Diş eti iltihabı, sık görülen bir diş eti hastalığıdır, en yaygın nedeni kötü ağız hijyenidir. Dişler düzenli fırçalanmadığında ve araları temizlenmediğinde, biriken bakteri plağı, diş etlerinde tahrişe yol açar. Yetersiz beslenme, hamilelik, ergenlik, sigara, diyabet, yaşlılık diş eti iltihabına zemin hazırlayabilir. Her zaman belirgin olmayabilir ama; diş etlerinde kızarıklık, şişme, diş ağrısı, kanama, ağız kokusu en yaygın belirtilerdir. Erken aşamalarda müdahale edildiğinde iyileşme şansı yüksektir ve hasar bırakmaz. Günde en az iki kez fırçalamak, diş ipi kullanmak gibi ağız hijyeni alışkanlıkları ve düzenli diş kontrolleri yaptırmak, diş eti iltihabını önlemeye yardımcı olur. Tedavi seçenekleri arasında profesyonel diş temizliği, ilaçlı gargara, antibiyotik tedavisi, nadiren ameliyat vardır.
Diş eti iltihabı nedir?
Diş eti iltihabı (gingivitis), diş eti hastalığının erken aşamasıdır. Genellikle diş çevresinde plak veya bakteri birikmesi nedeniyle oluşan gingivitis, dişlerin tabanını çevreleyen diş eti kanamasına, tahrişe, kızarık ve şişmeye neden olur. İki ana türü vardır; diş plağının neden olduğu diş eti iltihabı ve bakteriyel ve viral enfeksiyonundan kaynaklanabilen diş eti lezyonları. Alerjik reaksiyonlar, hastalıklar, takma dişler de ikinci tip diş eti iltihabına yol açabilir. Tedavi edilmezse ciddi enfeksiyonlara ve diş kaybına neden olabilir. (1)
Diş eti kanaması neden olur? Nasıl önlenir? Doğal tedavisi
Diş eti iltihabı neden olur?
Diş eti iltihabının en yaygın nedeni, dişlerde plak birikimine ve diş eti dokularında enfeksiyona yol açan kötü ağız hijyenidir. Plak, dişlerin yüzeyinde, mukus ve yiyecek kalıntılarından oluşan, ince bir bakteri tabakasıdır. Dişler ve diş etleri arasındaki sulkus adı verilen boşlukta biriken bakteri plağı, sürekli olarak yeniden oluştuğu için günlük olarak temizlenmelidir. İlerledikçe sertleşir ve tartara (diş taşı) dönüşür. Plak ve tartar dişlerde ne kadar uzun süre kalırsa, diş etini o kadar fazla tahriş ederek iltihaba neden olur. (2)
Diş eti iltihabı risk faktörleri
- Steroidler, kalsiyum kanal blokerleri, doğum kontrol ilaçları
- Viral veya mantar enfeksiyonları
- Kötü beslenme, C vitamini eksikliği
- Bazı mücevherlerdeki nikel gibi ağır metaller
- Hamilelik, adet döngüsü, menopoz gibi hormonal değişiklikler
- Bazı makyaj ürünlerindeki bizmut
- Diyabet (şeker hastalığı)
- Temizlenmesi zor gömülü veya çarpık dişler
- Tam oturmayan diş restorasyonları, kırık dolgular
- Lösemi, AIDS, kemoterapi gibi bağışıklığı azaltan durumlar
- Genetik faktörler ve yaşlılık
- Ağız kuruluğu
- Sigara içmek, tütün çiğnemek
Diş eti hastalıkları ve kanaması neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Diş eti iltihabı belirtileri
Diş eti iltihabı olduğu nasıl anlaşılır?
- Diş etlerinde kızarıklık, şişlik, ağrı, renk değişimi
- Fırçalarken, diş ipi kullanırken kanama
- Diş eti çekilmesi
- Dişlerde gevşeme
- Dişler ve diş etleri arasında irin
- Çiğnerken hassasiyet
- Artık uymayan kısmi protezler
- Ağızda kötü tat, geçmeyen ağız kokusu
- Sıcak-soğuk yiyeceklere duyarlılık diş eti iltihabının en yaygın belirtileridir.
Sağlıklı diş etleri uçuk pembedir ve dişlerin etrafına sıkıca oturur. Diş eti iltihabı erken dönemde belirti vermeyebilir ve çoğu kişi tarafından fark edilmeyebilir.
Diş eti iltihabı tedavisi
Gingivitis tedavisi şiddetine bağlıdır. Erken teşhis ve hızlı müdahale semptomları tersine çevirir. Erken aşamalarda, evde günlük iyi bir ağız bakımı rutini uygulamak ve sigarayı bırakmak yeterlidir. Gerekirse diş restorasyonu yapılabilir veya bazı dişlerin çekilmesi gerekebilir. Diğer tedavi seçenekleri şunlardır:
Diş etindeki iltihap nasıl temizlenir?
