Göz Alerjisi Neden Olur? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Göz alerjisi, gözlerin alerjenlere tepki vermesi sonucunda ortaya çıkan rahatsız edici bir durumdur. Gözler canlıların dünyayı algılamalarına yardımcı olan önemli duyu organlarından bir tanesidir. Göz kapakları gözleri dışarıdan gelebilecek tehlikelerden korumaya yardımcı olsa da bazı durumlarda polen, toz gibi çevresel alerjenlere maruziyet alerjiye neden olabilir. Gözde kızarıklık, kaşıntı, sulanma, yanma gibi belirtilerle karakterize olan göz alerjisi genellikle mevsim geçişlerinde daha fazla görülür. Nedenleri arasında göze yabancı cisim kaçması, tüketilen bazı besinler ya da kullanılan bazı ilaçlar ilk sıralarda yer alır.

Göz alerjisinde erken tanı ve tedavi önemlidir. Tedavi edilmeyen alerji zamanla ağrı, bulanık görme, ışığa karşı hassasiyet gibi daha ciddi semptomlara neden olabilir. Alerjinin nedenini tespit etmek ve mümkünse onlara maruziyeti azaltmak tedavinin ilk basamağıdır. İlave olarak uzman doktorların gerekli görmesi halinde steroid damlalar ve antihistaminik ilaçlar da tedavide kullanılabilir. “Göz alerjisi nedir, belirtileri, nedenleri nelerdir?”, “Göz alerjisi tedavisi nasıl yapılır?”, “Göz alerjisi nasıl geçer?” gibi soruların cevapları ve daha fazlası yazının ilerleyen kısımlarında yer almaktadır.

Göz Alerjisi Nedir?

İnsan vücudunda bulunan bağışıklık sistemi hücreleri normal şartlarda vücuda zararı olabilecek patojenlerle savaşmakla görevlidir. Alerji bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddeleri zararlı olarak algılamasıdır. Bu durum bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan patojenlere karşı savunmaya geçmesine ve immün sistem reaksiyonu sonucunda immunoglobulin E (IgE) adı verilen antikorlar üretmesine neden olur.

Üretilen bu antikorlar bağışıklık sistemi hücrelerine giderek histamin başta olmak üzere alerjiye neden olan çeşitli kimyasalların salgılanmasına neden olur. Bunun sonucunda solunum yolları, sindirim sistemi, cilt başta olmak üzere çeşitli bölgelerde alerji ortaya çıkar. Göz alerjisi de diğer alerjiler de olduğu gibi bağışıklık sisteminin verdiği anormal bir tepki sonucunda gözde sulanma, yanma, kızarıklık gibi belirtiler ile kendisini gösteren, çocuk ve gençler başta olmak üzere her yaştan insanı etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Erken dönemde tanı ve tedavisi yapılmazsa bağışıklık sisteminin diğer hücreleri de gözün beyaz kısmını kaplayan zara yani konjonktivitaya giderek konjonktivit olarak bilinen iltihaplı göz hastalığına neden olabilir.(1,2)

Göz Alerjisi Belirtileri

Bağışıklık sistemi herhangi bir yabancı ajana karşı reaksiyon geliştirdiğinde etkilenen bölgede bazı sorunlar ortaya çıkar. Örneğin solunum sistemini etkileyen alerjilerde nefes darlığı ve öksürük yaygın olarak görülürken cildi etkileyen alerjilerde ciltte kızarıklık, kaşıntı gibi belirtiler görülebilir. Alerjik göz hastalığının başlıca belirtileri ise aşağıdaki gibidir(3):

• Göz kaşıntısı ve kızarıklık,
• Gözde yanma ve sulanma,
• Gözde batma hissi,
• Gözde şişme,
• Işığa karşı hassasiyet.

Sayılan belirtilere ek olarak göz alerjisi bazı durumlarda alerjik rinit ile birlikte de görülebilir. Bu durumda yukarıdaki semptomlara burun tıkanıklığı, burun akıntısı, boğaz ağrısı gibi semptomlar da eklenebilir.

Göz Alerjisi Neden Olur?

Göz alerjisi göz hekimlerinin en sık karşılaştıkları sağlık problemlerinden bir tanesidir. Her ne kadar göz kapakları koruyucu rol oynasa da gözler ortamda bulunan maddelere karşı genellikle daha savunmasızdır. Göz alerjisine iç veya dış ortamda bulunan yabancı maddelerin göze temas etmesi sonucunda ortaya çıkar. Alerjiye neden olabilen çevresel alerjenler veya ajana bağlı alerji türleri başlıca şu şekildedir (4):

• Polen alerjisi,
• Evcil hayvan alerjisi,
• Toz alerjisi,
• Küf,
• Sigara dumanı,
• Hava kirliliği,
• İlaç alerjisi,
• Rimel gibi makyaj malzemeleri.

Çevresel alerjenler göz alerjisinin başlıca nedenlerinden olmakla birlikte araştırmalar gözyaşı yetersizliği gibi problemlerin de gözlerde alerjiye neden olabileceğini göstermektedir.

Göz Alerjisi Kimlerde Görülür?

Göz alerjisi her yaştan insanı etkilemekle birlikte özellikle gençlerde ve çocuklarda daha sık görülür. Bununla birlikte bazı çalışmalar ailesinde alerji öyküsü olan kişilerde göz alerjisine daha sık rastlandığını göstermektedir. Bu durum genetik faktörlerin alerjinin ortaya çıkmasında etkili olabileceğini düşündürmektedir. Ek olarak alerjik astım, egzama gibi sağlık sorunları bulunan kişilerde de göz alerjisi görülme riski daha yüksektir (5).

Göz Alerjisi Türleri Nelerdir?

Farklı şekillerde ortaya çıkabilen göz alerjisinin en yaygın rastlanan çeşitlerinin başında alerjik konjonktivit gelir. Alerjik konjonktivit mevsimsel olabileceği gibi mevsimden bağımsız tüm yıl boyunca da görülebilir. Bu doğrultuda göz alerjisinin başlıca türleri şu şekilde sıralanabilir (7):

• Mevsimsel konjonktivit: En sık karşılaşılan göz alerjisi türüdür. Havadaki polenler mevsimsel konjonktivitin en önemli nedenidir. Havadaki polenlerin türüne bağlı olarak hastalarda ilkbahar, yaz ve sonbahar aylarında gözde yanma, batma, sulanma ve kızarıklık gibi belirtiler görülebilir. Mevsimsel alerji genellikle ani başlar ve şiddetli semptomlarla kendisini gösterir.
• Yıl boyu devam eden alerjik konjonktivit: Mevsimsel alerji semptomlarına benzerlik göstermekle birlikte yıl boyu devam eden alerjik konjonktivitte belirtiler daha hafiftir. Aynı zamanda yıl boyu devam eden alerjik konjonktivitte polenden ziyade ev tozu, küf, hayvan tüyü gibi ajanslara karşı alerjik reaksiyon gelişir.
• Vernal keratokonjonktivit (VKK): Mevsimsel ve yıl boyu devam eden alerjilerle kıyaslandığında vernal keratokonjonktivit daha ciddi bir sağlık sorunudur. Özellikle genç yaştaki erkeklerde sık görülen VKK her iki gözün yüzeyinin kronik, mevsimsel ataklarla kendisini gösteren alerjik inflamasyonu yani iltihaplanmasıdır. Vernal keratokonjonktivit erken dönemde tanı konulmaz ve göz alerjisi tedavisi başlamazsa ilerleyen dönemlerde görme kaybına neden olabilir.(6)
• Atopik keratokonjonktivit: Atopik keratokonjonktivit özellikle alerjik dermatit ve astım gibi hastalık öyküsü olan ileri yaş grubundaki erkekleri etkiler. Mevsimsel ataklarla seyrederken atopik keratokonjonktivit yılın herhangi bir zamanında ortaya çıkabilir. Tedavi edilmediği taakdirde ilerleyen dönemlerde korneada hasara ve görme kaybında neden olabilir.

Göz Alerjisine Bağlı Komplikasyonlar

Gözleri etkileyen alerjiler arasında en sık karşılaşılan alerji türü olan sezonsal alerji yani mevsimlere bağlı alevlenen alerjide semptomlar genellikle polen gibi alerjenlerin ortadan kalkmasıyla kendiliğinden geçer. Ancak bazı durumlarda alerji korneanın iltihaplanmasına ve buna bağlı olarak çeşitli komplikasyonlar görülmesine neden olabilir. Göz alerjisine bağlı komplikasyonlardan başlıcaları şu şekilde sıralanabilir:(8)

• Gözde ağrı,
• Işığa karşı hassasiyet,
• Bulanık görme,
• Göze bir şey kaçmış gibi hissetme,
• Görme keskinliğinde azalma.

Sayılanlardan bir veya birkaçının varlığı halinde vakit kaybetmeden uzman bir hekime başvurulması ve göz alerjisi tedavisi için görüş alınması önemlidir.

Göz Alerjisi Risk Faktörleri

Göz alerjisi her insanı etkileyebilir. Bununla birlikte bazı araştırmalar ailesinde veya kendisinde alerjik astım, dermatit, egzama gibi sağlık sorunları bulunan kişilerde alerji görülme riskinin daha yüksek olduğunu göstermektedir.

Göz Alerjisi Risk Teşhisi

Göz alerjisi alanında uzman bir hekimin muayenesi ile kolaylıkla teşhis edilebilir. Bununla birlikte alerji hastalıkları alanında uzman bir hekim tarafından hastaya alerji testi uygulanabilir. Bu test sayesinde hekimler hastada alerjiye neden olan alerjene uygun bir tedavi planı hazırlayabilir.

Göz Alerjisi Tedavisi

Alerji öyküsü olan hastalar için günümüzde bağışıklık sisteminin alerjenlere karşı verdiği tepkiyi kontrol etmeye yardımcı olan alerji aşıları vardır. Bu aşılar alerjik reaksiyon görülme riskini en aza indirebilir. Alerji semptomları ile başvuran hastalarda tedavinin ilk basamağı hastada reaksiyona neden olan alerjeni tespit etmek ve ona olan maruziyeti azaltmaktır. Ek olarak bazı durumlarda semptomları hafifletmek için steroid damlalar gibi göz damlaları veya çeşitli antihistaminik ilaçlar gibi ilaçlardan da faydalanılabilir.

Göz alerjisi özellikle mevsim geçişlerinde yaygın rastlanan bir sorundur. Siz de gözde yanma, batma, sulanma, kaşıntı gibi sorunlar yaşıyorsanız alanında uzman bir göz doktorundan randevu almayı ve kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin.

Kaynakça:

1. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/allergies/symptoms-causes/syc-20351497#:~:text=Allergies%20occur%20when%20your%20immune,produces%20substances%20known%20as%20antibodies.
2. https://www.aaaai.org/tools-for-the-public/conditions-library/allergies/eye-allergy-overview
3. https://www.aao.org/eye-health/diseases/allergies
4. https://www.aao.org/eye-health/diseases/allergies
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24852156/
6. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/769505
7. https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/eye-allergy/
8. https://www.medicalnewstoday.com/articles/157692#complications

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör