Gastrit nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Gastrit, mide zarının iltihaplanması sonucu oluşan ve çok yaygın görülen bir mide hastalığıdır. Midede oluşan yanma, şişkinlik ya da ağrıyla kendini gösterir. Temel nedeni mideye yerleşen helicobakter isimli bir bakteridir. Fakat fazla sigara ve alkol tüketimi, ya da bazı ağrı kesiciler de gastrite neden olabilir. Gastrit genelde pek ciddiye alınmasa da tedavi edilmediği taktirde ülser ya da mide kanseri riskini arttırabilir. Teşhis edildikten sonra tedaviye hızlı cevap veren bir hastalıktır ve çoğu insan için ciddi bir hastalık değildir. İlaçla ya da doğru beslenme ile tedavi edilebilir. Günümüzde gastrit tedavisinde kullanılan çok etkili ilaçlar mevcuttur. Sık sık gastrit olan kişilerin kapsamlı bir değerlendirmeden geçmesi ve yaşam soruna neden olan yaşam tarzı değişiklikleri yapması gerekebilir.

Gastrit Nedir?

İltihaba neden olan besinler! İltihap kurutan şifalı bitkiler ve kürler

Gastrit neden olur?

Gastrit, mide zarının iltihaplanmasıdır. Mide duvarını koruyan bariyerin zayıflığı veya zedelenmesi, mide özsuyunun bu zarına zarar vermesine neden olur. Crohn hastalığı ve sarkoidoz dahil bir dizi hastalık gastrit riskini artırabilir. En temel nedenleri şunlardır:

• Bakteriyel enfeksiyon: Helicobacter pilori ile gelişen enfeksiyon, dünyada en sık görülen insan enfeksiyonları arasında olmasına rağmen, herkeste gastrit veya diğer üst gastrointestinal rahatsızlıklara sebep olmaz. Doktorlar, bakteriye karşı savunmasızlığın genetik olabileceğine veya sigara, alkol ya da kötü beslenme gibi yaşam tarzı seçimlerinden kaynaklanabileceğine inanıyorlar.
• Ağrı kesicilerin düzenli kullanımı: Aspirin, ibuprofen (Advil, Nurofen vs.) ve naproksen (Aleve, Apranax vs.) gibi yaygın ağrı kesiciler, hem akut gastrit hem de kronik gastrite neden olabilir. Bu ağrı kesicilerin düzenli olarak kullanılması veya bu ilaçların çok fazla alınması, midenizi savunmasız bırakabilir.

Mide de yanma, şişkinlik ve ağrı en önemli gastrit belirtileridir

• Yaşlılık: Mide astarı yaşla birlikte incelme eğilimindedir ve yaşlıların genç insanlara göre H. pilori enfeksiyonu veya otoimmün rahatsızlığı yaşama riski daha yüksektir.
• Aşırı alkol kullanımı: Aşırı alkol kullanımının akut gastrite neden olma olasılığı çok yüksektir. Alkol, midenizi yorabilir ve tahriş edebilir. Bu da midenizi mide özsuyuna karşı daha hassas hale getirir.
• Stres: Büyük cerrahi operasyon, yaralanma, yanık veya ciddi enfeksiyonlara bağlı şiddetli stres akut gastrite neden olabilir.
• Kendi vücudunun mide hücrelerine saldırması: Otoimmün gastrit denilen bu tip gastrit, vücudunuz mide zarını oluşturan hücrelere saldırdığında ortaya çıkar. Bu reaksiyon, midenizin koruyucu bariyerine zarar verebilir. Otoimmün gastrit, Hashimoto hastalığı ve tip 1 diyabet dahil olmak üzere diğer otoimmün bozuklukları olan kişilerde daha yaygındır ve vitamin B-12 eksikliği ile ilişkili olabilir.

Hıçkırık neden olur? Nasıl geçer? Hıçkırığa ne iyi gelir?

• Diğer hastalıklar: Gastrit, HIV / AIDS, Crohn hastalığı ve parazitik enfeksiyonlar dahil olmak üzere diğer tıbbi durumlarla ilişkili olabilir.
• Düzenli sigara ve tütün kullanımı,
• Radyasyon terapisi,
• Aşırı yağlı gıdalar ile beslenme
• Stresli yaşam

Gastrit Belirtileri

• Mide bulantısı
• Karında şişkinlik
• Karın ağrısı
• Kusma
• Hazımsızlık
• Öğün aralarında ya da gece midede yanma ya da kemirme hissi.
• Hıçkırık
• İştah kaybı
• Kanlı ya da kahve telvesi gibi bir malzeme kusma
• Siyah ya da katran gibi dışkı

Mide bulantısı neden olur? Bulantı ve kusmaya ne iyi gelir?

Gastrit nasıl teşhis edilir?

Gastrit tanısı koymak için, doktorunuz kişisel ve aile tıbbi geçmişinizi gözden geçirecek, kapsamlı bir fiziksel değerlendirme yapacak ve gerekli görürse aşağıdaki testlerden herhangi birini önerecektir:

• Kan testi: Midenizde H.pilori bakterilerinin olup olmadığını tespit etmek için yapılır. Ayrıca mide kanamasına bağlı bir anemi oluştuysa, bu da kan testiyle teşhis edilebilir.
• Nefes testi: Bu da vücudunuzda H.pilori bakterilerinin olup olmadığını tespit etmek için yapılan bir başka testtir. Bu test için radyoaktif karbon içeren küçük bir bardak temiz, tatsız bir sıvı içersiniz. H. pilori bakterileri midenizdeki test sıvısını parçalar. Daha sonra, sızdırmayan, mühürlenen bir torbaya üflersiniz. H. pylori ile enfekte olmuşsanız, nefes numuneniz radyoaktif karbon içerir.

Mide kanaması nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

• Dışkı testi: Alınan dışkıda yine H. pilori virüsünün varlığına ve dışkıda kan olup olmadığına bakılır. Eğer kan varsa bu durum mide kanaması olduğunu gösterir.
• Üst mide-bağırsak endoskopisi: Doktorunuz inflamasyonu ve midenizi kontrol etmek için endoskopi yapmak isteyebilir. Endoskopi, ucunda bir kamera lensi olan uzun bir tüp kullanılarak yapılır. İşlem sırasında, doktorunuz özofagus ve mideyi rahatça görmesini sağlayacak şekilde tüpü dikkatle yerleştirir. Muayenede olağandışı bir şey bulduklarında doktorunuz mide zarının küçük bir örneğini alarak biyopsi yapabilir.
• Üst mide-bağırsak röntgeni: Bu yöntemle mide ve ince bağırsakta iltihabın olup olmadığına bakılır. Doktorunuz bir baryum solüsyonunu yuttuktan sonra, sindirim sisteminizin röntgenini çeker. Bu da sorunlu bölgelerin ayırt edilmesine yardımcı olur.

Endoskopi nedir? Neden ve nasıl yapılır? Riskleri nelerdir?

Gastrit tedavisi

Gastrit tedavisi gastritin türü ve nedenine göre değişiklik gösterebilir. Bazı ağrı kesici ilaçlar, sigara veya alkolün neden olduğu akut gastrit, bu maddelerin kullanılmasının durdurulmasıyla iyileşebilir. Ya da beslenme kaynaklı gastriti doğru beslenerek tedavi edebilirsiniz. Örneğin laktoz ya da gluten içeren ürünleri beslenme programınızdan çıkarmanız gerekebilir. Ama kronik gastrit problemi yaşıyorsanız doktorunuz ilaç tedavisini tercih edebilir.

Gastrit ilaçları

• Antibiyotikler: Doktorunuz sindirim sisteminizdeki H. pilori bakterisini yok etmek için klaritromisin (Biaxin) ve amoksisilin (Amoxil, Augmentin vb.) veya metronidazol (Flagyl) gibi bir antibiyotik kombinasyonu önerebilir. Genellikle 7 ila 14 gün boyunca sürmesi gereken bu tedaviyi aksatmadığınızdan emin olmalısınız.
• Proton pompa inhibitörleri: Bu ilaçlar asit üretimini engelleyen ve iyileşmeyi destekleyen ilaçlardır. Mide asidi oluşturan hücreleri bloke ederek çalışır. Omeprazol (Prilosec), lansoprazol (Lansor), rabeprazol (Aciphex), esomeprazol (Nexium), dexlansoprazol (Dexilant) ve pantoprazol (Protonix) bu gruba dahil olan ilaçlardır.

• Asit blokerleri: Asit üretimini azaltmak için kullanılan ilaçlardır. Aynı zamanda histamin (H-2) blokerleri olarak da adlandırılırlar. Sindirim sisteminize salgılanan asit miktarını azaltarak gastrit ağrısını hafifletir ve iyileşmeyi destekler. Reçeteli veya reçetesiz olarak satılan asit blokörleri arasında ranitidin (Zantac), famotidin (Pepcid), simetidin (Tagamet HB) ve nizatidin (Axid AR) bulunur.
• Antiasitler: Antasitler mevcut mide asidini nötralize eder ve ağrıyı hızlı bir şekilde giderebilir. Doktorunuz ilaç tedavinize bir antiasit dahil edebilir. Yan etkileri arasında kabızlık veya ishal olan antiasitleri doktor kontrolünde kullanmalısınız.

Gaviscon nedir? Ne için ve nasıl kullanılır? Yan etkileri nelerdir?

Gastrit Tedavisi Ne Kadar Sürer?

Gastrit tedavilerinde genellikle insanların gastrit türüne bakılmaktadır. Eğer ki kronik bir gastrit türü var ise bakteriyel enfeksiyonun geçmesi için doktorun verdiği ilaçların belirtilen sürelerde doğru bir kullanım ile gerçekleştirilmelidir. Bu tedavi yöntemi yaklaşık olarak 1 ya da 2 hafta kadar sürebilir. Bunun yanında akut gastrit türünde ise fazla alkol ya da tütün kullanımı, aspirin gibi gastrite sebep olan faktörleri bıraktığınızda hastalık kendiliğinde iyileşecektir.

Gastrit ve reflü arasındaki farklar?

Günümüzde birçok kişi gastrit ve reflü hastalıklarını birbiri ile karıştırmaktadır. Bazı belirtileri birbirine benzese de reflü ve gastrit birbirinden farklı olan rahatsızlıklardır. Reflü, mide asidinin yemek borusuna doğru yükselmesi ile oluşur. Hatta ağıza alınmış olan gıdaların ya da acı suyun gelmesine kadar gidebilir. Reflü genellikle yemeklerden sonra oluşmaktadır ve çoğunlukla sorun yanlış beslenmedir. Baharatlı, yağlı gıdaların gerektiğinden fazla tüketimi, çikolata, alkol ya da çeşitli meyve sularının tüketiminin de tetikleyebildiği reflü rahatsızlığı bu gıdaların azaltılmasıyla tedavi edilebilir.

Reflü neden olur? Belirtileri, tedavisi ve reflüye iyi gelen besinler

Tanım olarak gastrit ise mide astarının iltihaplanmasıdır. Reflü semptomları klasik mide ekşimesinin yanı sıra kronik öksürük, ses değişiklikleri gibi semptomlardır. Gastritte ise mide bulantısı, şişkinlik ve / veya iştahsızlık hissinin yanında siyah dışkı ve / veya kusma gibi ek semptomlar görülebilir. Ayrıca reflü çoğunlukla yanlış beslenme ile ilişkiliyken özellikle kronik gastrit çoğunlukla H. Pilori bakterisinden kaynaklanır ve ancak ilaçla tedavi edilebilir.

Gastrit diyeti ve beslenme

Kaçınılması gereken yiyecekler

• Kahve
• Çikolata
• Alkol
• Kızarmış yiyecekler
• Şeker
• Yapay tatlandırıcılar
• İşlenmiş gıdalar
• Yüksek yağlı süt ürünleri

Gastrite ne iyi gelir?

• Kefir (bakteri L. Casei’yi içeren tür) bağırsakta enfeksiyonla mücadele eder.
• Meyve
• Sebze
• Taze meyve suyu
• Kepekli tahıllar
• Yağsız et
• Bakteri öldüren ve iltihaplanmayı azaltan hindistancevizi yağı.
• Şeker kamışı pekmezi oldukça besleyici bir tatlandırıcıdır.

