Yoğun ilaç tüketimi yaşlılarda ciddi riskleri yaratıyor

251 Paylaşım

Yaşlanan nüfusu dikkate alarak evde bakım hizmetlerine öncelik verilmeli! Pek çok branştan 850 yakın uzmanın katıldığı Akademik Geriatri 2011 Kongresi Antalya’da yoğun bir bilimsel programla yapıldı. Geriatri uzmanları, iç hastalıkları uzmanları, aile hekimleri, pratisyen hekimler, hemşireler ve fizyoterapistlerin katıldığı kongrede 31 panel ve 4 kurs düzenlendi. Kongrenin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan akademisyenler, Türkiye’de yaşlılar açısından en önemli sorunların evde bakım, yoğun ilaç tüketimi ve yaşlılık dönemi hastalıkları olduğnu belirtiler.

Toplumda yaşlı nüfus arttıkça sağlık sisteminin de ona göre yapılandırılması gerektiğini söyleyen Kongre Eş Başkanı ve İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Geriatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Akif Karan, “Yaşlılar öncelikle aile hekimleri ve iç hastalıkları uzmanlarına başvuruyor. Bu yüzden hekimlerin eğitimleri yaşlılık dönemi dikkate alınarak yeniden yapılandırılmalıdır. Yaşlıya hizmet eden kişilerin, hekimlerin, hemşirelerin, fizyoterapistlerin benzer tıbbi eğitimlerden geçmesi gerekir. Kongremizde bu sorunların çözümüne yönelik çalışmalar yürüttük” dedi.

Yaşlıların %90’ında en az 1 hastalık var ve reçetelerin yarısı yaşlılara yazılıyor

Yaşlılık hastalık değil!

Yaşlılığın hiçbir şekilde hastalık olarak değerlendirilmemesi gerektiğini dile getiren Prof. Dr. Karan, şu bilgileri verdi: “Hiçbir hastalık belirtisi yaşlanma olarak kabul edilmemelidir. Yaşlılar çok daha fazla ilaç kullanıyor. Yaşlılar ilaç yan etkilerine daha duyarlı. Bu yan etkileri gidermek için daha fazla ilaç verilerek kısır döngü oluşturuluyor. Bu da giderek ilaçların vücuttan atılmasını güçleştirerek toksisiteye yol açıyor. Geriatri, tıpkı pediatri gibi tüm ilaç dozlarının dikkatle ayarlanması gereken bir branştır.”

Yaşlıların fazla ilaç kullanması önemli yan etkilere neden oluyor

Antibiyotik gibi bazı ilaçların yanlış kullanımının toplumun tümüne yan etkisi olduğunu belirten Prof. Dr. Karan, “Günümüzde yaşlıların çantalarında en az 2-3 ağrı kesici bulunuyor. Bu ilaçların bilinçsiz olarak kullanılması böbrek ve kalp fonksiyonları üzerinde ciddi riskler oluşturuyor. Yaşlılarda ilaç kullanımının günde ortalama 3 -6 adet olması gerekir. Oysa huzurevlerinde kalan yaşlılarda kullanılan ilaç sayı 10’u aşabiliyor. Özellikle yaşlılar tarafından sıklıkla kullanılan ağrı kesici ve romatizmal ilaçlar ülser, mide yaraları, böbrek ve kalp yetmezlikleri gibi yan etkilere neden oluyor” diye konuştu.

Yaşlanan nüfusu dikkate alarak evde bakım hizmetlerine öncelik verilmeli!

Türkiye’de 65 yaş üstünde 5 milyona yakın vatandaş olduğunu belirten Kongre Genel Sekreteri ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı Geriatri Ünitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Mustafa Cankurtaran, şu bilgileri verdi: “Yaşlıların, fiziksel açıdan hareket etmesi önemlidir. Türkiye’de 65 yaş üstünde 5 milyon kişi bulunuyor. Yakın gelecekte bu sayının 10 milyona yükselsi söz konusudur. Günümüzde yaşlıların evde yaşamlarını sürdürmeleri zorlaştı. Ancak ülkemizde yaşlı bakımevi sayısı yetersizdir.”

Dünya genelinde yaşlı bakımevleri konusunda belli bir doygunluğa erişildiğini belirten Doç. Dr. Cankurtaran, “Gelişmiş ülkelerin evde profesyonel bakıma yönelik yaklaşımlar ön plana çıkıyor. Türkiye’de günümüzde 25 yaşlı bakım şirketi mevcut ancak bunun sayısının artacağını düşünüyorum. Evde bakımı yapılan yaşlıların ilaç, tıbbi beslenme ürünlerinin geri ödemeleriyle ilgili SGK açısından sorunlar var. Bazı ilaç gruplarına yaşlıların ulaşmasını engelleyici maddeler bile bulunuyor” dedi.

Yaşlılarda malnütrisyon konusuna dikkat etmemiz gerekiyor

Hekimlerin yaşlanmada beslenme sorunlarına dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları öğretim üyesi Doç. Dr. Meltem Halil, “Beslenme bozukluğu hekimler tarafından çok önemsenmiyor ancak bu yaşlılarda çok sık karşılaşılan bir durumdur. Özellikle huzurevi ve yaşlı bakımevinde beslenme bozukluğu oranları %85’lere ulaşabiliyor. Ayrıca beslenme bozukluğu olan hastalarda çeşitli komplikasyonlar da gelişebiliyor” dedi.

Yaşlılarda beslenme bozuklukları tanı ve tedavi yöntemleri

Yaşlılarda malnütrisyon sorunu konusunda da bilgi veren Doç. Dr. Halil, sözlerini şöyle noktaladı: “Malnütrisyon sorununda hastanın sahip olduğu kronik hastalıklar, bu hastalıklar için kullandığı ilaçlar, hastanın psikolojik ve sosyal durumuna bağlı olarak gelişiyor. Yaşlılarda en çok D ve B12 vitamini eksikliği görülüyor. Malnütrisyonun erken dönemde saptanması tedavisinin planlanması açısından çok önemlidir. Bu nedenle her yaşlı hasta malnütrisyon açısından değerlendirilmelidir. Şu an bu değerlendirme için en yaygın kullanılan yöntem Mini-Nütrisyonel Değerlendirme (MNA)’dır. Bu test 3-4 dakikalık bir zamanda yapılabilir.”

Akademik Geriatri Kongreleri

2010 yılında Kıbrıs’da 800 katılım ile gerçekleştirilen kongre bu yıl da tüm geriatri camiasına ev sahipliği yaptı. Kongre; İç Hastalıkları Uzmanlarını, Aile Hekimlerini, Pratisyen Hekimleri, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hekimlerini, Nöroloji Uzmanlarını, Psikiyatri Hekimlerini, Huzur ve Bakım evlerinin başta hekimleri olmak üzere tüm çalışanlarını, Romatoloji Hekimlerini, Endokrinoloji Hekimlerini, Göğüs Hastalıkları Uzmanlarını, Kardiyoloji Hekimlerini, Üroloji Hekimlerini, Nefroloji Hekimlerini, Ortopedi Hekimlerini, Fizyoterapist, Hemşire ve Beslenme Uzmanlarını ağırladı.

Birçok derneğin aktif olarak destek verdiği kongre, 2011 yılında da Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği, Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği, Aile Hekimleri Dernekleri, Aile Hekimleri Federasyonu, Geriatrik Psikiyatri Derneği ve Alzheimer Vakfı, Alzheimer Derneği, Kontinans Derneği, Geriatri Fiztoyerepistleri Derneği, Özel Huzurevleri Derneği, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Metabolik Sendrom Derneği, Pratisyen Hekimleri Derneği’nin katkılarıyla daha da güçlendi.

Akademik Geriatri Derneği, European Union Geriatric Medicine Society’de Türkiye adına EUGMS(European Union Geriatric Medicine Society) Gözlemci Dernek olarak kabul edilmiş olup; Akademik Geriatri 2011 Kongresi European Union Geriatric Medicine Society (Avrupa Geriatri Derneği) tarafından desteklenmektedir. Kongreye EUGMS Derneği’nden konuşmacılar, dernek başkanı, akademik direktörü, EAMA (European Academy for Medicine of Ageing) Başkanı ve IAAG ve IAGG- Europe (International Association of Gerontology and Geriatrics) Başkanları konuşmacı olarak katıldı.