Uykusuz kaldığınızı düşündüğünüz zamanlarda ortaya çıkan göz kızarıklığı ve yanma, iş stresine bağladığınız ağrı ve yorg unluğun üstüne gelen gözdeki batma ve kaşıntı… Gözdeki ağrı, yanma ve batma gibi basit olarak algılanan bazı şikayetler erken dönemde tedavi edilmediği takdirde ciddi hastalıkların belirtisi olabiliyor. Prof. Dr. Dilek Erkan, göz sağlığı için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
İçindekiler
Göz kapağı şişmesi ve iltihabı neden olur? Tedavisi ve ameliyatı
Göz ağrısı başlı başına rahatsız edici olabilir ancak ağrının yanı sıra gözde kızarıklık, sulanma, akma, baş ağrısı, bulantı gibi başka belirtilerde ortaya çıkabilir.
Genellikle kırmızı göze neden olan olay, konjonktivit ya da subkonjonktival kanama gibi basit olaylardır. Bu gibi durumlar spontan olarak düzelir veya kolayca tedavi edilebilir. Ancak kırmızı bir göz çok daha ciddi bir bozukluğun semptomu olabilir ki bunlar arasında; keratitler, uveit, akut dar açılı glokom, veya konjenital glokom bulunur.
Bu durumlar konjonktivit ya da subkonjonktival kanama gibi çok daha sık görülen olaylardan ayırt edilerek, acil olarak bir göz uzmanına gönderilmelidir.
Göz hastalıklarında en sık ortaya çıkan belirtiler; kızarıklık, kanlanma, kaşıntı, yanma-batma, şişlik, ağrı ve bulanık görmedir. Bunlar çoğu zaman enfeksiyon ya da alerjik nedenlerden kaynaklanmaktadır.
Ancak kızarıklığın üveit gibi tedavi edilmezse körlükle sonuçlanabilecek göz hastalıklarının da ilk belirtisi olduğu unutulmamalı; gözde hissedilen her türlü problem ciddiye alınmalı ve ihmal edilmemelidir.
Göz ağrısı neden olur? Ağrı yapan göz hastalıkları ve tedavisi
Göz ve çevresindeki ağrının çeşitli nedenleri vardır. Düzeltilmemiş kırma kusurları, uygun olmayan gözlük kullanımı, ayrıca hipertansiyon, migren, sinüzit, gribal enfeksiyon ve ateşli hastalıklar da göz ve çevresinde ağrıya sebep olmaktadır.
Süreklilik arz eden, göze hafifçe bastırıldığında şiddeti artan göz ağrıları, gözün iç tabakalarındaki bir enflamasyonun belirtisi olabilir ve ciddi bir durumun habercisidir. Ağrının göz kızarıklığı ya da görme bulanıklığı ile birlikte olduğu durumlarda acilen bir göz hekimine başvurulmalıdır.
Batma gözlere yabancı cisim kaçmış gibi hissedilmesidir. Uykusuzluk ve yorgunluk sırasında ortaya çıkan batmalar çok uzun sürmedikçe normal kabul edilebilir. Gözdeki batma hissi bazı hastalıkların belirtisi olabilir:
Maalesef gözün yanmaya başlamasının birçok sebebi olabilir. Bu yüzden sadece bu belirtiye bağlı olarak bir tanı konması zordur. Ama çevresel nedenler çoğu kez göz yanmasının sebebidir. Kişi bu çevresel nedenleri ortadan kaldırırsa, göz yanması da kendiliğinden geçer.
Gözlerde kızarıklık ne zaman tehlikeli? Dikkate alınması gereken belirtiler
İnsan yaşlandıkça vücudu ve gözleri daha az yağ üretir. Göz yaşındaki yağın azalması, göz yaşının daha çabuk buharlaşmasına ve böylece gözde kuru noktalar oluşmasına neden olur. Bu kuru noktalar gözün yanması hissini doğurur. Yeni bir ilaç almaya başladınız ve aniden göz yanması arttıysa, doktorunuza danışmalısınız. İlacınızı başka biriyle değiştirmek sorunu kolayca çözecektir.
