Gebelik testi, ne zaman, nasıl yapılır? Hamilelik belirtileri nelerdir?

18 Ocak 2019 | 26 Şubat 2022 | Kategori: Gebelik, Önemli Testler, Sağlık Sözlüğü Print

137 Paylaşım

Gebelik testi, hamilelik şüphesi durumunda yapılan bir testtir ve kısa sürede yüksek doğruluk oranıyla sonuç verir. Hastanede kan ile yapılan gebelik testinin doğruluk payı %100 iken evde idrar ile yapılan testlerde talimatlara uyulduğunda doğruluk oranı %99’dur. Ancak yanılma payı, her iki testte de azda olsa vardır. Kullanımı son derece basittir ve sonuç alma süresi birkaç dakikadır. Sonuçlar renk farklığı, çizgi sayısı, artı-eksi gibi semboller ve hamile-hamile değil kelimeleriyle gösterilir. Örneğin, çizgili göstergelerde tek çizgi hamile değil (negatif), çift çizgiyse hamile (pozitif) demektir. Gebelik beklentisi ile yapılan testten şüphe duyuyorsanız sonucu doğrulamak için 2. kez yapabilirsiniz.

İçindekiler

Gebelik testi nedir?

Gebelik testi, bir kadının hamile olup olmadığını tespit eden testlere verilen genel addır. Bu testlerde hamilelik hormonu olarak bilinen insan koryonik gonadotropin’in (HCG) varlığı veya seviyesi araştırılır. Normalde her kadında çok düşük seviyede (yaklaşık 5 mlU/ml’den az) bulunan bu hormon, embriyo rahim astarına yapıştıktan kısa süre sonra hızla çoğalmaya başlar. Bir kadının hamileliğine bu hormonun miktarındaki artışa göre karar verilir. (1)

Nasıl hamile kalınır?

Kadınların yumurtalıklarından birinde yaklaşık her ay bir yumurta hücresi olgunlaşır. Olgunlaşan bu yumurta hücresi fallop (dölyatağı) tüpüne salınır ve spermle döllenmek için yaklaşık 4-5 günde rahme ulaşır. Bu arada rahmin iç kısmı döllenmiş yumurtayı hazırlamak için kalınlaşır ve sperm yumurtayı döllediğinde hamilelik süreci başlar.

Döllenme gerçekleşmezse yumurta ve rahim duvarını kalınlaştırmak için oluşturulan tabaka vücuttan atılarak adet görülür. Hamile kalma olasılığını hesaplayabilmek için adet döngüsünü takip etmek önemlidir. Adet döngüsü, adet döneminin ilk günüyle sonraki dönemin ilk günü arasındaki süredir. Teknik olarak bu süre 28 gün olarak tanımlanır, ancak bu süre 21-35 gün arasında değişebilir.

Progesteron nedir? Gebelikte yükselmesi veya düşmesi tehlikeli midir?

Buna göre verimli yumurtlama yani hamile kalma olasılığının en yüksek olduğu aralık, adet döneminin son gününden sonraki 14-16 gün arasıdır. Adet dönemi düzensiz kadınların yumurtlama dönemini hesaplamak zordur. (2)

Gebelik testi ne zaman yapılır?

Adet gecikmesi -eğer başka bir neden yoksa- hamileliğin ilk belirtisidir. Adet döngüsü düzenli bir kadın, âdetinin geciktiği 6. günden sonra hassas erken gebelik kitleriyle gebelik testi yapabilir. Ancak bazen hamile kalındığı halde HCG hormonu, yumurta geç döllendiyse idrara hemen geçmeyebilir.

Son cinsel ilişkiden 21 gün sonra gebelik testi yapılabilir

En ideali, adet gecikmesinden itibaren 7-14 gün beklemektir. Öte yandan adet döngü takvimi tutulmuyor ya da adet dönemi düzensiz ise son cinsel ilişkiden 21 gün sonra gebelik testi uygulanmalıdır. Kan testi yaptırmak için en uygun zaman ise verimli yumurtlama döneminden yaklaşık 6-8 gün sonrasıdır. (3)

Kanda ve idrarda hamilelik hormonu seviyesinin yükselmesi belli bir zaman aldığından yanlış sonuçla karşılaşmamak için gebelik testini aceleye getirmemek gerekir.

Hamileliğin 1. haftası – Gebelik başlangıcı belirtileri ve uzman önerileri

Hamilelik belirtileri nelerdir?

Adet dönemin gecikmesi (genelde ilk belirtidir)
Mide bulantısı -kusma (özellikle sabahları)
Kokulara duyarlılık
Hamile kalındıktan 1-2 hafta içinde göğüslerde şişme ve hassasiyet
Bazen hafif krampların eşlik ettiği leke veya hafif kanama
Yorgunluk ya da tükenmişlik hissi
Sık idrara çıkma
İştahsızlık

Hamilelik belirtilerinin çoğunu tetikleyen hormonlardaki hızlı değişimdir. Ancak kadınların bünyeleri farklılık gösterebildiğinden her kadın bu belirtileri yaşamayabilir ya da hamileliğin etkileri geç fark edilebilir. Hamilelik belirtilerini gözlemek önemlidir çünkü başka nedenleri olabilir.

Folik asit eksikliği nasıl anlaşılır? Folikasit içeren besinler ve faydaları

Gebelik testi türleri

Hamilelik hormonu HCG kadınların tüm vücuduna yayıldığı için gebelik testi hem kan hem de idrardan alınan örneklerle yapılabilir.

Kan (HCG) testi

Kan testinin sonucu diğer testlere kıyasla geç alındığı için pek tercih edilmese de aslında en kesin sonucu veren gebelik testidir. Bu testte damardan alınan kan örneği laboratuara gönderilir ve sonucu genelde aynı gün içerisinde verilir. (4)

İki tür hamilelik kan testi vardır:

Nitel HCG kan testi: Bu testte HCG hormonunun varlığı araştırılır. Eğer hormon varsa kişinin hamile olduğu anlaşılır. Yoksa hamile değildir. Genellikle sağlıklı sonuç alabilmek için adet gecikmesinden 10 gün sonra yapılır. Ancak bu testin bazı türleri hamilelik hormonunu daha erken tespit edebilir.
Kantitatif (beta) HCG kan testi: Bu kan testindeyse hamilelik hormonunun miktarına bakılır. Çok düşük HCG seviyelerini bile gösterebilir. HCG’nin yoğunluğunu ölçebildiğinden hamilelik esnasında yaşanabilecek (dış gebelik veya düşük gibi) herhangi bir sorunun izlenmesine de yardımcı olabilir. Beta Hcg hormonunun kandaki yükselişi döllenmeden sonraki 6. günde başlar.

Kürtaj nedir? Nasıl yapılır? Kürtajın riskleri nelerdir?

Kan testi referans aralığı 10-25 ml arasıdır. 25 ml’nin üzerindeki değerler kesin pozitif olarak değerlendirilir.

İdrar (HCG) testi

İdrar testi sağlık kuruluşlarında yapılır. Ancak hamile olup olmadığınızı hemen öğrenmek iistiyorsanız eczanelerden alınabilen gebelik kitleriyle de evde idrar testi uygulayabilirsiniz.

Sağlık kurumunda idrar testi: İdrar HCG testinde verilen idrar örneği laboratuvarda incelenir ve sonuç ortalama 1-2 dakikada alınır. Bu testler erken yaptırılırsa yanlış sonuç verebilir, bu nedenle iki haftadan önce yaptırılmamalıdır. Ayrıca testi sabah, çok sıvı tüketmeden yaptırmak daha sağlıklı sonuç almanızı sağlar. İdrar gebelik testinin negatif çıkması, idrarda HCG olmadığı anlamına gelmez; sadece olumlu bir sonucu tetikleyecek miktarda değildir.

Gebelik kitiyle idrar testi: Gebelik kitini adetinizin gecikmesinden yaklaşık 7-10 gün sonra evinizde kolayca uygulayabilirsiniz. Hata payını en aza indirmek için testi 14 gün sonra yapabilirsiniz. Hamilelik planlıyorsanız cinsel ilişkiden 6 gün sonra sonuç verebilen erken gebelik kitleri de vardır. Ayrıca test sonucu negatif ya da pozitif çıksa da sonucu teyit ettirmek için bir sağlık kurumunda da idrar testi yaptırılmalıdır.

HCG hormonu seviyesi, hamile kalındığında 2-3 günde bir 2 katına çıksa da önce kanda dolaşır ve sonra idrara geçer. Bu nedenle idrarda görülmesi, kanda görülmesinden daha uzun sürer.

Hamilelikte asla yapmamanız gereken 8 beslenme hatası!

Gebelik testileri (markaları)

Eczanelerden kolayca edinebileceğiniz gebelik kitlerinin başlıca markaları şunlardır:

Clearblue dijital gebelik testi: Dünyanın ilk dijital gebelik testidir ve sonuçları hamile ya da hamile değil şeklinde vererek sonucu okumayı kolaylaştırır. Ayrıca kaç haftalık hamile olduğunuzu ekranında gösterebilir. Bu testin verimli yumurtlama dönemini bildiren çeşidi de vardır.
Predictor: Bu test adet gecikmesi olmadan 6 gün önce uygulanabilir. İçinde 1 adet test çubuğu bulunur ve çubuğun emici ucu temiz bir kaba idrar yapılıp içine sokulur.
Comfort: Erken gebelik kiti, cinsel birliktelikten 8-10 gün sonra uygulanabilir. İçinde bir adet test çubuğu vardır ve çubuk idrara çıkarken kullanılır.
Miratech: Erken gebelik test markalarından biridir ve cinsel birliktelikten 5 gün sonra uygulanabilir. İdrar damlalıkla testin idrar hanesine damlatılır.
Diğer markalar: Certain, Bebetime, Freely, Al Bi, Gilda, Laboquick ve Oncomed’tır.

Sonuç için beklenilecek süre gebelik kitinin markasına göre değişir ve her birinde kitlerin kullanma talimatı bulunur. En doğru sonucu alabilmek için talimatları doğru uygulamak gerekir.

Evde gebelik testi nasıl yapılır?

Gebelik kitlerinin çoğu 1 veya 2 (yedek) çubuk içerir. Çubuk idrarla temas ettirilir ve sonuç genelde birkaç dakikada göstergede görülür. Kullanılan gebelik kitine göre göstergelerde; renk, çizgi, artı-eksi gibi semboller ya da “hamile” veya “hamile değil” kelimeleri görebilirsiniz. Evde gebelik testi yaparken 3 farklı yöntem uygulayabilirsiniz:

İdrarı bir kaba toplayıp test çubuğunu sıvıya batırmak
Bir kapta toplanan idrardan gösterge paneline az miktarda damlalıkla damlatmak
İdrar akışına bir çubuk yaklaştırıp idrarı orta akışta (idrarın bir kısmı tuvalete yapıldıktan sonraki kısımda) yakalamak.

Gebeler için sağlıklı beslenme önerileri: Hamilelikte nasıl beslenmeli

Gebelik testi yapılırken nelere dikkat edilmeli

Öncelikle idrardaki hormon seviyesinin yeterli miktarda yükselmesi için adetinizin gecikmesinden sonra ortalama 2 hafta bekleyin.
Gebelik testi alırken son kullanma tarihini kontrol edin. Ayrıca kutu hasarsız olmalı
Önceden alınıp, birkaç hafta evde bekletilen ya da sıcak ve nemli yerde saklanan gebelik kitleri yanlış sonuç verebilir.Koruma ve saklama talimatlarına uyun.
En iyi sonucu almak için gebelik testini sabah uygulayın. Çünkü gece boyu mesanede biriken idrardaki hcg titresi (birim hacimdeki miktarı bilinen standart) genelde daha yoğundur. Bazı hamilelik kitleri testin günün herhangi bir saatinde uygulanabileceğini söyler; bu durumda testten en az 2-3 saat önce sıvı alınmamalıdır.
İlk önce idrarın bir kısmını tuvalete yapın, ardından orta idrarı temiz bir kaba alıp kalan kısmı yine tuvalete yapın.
Gebelik kitinde çubuk kullanılıyorsa çubuk idrara batırılmadan önce üzerindeki sembollerin yukarı baktığından emin olun. Damlalık kullanılıyorsa idrar koyma alanına yaklaşık 3-5 damla damlatın. İdrarın idrar bölmesiyle doğru temas etmesine özen gösterin. (Kullanılacak idrar miktarı hamilelik kitine göre değişebilir.)
Bekleme süresi değişebilir, talimattaki süreye uyun.
Her ne kadar gebelik kitlerinin %99’a yakın doğru sonuç verdiği söylense de emin olmak için testi bir hafta sonra tekrarlayın.

Kadınlarda yumurtlama takibi hamile kalmayı kolaylaştırır

Gebelik testinde pozitif ve negatif sonuç ne demek?

Pozitif: Hamile olunduğunu (gebe) gösterir.
Negatif: Hamile değil (gebe değil) anlamına gelir.

Gebelik testi ikinci çizgi neden silik çıkar?

Evde gebelik kitiyle yapılan testlerde tek çizgi hamile olmadığınız, çift çizgiyse hamile olduğunuz anlamına gelir. Ancak bazen bir çizgi belirgin, diğeri silk olur. Bunun nedenleri şunlardır:

Gebeliğin çok yeni veya yumurtanın geç döllenmiş olması (dolayısıyla HCG hormonu da geç salgılanır)
Çizgilerin belirginleşmesini sağlayan boyaların idrardan etkilenmiş olması

Sabah testi yapmadan önce çok fazla sıvı tüketilmesi (fazla sıvı alımı idrarın yoğunluğunu kaybetmesine yol açar) hamilelik hormonunun saptanmasını zorlayabilir)
Kimyasal gebelik (düşük)
Kullanılan idrar kabının temiz-kuru olmaması veya test sonucunun belirtilen süreden önce ya da sonra okunması
Bazen göstergede her iki çizgi de görülmeyebilir. Bu, genelde göstergeden kaynaklanan bir hatadır ve test tekrarlanmalıdır.

Kimyasal gebelik nedir?

Rahme yerleşen ve hamilelik hormonu üretmeye başlayan embriyonun kısa sürede düşmesidir; yani düşük yapma sürecidir. İdrarda bu nedenle HCG hormonu seviyesi yüksek görülebilir.

Gebelik testi sonuçları yanlış çıkar mı?

Gebelik testi kitleri yanlış uygulanmadığı sürece genelde %99 doğru sonuç verir. Ancak kan testinin doğruluk oranı %100’dür. Kandaki HCG hormonu negatif sonuç verdiyse ardından yaptırılacak idrar testinden pozitif sonuç çıkması imkânsızdır. Çünkü bu hormon önce kana sonra idrara geçer. (5)

Gebelik testi önce pozitif sonra negatif çıkar mı?

Gebelik testinde önce pozitif sonra negatif sonucun çıkması “yanlış pozitif” olarak adlandırılır ve birçok nedeni olabilir:

Talimattaki sonuç alma süresine uymamak; belirtilen süreden daha uzun beklemek
Yakın zamanda doğum tedavisi görmek (bazı doğum tedavilerinde HCG içerikli ilaçlar kullanılır)
Dış gebelik ya da kimyasal gebelik (test çok erken dönemde yapıldıysa hormon seviyeleri yükseldiğinden pozitif sonuç verebilir)
İdrar yolu enfeksiyonları veya yumurtalık kistleri gibi bazı tıbbi durumlar

İki farklı sonuç alındığında şüpheden kurtulmak için en iyisi kan testi yaptırmaktır.

Gebelik testi pozitif çıktığı halde adet olunur mu?

Bazı kadınlar hamileyken de kanama yaşayabilir. Ancak bu kanama genelde normal süreden daha kısa veya daha hafiftir.

Hamilelikte yaşanan stres bebeğe zarar veriyor! Peki ne yapmalı?

Gebelik testi negatif çıktığı halde hamile olabilir miyim?

Gebelik testi hamile olunduğu halde negatif çıkabilir. Başlıca nedenleri:

Erken gebelik testi
Tarihi geçmiş gebelik kiti
Gebelik kiti talimatlarına uymamak
Öncesinde bol miktarda sıvı tüketmek
Diüretik (idrar söktürücü) veya antihistaminik (alerji önleyici) vb. ilaçlar kullanmaktır.

Hamilelik testi sonucu negatif çıkarsa kontrol için yaklaşık 1 hafta sonra test tekrarlanmalıdır.

Hamilelik testi negatif çıktı ama adet olmadım!

İdrar testi negatif çıktığında adet olunmadıysa sonucun yanlış çıkma olasılığına karşın ikinci bir test yaptırılmalıdır. Ancak bu test de negatif çıkarsa adet gecikmesinin altında başka bir sağlık sorunu yatabileceğinden bir jinekoloğa görünmek gerekir.

Gebelik testi pozitif çıkarsa ne yapılmalıdır?

Sonucu kesinleştirmek için bir sağlık kurumunda 2. bir idrar testi yaptırılmalıdır. Bu sonuç da pozitif çıkarsa bir jinekoloğa muayeneye gidilmelidir. Çok az bir olasılıkla 2. test yanlış sonuç verebilir. Bu nedenle hamilelikten kesin emin olmak için yaklaşık 5,5 hafta beklenip ultrason muayenesinde fetüsün kalp atışları duyulmalıdır.

Hamileliğe devam etmek isteyenler ilk aşamada neler yapmalıdır?

Hamileliğiniz kesinleştiğinde ilk aşamada doğum öncesi bakımınızı başlatmak ve bilgilenmek için bağlı olduğunuz sağlık ocağına gidebilirsiniz. Ardından, tercihe bağlı olarak, hamilelik sürecinde bebeğinizle sizin sağlığınızı takip edecek bir jinekolog araştırabilirsiniz. (6)

Kaynaklar ve Referanslar:

1- Doing a pregnancy test,2- Pregnancy Tests: Urine & Blood,3- Pregnancy tests

YAZIYI PAYLAŞ

Paylaş

Tweetle