Gastrit için vitamin takviyeleri

• B vitamin kompleksi
• C vitamini (sodyum askorbat)
• Probiyotikler

Gastrite iyi gelen şifalı bitkiler

Bitkisel tedaviler gastrit için iyi bir seçenek olabilir. Bitkileri bulmak ve satın almak çok kolaydır ve dikkatli kullanıldığında vücudu yormadan tedavi etme özellikleri vardır. Çay veya kapsül şeklinde alınabilir. Fakat çay içmenin bir avantajı, genel sağlığınız ve gastrit tedaviniz için ihtiyacınız olan suyun bir kısmını size sağlamasıdır.

Bir bitki çayı yapmak için, ısıya dayanıklı bir kavanoza çayını yapmak istediğiniz bitkiden 1 çay kaşığı ya da bir tutam koyun. Üzerine 1 bardak kaynar su dökün. Çayı 10 dakika bekletin. Yaprakları süzün. Eğer isterseniz çayınızı balla tatlandırabilirsiniz. Yapay tatlandırıcılar veya şekerler, gastriti kötüleştirme eğilimleri nedeniyle tavsiye edilmez. Hazırladığınız çayı çok sıcak olmamak koşuluyla sıcak ya da soğuk olarak tüketebilirsiniz.

Gastrite faydası olan bitkiler 

• Taze zencefil
• Nane
• Sarı papatya
• Kedi nanesi
• Rezene

• Yeşil çay, gastrit için bir başka şifalı çaydır. Yeşil çay sadece iki dakika demlendirilmelidir. Kafein içerdiğinden, günün ilerleyen saatlerinde içilmemesi daha iyi olur. Ayrıca yeşil çay gastrit tedavisi sırasında kaçınılması gereken kahve için iyi bir alternatiftir.

Rezene çayı nasıl demlenir? Rezene çayının faydaları ve zararları

• Kekik ve zerdeçal, özellikle enfeksiyondan kaynaklanan gastrite iyi gelen iki mükemmel antibakteriyel ve antiinflamatuar bitkidir. Bu bitkileri kapsül formunda daha kolay tüketebilirsiniz.
• Kaygan karaağaç ve hatmi kökü, müsilajinöz (yapışkan) bitkilerdir ve mideyi yatıştırma özellikleri vardır. Yumuşak ve besleyici bitkilerdir. Çay ve kapsül formunda alınabilirler fakat bu bitkileri daha önce tüketmeyenler için çayı daha yumuşak gelebilir.

Gastrit hastalarına öneriler

• Sigara ve alkolden uzak durun.
• Çay ve koyu kahve gibi mide salgısını arttıran içecekleri özellikle aç karna almayın.
• Yağlı, tuzlu, acı ve baharatlı olan yiyeceklerden mümkün olduğunca kaçının.
• Lif oranı yüksek olan gıdaları bolca tüketebilirsiniz.
• Günde en 2 litre su için.
• Sindirimi kolay yiyecekler tüketmeye özen gösterin.
• Uzun süre aç kalmayın.
• Sabah kahvaltısını kesinlikle ihmal etmeyin.
• Mideniz, ağzınız ve yemek borunuzun zarar görmemesi için tükettiğiniz yiyeceklerin çok soğuk ya da çok sıcak olmamasına dikkat edin.

Geçmeyen mide yanması, en önemli mide kanseri belirtisi

• Yeşil çay, kızılcık, kereviz, biber, kiraz, elma gibi flavonid içeren ya da parlak renkteki sebze ve meyveler de gastrite iyi gelen besinler olarak görülmektedir.
• A, C ve K vitaminlerine sahip olan yiyecekleri güvenle tüketebilirsiniz.
• Az yağlı protein kaynakları olarak gösterilen balık, tavuk, süt gibi gıdaların tüketimini arttırın. Bu besinleri çok az yağ ile pişirmeye özen gösterin.
• Probiyotikler bakteriyel enfeksiyonların oluşmasını engelleyen en önemli besin kaynaklarıdır. Probiyotik yoğurt ya da eczanelerde bulabileceğiniz probiyotik hapları kullanarak mide sağlığınızı koruyabilirsiniz.
• Pişmiş sebzeler, makarna, az yağlı çorba, haşlanmış pirinç, yağ oranı düşük süt ürünlerinin kullanımı gastrite oldukça iyi gelmektedir

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör