Grip, önlem alınmadığı takdirde birçok ciddi hastalığa yol açan bir enfeksiyondur. Özellikle, 65 yaş üstü yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde ölüm riski oldukça yüksektir. Hastalıktan korunmanın en etkili yolu grip aşısı olmaktır. Aşılar, gripten kaynaklı komplikasyonları ve ölüm riskini önemli ölçüde azaltır. Çok sayıda grip aşısı çeşidi bulunur. En uygun aşı ise yaşa ve hastalık geçmişine bağlı olarak doktor tarafından belirlenir. Aşıların koruyuculuk süresi 6 ila 12 aydır, bu nedenle her yıl tekrarlanması gerekir. Hamileler ve emziren anneler, doktor onayıyla grip aşısı olabilirler. Aşı sonrasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık, şişlik ve hafif ateş gibi belirtiler görülebilir.
İçindekiler
Grip; influenza virüsünün neden olduğu ve solunum yollarını etkileyen bulaşıcı bir enfeksiyondur. Tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme yol açabilir. Özellikle 65 yaş üstü kişilerde gripten kaynaklı ölüm riski yüksektir. Kas ağrıları, öksürük, ateş ve yorgunluk başlıca belirtileridir. Gripten korunmanın en etkili yolu grip aşısı olmaktır. Aşıların, hastaneye yatış ve ölüm oranlarını önemli ölçüde azalttığı kanıtlanmıştır. (1)
Gribe ne iyi gelir? Grip ne zaman tehlikelidir? Nasıl hafif atlatılır?
Grip aşıları, özellikle yaşlılar ve risk grubundaki kişileri ölümcül risklere kaşı çok etkili oranda korur. Grip aşısı normal gruptaki kişilerde hastalık riskini %40 – %60 oranında azaltır. Aşı sonrası vücutta antikor gelişimi yaklaşık 2 hafta sürer. Bu nedenle, grip mevsimi başlamadan aşılanmak önemlidir. Aşıların etkinliği 6 ay ila 12 ay arasındadır. Her yıl grip aşısının tekrarlanması gerekir. (2)
Farklı özelliklerde çok sayıda grip aşısı vardır: (3)
Bu aşılar, grip virüsünün aşağıdaki üç suşuna karşı koruma sağlar.
Üç değerlikli grip aşıları aşağıdaki şekillerde uygulanır:
Öksürük neden olur, nasıl geçer? Öksürüğe iyi gelen tedaviler
Bu gruptaki aşılar, gribin dört farklı türüne; iki influenza A ve iki influenza B virüslerine karşı koruma sağlar. Uygulama seçenekleri aşağıdaki gibidir:
Gribe karşı doğal bağışıklık oluşturmak, hastalığa bağlı ölüm riskini azaltmak ve hastalığın yayılmasını önlemek için 6 aylıktan büyük çocuklara ve tüm yetişkinlere isteğe bağlı olarak grip aşısı uygulanır.
Soğuk havalar grip ve nezle yapmaz, sadece bulaşıcı virüsler yapar!
6 aylıktan büyük çocuklara ve tüm yetişkinlere grip aşısı önerilir. Özellikle yüksek risk kategorisindeki şu kişilerin mutlaka aşılanması gerekir:
Grip virüsü, oldukça bulaşıcı bir virüstür. Önlem alınmadığı takdirde zatürre, kulak enfeksiyonu, sepsis gibi birçok sağlık sorununa ve hatta ölüme yol açabilir. Hem kişisel sağlık hem de toplum sağlığı için düzenli aşılama önemlidir.
Grip aşısı, 6 aylıktan büyük herkes için güvenlidir. Sağlıklı yetişkinler dahil tüm yaş grupları için yıllık aşılama önerilir. Özellikle, yüksek risk grubundaki kişiler için grip aşısı hayati önemdedir.
Aşağıda belirtilen kişiler için enjeksiyon aşılar risk oluşturabilir:
Zatürre (pnömoni) nedir? Kimlerde görülür? Belirtileri ve tedavisi
Burun spreyinin risk oluşturacağı kişiler ise şöyledir:
Doktorunuz, yaş grubunuz ve hastalık geçmişinize göre sizin için en uygun aşı takvimini belirleyecektir.
Hamileler için grip aşısı olmak güvenlidir. Gebeliğin herhangi bir evresinde aşı olabilirler.
6. aydan itibaren tüm bebeklere grip aşısı uygulanabilir. 6 ay ila 9 yaş arasındaki hiç grip aşısı olmamış çocuklar, en az bir ay arayla 2 doz aşı olmalıdır. Daha önce aşı yapılmış 9 yaş üstü çocuklara ise tek doz aşı yeterlidir. (4)
Grip hastalığının yayılma hızı Eylül ve Ekim aylarında artış gösterir. Bu nedenle, Ekim sonuna dek aşılamanın yapılmış olması gerekir. Ancak, kış boyunca hastalığın etkisi devam edeceği için Mayıs ayına dek aşılama devam edebilir. Hamileler içinse gebeliğin son 3 aylık periyodunda aşılama önerilir.
Hamilelikte grip bebeğe zarar verir mi? Gebelikte grip aşısı yapılmalı mı?
Grip aşısı, koldan ve kas içine uygulanır. Aşının damar içine enjekte edilmemesi gerekir. Bu nedenle, mutlaka uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.
Grip aşıları için ihtiyaç duyulan dozlar değişebilir:
Aşının içindeki herhangi bir bileşene veya yumurtaya alerjiniz varsa, mutlaka doktorunuza bilgi verin. Ateşli hastalık geçiriyorsanız aşıyı erteleyin. Hamileyseniz veya emziriyorsanız aşı olmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
Grip aşıları her yıl Eylül- Ekim aylarında tekrarlanmalıdır. Bu tarihleri kaçıran kişiler ise mart ayının sonuna dek aşı yaptırabilir.
Grip aşıları, zorunlu aşılar kapsamında değildir. İsteğe bağlı olarak uygulanır. Aşı takvimleri ise aşıların isimlerini ve tarihlerini takip etmek için düzenlenir.
Grip ve zatürre için aşılanma zamanı: Hangi risk grupları aşılanmalı?
Hastaneler, sağlık ocakları ve tüm sağlık kuruluşlarında grip aşısı yapılır. Aşı bulunmadığı takdirde eczanelerden temin etmek mümkündür.
Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden veya E-Nabız uygulamasından grip aşısı için tarih ve saat randevusu alınabilir.
65 yaş üstü kişiler, huzurevleri ve bakımevlerinde kalan yaşlılar, durumlarını belgelediği takdirde yılda bir kez ücretsiz olarak grip aşısı yaptırabilir. Bunun dışında kalan kişiler için ise grip aşıları ücretlidir.
Influvac Tetra aşısı, üç farklı grip türüne karşı koruma sağlar. Bu aşı, inaktive parçalardan oluşan dört değerlikli bir aşıdır.
Vaxigrip Tetra aşısı, 6 aylıktan büyük çocuklarda ve yetişkinlerde kullanılır. Hamilelik sırasında tek doz şeklinde uygulanabilir.
Akciğer enfeksiyonu ve iltihabı neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Grip aşılarının yan etkileri çoğunlukla hafif ve geçidir. Yaygın görülen yan etkiler şöyledir;
Burun spreyi uygulanan çocuklarda oluşabilecek bazı yan etkiler şunlardır:
Burun spreyi uygulanan yetişkinlerde ise baş ve boğaz ağrısı, burun akması, öksürük gibi yan etkiler görülebilir.
Boğmaca aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?
Grip aşıları da diğer aşılar gibi nadiren bayılmaya neden olabilir. Aşıdan sonraki ilk 15 dakika hastanede beklemek, olası bir bayılmaya müdahaleyi kolaylaştırır.
Aşı sonrası hafif ölçekli ateş görülmesi çok yaygındır. Bir süre sonra kendiliğinden kaybolur.
Grip aşısı sonrasında hem aşı bölgesinde hem de baş, boğaz ve kaslarda ağrı oluşabilir. Birkaç gün içerisinden kendiliğinden geçer.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Seasonal Flu Vaccines - CDC2- Flu vaccine - NHS3- Key Facts About Seasonal Flu Vaccine - CDC4- Flu (Influenza) - HHS5- Flu vaccine - NidirectYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?