Göz alerjileri, bağışıklık sisteminin alerjen adı verilen yabancı maddelere aşırı tepki vermesi sonucu oluşur. Polen, toz, hayvan kepeği, bazı göz damlaları ve kontakt lens solüsyonları en yaygın göz alerjenleridir. Bazı durumlarda da makyaj malzemeleri göz şişmesinin suçlusu olabilir. Göz alerjisinin gelişimi şu şekildedir.
Göze bir madde göze temas eder. Vücut bunu düşman olarak algılarsa, gözün hassas olduğu bu maddeye karşı kimyasallar salgılanmaya başlar. Histamin bu kimyasalların en yaygınıdır ve kan damarlarının kabarıp, şişmesine ve gözün kızarıp, sulanmasına neden olur. Göz kaşıntısı ile kendini belli eder.
Göz nezlesi göz yüzeyinin üstünde ortaya çıkan enflamasyonla (iltihap) meydana gelir. Alerjik, bakteriyel veya virütik yollarla oluşan göz nezlesi türlerinin hepsi gözde şişmeye neden olur. Göz nezlesinin diğer belirtileri gözde sulanma, kızarıklık ve kaşıntıdır.
Göz kapağının kenarlarında şişkin ve kırmızımsı bir yumru olarak kendini belli eder. Arpacık bakteriyel enfeksiyon veya meybomiyan bezindeki iltihaplanma nedeniyle oluşabilir. Bu yağ üreten bez tıkandığında, gözde şişme ortaya çıkar. Bir arpacık bütün gözün şişmesine neden olabilir ve genelde dokunulduğunda acı verir.
Göz enfeksiyonları sıklıkla göz ve göz kapağını çevreleyen dokuların şişmesine neden olur. Virüsler veya bakteriler sebebiyle oluşan birçok enfeksiyon vardır.
Göz kapaklarının içindeki iltihaplanma ile oluşur. Göz kapağı yangısının altta yatan başka bir sebebi olabilir. Saç kepeği, göz kuruluğu ve enfeksiyonlar bu hastalığa neden olabilir. Göz kapağı yangısının diğer belirtileri gözde yanma, kaşıntı, sulanma ve gözde yabancı bir madde varmış hissidir.
gibi görme bozukluğuna neden olacak (çift görme, bulanık görme gibi) göz rahatsızlıklarında vakit kaybetmeden doktora danışmalısınız. Bu hastalıklar erken teşhisle tedavi edilebilirler. Aksi hâlde kısmi görüş kaybı, hatta körlük ortaya çıkabilir. Gözde şişmeye neden olabilecek diğer faktörlerin başında ise çok fazla sodyum (genelde tuz) tüketimi gelmektedir.
Göz kapağı şişkinliği çoğu zaman alerjik ya da iltihabi göz hastalıklarının belirtisi olmakla birlikte sürekli olduğunda böbrek gibi bazı organlardaki sıkıntının habercisi de olabilir.
Kirpik dibi iltihabı her yaşta her cinsiyette görülebiliyor. Gözlerinizde yanma, batma, kızarma veya göz kapağınızda kaşıntı, kalınlaşma görüyorsanız sakın hafife almayın. Özellikle göz kapağının dış kenarı ve kirpik diplerinin etkilendiği hastalık, göz kapağında normalde bulunan bazı bakterilerin aşırı miktarda çoğalmasıyla ortaya çıkıyor.
Göz kapağındaki bakterilerin artıkları, toksinleri iltihabi belirtilere neden olur. Cildin yağlı olması ve göz kapağındaki yağ bezlerinin anormal olması, bakterilerin çoğalmasını kolaylaştırır. Çeşitli virüsler, alerjik etkenler, ilaçlar, sigara dumanı, kimyasal maddeler de kirpik dibi iltihabına yol açabilir.
Kirpik dibi iltihabının daha çok ergenlik dönemindeki kişilerde görülür. Ciltteki bakteri florasının dengesinin bozulmasıyla ortaya çıkan kirpik dibi iltihabı ve sıklıkla beraber görülen yağ bezi problemleri tedavi edilmediği takdirde arpacık ve şalazyon denen sert yağ kistleri oluşturabilir. Bu hastalarda kuru göz sendromu daha sık gelişir ve daha şiddetli seyreder. Özellikle yaşlılarda kirpiklerde içe dönme, göze batma ve dökülme gibi sorunlar gelişebilir. Blefarit yani kirpik dibi iltihabı gözün görme işlevini etkilemez.
Kirpik dibi iltihabının tedavisi şu ekildedir: Bebek şampuanı veya göz kapağı hijyeni için özel geliştirilmiş temizleme solüsyonları ile kirpik diplerinin yıkanmasını ve sıcak su ile durulanmasını tavsiye edilir. Göz kapağı kenarlarının düzenli temizlenmesi ve bakımı tedavinin temelidir.
Hastalar göz kapağı bakımını uzun süre uygulamalıdır. Bu bakımda önce göz kapağı kenarına, yakmayacak biçimde, sıcak pansuman uygulanır. Böylece birikmiş ve sertleşmiş olan yağlı maddeler, kabuklar yumuşar.
Daha sonra ıslak bir gazlı bez ya da kulak pamuğu gözkapağı kenarına sürülür, kirpik dipleri ve çevresindeki birikintiler temizlenir. Eğer gerekli ise son aşamada gözkapağı kenarına antibiyotikli-steroidli ilaçlar uygulanır. Bu tedaviye bazı hastalarda yapay gözyaşı damlalar da eklenir. Bazı hastaların doktor kontrolü altında 1-2 ay süreyle ağızdan antibiyotikli ilaç kullanması da önerilir.
Astigmat nedir? Neden olur? Astigmatın belirtileri ve tedavisi
Nadiren gözün kornea tabakasında iltihaba ve görme sorunlarına neden olabilir. Göziçi ameliyat geçirecek hastalarda, ameliyattan sonra enfeksiyon gelişmesi riskini arttırabilir.
Genellikle alerjiye bağlı olan kaşıntılardır. Ancak gözün çok hassas olmasından dolayı hemen hemen her şey gözde alerji yapabilmektedir. Göz kaşıntısının nedenleri arasında:
Konjunktiva ve sklera (gözün beyaz kısmı) arasında meydana gelen bu iltihabi durumun sebebi genellikle bilinmez, nadiren romatizmal hastalıkla eşlik edebilir. Gözde künt bir ağrı ve kızarıklık meydana gelir. Hafif olgular kendiliğinden geçebilir. Ağır olgularda mutlaka tedavi gerekir.
Bağışıklık sistemiyle ilgili bazı bozukluklarda, romatizmal vücut hastalıklarında ortaya çıkabilir. Bulanık görme, göz ağrısı, baş ağrısı, ışıktan rahatsız olma ve gözde kızarıklık gibi şikayetler ortaya çıkarır. Ciddi bir hastalık olduğu için derhal tedaviye başlanması gerekir.
Korneanın iltihaplarına keratit adı verilir. Bakteriler, virüsler ve mantarlar korneayı enfekte edebilir. Gözde kızarıklık, akıntı, ağrı, görme kaybı ve ışıktan rahatsızlık meydana gelir. Kornea enfeksiyonları çok acil bir şekilde tedaviye başlanmadığı takdirde hızla ilerler. Görmeyi kalıcı şekilde bozabilir. Tedavide geç kalındığı takdirde meydana gelebilecek olan kesafetin kornea nakli ile tedavisi gerekebilir. Bazı kontrol edilemeyen vakalarda keratit bir ülsere dönüşüp gözün delinmesine yol açabilir.
Değişik allerjen maddeler gözde kaşıntı, yabancı cisim hissi, kızarıklık ve sulanma gibi şikayetler meydana getirir. Allerjilerin çok hafif formları olduğu gibi ağır seyreden formları da vardır. Özellikle ağır formlarında zamanında ve uygun tedavi yapılmazsa gözde görmeyi dahi etkileyebilecek sorunlar meydana gelebilir.
Bakteriler, virüsler, mantar ve parazitlerle enfeksiyon sonucu konjunktivada kızarıklık, çapaklanma ve kum kaçmış gibi hissetme şeklinde şikayetler meydana gelir. Özellikle bebeklerde doğum esnasında anne kanalından kapılan mikroplara bağlı meydana gelen konjunktivitler oldukça ağır seyreder. Doğumda veya doğumdan birkaç gün sonra bebekte yoğun huzursuzluk ve gözlerinde çapaklanma olur. bazı konjunktivitler her ne kadar kendiliğinden düzelebilse de uygun antibiyotik tedavisinin alınması gerekir.
İleri yaşlarda ortaya çıkan ağrısız görme bozukluğunun en sık rastlanan nedenlerinin başında katarakt ve maküla dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı) gelmektedir. Katarakt, yavaş yavaş ilerleyen bir görme kaybı yapar. Ancak katarakt sadece ileri yaşlarda gelişen bir durum olmayıp, uzun süre kortizonlu ilaç kullanmış olan kişilerde, şeker hastalarında ya da göz travmasına bağlı olarak erken yaşlarda da ortaya çıkabilmektedir.
Glokom (göz tansiyonu), göz içi basıncının görme sinirinde yaptığı kalıcı hasar sonucu, periferik görmenin yavaş yavaş kaybedildiği sinsi seyirli bir hastalıktır. Hastalar görme kaybını çoğu zaman hastalığın en ileri aşamasında fark ederler.
Ailede göz tansiyonu olanlarda, 60 yaş üzerindeki kişilerde, diyabeti ya da hipotiroidi olanlarda ve miyop kişilerde glokom gelişme riski daha fazladır. Ayrıca çeşitli göz hastalıkları geçirmiş ya da uzun süre kortizon kullanmış kişilerde de göz içi basıncında yükselme olabilir.
Gözün önünde hareket eden saç kılı ya da ince iplikçikler bazen de siyah bir sinek şeklinde tanımlanan hareketli cisimler vitreus ve retina hastalıklarının habercisi olabilir. Özellikle karanlıkta daha fazla fark edilen flaşa benzer bir ışık çakması, gözün retina tabakasındaki bir yırtığın belirtisidir ve acilen tedavi edilmezse körlükle sonuçlanabilir.
Görme bozukluğu, genelde göz kaynaklı olmakla birlikte çeşitli nörolojik ve damarsal, bazı sistemik hastalıklar ya da göz içi ve göz dışı tümörlerden de kaynaklanıyor olabilir. Görme bozukluğu tek veya çift taraflı, sürekli ya da gelip geçici şekilde olabilir. Birden gelişen görme kaybı göz damarlarının tıkanması sonucu ortaya çıkabileceği gibi beyin kan dolaşımındaki bozukluğa (inme riski) da bağlı olabilir ve acil müdahale gerektiren bir durumdur. Gelip geçici dahi olsa görme kaybı ihmal edilmemesi gereken bir uyarıdır.
Şaşılık, çift görme, göz kapağı düşüklüğü, göz kasları ve çevresindeki bazı problemlerden kaynaklanabileceği gibi myastenia gravis, multipl skleroz (MS) ve diyabet gibi ciddi bir hastalığın ya da tümörün belirtisi de olabilir. Gözlerin öne doğru itilmesi, göz kapaklarının çekilerek kapak aralığının genişlemesi, ışıktan rahatsızlık ve sulanma olması tiroid bezindeki fonksiyon bozukluğundan kaynaklanabilir.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Prof. Dr. Dilek Erkan: Gözdeki Ağrı ve Kızarıklık Dünyanızı KarartmasınYAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?
Göz çevremde soyulma,acı kaşıntı var ne yapmalıyım?
uykusuz kaldığım zaman gözümde yanma batma kızarıklık çok oluyor yillarca doktura gittim göz kuruluğu dediler bu olay sadece sağ gözümde var ama kendi ilacımı kendim buldum melisa çayi akşam kaynatıyorum 20 gr ve bir su bardağı kadar suda içiyorum ve çok rahatliyorum hiç bir problem yok çok şukur
çok teks