Diş taşı neden olur? Nasıl temizlenir ve önlenir? Zararları nelerdir?

Diş taşı (tartar), diş eti çizgisinde, dişlerin ön ve arkalarında oluşan, zamanla lekelere neden olabilen pürüzlü ve sert bir tabakadır. Tükürükle sertleşen bakteri yüklü plakların birikmesiyle oluşur. Kişiden kişiye değişse de genellikle altı ayda bir diş taşı temizliği yapılması önerilir. Temizlenmediğinde diş çürüğü, ağız kokusu, diş eti iltihaplanması ve hatta diş kaybı gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Dişlerinizi günde iki defa fırçalayarak, diş ipi ya da ağız duşu kullanarak, şeker ve nişasta tüketimini sınırlayarak ve sigara kullanmayarak diş taşı oluşumunu önleyebilirsiniz. Oluşması durumundaysa diş taşı, sadece bir diş hekimi tarafından, muayenehane ortamında özel araçlarla temizlenmelidir.

Diş taşı (tartar) nedir?

Diş taşı (tartar), dişlerde lekelenmeye ve renk değişikliğine neden olabilen sert bir tabakadır. Tükürükle sertleşen plak ve minerallerin birikmesiyle oluşur. Genellikle dişlerin arkasına ve arasına yerleşen diş taşı birikintileri sarı veya kahverengi görünür. Çünkü, pürüzlü ve gözenekli olduğu için yiyecek ve içecekler diş taşının üzerinde kolayca leke bırakabilirler. Diş hekimi tarafından temizlenmezse pek çok diş eti hastalığına yol açabilir. Dişlerde plak ve diş taşı oluşum yoğunluğu kişiden kişiye değişebilir. Ancak çoğu insanda yaşlandıkça diş taşı oluşumu hızlanır.

Diş ağrısı neden olur, nasıl geçer? Diş ağrısına ne iyi gelir?

Diş taşı neden olur?

Tartar nasıl oluşur?

Diş plağı, dişlerde sürekli oluşan ve dişleri kaplayan yapışkan, renksiz bir tabakadır. Ağzımızda yaşayan 700 bakteri türü vardır. Bu bakteriler plakların üreme alanıdır. Bakteri yüklü plak, yiyecek parçacıklarıyla karıştığında, dişi tahrip eden bir asit üretir. Düzenli fırçalayarak ve diş ipi kullanarak dişlere ve diş etlerine zarar vermeden önce plağı temizleyebiliriz. Ancak eğer plak temizlenmezse tükürükteki minerallerle birleşerek sertleşir ve diş taşına neden olur.

Diş taşının zararları nelerdir?

• Diş etleri kızarır, şişer ve hassaslaşır
• Fırçalarken, diş ipi ya da ağız duşu kullanırken diş eti kanaması olur
• Diş yüzeyinde sarı veya kahverengi lekeler oluşur.
• Ağız kokusuna neden olur
• Diş taşları, pürüzlü yapısı nedeniyle düzgün fırçalamayı ve diş ipi kullanmayı zorlaştırabilir. Bu da diş çürümelerine yol açar.
• Diş taşları, diş eti çizgisinin üzerinde olduğu için bakteriler diş eti iltihabına neden olabilir. Diş eti iltihabı ise tedavi edilmezse geri dönüşü olmayan periodontite ilerleyebilir.

Diş eti kanaması neden olur? Nasıl önlenir? Doğal tedavisi

Periodontit, dişleri yerinde tutan kemiklere ve dokulara zarar veren, ağrıya, dişlerde gevşemeye, dişlerin arasında iltihaplanmaya neden olan ciddi bir hastalıktır. Periodontite neden olan bakteriler kan dolaşımına girerek kalp ve akciğer hastalığı riskini artırabilir.

Diş taşı temizliği

Diş tartarı nasıl temizlenir?

Plak evde iyice fırçalanarak ve diş ipi ile temizlenebilir. Ancak diş taşının temizliği, bir diş hekimi tarafından muayenehanede yapılmalıdır. Diş hekimi, diş eti çizgisinde, ön ve arka tarafta bulunan diş taşını kazımak için ucu kancaya benzeyen keskin bir alet kullanır.

Ardından yine özel araçlarla plak yapışmasını ve daha fazla diş taşı oluşumunu önlemek için diş yüzeyini düzleştirir. Diş etinin dişe yeniden yapışmasını sağlamak için diş kökleri düzleştirilir. Bazı durumlarda, bakterileri öldürmek için lazer kullanılabilir. Diş eti hastalığına neden olacak düzeyde diş taşınız varsa, daha derin bir temizlik gerekebilir.

Diş taşı temizliği sonrası ne yapılmalı?

En az 2 saat bir şey yiyip içmeyin. Oluşabilecek hassasiyet nedeniyle bir gün boyunca çok soğuk ya da çok sıcak yiyecek veya içecek tüketmeyin Diş temizliğinizi aksatmayın, kanama olursa da endişelenmeyin. Tuzlu ılık suyla gargara yapın. Şişlik oluşursa buz torbası, ağrı hissederseniz ağrı kesici kullanabilirsiniz. Ağrı ya da hassasiyet normalden uzun sürerse diş hekiminize danışın.

Diş implantı nasıl yapılır? İmplant çeşitleri, tedavisi ve ameliyatı

Diş taşı temizliği ne sıklıkla yapılmalı?

Olması gereken diş hekimi ziyaret sıklığı, herkese göre değişebilir. Eğer herhangi bir diş hastalığınız varsa, plak ya da diş taşı oluşumuna yatkınsanız ya da risk altındaysanız (örneğin sigara içiyorsanız ya da diyabet hastasıysanız), altı ayda bir diş temizliği ve muayenesi yaptırmanız önerilir. İlaçlar veya yaşlanma nedeniyle ağız kuruluğu olanlar (Tükürük yiyecek parçacıklarının temizlenmesine yardımcı olur). Fiziksel ya da zihinsel sorunlar nedeniyle dişlerini fırçalayamayanlar.

Diş taşına ne iyi gelir?

Diş taşı temizliği mutlaka bir profesyonel tarafından yapılmalıdır. Fakat düzenli fırçalama ve diş ipi kullanımına ek olarak, plak miktarını azaltıp tartar oluşumunu kontrol etmek için yapabilecek şeyler vardır:

• Çay: Bir çalışma, yeşil çay içmenin ağızdaki bakteri miktarını azalttığını ortaya koymuştur. Çay içmek istemeyenler yeşil çaylı bir gargara deneyebilir.
• Taze meyve ve sebze yemek: Güçlü çiğneme nedeniyle tükürük üretimini teşvik eden bu gıdalar, ağızda plak oluşturan bazı bakterilerin yıkanmasına yardımcı olabilir. Bu listeye şekersiz sakızı da ekleyebilirsiniz.
• Kömür bazlı diş macunlarınından uzak durmak: Kömür bazlı diş macunlarının tartarı kontrol etmede etkili ve güvenli olduğuna dair bir kanıt yoktur.

Apse nedir, neden olur? Diş apsesine ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

Diş taşı nasıl çıkarılır?

Ağız içinin tümü muayene edilerek diş temizliğine başlanır. Hekim, diş yüzeyinde tartar gördüğü takdirde ölçekleyici adı verilen bir aletle tartarı çıkarır. Tartar çok fazla ise, hekimin o noktayı kazıması daha uzun sürecektir. Buna ek olarak tartar aşırı ise hekiminiz, ölçekleme ve kök düzeltmeyi birleştiren derin bir temizlik önerebilir. Diş taşı temizliği, cerrahi olmayan ve inatçı tartar oluşumunu ortadan kaldıran bir prosedürdür. Diş taşı temizliği yapmak için diş hekimi ya elde tutulan, manuel bir alet kullanacak ya da ultrasonik bir alet tercih edecektir.

Tartar dişlerden çıkarıldıktan sonra, derin bir temizlik elde etmek amacıyla kumlu diş macunu, güçlü bir elektrikli fırça yardımıyla dişlere uygulanır. Kumlu diş macunu, dişleri derinlemesine temizlemesinin yanı sıra güzel cila verir. Diş hekimleri bu derinlemesine temizliği yılda iki kez tavsiye eder. Bu işlemin ardından, diş hekimi hastaların dişlerini diş ipi ile temizleyecektir. Son olarak, diş hekimi, herhangi bir kalıntıyı gidermek için hastanın ağzını çalkalamasını sağlayacaktır. Durulama sıvı bir florür içerebilir.

Derinlemesine temizlik ve tartar gidermenin son aşaması florür tedavisidir. Florür tedavisi dişler için koruyucu görevi görür ve aylarca çürüklerle savaşmaya yardımcı olur. Köpüklü bir jel veya macun, dişlerin üzerine yerleştirilen bir ağızlığa dökülür. Bir dakika sonra florür durulanır ve dişler, florür vernik ile boyanır. Bu vernik ağızda sertleşecektir, bu da randevudan sonra yiyip içebileceğiniz anlamına gelir.

Kanal tedavisi nedir, nasıl yapılır? Faydaları, ağrısı ve riskleri

Diş taşı nasıl önlenir?

Dişlerinizi günde iki kez 2 dakika fırçalayın

2 dakikadan daha kısa fırçalama plağı temizlemez veya tartarı engellemez. Araştırmalara göre, elektrikli diş fırçaları, manuel modellere göre plakları daha iyi temizlemektedir. Ancak hangi modeli kullanırsanız kullanın, ulaşılması zor yüzeyler ve dişlerinizin arkası da dahil her yüzeyi fırçaladığınızdan emin olun.

Karbonat içeren ya da anti tartar diş macunu tercih edin

Araştırmalara göre anti tartar diş macunu, florürlülere göre plak temizliğinde yaklaşık %35 daha başarılıdır. Karbonat ise biraz aşındırıcı olduğu için plak temizliğinde etkilidir.

Mutlaka günde 1 kez diş ipi ya da ağız duşu kullanın

Düzenli diş fırçalamak tek başına yeterli değildir. Diş ipi, dişleriniz arasındaki plağı çıkarmanın ve bu bölgelerde tartar oluşumunu engellemenin tek yoludur. Ağız duşu ise bakteri ve kalıntıları gidermek için dişler arasındaki boşluklara su gönderen bir cihazdır. Düzenli ve düzgün kullanıldığında plağı azaltmada diş ipinden daha etkili olabilir.

Her gün gargara yapın

Antiseptik gargara ile ağız çalkalamak plak oluşumuna neden olan bakterileri öldürmeye yardımcı olur. Ayrıca ağzınızı çalkalamak için yeşil çay da kullanabilirsiniz. Yapılan bir araştırma, yeşil çayın ağızdaki bakterileri azalttığını bulmuştur.

Diş eti hastalıkları ve kanaması neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Beslenmenize dikkat edin

Her yemek yediğinizde, ağzınızdaki bakterileri de beslersiniz. Şekerli ve nişastalı yiyecekler, bakterilerin çoğalmasına ve zararlı asitler salgılamasına neden olurlar. Bu nedenle atıştırmalıkları ve şekerli yiyecekleri sınırlı tüketmeye çalışın. Sonrasında dişlerinizi fırçalayın ve bol su için.

Ayrıca taze meyve ve sebze tüketin. Bu yiyecekler güçlü çiğnemeyi ve dolayısıyla tükürük üretimini teşvik eder ve ağzınızda plak üreten bakterilerin bir kısmının yıkanmasına yardımcı olabilir. Şekersiz sakız da aynı işlevi görebilir.

Diş taşı kendiliğinden düşer mi?

Fındık, fıstık gibi sert gıdalar tüketirken diş eti üzerindeki diş taşları bazen kısmi olarak kırılabilir. Dişlerin arasını kürdanla temizlerken zayıflamış diş taşları kendiliğinden düşebilir. Diş taşlarının kırılan parçaları geride sivri kalıntılar bırakabilir. Bu kalıntılara dudak, dil gibi yumuşak dokular temas ettiğinde ağrı yaşanması olasıdır.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör