Gebelik zehirlenmesi nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Gebelik zehirlenmesi, rahim yatağını döşeyen ince kıvrık arter damarların aşırı daralması ile plesantanın bebeği besleyememesi durumudur. Preeklampsi olarak ta bilinen gebelik zehirlenmesi, çok ciddi sorunlara veya anne – bebek ölümlerine neden olabilir. Gerçek anlamda bir zehirlenme ile hiçbir ilgisi olmayan gebelik zehirlenmesi, yüksek tansiyon, el ayak ve yüzde şişlik (ödem), idrarda fazla miktarda protein atılımı gibi belirtilerle kendini gösterir. Gebeliklerin %6’sında görülen, tüm organları ve bebeğin gelişimini etkiyen gebelik zehirlenmesinin tek tedavisi anneye doğum yaptırmaktır. Eğer fark edilmez ve acil olarak tedaviye başlanmazsa bebek ya da anne ölümlerine neden olabilecek kadar ciddidir.

Gebelik zehirlenmesi nedir?

Gebeliğin 20. haftasından sonra tansiyonun 140/90 mmHg üzerinde seyretmesi ve idrarda protein çıkması ile kendini gösteren gebelik zehirlenmesine (preeklampsi), sıklıkla ödem de eşlik eder. Tedavi edilmediği takdirde, hem siz hem de bebeğiniz için ciddi – hatta ölümcül – komplikasyonlara yol açabilir. Preeklampside tek tedavi bebeğinizin doğumudur. Temelde yatan sorun; rahim yatağını döşeyen ince kıvrık arterlerin aşırı daralması ile plesantanın bebeği besleyememesidir.

Hamileliğin 1. haftası – Gebelik başlangıcı belirtileri ve uzman önerileri

Gebelik takiplerinde tansiyonu normal seyreden bir annenin 20. Gebelik haftasından sonra tansiyonu yükseliyorsa ve buna ödem ve idrarda protein kaybı eşlik ediyorsa rahatlıkla preeklampsiden şüphelenilebilir. Bu tabloya konvülziyon dediğimiz sara nöbetleri de eklenirse eklampsi denir.

Gebelik zehirlenmesi neden olur?

• Rahimde yetersiz kan akışı
• Kan damarlarında hasar
• Bağışıklık sistemi ile ilgili bir sorun
• Belirli genler

Preeklampsinin kesin nedeni tam olarak bilinmese de birkaç faktör üzerinde durulmaktadır. Uzmanlar bu hastalığın hamilelik boyunca fetusu besleyen organ olan plasentada başladığına inanmaktadırlar. Gebeliğin erken döneminde, yeni kan damarları, plasentaya etkili bir şekilde kan göndermek için gelişir ve değişirler.

Gebelik zehirlenmesi olan kadınlarda, bu kan damarları uygun şekilde gelişmez veya doğru şekilde çalışmaz. Normal kan damarlarından daha dardırlar ve hormonal sinyallere farklı tepki gösterirler ki bu da içlerinden geçen kan miktarını sınırlar.

Gebelik zehirlenmesinde kimler risk altındadır?

• Aile öyküsünde gebelik zehirlenmesi olanlar
• Kronik hipertansiyon hastaları
• İlk gebelik
• 18 yaş altı, 35 yaş üstü anne adayları
• İkiz ya da üçüz gebelikler
• Önceki gebeliğinde hipertansiyonu olan anneler
• Gebelikte gebelik şekeri, gizli şeker çıkan anne adayları
• Kronik böbrek hastası olan anneler
• Otoimmün hastalığı (Lupus gibi) olanlar
• Hidrops fetalis denilen bebekte su toplaması olan gebelikler
• Dört ve üzerinde doğum yapan anneler
• Obez anne adayları

Kürtaj nedir? Nasıl yapılır? Kürtajın riskleri nelerdir?

Gebelik zehirlenmesi belirtileri

• Gebelikte yüksek tansiyon
• İdrarda protein kaybı
• Ani kilo artışı,
• Gebenin yüzüğünün dar gelmesi,
• Yüzde şişlik, ödem
• Halsizlik, bilinç bulanıklığı
• Unutkanlık
• Bebek hareketlerinin azalması
• Karın ağrısı
• Ani görme bozukluğu
• Karaciğer bölgesinde ağrı
• Bulantı, kusma
• Az idrara çıkma

Gebeler için sağlıklı beslenme önerileri: Hamilelikte nasıl beslenmeli

Gebelikte fazla kilo alımının ardından ödem ve hipertansiyon gelişir. Vücutta aşırı su tutulumu söz konusudur. Damar yatağının bozulmasından dolayı damar içindeki sıvı damar dışına kaçmaktadır. Gebelik zehirlenmesindeki ödem gebeliğin son aylarında el ve ayaklarda oluşan şişlik ile karıştırılmamalıdır. Preeklampside diz ile ayak bileği arasındaki bölgede parmak ile bastırınca iz bırakan bir ödem söz konusudur.