Profesyonel diş temizliği: Bu işlemde, birkaç teknikle, dişlerde ve diş etlerinin altında derinlemesine temizlik yapılır. Ölçekleme, bakteri, plak ve tartarı diş eti çizgisinin üstünden ve altından temizler. Kök planya, kök yüzeylerini temizleyerek pürüzsüzleştirir. Prosedür çeşitli aletler, lazer veya ultrasonik cihaz kullanılarak yapılabilir. Diş eti iltihabı, evde iyi ağız hijyenine devam ettiğiniz sürece, genellikle profesyonel temizlikten sonra iyileşir.
Diş ağrısı neden olur, nasıl geçer? Diş ağrısına ne iyi gelir?
Diş eti iltihabı ilaç tedavisi
Gingivitis tedavisinde kullanılabilecek ilaçlar:
- Klorheksidin içeren antiseptik gargara
- Kök temizleme işleminden sonra ceplere yerleştirilebilen antiseptik çipler
- Ölçekleme ve rendelemeden sonra ceplere yerleştirilebilen antibiyotik mikroküreler
- Oral antibiyotikler
Diş iltihabı ameliyatı nasıl yapılır?
Gingivitis, diş eti veya kemik dokusu kaybına neden olduysa ameliyat gerekebilir. (3) Diş eti ameliyatı türleri şunlardır:
- Flep ameliyatı: Diş etleri kaldırılarak derindeki ceplerden plak ve tartar çıkarılır.
- Kemik ve doku greftleri: Dişler ve çene iyileşemeyecek kadar hasar gördüğünde aşılama kullanılabilir.
- Diş taç uzatma: Diş eti dokusu fazlaysa, diş yapısını ortaya çıkarmak için diş eti ve kemik dokusu yeniden şekillendirilir.
Diş eti iltihabı tedavi edilmezse ne olur?
Gingivitis tedavi edilmediği takdirde, dişleri destekleyen dokuya ve kemiğe yayılarak periodontitis denilen diş eti hastalığına ilerleyebilir. Kemik ve diş kaybına yol açabilen çok daha ciddi bir durum olan periodontitis, ayrıca kalbi, akciğerleri ve vücudun diğer kısımlarını etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Kronik diş eti iltihabı solunum yolu hastalığı, diyabet, koroner arter hastalığı, romatoid artrit gibi bazı sistemik hastalıklarla ilişkilendirilmiştir.
Apse nedir, neden olur? Diş apsesine ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi
Diş eti iltihabına ne iyi gelir?
Diş eti iltihabını ne kurutur?
Erken aşamalarda, fırçalama ve diş ipi kullanım sıklığını artırmaya ek olarak, bazı ev ilaçları diş eti iltihabını temizlemeye yardımcı olabilir. Aşağıdaki yöntemler genellikle güvenlidir, ancak hamileler, emzirenler veya tıbbi bir durumu olanlar önce doktorlarına danışmalıdır.
- Tuzlu su gargarası: Tuz, vücudun kendini iyileştirmesine yardımcı olan doğal bir dezenfektandır. Ağız içini tuzlu suyla yıkamak için; 1 bardak ılık suya 1/2 ila 3/4 çay kaşığı tuz ekleyerek iyice karıştırın. Ağzınızda 30 saniye çalkalayarak tükürün. Günde 2-3 kez tekrarlayın.
- Limon otu yağı gargarası: 2-3 damla limon otu esansiyel yağını, 1 bardak suda seyreltin. Ağzınızda 30 saniye çalkalayarak tükürün. Günde 2-3 kez tekrarlayın. (4)
- Aloe veralı gargara: Diğer seçeneklerden farklı olarak, organik aloe vera suyunun seyreltilmesine gerek yoktur. Suyu 30 saniye ağzınızda çalkalayarak tükürün. Günde 2-3 kez tekrarlayın. Aloe veraya karşı alerjik reaksiyon geçirdiyseniz kullanmayın. (5)
Aloe vera nasıl kullanılır? Sağlık ve cilt için faydaları nelerdir?
- Çay ağacı yağı gargara: 3 damla çay ağacı yağını, 1 bardak ılık suya ekleyin. Ağzınızda 30 saniye çalkalayarak tükürün. Günde 2-3 kez tekrarlayın. Dişlerinizi fırçalarken bir damlasını diş macununuza da ekleyebilirsiniz.
- Adaçayı gargara: 1-2 bardak kaynamış suya, 2 yemek kaşığı taze veya 1 çay kaşığı kurutulmuş adaçayı ekleyin. 5-10 dakika demleyin, süzün. Soğuduktan sonra günde 2-3 kez uygulayın.
- Guava yaprağı gargarası: Guava yaprakları ağız hijyeninde sık kullanılan etkili bir bitkidir. 5-6 guava yaprağını havanda ezerek, 1 bardak kaynar suya ekleyin.15 dakika kaynatın. Ilıdıktan sonra az miktarda tuz ekleyin. Ağzınızda 30 saniyeye çalkalayarak tükürün. Günde 2-3 kez tekrarlayın.
- Yağ çekme: Bakterileri azaltmak, toksinleri yok etmek, genel ağız sağlığını iyileştirmek için esansiyel bir yağı ağızda 20-30 dakika boyunca çalkalamayı içeren bir tekniktir. Bunun için; ağzınıza 1-2 çay kaşığı hindistan cevizi veya arimedadi yağı koyun. Ağzınızın içinde 20-30 dakika boyunca çevirin. Tükürün, ağzınızı suyla çalkalayın, dişlerinizi fırçalayın. Günde 2 kez uygulayabilirsiniz. Sinüzitiniz varsa arimedadi yağı kullanmayın.
- Karanfil uygulaması: Karanfilin antiviral ve antioksidan özellikleri ağrıyı hafifletmeye, iltihabı azaltmaya yardımcı olur. Topikal uygulama için; 1 çay kaşığı karanfili çok ince doğrayın. Nemli bir pamuğu kıyılmış karanfillere batırın. Karanfil kaplı pamuğu diş etlerinize nazikçe sürün, yaklaşık 1 dakika bekletin. Ağzınızı suyla çalkalayarak tükürün.
- Zerdeçal jel uygulaması: Dişlerinizi fırçalayıp, iyice duruladıktan sonra zerdeçal jelini diş etlerinize uygulayın.10 dakika bekleyin. Ağzınızı suyla çalkalayarak tükürün. Günde 2 kez tekrarlayın. Zerdeçala alerjiniz varsa kullanmayın.
Karanfil yağı neye iyi gelir? Karanfilin faydaları nelerdir?
Diş eti iltihabı nasıl önlenir?
Dengeli beslenme ve düzenli ağız bakımı diş sağlığını korumak ve sürdürmek için önemlidir. Diş eti iltihabını önlemek için günlük rutininiz sırasında atabileceğiniz adımlar şunlardır:
- Dişlerinizi günde en az 2 kez, mümkünse her yemekten veya atıştırmalıktan sonra 2 dakika fırçalayın.
- Günde en az 1 kez diş ipi, 1-2 kez doğal bir gargara kullanın.
- Yumuşak bir diş fırçası kullanın ve 3-4 ayda bir değiştirin.
- Yılda 1 kez diş hekimine gidin.
- Diş hekiminizin önerdiği programa göre profesyonel diş temizliği yaptırın.
- Şekeri sınırlayın.
- Sigara içmeyin, tütün çiğnemeyin.
Bebeklerde diş eti iltihabı
Bebeklerde diş eti iltihabı neden olur?
Bebeklerde ve çocuklarda yetersiz beslenme, diş çıkarma, çürükler, ağızdaki yaralar, hijyenik olmayan biberonlar, kötü ağız hijyeni diş eti iltihabına neden olabilir. Ayrıca hamilelikte diş eti iltihabı bebeğe de geçebilir veya bebek herhangi birinin tükürüğünü ağzına alırsa bakteri bulaşabilir.
Kanal tedavisi nedir, nasıl yapılır? Faydaları, ağrısı ve riskleri
Bebeklerde diş eti iltihabına ne iyi gelir?
Soğuk kompres veya bebek diş jeli şişlik ve ağrıyı azaltabilir. Bazı durumlarda doktor kontrolünde antibiyotik ve ağrı kesici reçete edilir. Erken müdahale, kalıcı diş hasarını önlemek için önemlidir.
Bebeklerde ve çocuklarda diş eti iltihabı nasıl önlenir?
- Bebeğinizin dişleri çıkmaya başladığı andan itibaren, ıslak bir gazlı bez veya silikon parmak diş fırçalarıyla, dişlerini ve diş etlerini düzenli olarak temizleyin.
- Erken yaşta diş fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlığını kazanmasını sağlayın.
- Çocuğunuzun dişlerini kendisinin fırçalamasına izin verin, ancak 3 yaşına kadar ulaşamadığı bölgeleri siz temizleyin.
- 1 yaşından itibaren, 6 ayda bir düzenli diş hekimini ziyaret edin.
YORUMUNUZ VAR MI?