Mikrobiyota nakli siroz hastaları için yeni bir tedavi seçeneği olabilir mi?

Yazan Hüseyin Kandemir
24 Haziran 2023   |    25 Haziran 2023    |   Kategori: Güncel / Literatür Print

İngiltere’de yeni başlayan bir çalışmanın ilk bulguları mikrobiyota naklinin (dışkı hapları veya dışkı nakli), siroz gibi karaciğer hastalıklarının tedavisi için umut olabileceğini gösteriyor. Bugüne kadar daha çok bağırsak sağlığını iyileştirmek ve Clostridioides Difficile gibi tedavisi zor enfeksiyonları önlemek için kullanılan dışkı hapları artık siroz tedavisinde de kullanılabilecek. Halen İngiltere’de 16 merkezde yürütülen ve 3 yüzden fazla kişinin dahil edildiği araştırmanın ilk bulguları, bu yenilikçi uygulamanın ilerlemiş sirozu olan hastaların tedavisinde iyi sonuçlar verdiğini gösteriyor. Çalışmaya alınan hastalarda üç ay sonra bağırsaktaki iyi bakteri seviyeleri arttı ve bağırsak bariyeri güçlendi. Araştırmacılar ayrıca gönüllülerin kanlarında daha az ölümcül toksin amonyak bulunduğunu açıkladı.

Araştırmacılar, Viyana’da düzenlenen Avrupa Karaciğer Çalışmaları Birliği (EASL-2023) Kongresi’nde dışkı mikrobiyota nakli geçirmiş 32 kişinin ilk sonuçlarını açıkladılar. İlerlemiş karaciğer sirozu olan hastalara ‘dışkı nakli’ uygulandı. Çalışmanın ilk bulguları oldukça umut verici olarak değerlendiren Londra King’s College araştırmacıları sağlıklı gönüllülerden bağışlanan ve dondurularak kurutulan dışkı içeren yeni bir tablet geliştirdi. Halen 3 yüz kişiyle yürütülen çalışmanın kapsamlı sonuçlarının yakında yayımlanacak.

Siroz nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Mikrobiyota nakli nedir?

Mikrobiyota nakli (dışkı hapları veya dışkı nakli olarak da adlandırılır), sağlıklı bir kişinin dışkısından alınarak hazırlanan ve uygun bir hastanın bağırsaklarına sağlıklı bakterilerin transferini içeren bir yöntemidir. Bu prosedür, Clostridioides Difficile gibi tedavisi zor enfeksiyonlara karşı kullanılan bir yöntemdir. Ancak artrit, cilt kanseri ve diyabet dahil bir dizi hastalığın tedavisinde işe yarayıp yaramadığı konusunda pek çok araştırma yapılmaktadır. Dışkı hapları ayrıca sağlıksız bir bağırsak mikrobiyomunu eski haline getirmek için de kullanılır ve alıcının bağırsağında sağlıklı bir bakteri dengesi oluşturur.

Dışkı nakli ile tedavi

Dışkı nakli (fekal mikrobiyota nakli – FMT), tekrarlayan veya standart tedavilere yanıt vermeyen Clostridium difficile enfeksiyonu için kullanılan bir tedavidir. FMT, sağlıklı bir donörden alınan hazırlanmış işlenmiş dışkı karışımındaki sağlıklı bakterilerin hastanın bağırsağına aktarılmasını içerir.

Bu çalışma neden önemli?

Vücudumuz trilyonlarca bakteri içerir. Bunların birçoğu bağırsaklarımızda yaşar ve bu da bizi sağlıklı tutar ve bağışıklık sistemimizin enfeksiyonlara karşı savaşmasına yardımcı olur. Bununla birlikte, karaciğer sirozu olan hastaların bağırsaklarında bulunan ve onları enfeksiyonlara karşı oldukça duyarlı hale getiren artan sayıda ‘düşmanca’ bakteri bulunabilir. Bu hastaların tedavisi için sık reçete edilen antibiyotikler nedeniyle ilaç direnci gelişebilir ve tedaviye dirençli enfeksiyonlar nedeniyle hayatlarını kaybedebilirler.

Sirozlu hastalarda zararlı bağırsak bakterilerinin sağlıklı gönüllülerden bağışlanan sağlıklı bakterilerle değiştirilmesi oldukça faydalı olabilir ve antibiyotik kullanımını azaltabilir. İlk FMT denemesinden (PROFIT) elde edilen bulgular, bir endoskopi ile uygulanan FMT’nin ciddi yan etki göstermeden başarılı sonuçlar verdiğini gösteriyor. Araştırmacılar çalışmanın devamını dondurularak kurutulmuş dışkıdan yapılmış bir FMT kapsülleri ile yapmayı planlıyor. Çalışmada hastalara ağızdan toplam 21 ay boyunca 91 günde bir yutulacak 5 kapsül ilaç (ya FMT ya da plasebo) verilecek ve hastalar düzenli olarak takip edilecek.

Mikrobiyata nedir? Sağlığa ve bağışıklık sistemine etkileri nelerdir?

Siroz hastalığında karaciğer nakline alternatif olabilir

İlk kez ilerlemiş sirozu olan hastalarda uygulanan bu yöntemin ilerde standart bir tedaviye dönüşme ihtimalinin çok yüksek olduğunu söyleyen çalışmanın baş yazarı Prof. Dr. Debbie Shawcrosın, “Karaciğer hastalığı olan bir grup hastaya uyguladığımız dışkı nakli ile onların bağırsak mikrobiyomunu değiştirip değiştirmediğimizi görmek istedik. İlk aşamada uygulamanın yan etkilerini saptamaya çalıştık. Bu uygulamanın güvenli ve uygulanabilir olduğunu gördük. Karaciğer hastalarında bağırsak mikrobiyomunu değiştirerek onların tedavi sonuçlarını değiştirebileceğimizi gösterdik.”

Çoğu durumda, siroz için tek seçeneğin karaciğer nakli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Shawcross, dışkı haplarının bu hastalar için yeni bir tedavi alternatifi olabileceğini vurguluyor.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla