Grip aşısı ne zaman yapılmalı? Faydaları ve yan etkileri

15 Ağustos 2022   |    14 Haziran 2023    |   Kategori: Grip, Sağlık Sözlüğü Print

Grip, önlem alınmadığı takdirde birçok ciddi hastalığa yol açan bir enfeksiyondur. Özellikle, 65 yaş üstü yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde ölüm riski oldukça yüksektir. Hastalıktan korunmanın en etkili yolu grip aşısı olmaktır. Aşılar, gripten kaynaklı komplikasyonları ve ölüm riskini önemli ölçüde azaltır. Çok sayıda grip aşısı çeşidi bulunur. En uygun aşı ise yaşa ve hastalık geçmişine bağlı olarak doktor tarafından belirlenir. Aşıların koruyuculuk süresi 6 ila 12 aydır, bu nedenle her yıl tekrarlanması gerekir. Hamileler ve emziren anneler, doktor onayıyla grip aşısı olabilirler. Aşı sonrasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık, şişlik ve hafif ateş gibi belirtiler görülebilir.

Grip aşısı nedir?

Grip; influenza virüsünün neden olduğu ve solunum yollarını etkileyen bulaşıcı bir enfeksiyondur. Tedavi edilmediği takdirde ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme yol açabilir. Özellikle 65 yaş üstü kişilerde gripten kaynaklı ölüm riski yüksektir. Kas ağrıları, öksürük, ateş ve yorgunluk başlıca belirtileridir. Gripten korunmanın en etkili yolu grip aşısı olmaktır. Aşıların, hastaneye yatış ve ölüm oranlarını önemli ölçüde azalttığı kanıtlanmıştır. (1)

Gribe ne iyi gelir? Grip ne zaman tehlikelidir? Nasıl hafif atlatılır?

Grip aşısı ne kadar korur?

Grip aşıları, özellikle yaşlılar ve risk grubundaki kişileri ölümcül risklere kaşı çok etkili oranda korur. Grip aşısı normal gruptaki kişilerde hastalık riskini %40 – %60 oranında azaltır. Aşı sonrası vücutta antikor gelişimi yaklaşık 2 hafta sürer. Bu nedenle, grip mevsimi başlamadan aşılanmak önemlidir. Aşıların etkinliği 6 ay ila 12 ay arasındadır. Her yıl grip aşısının tekrarlanması gerekir. (2)

Grip aşısının özellikleri

Farklı özelliklerde çok sayıda grip aşısı vardır: (3)

Üç değerlikli grip aşıları

Bu aşılar, grip virüsünün aşağıdaki üç suşuna karşı koruma sağlar.

  • Grip A (H1N1)
  • Grip A (H3N2)
  • Grip B virüsü

Üç değerlikli grip aşıları aşağıdaki şekillerde uygulanır:

  • Düzenli standart doz üç değerli çekimler: Bu aşılar, tavuk yumurtasında yetiştirilir ve enjektör ile kol kas içine uygulanır. Yumurta alerjisi olanlar için uygun değildir. 18-64 yaş arasındaki kişiler içindir.
  • Adjuvan ile yapılan üç değerlikli ve dörtlü atışlar: Bu aşıların içerisinde, bağışıklık etkinliğini artıracak adjuvan adlı bir bileşen bulunur. Fluad (trivalent) ve Fluad Quadrivalent olarak adlandırılırlar. 65 yaş ve üzeri kişiler içindir.

Öksürük neden olur, nasıl geçer? Öksürüğe iyi gelen tedaviler

Dörtlü grip aşıları

Bu gruptaki aşılar, gribin dört farklı türüne; iki influenza A ve iki influenza B virüslerine karşı koruma sağlar. Uygulama seçenekleri aşağıdaki gibidir:

  • Normal standart doz dörtlü atış: Bu aşılar, hücre kültüründe yetişmiş bir virüs içerir. 4 yaşından itibaren uygulanabilir.
  • Yüksek doz dörtlü atış (Fluzone): Bu aşı, standart bir aşıdan dört kat daha fazla antijen içerir. Bu sayede aşıya karşı bağışıklık sistemini uyararak daha çabuk yanıt alınmasını sağlar. 65 yaş ve üstü kişiler için özel olarak tasarlanmıştır.
  • Jet enjeksiyon dörtlü atış (AFLURIA): Bunlar, iğne yerine yüksek basınçlı sıvı akışı sağlayan jet enjektör cihazlarıdır. 18 ila 64 yaş arası kişisel için kullanılır.
  • Rekombinant dört değerlikli atış: Bu aşılar yumurtadan üretilmediği için, yumurta alerjisi olan kişiler için alternatif aşılardır. 18 yaş ve üzeri kişiler için uygulanır.
  • Canlı zayıflatılmış burun içi sprey: Bu aşı, zayıflatılmış virüs içerir ve yumurta kullanılarak üretilir. 2 ila 49 yaş arası hamile olmayan kişilere, burun spreyi olarak uygulanır.

Grip aşısı neden yapılır?

Gribe karşı doğal bağışıklık oluşturmak, hastalığa bağlı ölüm riskini azaltmak ve hastalığın yayılmasını önlemek için 6 aylıktan büyük çocuklara ve tüm yetişkinlere isteğe bağlı olarak grip aşısı uygulanır.

Soğuk havalar grip ve nezle yapmaz, sadece bulaşıcı virüsler yapar!

Grip aşısı hangi durumlarda yapılır?

6 aylıktan büyük çocuklara ve tüm yetişkinlere grip aşısı önerilir. Özellikle yüksek risk kategorisindeki şu kişilerin mutlaka aşılanması gerekir:

  • 5 yaş ve altı çocuklar,
  • Hamileler,
  • 18 yaş ve altı aspirin tedavisi alan kişiler,
  • 65 yaş üstü kişiler,
  • Vücut kitle indeksi 40 ve üzeri olanlar,
  • Huzurevi, bakım evi gibi tesislerde yaşayanlar ve çalışanlar,
  • Hastabakıcılar,
  • Herhangi bir kronik hastalığı olanlar.

Grip aşısı yapılmazsa ne olur?

Grip virüsü, oldukça bulaşıcı bir virüstür. Önlem alınmadığı takdirde zatürre, kulak enfeksiyonu, sepsis gibi birçok sağlık sorununa ve hatta ölüme yol açabilir. Hem kişisel sağlık hem de toplum sağlığı için düzenli aşılama önemlidir.

Grip aşısı kimlere yapılır?

Grip aşısı, 6 aylıktan büyük herkes için güvenlidir. Sağlıklı yetişkinler dahil tüm yaş grupları için yıllık aşılama önerilir. Özellikle, yüksek risk grubundaki kişiler için grip aşısı hayati önemdedir.

Grip aşısı kimlere yapılmaz?

Aşağıda belirtilen kişiler için enjeksiyon aşılar risk oluşturabilir:

  • Aşıdaki bileşenlerden birine karşı alerjisi olanlar,
  • 6 aylıktan küçük bebekler,
  • Guillain-Barré sendromu (Bağışıklık sistemi hastalığı) olanlar,
  • Zayıflık ve felce neden olan bir hastalık geçirmiş olanlar.

Zatürre (pnömoni) nedir? Kimlerde görülür? Belirtileri ve tedavisi

Burun spreyinin risk oluşturacağı kişiler ise şöyledir:

  • 50 yaşın üzerinde kişiler,
  • Hamileler
  • Bağışıklık sistemi zayıf olanlar,
  • Kalp, astım ve akciğer hastalığı gibi kronik hastalığı olanlar,
  • Tavuk yumurtasına karşı alerjisi olanlar.

Doktorunuz, yaş grubunuz ve hastalık geçmişinize göre sizin için en uygun aşı takvimini belirleyecektir.

Gebelikte grip aşısı yapılır mı?

Hamileler için grip aşısı olmak güvenlidir. Gebeliğin herhangi bir evresinde aşı olabilirler.

Grip aşısı bebeklere yapılır mı?

6. aydan itibaren tüm bebeklere grip aşısı uygulanabilir. 6 ay ila 9 yaş arasındaki hiç grip aşısı olmamış çocuklar, en az bir ay arayla 2 doz aşı olmalıdır. Daha önce aşı yapılmış 9 yaş üstü çocuklara ise tek doz aşı yeterlidir. (4)

Grip aşısı ne zaman yapılır?

Grip hastalığının yayılma hızı Eylül ve Ekim aylarında artış gösterir. Bu nedenle, Ekim sonuna dek aşılamanın yapılmış olması gerekir. Ancak, kış boyunca hastalığın etkisi devam edeceği için Mayıs ayına dek aşılama devam edebilir. Hamileler içinse gebeliğin son 3 aylık periyodunda aşılama önerilir.

Hamilelikte grip bebeğe zarar verir mi? Gebelikte grip aşısı yapılmalı mı?

Grip aşısı nasıl yapılır?

Grip aşısı, koldan ve kas içine uygulanır. Aşının damar içine enjekte edilmemesi gerekir. Bu nedenle, mutlaka uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.

Grip aşısı kaç doz yapılır?

Grip aşıları için ihtiyaç duyulan dozlar değişebilir:

  • 6 aylık ila 3 yaş arasındaki çocuklara ilk kez grip aşısı uygulanıyorsa, bir ay ara ile 2 kez yarım doz aşı yapılır. Daha önce aşı olmuş ise 1 kez yarım doz aşı yeterlidir.
  • 3 – 9 yaş arası çocuklara ise ilk kez aşı yapılıyorsa bir ay ara ile 2 kez tam doz uygulanır. Daha önce aşı olmuş ise 1 tam doz yeterlidir.
  • 9 yaş ve üstü çocuklarla yetişkinlere ise her yıl tek doz grip aşısı uygulanır.

Grip aşısı yaptıranlar nelere dikkat etmeli?

Aşının içindeki herhangi bir bileşene veya yumurtaya alerjiniz varsa, mutlaka doktorunuza bilgi verin. Ateşli hastalık geçiriyorsanız aşıyı erteleyin. Hamileyseniz veya emziriyorsanız aşı olmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.

Grip aşısı kaç yılda bir yapılır?

Grip aşıları her yıl Eylül- Ekim aylarında tekrarlanmalıdır. Bu tarihleri kaçıran kişiler ise mart ayının sonuna dek aşı yaptırabilir.

Grip aşısı takvimi

Grip aşıları, zorunlu aşılar kapsamında değildir. İsteğe bağlı olarak uygulanır. Aşı takvimleri ise aşıların isimlerini ve tarihlerini takip etmek için düzenlenir.

Grip ve zatürre için aşılanma zamanı: Hangi risk grupları aşılanmalı?

Grip aşısı nerede yaptırılır?

Hastaneler, sağlık ocakları ve tüm sağlık kuruluşlarında grip aşısı yapılır. Aşı bulunmadığı takdirde eczanelerden temin etmek mümkündür.

Grip aşısı randevusu nasıl alınır?

Merkezi Hekim Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden veya E-Nabız uygulamasından grip aşısı için tarih ve saat randevusu alınabilir.

Grip aşısı ücretli mi? Kimlere ücretsiz yapılır?

65 yaş üstü kişiler, huzurevleri ve bakımevlerinde kalan yaşlılar, durumlarını belgelediği takdirde yılda bir kez ücretsiz olarak grip aşısı yaptırabilir. Bunun dışında kalan kişiler için ise grip aşıları ücretlidir.

Grip aşısı isimleri

İnfluvac terra grip aşısı nedir?

Influvac Tetra aşısı, üç farklı grip türüne karşı koruma sağlar. Bu aşı, inaktive parçalardan oluşan dört değerlikli bir aşıdır.

Vaxigrip grip aşısı nedir?

Vaxigrip Tetra aşısı, 6 aylıktan büyük çocuklarda ve yetişkinlerde kullanılır. Hamilelik sırasında tek doz şeklinde uygulanabilir.

Akciğer enfeksiyonu ve iltihabı neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Grip aşısı markaları ve fiyatları

  • Vaxigrip Tetra 0.5 ml: 243.08 TL
  • Influvac Tetra 0.5 ml: 243.08 TL
  • Fluarix Tetra 0,5 ml: 199.58 TL
  • Inflexal V Berna: 66.66 TL
  • Vaxigrip 0,5 ml: 40.64 TL

Grip aşısı yan etkileri

Grip aşılarının yan etkileri çoğunlukla hafif ve geçidir. Yaygın görülen yan etkiler şöyledir;

Burun spreyi uygulanan çocuklarda oluşabilecek bazı yan etkiler şunlardır: 

  • Burun akması
  • Baş ağrısı
  • Hırıltı
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Kas ağrıları
  • Hafif ateş

Burun spreyi uygulanan yetişkinlerde ise baş ve boğaz ağrısı, burun akması, öksürük gibi yan etkiler görülebilir.

Boğmaca aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

Grip aşısı riskleri nelerdir?

Grip aşıları da diğer aşılar gibi nadiren bayılmaya neden olabilir. Aşıdan sonraki ilk 15 dakika hastanede beklemek, olası bir bayılmaya müdahaleyi kolaylaştırır.

Grip aşısı ateş yapar mı?

Aşı sonrası hafif ölçekli ateş görülmesi çok yaygındır. Bir süre sonra kendiliğinden kaybolur.

Grip aşısı ağrı yapar mı?

Grip aşısı sonrasında hem aşı bölgesinde hem de baş, boğaz ve kaslarda ağrı oluşabilir. Birkaç gün içerisinden kendiliğinden geçer.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla