Pıhtı Çözücü İlaçlar Felç Hastalarında 24 Saate Kadar Etkili Olabiliyor!

Yazan Tuba Günvar

17 Şubat 2025 | 17 Mart 2025 | Kategori: Kalp Hastalıkları, Kardiyoloji Print

Felç tedavisinde ilk 4 saatte yapılan erken müdahalenin hayati öneme sahip olduğu biliniyor. Ancak yeni yayımlanan bir araştırma, pıhtı çözücü ilaçlardan alteplaz’ın (alteplase), felç başlangıcından 24 saat sonrasına kadar hastaların iyileşme şansını önemli ölçüde artırabileceğini gösterdi. Bugüne kadarki rutin klinik uygulamada bu ilaç sadece ilk 4-5 saat içinde uygulanıyordu. Ancak 2025 Uluslararası Felç Konferansı’nda sunulan yeni araştırma bulguları tedavi şansının artabileceğini ortaya koyuyor. Çalışmaya katılan hastaların %40’ı 90 gün sonunda belirgin iyileşme gösterirken, standart tedavi gören hastalarda bu oran %26’da kaldı. Bu sonuçlar, felç tedavisinde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir.

Felç riski yaşayan hastalarının iyileşme şansını artıran bu kritik gelişme klinik pratiği ve acil müdahale protokolünü değiştircek öneme sahip. Uzmanlar, hastane başvuran inme geçirmiş kişilerin ileri görüntüleme teknikleri kullanılarak beyin dokusunun hala kurtarılabilir olup olmadığının belirlenebileceğini ve bu sayede daha fazla hastaya müdahale edilebileceğini belirtiyor. Bu önemli gelişme ilk belirtileri geç fark ettiği için tedavi alamayan milyonlarca insanın ölüm ve sakatlıktan kurtulması anlamına geliyor.

İnme (felç) neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Araştırmayı yürüten bilim insanları, iskemik felç (inme) geçiren 372 hastayı inceledi. Çalışmaya katılan hastalar, semptomlarının başlamasından 4-5 saat ila 24 saat sonra tedaviye alındı. Standart yöntemlerle bu süre içinde pıhtı çözücü tedavi uygulanmamaktaydı, ancak araştırmacılar beyin dokusunun hala kurtarılabilir olup olmadığını belirlemek için ileri görüntüleme teknikleri kullandı.

Alteplaz verilen hastaların %40’ında 90 gün sonunda neredeyse tamamen iyileşme sağlanırken, standart tedavi gören hastalarda bu oran sadece %26 oldu. Bu da %54 oranında daha iyi bir iyileşme şansı anlamına geliyor. Ancak, ilacı alan grupta beyin kanaması riski (%3,8) standart tedavi alanlara kıyasla (%0,5) daha yüksek bulundu.

Tedavi Seçenekleri Genişleyebilir

Çalışmanın baş araştırmacısı, Çin Zhejiang Üniversitesi’nden Prof. Dr. Min Lou, bu sonuçların felç tedavisinde önemli bir değişime yol açabileceğini belirtti:

“Bu bulgular, felç geçiren daha fazla insanın normal ya da normale yakın bir yaşama dönebileceğini gösteriyor. CT perfüzyon görüntüleme gibi ileri teknikleri kullanan hastanelerde bu yöntem yeni standart haline gelebilir.”

Pıhtı atması nedir? İnmeye neden olan damar tıkanıklığı nasıl önlenir?

Araştırmada, alteplaz alan hastalar ile standart tedavi gören hastalar arasındaki ölüm oranının (%10,8) aynı olduğu görüldü. Bununla birlikte, hastaların sadece %3’ünden azı ek olarak mekanik pıhtı çıkarma işlemine ihtiyaç duydu. Uzmanlar, gelecekte farklı pıhtı çözücü ilaçların da daha uzun zaman penceresinde ne kadar etkili ve güvenli olduğunu araştırmanın önemli olduğunu vurguladı. Özellikle tenekteplaz gibi ilaçların 24 saat sonrasında nasıl bir etki göstereceği merak konusu.

Çalışmanın Detayları

Çalışma, 26 farklı felç merkezinde yürütüldü ve toplamda 372 hasta incelendi. Katılımcıların ortalama yaşı 72 idi ve %43’ü kadın hastalardan oluşuyordu. CT perfüzyon görüntüleme yazılımı, beyindeki kurtarılabilir dokuyu belirlemek için kullanıldı. Hastalar rastgele iki gruba ayrıldı: alteplaz verilenler ve standart tıbbi tedavi alanlar. Temel başarı kriteri, hastaların 90 gün sonra modifiye Rankin ölçeğinde (mRS) 0 veya 1 puan almasıydı (0: semptom yok, 6: ölüm).

Derin Beyin Stimülasyonu Uygulanan Felçli Hastalar Yeniden Yürüme Yetisi Kazandı!

Felç Tedavisinde Yeni Bir Dönem Mi Başlıyor?

Bu araştırma, felç hastaları için tedavi penceresinin genişletilebileceğini ve alteplazın daha fazla hastaya umut verebileceğini gösteriyor. Gelecekte farklı ilaçlarla yapılacak ek çalışmalar, felç tedavisinde yeni standartların belirlenmesine yardımcı olabilir. Özellikle erken müdahale şansı olmayan hastalar için bu yeni yaklaşım büyük bir fark yaratabilir.