Gebelik zehirlenmesinin neden olduğu sorunlar

İdrarda protein kaybının artması, tansiyonun 160/100 mmHg olması, günlük idrar çıkışının azalması, görme bozukluğu, şiddetli mide ağrısı, kanda trombosit sayısının azalması ağır preeklampsi geliştiğinin bulgularıdır. Bu tabloya konvülziyonların (sara nöbetlerinin ) eklenmesine eklampsi denir. Artık beyin ödemi gelişmiş ve bu nöbetler başlamıştır.

Gebelik zehirlenmesine mutlaka dikkat edilmelidir

Gebede beyin kanaması, kalp yetmezliği, pıhtılaşma bozukluğu, akciğer ödemi, böbrek yetmezliği gelişir. Bebekte gelişme geriliği başlar, erken doğum hatta anne karnında bebeğin ölümüne neden olur.

Gebelik zehirlenmesi tedavisi

Gebelik zehirlenmesinin tek tedavisi bebeğin doğurtulmasıdır. Hafif preeklampsi durumunda bile anne ve bebek çok yakın takibe alınır, kan değerleri takip edilirken tansiyon düşürülür. Doktor, bebeğin dış ortamda yaşayabileceği kanaatine varınca ve belirtiler ağırlaşınca doğum geciktirmeden yapılır. Ağır preeklampsi ve eklampsi gelişmemesi için anneye magnezyum tedavisi başlanır. Doğum sonrasında da annenin yoğun bakım ünitesinde ciddi takibi devam eder. Hafif preeklampsinin tedavisi mümkün olabilir ama ağır preeklampsi ve eklampsi anne-bebeğin hayatına mal olabilir.

Gebelik zehirlenmesinde anne ve bebek ölümü

Küçük kılcal damarlar dediğimiz kapiller damarlardaki direnç artışı, kapiller damardaki hasardan dolayı bebek ile anne arasındaki kan besin alışverişinin yapıldığı yerde (utero plesantal yatak) problem oluşur ve bebek için ciddi tehlike yaratır.

Hamilelik döneminde anneye yapılması gereken tüm önemli testler

Bebeğe az kan, az oksijen gider ve bu durum bebeği sıkıntıya sokar. Utero plesantal yatakta basınç artar, plesanta erken ayrılır ve bebek anne karnında kaybedilir. Kapiller damardaki bozuklukta trombositler hasar görür, kanda trombosit sayısı azalır. Bunun sonucunda vücudun pıhtılaşma faktörleri tükenir DIC (Dissemine İntravasküler Koagülasyon ) gelişir ve ölümle sonuçlanır.

Gebelik zehirlenmesi tekrarlar mı?

• Gebelik süresinde preeklampsisi olan bir kadın, bir sonraki gebelikte preeklampsinin gelişmesi için yaklaşık % 10 risk taşır.
• Şiddetli preeklampsisi olanlarda, sonraki gebeliklerde preeklampsi riski % 20 civarındadır.
• Aynı babaya sahip ikinci bir hamilelik preeklampsi insidansını azaltırken, daha sonra farklı bir baba ile yapılan hamilelik preeklampsi riskini tekrar artırabilir.
• Öncelikle anne adayı, preeklampsinin tekrarlamaması için kilo vermelidir.
• İkiz gebelikler gebelik zehirlenmesinin tekrarlamasında önemli bir risk faktörüdür.
• Gebeliğin ilk haftalarında yaşanan kilo artışı preeklampsinin tekrarlaması açısından risk faktörü değildir.
• Dengeli ve düzenli beslenmeye özen göstermek, stresten uzak durmak, düzenli uyumak, normal sınırlarda kilo almak preeklampsinin tekrarlamasını önlemekte önemlidir.
• Bir önceki gebeliğinde preeklampsi yaşamış gebelerin, özellikle tansiyon takibi ve kan tahlillerini düzenli yaptırması önemlidir.

Gebelik zehirlenmesi nasıl önlenir?

Gebelik zehirlenmesinden korunma yöntemleri çok belirgin değildir. Fakat konuyla ilgili çok sayıda çalışma yapılmaktadır. Çok net olmasa da öncelikli olarak önerilen yöntemler, doğum öncesi gözetim, yaşam tarzı değişiklikleri, beslenme takviyesi ve farmakolojik tedavidir. Gebelik zehirlenmesinin önlenmesine yönelik birçok çalışma, birincil müdahalelere dayanmaktadır.

Hamilelikte asla yapmamanız gereken 8 beslenme hatası!

Bunlar; yatak istirahati, aktivite kısıtlaması veya düzenli egzersiz, tuzu azaltmak veya C ve E vitamin takviyesi gibi beslenme önlemleri, sarımsak, deniz yağı gibi antioksidanlar. Yüksek risk grubu söz konusu olduğunda ise ikincil korunma devreye girer; diüretikler, progesteron, nitrik oksit, kalsiyum takviyesi ve aspirin gibi ilaçlar.

Gebelik zehirlenmesi bebeğe zarar verir mi?

Çoğu gebelik zehirlenmesi vakası olumlu sonuçlanmaktadır. Bazen tansiyon sorunu devam edebilir fakat doğumdan sonra da takibi yapılarak bu sorun da aşılabilmektedir. Bebeklerin çoğu gebelik zehirlenmesi sorunundan zarar görmezler. Erken doğmuş bebekler genellikle daha uzun süre hastanede kalırlar ve doktor kontrolünde izlenir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör