Egzama (atopik dermatit) neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Egzama, farklı nedenlerle gelişebilen; deride kızarıklık, şişme, kaşıntı gibi belirtileri olan yaygın bir cilt hastalığıdır. Pek çok türü bulunur, ‘atopik dermatit’ en yaygın görülen alerjik egzamadır. Tıpta dermatit olarak isimlendirilen hastalık çocukları da ciddi şekilde etkilemektedir. Yaygınlığına rağmen egzamanın sebepleri ve kesin tedavisi ile ilgili tıp dünyasının halen net bir uzlaşma yoktur. Egzamanın daha çok kalıtsal olduğu düşünülmektedir ve hastaların çoğunda ortak belirtiler gözlenir. Bu nedenle hastalığın belirtilerinin iyi bilinmesi erken teşhis ve tedavi başarısı için önemlidir. Kesin tedavisi bulunmamasına rağmen hekimin önerdiği uyarı ve önlemlere uyulması sorunun çözümü için önemlidir.

Egzama nedir?

Egzama çeşitleri

Atopik dermatit 

Atopik dermatit en sık görülen egzama türüdür. “Atopik” terimi, egzama, astım ve / veya saman nezlesi geliştirme konusunda kişisel ve ailevi bir eğilimi ifade eder. Genellikle çocukluk döneminde başlar ve azalarak yetişkinlikte biter.

Atopik dermatit cildinizin doğal bariyeri zayıfladığında oluşur ve cildiniz sizi yıpratıcı dış etkenler ve alerjenlere karşı korumakta zorlanır. Çocuklarda dirsek ve diz kıvrımlarında, bebeklerde kafa derisi ve yanaklarda oluşan döküntülerle kendini gösterir.

Anti aging nedir, nasıl yapılır? Cilt sağlığına ve yaşlanmaya etkileri

Kontakt dermatit

Kontakt dermatitte dokunduğunuz bazı maddelerin (deterjan, çamaşır suyu, takılar, lateks, nikel, boya, bazı bitkiler…) oluşturduğu reaksiyona bağlı cildinizde kızarma ve tahriş oluşur. İki tip kontakt dermatit vardır:

• Alerjik kontakt dermatit, lateks veya metal gibi maddelerin vücudumda alerjik tepki oluşturması durumudur ve bağışıklık sistemi ile ilgilidir.
• İrritan (Alerjik olmayan) kontakt dermatit, cilt bariyeriniz kimyasal veya diğer maddelere karşı sizi koruyamadığında ortaya çıkar.

Dishidrotik egzama

Dishidrotik egzama, ellerinizde ve ayaklarınızda küçük kabarcıkların oluşmasına neden olur. Kadınlarda erkeklerden daha yaygındır. Ayak ve el parmaklarında, avuç ve ayak tabanlarında kabarcıklar oluşur. Cilt pul pul dökülebilir. Bazı maddelere karşı oluşan alerji, el ve ayakların uzun süre nemli kalması ve stres dishidrotik egzamaya neden olabilir.

Ürtiker (kurdeşen) nedir? Neden olur, ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

El egzaması

Sadece ellerinizi etkileyen bir egzama türüdür. Eğer cildinizi tahriş edebilecek kimyasallara düzenli olarak maruz kalıyorsanız, örneğin, kuaför veya temizlik çalışanı iseniz el egzaması yaşama riskiniz daha yüksektir. Elleriniz kızarır, kaşınır ve kurur. Ayrıca ellerinizde çatlaklar ve kabarcıklar oluşabilir.

Nörodermatit

Nörodermatit atopik dermatite çok benzer. Genellikle farklı tiplerde egzama veya sedef hastalığı olan kişilerde görülür. Kollar, bacaklar, boyun, kafa derisi, ayağın alt kısımları veya cinsel organlarda kalın, pullu lekeler oluşur. Bu lekeler kaşıntılıdır ve enfekte olabilir. Nörodermatite neyin sebep olduğu tam olarak bilinmemektedir ama stres tetikleyici olabilir.

