Genital organlarda sarkma belirtileri, nedenleri ve tedavisi

30 Paylaşım

Birçok kadının pelvik (leğen kemiği içindeki boşluk) organları yaşlandıkça değişir. Altta baskı veya ağırlık hissi olabilir. “Vajinamdan bir şey düşüyor” hissi olabilir. Bu şikayetlere sarkma problemleri yol açmış olabilir. Bu problemler doğum yaptıktan sonra başlayabilmesine rağmen kadınlar yaşlandıkça daha fazla rahatsız olurlar. Sarkmanın esas nedeni gebelik ve doğumdur. Bununla birlikte hiç çocuğu olmayan kadınlarda da sarkma görülebilir. Genital organlarda sarkma belirtileri sarkan organlara bağlıdır. Küçük rahatsızlıklara veya organların çalışmasında büyük sorunlara yol açabilirler. Belirtiler şunlardır: Ağırlık veya dolgunluk hissi veya sanki vajinadan bir şey düşüyormuş gibi hissetmek, alt karın bölgesinde çekme veya acı hissi, idrar kaçırma veya dışkılama problemleri. Sarkma sorunu olan birçok kadının tedaviye gereksinimi yoktur.

Bazı kadınlar egzersiz yaparak, diyetlerinde değişiklik yaparak, kilolarını kontrol altında tutarak, ağır kaldırmak ve ıkınmaktan kaçınarak şikayetlerin düzeldiğini görürler. İlaç veya peser denilen bir alet kullanımı da faydalı olabilir. Sarkma ameliyatı tedavi için bazen gerekebilir. Problemin çözümünde hiçbir tedavinin garantisi yoktur. Bununla birlikte, bir derece iyileşme şansı oldukça iyidir.

Genital sarkma problemlerinden etkilenen organlar

Sarkma problemlerinden etkilenen organlarımız üretra (idrarı idrar torbasından vücudun dışına taşıyan kanal) ve idrar torbası, ince bağırsak, rektum, rahim ve vajinadır. Üretra ve idrar torbası vajinanın önünde durur. İdrar torbası böbreklerden gelen idrarı depolar ve üretra vasıtasıyla dışarı atar.

Labioplasti nedir? Labiaplasty ameliyatı nasıl yapılır, tehlikeli midir?

Rahim vajinanın tepesindedir. Rahmin arkasında, pelvik çukurun içinde cul-de-sac denilen bir boşluk vardır. Bu boşluk ince bağırsakların bir kısmını barındırır. Bu boşluğun arkası boyunca uzanan rektum vajinanın arkasında aşağıya uzanır ve anüste sonlanır. Perine vajina ağzı ile anüs arasındaki dokudur.

Pelvisteki organlar 3 tip destekle yerinde tutulurlar.

Endopelvik fasya denilen bağ dokusu tabakaları
Ligament denilen fasyanın kalınlaşmış kısımları
Üretra, vajina ve rektumun ağızlarının etrafında ve her iki yanında uzanan kas grupları

Pelvisteki organları destekleyen dokular gerilip hasar gördüğünde destekledikleri organ aşağı inip vajina duvarına baskı yapabilir. Bu bir çıkıntıya neden olur. Bazen organ o kadar çok sarkar ki çıkıntı vajina girişinden dışarı çıkar.

Genital Organlarda Sarkma Nedenleri

Sarkmanın esas nedeni gebelik ve doğumdur. Doğum sırasında bebek vajinadan geçerken destek dokuları hasar görebilir. Zayıflayabilirler. Bununla birlikte hiç çocuğu olmayan kadınlarda da sarkma görülebilir. Dolayısıyla kadının yapısı (bünye) da sarkma açısından önemlidir.

Genital Organlarda Sarkma Belirtileri

Sarkma belirtileri sarkan organlara bağlıdır. Küçük rahatsızlıklara veya organların çalışmasında büyük sorunlara yol açabilirler. Belirtiler şunlardır:

Ağırlık veya dolgunluk hissi veya sanki vajinadan bir şey düşüyormuş gibi hissetmek
Alt karın bölgesinde çekme veya acı hissi
İdrar kaçırma veya dışkılama problemleri

Şikayetleriniz uzun süre ayakta kaldığınızda veya günün sonunda artabilir. Şikayetler tekrarlayan öksürme, ağırlık kaldırma veya ıkınmayla daha da kötüleşebilir. Şiddetli vakalarda organlarınız vajinaya çıkıntı yapabilir. Bu çıkıntı vajina girişinden dışarıya çıkabilir ve aynayla görünebilir veya parmaklarınızla hissedebilirsiniz.

Miyom nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Bazen kadının idrarını veya dışkısını yapmak için organlarını vajinaya geri itmesi gerekebilir. Bazı vakalarda rahim vajina girişinden dışarı çıkar. Rahim veya vajina duvarının bir kısmı vajina girişinin dışında kalırsa tahriş olabilir. Kanayan veya mikrop kapan küçük yara veya ülser gelişebilir.

Genital Organlarda Sarkma Tipleri

En sık görülen sarkma tipleri ve sarkan organlar aşağıdadır.

Sistosel – idrar torbası sarkması
Enteroselle birlikte vajina kubbesi sarkması – vajina ve ince bağırsak
Rektosel – rektum sarkması
Rahim sarkması – rahim

Her problem farklı organlarda oluşmasına rağmen sıklıkla birlikte oluşurlar.

İdrar torbası sarkması (Sistosel)

Bazen ön duvar sarkması da denilen idrar torbası sarkması (sistosel), idrar torbası normal yerinden vajinaya sarktığı zaman oluşur. Bazen idrar torbası sarkması öksürdüğünüzde, tıksırdığınızda, eşya kaldırdığınızda veya yürüdüğünüzde idrar kaçırmanıza neden olur. Şiddetli idrar torbası sarkması üretrada bükülme yapabilir ve idrar boşaltılmasında problemlere neden olurlar. Eğer bu olursa idrar yapmak için ıkınmanız veya idrar torbasını yukarıya itmeniz gerekebilir.

Şiddetli bir idrar torbası sarkması ile birlikte idrar torbasının kasılma kabiliyetinde azalma varsa idrar torbası işeme ile tam boşalmayabilir. Hafif şiddetle idrar torbası sarkması sık görülür. Çoğu vakada idrar problemine neden olmazlar ve ameliyata gerek yoktur. Eğer idrar torbası sarkması şikayet veriyorsa doktorunuz bu şikayetleri geçirme yolunu size önerebilir. Yürüme, zıplama, öksürme, hapşırma, gülme, ağırlık kaldırma veya ani hareketler yapma gibi karın içi basınçta ani artış olduğunda idrar kaçırılabilir. Kaçan idrarın miktarı yalnızca birkaç damla olabilir. Bazılarında, çamaşır değiştirmeyi veya pet kullanmayı gerektirecek kadar fazla olabilir.

Bir kadının idrar kaçırmasının birçok nedeni vardır. Bazı vakalarda idrar kaçırma idrar yolu enfeksiyonu, idrar torbası problemleri veya başka hastalıklar nedeniyle olabilir. İdrar kaçırma eğer sizin için bir problemse doktorunuzu görmelisiniz. Doktorunuz idrar kaçırmanın nedeninin idrar torbası sarkması olup olmadığını tespit edecektir.

Enteroselle birlikte vajina kubbesi sarkması

Bazen ameliyatla rahim alındıktan sonra vajinanın tepesi desteğini kaybeder ve sarkar. Buna vajina kubbesi sarkması denir. Sarkmanın derecesi kişiden kişiye değişir. Vajinanın tepesi vajinanın bir kısmı boyunca sarkar ve orada kalır veya vajina girişinden kısmen veya tamamen dışarı sarkar. Vajinası tamamen sarkmış kadınların idrar torbası veya bağırsak işlevlerinde de problemleri olabilir.

Vajina hakkında bilinmesi gereken 7 şey ve vajina sağlığı için yapılması gerekenler

Vajina kubbesi sarkması olan çoğu kadında aynı zamanda enterosel de vardır. Enterosel ince bağırsak destek dokusundan sarkıp vajinaya çıkıntı yaptığı zaman oluşan bir çeşit destek problemidir. Enterosel teşhisi için doktorunuz sizi ayakta muayene edebilir.

Rektosel sarkma nedir?

Rektum kalın bağırsağın hemen anüs üzerindeki rezervuar görevi yapan kısmıdır. Rektum vajinaya veya daha da dışına sarkarsa buna rektosel denir. Bazen arka duvar sarkması olarak da bilinir. Rektosel vajinanın arka duvarındaki bir zayıflık nedeniyle oluşur. Büyük bir rektosel eğer özellikle kabızlığınız da varsa dışkınızı yapmanızı zorlaştırabilir. Bazı kadınların dışkılarını yapabilmeleri için sarkan kısmı vajinaya doğru geri itmeleri gerekebilir.

Rahim sarkması

Rahim sarkması derecesi kişiden kişiye değişir. Hafif derecedeki rahim sarkması sık görülür. Bunlar genellikle şikayete neden olmazlar ve ameliyat gerektirmezler.

Daha şiddetli rahim sarkması olan kadınların sıklıkla alt karın bölgelerinde basınç hissi, vajina veya belde çekilme hisleri vardır. Rahim ağzı vajinanın dışına çıkabilir (bkz yandaki resim). Bu derece bir sarkma ağrı veya ilişki sırasında problemlere neden olabilir. Rahim sarkması çoğunlukla diğer sarkmalarla birlikte görülür.

Genital Organlarda Sarkma Teşhisi

Doğru bir sarkma tedavisi için doğru teşhis çok önemlidir. Bununla birlikte, teşhis her zaman kolayca konulamaz çünkü sarkma belirtileri başka hastalıklarda da görülebilir. Çoğu zaman bu belirtileri olan bir kadın bir sorunu olduğunu bilir fakat sebebinden emin değildir. Tedavinin en iyi şekilde yapılabilmesi için problemin kesin nedeni bulunmalıdır.

Doktorunuz tıbbi öykünüzü alır ve sizi muayene eder (vajinal ve rektal muayene dahil). Uzanırken ve sonra ayaktayken muayene edilebilirsiniz. Bu muayene sırasında ıkınmanız ve öksürmeniz istenebilir. İdrar torbanızın çalışması da test edilebilir.

Genital Organlarda Sarkma Tedavisi

Sarkma sorunu olan birçok kadının tedaviye gereksinimi yoktur. Bazı kadınlar egzersiz yaparak, diyetlerinde değişiklik yaparak, kilolarını kontrol altında tutarak, sigara içmeyerek ve ağır kaldırmak ve ıkınmaktan kaçınarak şikayetlerin düzeldiğini görürler. İlaç veya peser denilen bir alet kullanımı da faydalı olabilir. Sarkma ameliyatı tedavi için bazen gerekebilir. Problemin çözümünde hiçbir tedavinin garantisi yoktur. Bununla birlikte, bir derece iyileşme şansı oldukça iyidir.

Genital sarkma için özel egzersizler

Kegel egzersizleri veya pelvik kas egzersizleri denilen egzersizler üretra, vajina ve rektum girişini çevreleyen kasları güçlendirmek için kullanılırlar. Bu egzersizler günde en az 3 defa yapılır. Kegel egzersizlerini yapmaya devam ettikçe zaman içinde idrarınızı daha iyi tutabilirsiniz. Kegel egzersizlerini ve pelvik organ kaslarını güçlendirmeye yardımcı olabilen diğer egzersizleri öğrenmek için fizik tedavi uzmanına gidebilirsiniz.

Kegel egzersizleri pelvis kaslarınızı forma sokar. Üretra (idrar yolu), vajina ve rektum girişlerindeki kasları güçlendirir. Tıpkı karın kaslarınızı güçlendirmek için mekik yapmanız gibi bu egzersizler ancak doğru kaslar kullanılırsa, sıkma yeterince uzun tutulursa ve yeterli sayıda tekrar yapılırsa işe yararlar. Kegel egzersizleri şöyle yapılır:

İdrar akımınızı durdurmak için kullandığınız kasları sıkın. Bu hareket vajina ve rektumu yukarı doğru çeker.
En fazla 10 saniye boyunca tutun ve sonra bırakın.
Bunu arka arkaya 10-20 kere olmak üzere en az günde üç defa yapın.

Kegel egzersizlerini yaparken karın, bacak ve kalça kaslarınızı kasmadığınızdan emin olmalısınız. Bu egzersizleri yaparken nefesinizi tutmaktan da kaçınmalısınız. Kegel egzersizlerini en az 12 hafta (3 ay) boyunca düzenli olarak yaptıktan sonra idrarınızı daha iyi tutabilmeniz gerekir.

Bazı kadınlar Kegel egzersizlerini yaparken yanlış kasları kullanabilirler. Doğru kasları kullandığınızı kontrol etmek için vajinanıza bir parmağınızı yerleştirin ve sanki idrarınızı yaparken durduruyormuş gibi kasın. Eğer doğru kasları kullanıyorsanız, parmağınızın etrafını sıkıştırdıklarını hissetmelisiniz. Kegel egzersizlerini doğru yaptığınızdan emin olmak için muayene sırasında doktorunuza kontrol ettirmeniz de iyi bir fikirdir.

Genital sarkma tedavisi için diyet

Kafein içeren içecekleri tüketmeyi bırakmalısınız çünkü kafein idrar söktürücü görevi yapar. Kafein, kahvede, çayda, ve meşrubatlarda bulunur. Lifli yani posalı yiyecekler bağırsakların çalışmasına yardımcı olurlar ve kabızlığı engelleyerek ıkınma gereksinimini azaltırlar.

Genital sarkma tedavisi için ilaçlar

Bağırsak ve idrar şikayetlerinizi tedavi etmeye yardımcı olan özel ilaçlar vardır. Bazen bağırsak şikayetlerini kontrol etmeye yardımcı olması için özel diyetle beraber dışkıyı yumuşatan bir ilaç verilir. Posalı yiyeceklerle birlikte dışkıya hacim veren bir ilaç verilebilir. Hormon tedavisi vajina dokularının güçlenmesine de yardımcı olabilir.

Pelvik organları desteklemek için vajinaya peser yerleştirilebilir. Peser kullanıldığında düzenli olarak çıkarılmalı, temizlenmeli ve tekrar yerleştirilmelidir. Eğer temizlenmezse kötü kokulu akıntıya ve vajinada ülserlere yol açabilir. Doğru kullanılırsa peser yıllarca kullanılabilir. Birçok tip peser vardır. Doktorunuz sizin için uygun olanı yerleştirebilir. Uygun olanı bulana kadar birkaç tipini denemeniz gerekebilir.

Genital Organlarda Sarkma Ameliyatı

Sarkma problemleri ameliyatla düzeltilebilir. Ameliyat, sarkma probleminizin tipine bağlı olarak karından veya alttan (vajinadan) yapılabilir. Çocuk sahibi olmayı isteyen kadınlar sıklıkla sarkma ameliyatı olmadan önce çocuk sahibi olmaya karar verirler. Bunun nedeni, eğer bir kadının rahim sarkması varsa doktorunun işlemin bir parçası olarak rahminin alınmasını önerebilmesidir. Rahim yerinde bırakılırsa daha sonraki bir normal doğum rektosel veya sistoselin tekrarlama şansını artırabilir. Şiddetli sarkma problemleriniz varsa ve rahminizin kalmasını istiyorsanız seçenekleri doktorunuzla konuşun.

Sarkma ameliyatı şikayetlerin bir kısmını düzeltip tümünü geçirmeyebilirler. Bazı durumlarda şikayetler geçmeyebilir veya geçmesine rağmen sonradan tekrarlayabilir. Ameliyat sırasında doktorun pelvisteki desteğinizi düzeltmek için pelvis içindeki zaten zayıflamış bağ dokusunu ve kasları kullanması gerekebilir. Problemleri düzeltmeye yardımcı olması için sentetik veya doğal malzemeler kullanılabilir.

Başlangıçta sarkmaya neden olan faktörler tekrar sarkma oluşmasına da neden olabilirler. Ameliyattan sonra kilonuzu kontrol altında tutmalı, kabızlıktan kaçınmalı, sigara içmemeli ve bu kaslar üzerine aşırı yük bindiren hareketlerden kaçınmalısınız. Daha sonra başka bir ameliyat gerekmesi şansı hala vardır.

YAZIYI PAYLAŞ

Paylaş

Tweetle