlanabilen, eritrositlere kırmızı rengini veren bir yapıdır. Alyuvarların dokulara oksijen taşımasında görev alır. Düzeyi alyuvar düzeyiyle doğru orantılıdır. Bu nedenle kansızlık hakkında değerli bilgiler verir.
PLT; platelet (trombosit, kan pulcukları) kelimesinin kısaltılmış halidir. Trombositlerin vücuttaki görevi kanamanın durdurulmasıdır. Kanama veya pıhtılaşma bozukluğu durumlarında platelet değeri önem taşır.
Trombosit nedir? PLT düşüklüğü ve yüksekliği ne tür sorunlar yaratır?
MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin); ‘ortalama eritrosit hemoglobini’ değerini ifade eden bir testtir. Hemoglobin alyuvara kırmızı rengini verir. Hemoglobin eksikliğinde alyuvarlarda solukluk olabilir. Bu durum MCH değeriyle ölçülür. Kansızlığın bazı türlerinde eritrositlerde solukluk olması ayırıcı tanı açısından önemlidir.
RBC (Red Blood Cell); kandaki eritrosit (alyuvar) sayısının doğrudan ölçümüdür.
Lösemi nedir, neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavi yöntemleri
Lenf bezi şişmesi neden olur? Nasıl geçer? Belirtileri ve tedavisi
Vücutta meydana gelen çoğu hastalıkta genellikle hemogram testinde ölçülebilen en az bir değer artarak veya azalarak değişir. Bu hastalıklarda kan hücrelerinde meydana gelmesi beklenen değişiklikler doktor tarafından bilindiği için hastalık tanılarının koyulmasında yardımcı olur. Bazı hastalıklarda ise hemogram testinde ölçülebilen değerlerin değişmemesi tanı koymaya, ayırıcı tanıdaki hastalıkların elenmesine yardımcı olur.
Lenfoma (lenf kanseri) nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Kan örneği cihazda incelenir. Bu inceleme sonucunda bir sonuç kağıdı hazırlanır. Sonuç kağıdında kan hücrelerine ait referans aralığı değerleri ve hastaya ait sonuç değerleri yer alır. Sonuç değerleri referans aralığa göre yüksek veya düşükse işaretlerle veya renk değişiklikleri ile bu durum belirtilir.
Sonuç kağıdında hastalığa dair bir rapor, tanı, ön tanı yazmaz. Sonuç kağıdı hemogram testini isteyen doktor tarafından hastanın şikayetleri ve fiziki muayenesi göz önünde bulundurularak tüm ölçümler değerlendirilerek tanı koymak için kullanılır.
Lenfosit sayısı virüs kaynaklı enfeksiyonlarda, nötrofil sayısı bakteri kaynaklı enfeksiyonlarda, eozinofil sayısı ise parazit enfeksiyonlarında ve alerji durumunda artmaktadır.
Ayrıca bazı ilaçlar ve kemik iliğine sıçrayan her kanser yukarıdaki parametreleri değiştirebilmektedir.
Anemi (kansızlık) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Sonuçlar hastanın şikayetleri ve fiziki muayenesi ile uyumlu değilse test gerekirse tekrarlanır. Gerekli durumlarda periferik yayma yapılarak mikroskopla kan örneği incelenir ve hemogram testi teyit edilir.
Hemogram testi çocuklarda enfeksiyon, kansızlık, kanama bozuklukları gibi hastalıklarda sık kullanılan bir testtir. Aynı zamanda çocukluk çağında sık gözlenen lösemi gibi kanserlerin tanısının koyulmasında ve takibinde kullanılmaktadır. Ayrıca çocuk gelişimi takibi sırasında çocuğun herhangi bir şikayeti olmasa bile kontrol açısından hemogram testi yapılabilir.
Çocuklarda yetişkinlere göre en önemli fark; hemogramda değerlendirilen parametrelerin normal değerlerinin, referans aralığının değişik olmasıdır. Yani sonuçlar çocukların yaşına göre değerlendirilir.
Her hemogram testinde mutlaka referans aralık, normal değerler belirtilir. Ölçüm sonucunun yüksek veya düşük olması testin yapıldığı laboratuvarın referans değerlerine göre değerlendirilir. Aynı zamanda yaş ve cinsiyet de referans aralıklar değerlendirilirken göz önünde tutulur.
Akdeniz anemisi (talasemi) nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Eğer hemogram testi sonuçları normal değerlerin (referans aralığın) üzerinde ya da altındaysa sonuçlar anormal olarak değerlendirilir. Eğer testin sonuçlarını etkileyen bir dış etken belirlenemediyse, bu sonuçlar bir probleme işaret edebilir. Ancak bu her zaman ciddi bir sorun olduğu anlamına gelmez. Bu noktada doktor değerlendirmesi en sağlıklısıdır. Bknz:>>> CBC,
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
ciprofloxacin 500 mg You can take it lozenges and liquid with or without food. however, avoid dairy derivatives like milk, cheese, and yogurt, as they can affect how your medical procedures. these tablets and suspensions should be taken at about the same time each day in the morning and the… Devamını oku »
Merhaba,kan sonuclarimda bir ayrinti dikkatimi cekti fakat anlayamadim.Yardimci olurmusunuz