Avil merhem nedir? Ne için ve nasıl kullanılır? Yan etkileri nelerdir?

Numuler egzama

Bu tip egzama cildinizde oluşan yuvarlak, bozuk para şeklinde lekelere neden olur.  Nummular egzema diğer egzama türlerinden çok farklı görünür ve çok kaşınabilir. Numuler egzema bir böcek ısırığı veya alerjik bir reaksiyona tepki olarak tetiklenebilir. Cilt kuruluğu da bu hastalığa sebep olabilir. Atopik dermatit gibi başka tür bir egzama sorununuz varsa numuler egzama olma riskiniz daha da yüksektir.

Zona nedir, neden olur? Zonanın belirtileri ve tedavisi

Staz dermatiti (Varis dermatiti)

Staz dermatiti, kanın zayıflamış damarlardan cildinize sızmasıyla olur. Staz dermatiti, bacakların alt kısmında kan dolaşımı problemleri olan kişilerde olur. Kuvvetli kan akışı basınç oluşturur ve kanın bir kısmı damarlardan dışarı sızar. Bu durumda bacaklar şişebilir ve varisli damarlar oluşabilir. Bacaklarda ağrı, ciltte kuruma, kaşıntı ya da yara oluşumu en tipik belirtileridir.

Enfeksiyonlu egzama

Stres egzaması

Stres nedeniyle oluşan deri hastalıkları içinde en sık görüleni ‘stres egzaması’ diye bilinen ‘liken simpleks kronikus’ dur. Bu hastalık başlangıçta görünür herhangi bir bulgu olmaksızın kişinin kaşıntı duyması ve sürekli kaşıntı ve sürtünme sonucu ortaya çıkan belirtilerle karakterizedir.

Kaşınan bölgelerde zamanla kızarıklık kepeklenme ve deride kösele benzeri kalınlaşma ile birlikte pul pul deri dökülmeleri ve kabuklu yaralar ortaya çıkar. Vücudun herhangi bir yerinde görülebilmekle birlikte en sık saçlı deri ense sınırında, sırtta kürek kemiklerinin üzerindeki deride ve bacaklarda ortaya çıkar. Deride kalınlaşma ve deri renginde koyulaşma bazen yıllarca sürebilir.

Kaşıntı neden olur? Ne iyi gelir? Türleri ve tedavi yöntemleri

Egzama nedenleri

• Tahriş edici maddeler: Bunlar arasında sabunlar, deterjanlar, şampuanlar, dezenfektanlar, taze meyve, et veya sebze suları bulunur.
• Alerjenler: Toz akarları, evcil hayvanlar, polenler, küf ve kepek egzamaya yol açabilir.
• Mikroplar: Bunlar arasında stafilokok aureus gibi bazı bakteriler, virüsler ve bazı mantarlar bulunur.

Cilt mantarı nedir, neden olur? Türleri, belirtileri ve tedavisi

• Sıcak ve soğuk hava: Çok sıcak veya soğuk hava, yüksek ve düşük nem ya da egzersiz sonucu aşırı terleme egzamaya neden olabilir.
• Gıdalar: Süt ürünleri, yumurta, kabuklu yemişler ve tohumlar, soya ürünleri ve buğday egzamayı tetikleyebilir.
• Stres: Bu, egzamanın doğrudan bir nedeni değildir, ancak semptomları daha da kötüleştirebilir.
• Hormonlar: Kadınlar, hormon düzeylerinin değiştiği zamanlarda, örneğin gebelik sırasında ve adet döngüsünün belirli noktalarında, artan egzama belirtileri yaşayabilirler.

Dezenfektan nedir? Nasıl kullanılır? Koronavirüse karşı koruma etkisi

Egzama bulaşıcı mıdır?

Egzama bulaşıcı bir hastalık değildir daha çok alerjik bir reaksiyondur fakat çeşitli sebeplerle vücudun farklı bölgelerine hızla yayılabilir veya iyileşmiş hastalık yeniden tekrarlayabilir.

Egzama belirtileri

• Ciltte kızarıklık, şişlik, minik su toplayan kabarcıklar ve sulanma
• Ciltte şiddetli kaşıntı, kepeklenme ve yanma
• Bazı hastalarda sadece kaşıntı ve yanma yakınması olabilir
• Başlangıçta deride kepeklenme ve kabuklanma olurken sonra kuruma ve kalınlaşma
• Deride renk değişikliği ve çatlama

Egzama resimleri, görseller

Aşağıdaki resimleri incelemeniz egzamanızın türünü teşhis etmenizi kolaylaştıracaktır.

El Dermatiti resimleri: Resim-1, Resim-2, Boyna sıçramış el dermatiti
Inguinal Dermatiti resimleri: Resim-1, Resim-2, Resim-3, Resim-4
Bacak Dermatiti : Resim-1, Resim-2, Resim-3,
Alerjik Dermatiti : Resim-1, Resim-2, Resim-3
Toksik Egzama: Resim-1, Resim-2
Yuvarlak Lezyonlu Egzama: Resim-1, Resim-2
Perioral Dermatit: Resim-1, Resim-2, Resim-3,
Çocuklarda Atopik Dermatit: Resim-1, Resim-2

Egzama tedavisi

Egzamanın kesin bir tedavisi yoktur. Bazen kendiliğinden iyileşir, bazense ömür boyu devam edebilir. Tedavi, cildin sorunlu bölgesini iyileştirmeyi ve semptomları azaltmayı amaçlar. Genellikle hastanın yaşına, belirtilerine ve mevcut sağlık durumuna uygun bir tedavi planı oluşturulur.

Egzama evde tedavi

• Banyo alışkanlıklarınızı değiştirin: Ilık banyoyu tercih edin. Çok sıcak su cildinizi kurutacaktır. Nemi vücudunuza hapsetmek için 3 dakika içinde hızlıca nemlendirin. Yeşil sabun ya da defne sabunu gibi doğal sabunları tercih edin. Duş jeli kullanmayın. Banyo sonrası cildinizi yumuşak bir havluyla sürtmeden nazikçe kurulayın.
• Pamuklu, yumuşak kıyafetler giyin: Sentetik, sert ya da lifli kumaşlardan kaçının
• Yarayı kaşımayın: Egzamalı bebeklerin ellerine pamuklu kumaşlardan dikilmiş parmaksız eldivenler takın.
• Vücudunuzu her gün nemlendirin: Özellikle kuru ve soğuk havalarda nemlendirici kullanın. Kullandığınız nemlendiricinin cildinizle uyumlu olmasına dikkat edin. Mümkünse doktorunuza danışın.
• Tırnaklarınızı kısa tutun: Egzamalı insanların kaşınmamaları neredeyse olanaksız olduğundan, tırnaklarını kısa, temiz ve bakımlı tutmaları, zararı biraz da olsa azaltır.

Hassas ciltler için bakım önerileri: Kızarıklık ve kuruluğa çare maskeler

• Uçuk hastalığı olanlardan uzak durun: Egzamalı deri, uçuk virüsü olan herpes simplekse karşı dirençsizdir; virüs alınırsa enfeksiyon yayılabilir.
• Çiçek aşısı olmayın: Normal insanlara hiçbir zarar vermeyen bu aşı, egzamalı bir çocukta, ölümcül olabilen ateşli bir hastalık yapabilir.
• Tahriş edici maddelerden sakının: Egzamalı ya da egzama geçirmiş insanların derileri çok hassastır. Bu nedenle tahriş edici maddelerden sakınmalıdırlar. Bu tür maddelerle çalışmak zorunda kalanlar lastik eldiven ve yüz maskesi gibi basit önlemlerle korunmalı; gençler meslek seçerken yağlar, boya ve şampuan gibi malzemelerle çalışmak zorunda kalacakları meslekleri seçmemelidir.
• Egzamanın nedeni alerjiyse, alerji yapıcı maddeden korunun: Egzamalı bir bebeğe, inek sütü veriliyorsa, inek sütünü kesip ya anne sütü verilmeli ya da keçi sütü (inek sütüne göre daha az alerjiye yol açtığı saptanmıştır) ve özel süttozu gibi bir besinle beslenmelidir.

Egzama kremleri

Kuru cilt/ yumuşatıcı preparatlar

Yumuşatıcıları, egzamanızın türüne, şiddetine ya da cilt tipinize göre farklı formlarda ve farklı zamanlarda kullanabilirsiniz:

• Kremler: Yağ ve su karışımı içerir ve cilde serinlik hissi verir. Bu nedenle egzama olan birçok insan, gündüz kullanımı için kremleri tercih eder. Bütün kremler koruyucu maddeler içerir ve insanlar yaygın olmasa da, bu koruyucu maddelere duyarlı olabilirler.
• Merhemler: Koruyucu içermezler. Merhemler çok yağlı olabildikleri için bazı insanlar kullanmakta zorlanabilirler. Ancak, cildin nemini korumasında çok etkili olduklarından, çok kuru ve sertleşmiş ciltler için faydalıdırlar. Merhem sulanmış cilt üzerinde kullanılmamalıdır. Böyle bir durumda krem ​​veya losyon tercih edilmelidir.
• Losyonlar: Kremlerden daha fazla su ve daha az yağ içerirler, ancak cildi nemlendirmede çok etkili değildirler. Bununla birlikte, vücudun tüylü bölgeleri için daha faydalıdırlar ve daha rahat kullanılırlar.

Kortizon preparatları

Bazı egzama vakalarında, yumuşatıcıların düzenli kullanımı, durumu kontrol altında tutmak için yeterli olabilir. Ancak daha şiddetli seyreden durumlarda egzama semptomlarını kontrol altına almak için kortizon preparatı kullanmak gerekebilir. Topikal steroid kremler, ciltte oluşan şiddetli kızarıklık ve kaşıntılar için en yaygın kullanılan tedavidir; kısa süreli kullanılan ilaçlardır ve yumuşatıcılar ile birlikte kullanılmalıdırlar.

Kortizon nedir? Ne için kullanılır? Faydaları ve yan etkileri

Topikal İmmünomodülatörler

Kaşıntı kontrol altına alındıktan sonra kortizon kremi olmadığı aralar vermek, cilt de yan etkileri önlemek için gereklidir. Immünomodülatörler diye adlandırılan (Elidel ve Protopic) kortizon katkısız egzama kremleri, kortizon kremleri yerine iyi alternatifler olabilir. Bunlar günde 2 kez uygulanır.

Bariyer kremler

Diğer egzama ilaçları

• Sistemik kortikosteroidler: Topikal tedavilerin etkili olmaması durumunda sistemik kortikosteroidler reçete edilebilir. Bu ilaçlar damar ya da ağız yoluyla alınır ve sadece kısa süreler için kullanılırlar.
• Antibiyotikler: Egzama, bakteriyel bir cilt enfeksiyonunun yanında ortaya çıkarsa, bunlar reçete edilir.
• Antiviral ve antifungal ilaçlar: Bunlar meydana gelen mantar ve viral enfeksiyonları tedavi edebilir.
• Antihistaminikler: Geceleri aldığınızda, bu ilaçlar kaşıntıyı hafifletir ve uyumanıza yardımcı olabilir.
• Topikal kalsinörin inhibitörleri: Bu ilaçlar bağışıklık sisteminin aktivitelerini baskılar. Enflamasyonu ve belirtilerin şiddetini azaltır. Atakları önler.

Islak bandaj (wet wrap)

Islak bandaj, başka bir kaşıntı önleyici tedavi şeklidir, ve özellikle gece kaşınmaları için uygundur. Cilt iyice yağlanmadan önce bir kat sıcak, ıslak Tubifast bandajıyla, ve üstü kuru bandajla tekrar kapatılması ilkesine dayanır (sadece “Tubifast”- bandajı kullanın çünkü normal pansuman bezleri (doğal lifli) ve bandaj nemi korumaz). Islak bandaj (wet wrap) bir kaşıntı önleyici tedavi şeklidir, ve özellikle gece kaşınmaları için uygundur.

Fototerapi

Ultraviyole (UV) ışın, orta ya da şiddetli egzama tedavisinde yardımcı olabilir. UV ışınları bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermemesine yardımcı olur. Fakat bu tedavi cildinizi yaşlandırabilir ve cilt kanseri riskinizi artırabilir. Bu yüzden doktorlar mümkün olan en düşük dozu kullanır ve bu tedaviyi aldığınızda cildiniz yakından izlenmesi gerekir. İki tip fototerapi vardır:

• UV ışık terapisi: Bir dermatoloğun ofisinde, cildiniz UVA ışınlarına, UVB ışınlarına veya her ikisinin bir karışımına maruz kalır. Bazen aynı zamanda cildinizde kömür katranını ovuşturursunuz. Aldığınız tedavinin türüne bağlı olarak haftada iki ila beş kez uygulamak gerekebilir.
• PUVA tedavisi: Bu tedavide, cildi UVA ışığına daha duyarlı hale getiren reçeteli bir ilaç olan psoralen alırsınız. Sadece UV terapisinden sonuç alamayan hastalara önerilir.

Cilt kanseri neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Egzama kendiliğinden geçer mi?

Atopik egzama en çok küçük çocuklarda ve bebeklerde görülür; ama çocuk büyüdükçe genellikle kendiliğinden geçer. Çok nadir olarak yetişkinlikte de devam eder. Diğer egzama türleri ise doğru tedavi  uygulandığında çoğunlukla iyileşir.

Bebeklerde egzama tedavisi

Egzama görülen yerler için krem tedavisi uygulanır. Eğer bir enfeksiyon durumu varsa antibiyotik verilir. Ayrıca çocukta alerjik reaksiyona yol açan besinlere karşı bir diyet programı da uygulanır. Çocukta alerjiye yol açan gıda tespit edilerek çocuğa verilmesi engellenir. Çocuktaki kaşıntılar için ise ayrıca hekim kaşıntı giderici ilaçlar önerebilir.

Diğer yandan alerjinin tedavisine yönelik olarak hekim başka ilaçlar da  tavsiye edebilir. Bunun dışında bazı yaşam değişiklikleriyle tedaviyi desteklemek gerekir. Örneğin:

• Egzama görülen yerlere sabun ve su temas ettirmeyin.
• Ev ortamını ılık ve nemli tutun.
• Bebeğin ya da çocuğun egzama olan yerleri kaşıyarak tahrişe ve enfeksiyona yol açmaması için tırnaklarını kesin.
• Bebeğe mümkünse kaşıntı yapmayan, terletmeyen ve bebeğin cildini tahriş etmeyecek giysiler giydirin.
• Herhangi bir hastalık bulaştıracak hasta kişileri çocuktan uzak tutun. Özellikle suçiçeği çıkaranlar ve uçuk çıkaranlara yaklaştırmayın.
• Süt, peynir, yoğurt , yumurta gibi gıdalar çocukların egzamasını azdırabilir.
• Çocuğu hayvanlardan, deterjan gibi kimyasallardan alerjik reaksiyona yol açabilen polen ve ev tozlarından uzak tutun.

Liken Planus nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Sulu egzama nedir?

Sulu egzama daha çok bebek, çocuklarda ve 30-35 yaşlarındaki yetişkinlerde görülmektedir. Sulu egzama nedenleri mevsim değişiklikleri ve mevsimsel alerji ile cilt dokusunun çok fazla kuru olmasının yanında stres, psikolojik sorunlar, yanlış ilaç kullanımı, ev temizlik ürünlerin çok fazla kullanımı, lastik eldiven, saç boyaları, kozmetik ürünler sentetik giysi kullanımın da sulu egzama belirtileri göstermektedir. Sulu egzamada diğer egzama türlerine uygulanan tedavinin aynısı uygulanır.

Memede egzama

Meme uçlarında egzama şikayeti olan kadınların yarayı kesinlikle kaşımamaları, uçuk rahatsızlığı olan insanlardan uzak durmaları gerekmektedir. Egzama genelde mantarın yol açtığı yaygın bir deri rahatsızlığı olduğu gibi, normal cildi nadir olarak etkiler.
Genellikle derinin her hangi bir nedenden dolayı sorunu olduğunda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Genelde cildin kıvrımlı bölgeleri gibi, cildin nemli ve sıcak bölgelerinde meydana çıkar. Cildin daha öncesinden egzama olan yerlerinde tekrarlayabilir.

Dirsekte egzama

Dirseklerin kaşınması ve kızarması, eğer başka bir belirti görmüyorsanız büyük ihtimalle derinin fazla kuruması nedeniyle oluyordur. Aşırı sıcak veya soğuk ortamlar cildinizi kurutabilir. Cilt hastalıklarına dayalı aşırı cilt kuruluğu nedenleri arasında ise psoriasis,dermatit ve ürtiker gibi hastalıklar gösterilmektedir. Sık rastlanan diğer nedenler ise; temizlik kimyasallarına, deterjana karşı alerjik reaksiyon, ısırgan otu veya ciltte tahrişe yol açan diğer bitkilerle temas sayılabilir.

Egzama bitkisel tedavi

Kolloidal yulaf ezmesi

Kolloidal yulaf ezmesi ince öğütülmüş yulaflardan yapılır. İltihaplı cildi sakinleştirmeye ve yumuşatmaya yardımcı olur. Kolloidal yulaf ezmesini krem veya toz halinde bulabilirsiniz.

Egzama kimlerde görülür? Egzamaya ne iyi gelir? Hastalara öneriler

Tozu ılık banyo suyuna ekleyin ve 10 ila 15 dakika bu suyun içinde oturun. Banyodan sonra cildinizi kurulayın ve yüksek yağ içeriğine sahip hipoalerjenik nemlendirici kremi kalın bir tabaka şeklinde uygulayın.

Çuha çiçeği yağı

Çuha çiçeği bitkisinden elde edilen bu yağ, tahriş olmuş cildi rahatlatmak için topikal olarak kullanılır. Ayrıca vücuttaki iltihaplanmanın önlenmesinde rol oynayabilen omega-6 yağ asitleri ve gama-linolenik asit içerdiği için ağız yoluyla da alınabilir.

Hindistancevizi yağı

Hindistan cevizi yağı neye iyi gelir? Faydaları nelerdir, nasıl kullanılır?

Ayçiçek yağı

Araştırmalar, ayçiçek yağının cildin dış tabakasını koruduğunu ve bakterileri dışarıda tutmaya yardımcı olduğunu göstermektedir. Ayçiçek yağı ayrıca cildi nemlendirir ve kaşıntı ve iltihapları giderebilir. Ayçiçeği yağını, tercihen banyodan sonra, cilt hala nemli iken, deriye doğrudan uygulayın. Bknz:>>> Eczema

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

5 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

kemal oztekin

9 yıl önce

Su ana kadar gördüğüm en detayli aciklama teşekkürler

0

Yanıtla

gokhan kytbay

9 yıl önce

Cevaben  kemal oztekin

Cok iyi aciklama tskler

0

Yanıtla

arif tosun

9 yıl önce

vermiş olduğunuz bilgileri okuduktan sonra bendeki bu rahatsızlığın uzun süredir olduğunu fark ettim. tavsiyelerinize dikkat edeceğim. bu bilgiler için Allah sizden razı olsun. iş hayatınızda başarılar dilerim…

1

Yanıtla

mehtap umuç

9 yıl önce

vermiş olduğunuz bilgiler için teşekkürler 2 yıldır egzamadan şikâyetçiyim bir türlü geçmiyor kaç doktora gitim kremlerde fayda etmiyor

3

Yanıtla

sinan sarı

9 yıl önce

Vermis oldugunuz bilgi icin tesekkur ederim cok cok saolun emeyinize saglık

1

Yanıtla