Difteri nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri, tedavisi ve aşısı

Difteri, solunum problemlerine, kalp ve beyin hasarına neden olabilen oldukça ciddi bir hastalıktır. Öksürük, hapşırma veya enfekte kişilerle temas yoluyla bulaşır. Deri ve solunum difterisi olmak üzere iki şekilde gelişebilir. Hastalığın belirtileri 2 ila 5 gün içerisinde görülür. Difteri hastalığı için tedavisinde antitoksin ve antibiyotik ilaçlar kullanılır. Ancak en etkili korunma yöntemi difteri aşısı yaptırmaktır. Ülkemizde uygulanan 4 çeşit difteri aşısı vardır. Bu aşılar %97 oranında koruma sağlar ve etkinliği 10 yıl sürer. Özellikle gebelik döneminde annenin ve bebeğin sağlığı için aşılama çok önemlidir. Aşı sonrası enjeksiyon yerinde ağrı, ateş, bulantı ve yorgunluk gibi hafif yan etkiler görülebilir.

Difteri hastalığı nedir?

Difteri, aşılama yaygınlaşmadan önce dünya genelinde çocukluk ölümlerinin önde gelen nedenlerinden birisiydi. Yaygın aşılama programları sayesinde pek çok ülkede artık görülmüyor. Ancak aşılamanın yaygın olmadığı bölgelerde hala salgınlar devam ediyor.

Boğmaca nedir, neden olur? Belirtileri, aşısı ve tedavisi

Difteri ne kadar ölümcül, ölüm oranı

Difteri hastalığı, tedavi edilmediği takdirde ölüme yol açabilir. Ancak tedavi sonrasında hastaların çoğu komplikasyonlardan kurtulur. Ölüm oranları %5 ila %10 arasındadır. Beş yaşın altındaki çocuklarda ve 40 yaşın üzerinde yetişkinlerde ölüm riski daha yüksektir. (2)

Difteri hastalığı neden olur?

Difteriye neden olan bakterinin bazı varyantları, eksotoksin adında bir toksin üretir. Bu toksin ise solunum doku hücrelerine zarar verir. Kısa bir süre içinde, solunum yollarında gri bir kaplama oluşur. Bu durum nefes almayı ve yutkunmayı zorlaştırır. Sonrasında belirtiler şiddetlenir ve tedavi edilmediğinde ciddi sorunlara ve ölüme neden olabilir. (3)

Difteriye Corynebacterium diphtheriae isimli bakteri neden olur

Difteri kimlerde görülür?

Difteri bakterisine karşı bağışıklık geliştirmemiş veya aşılanmamış her yaştaki insan difteriye yakalanabilir. Yanı sıra, aşı oranların düşük olduğu ülkelerde difteri hastalığı hala yaygın olarak görülür. Bu nedenle, bu ülkelere seyahat eden aşıları eksik veya aşısız kişiler yüksek risk altındadır.

Difteri nasıl bulaşır?

• Enfekte kişinin hapşırma ve öksürme yoluyla havaya saçtığı damlacıkları solumak,
• Enfekte olmuş kişinin kullandığı kişisel eşyalar veya ev eşyalarını kullanmak
• Enfekte olmuş açık yaraya temas etmek
• Difteri, insandan insana kolayca bulaşan bir hastalıktır
• Enfekte olmuş kişi, belirti göstermese çevresine hastalık bulaştırabilir (4)

Tifo hastalığı nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri, tedavisi ve aşısı

Difteri insandan insana bulaşır mı?

Difteriye neden olan bakteri, insandan insana kolayca bulaşabilir. Enfekte kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sonucu havaya saçtığı damlacıklar bulaşa neden olur. Bu kişinin kullandığı bardak, diş fırçası gibi eşyaları ile temasta bulaşa yol açabilir.

Difteri hastalığı belirtileri

• Boğaz ve bademciklerde oluşan kalın, gri-beyaz tabaka
• Boğaz ağrısı
• Nefes almada zorluk veya hızlı nefes alma
• Boyundaki bezlerin şişmesi (genişlemiş lenf düğümleri)
• Yüksek ateş
• Burun akıntısı
• Bitkinlik ve halsizlik
• İştah kaybı
• Ateş ve titreme

Difteri hastalığı, boğaz ve bademcik belirtileri

Difterinin semptomları, bakteri çeşidine ve vücudun etkilenen kısmına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Bakteri, solunum sistemini etkileyebileceği gibi cilt enfeksiyonuna da neden olabilir. Solunum difterisi, soğuk algınlığı gibi başlayarak şiddetlenir. (5)

Membran (boğazda oluşan tabaka) gırtlağa uzanırsa, şiddetli öksürük, ses kısıklığı ve solunum yolunun tamamen tıkanması gibi çok tehlikeli etkiler oluşabilir. Ayrıca, membran akciğerlere doğru da yayılabilir. Deri difterisinde ise enfekte olmuş kişide açık yaralar ve ülserler görülebilir. Hastalığın bu varyantı, nadiren ciddi hastalığa neden olur. Bazı insanlarda ise hastalık çok hafif seyreder veya hiç kendini göstermez.

Öksürük neden olur, nasıl geçer? Öksürüğe iyi gelen tedaviler

Difteri teşhisi

Difteri testi

Solunum difterisi ile deri difterisinin belirtileri farklıdır. Bu nedenle hastalığın teşhisi ve tedavisi, difteri türüne göre belirlenir. Solunum difterisi için; boğazdan veya burundan bir çubuk yardımıyla sürüntü alınır ve laboratuvara gönderilir. Deri difterisi için ise açık yaradan veya ülserden bir örnek alınır ve incelenir. Bakterinin büyüdüğü ve toksin salgıladığı gözlemlenirse difteriden emin olunabilir. (4)

Difteri tedavisi

Difteri tedavisi için iki yöntem vardır:

• Antitoksin: Antitoksin, aynı zamanda anti-difteritik serum olarak da bilinir. Bakterilerin ürettiği toksinin vücuda zarar vermesini önlemek için kullanılır. Bu tedavi yöntemi çoğunlukla solunum yolu difterisi için tercih edilir, deri difterisinde ise nadiren kullanılır.
• Antibiyotikler: Eritromisin veya penisilin içeren antibiyotikler, bakterileri yok edebilir ve yayılmayı durdurabilir. Bu tedavi hem solunum sistemindeki hem de ciltteki difteri enfeksiyonları için uygulanır. Antibiyotik kullanımına başlandıktan 48 saat sonra, enfekte kişinin hastalığı bulaştırma riski kaybolur.
• Difteri teşhisi konmuş bir hastayla yakın temasta bulunan kişilerin de antibiyotik alması veya bir doz difteri aşısı yaptırması önerilir.

Antibiyotik nedir, nasıl kullanılır? Faydaları, direnci ve zararları

Difteriden nasıl korunmak gerekir?

Difteriden korunmanın en etkili yolu aşıdır. Bu aşılar aynı zamanda, boğmaca ve tetanoz gibi enfeksiyonlara karşı da koruma sağlar.

Difteri aşısı

• Difteri ve tetanoz (DT) aşıları: Difteri ve tetanoza karşı koruma sağlar. 3 doz uygulanır ve 10 yılda tekrarlanması gerekir.
• Difteri, tetanoz ve boğmaca (DTaP) aşıları: Difteri, tetanoz ve boğmacaya karşı koruma sağlar. 5 doz uygulanır ve 10 yılda bir tekrarlanması gerekir.
• Tetanoz ve difteri (Td) aşıları: Tetanoz ve difteriye karşı koruma sağlar. 3 doz uygulanır ve 10 yılda bir tekrarlanması gerekir.
• Tetanoz, difteri ve boğmaca (Tdap) aşıları: Tetanoz, difteri ve boğmacaya karşı koruma sağlar. 3 doz uygulanır ve sonrasında, yalnızca TD aşısı olarak 10 yılda bir tekrarlanması gerekir.

7 yaşından küçük çocuklar DTaP veya DT uygulanırken, daha büyük çocuklar ve yetişkinler Tdap ve Td uygulanır. Tüm bebekler, çocuklar, ergenler, gençler ve yetişkinler difteri hastalığına karşı mutlaka aşılanmalıdır.

Difteri aşısı ne kadar etkili?

Aşılar eksiksiz uygulandığı takdirde, difteriye karşı %97 oranında koruma sağlar. Etkinliği yaklaşık 10 yıl sürer. 10 yılın sonunda rapel (pekiştirme) dozlarla aşıların tekrarlanması gerekir. Aşı her yaş grubu için koruyucu ve etkilidir.

Difteri aşısı kimlere yapılır?

Difteri aşısı her yaştan insan için uygundur. Küçük çocuklara 5 dozluk bir seri uygulanır. 11-12 yaşına gelindiğinde güçlendirici bir doz daha yapılır. Sonrasında ise her 10 yılda bir tek doz şeklinde aşı tekrarlanır.

Tetanoz aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

Gebelikte difteri aşısı yapılır mı?

Hamileliğin son 3 aylık evresinde Tdap aşısı önerilir. Bu aşıyla hem annenin hem de bebeğin yaşamının korunması amaçlanır.

Difteri aşısı kimlere yapılmaz?

• Aşının bileşenlerinden birine karşı alerji,
• Guillain-Barré sendromu,
• Önceki dozlarda gelişen şiddetli alerjik reaksiyon,
• Önceki dozlarda gelişen yüksek ateş, aşı bölgesinde şiddetli ağrı veya şişlik,
• Sinir sistemi bozukluğu ve nöbet atakları.
• Ayrıca aşının planlandığı tarihte hastaysanız, iyileşene kadar aşıyı ertelemelisiniz.

Difteri aşısı ne zaman yapılır?

Difteri aşısı her yaştan insana yapılabilir. Ülkemizde, karma aşı içinde 2, 4, 6, 18. aylarda ve 4 ila 6 yaş arasında uygulanır. 11-12 yaşlarında güçlendirici bir doz daha önerilir. Sonrasında ise her 10 yılda bir tek doz şeklinde aşı tekrarlanmalıdır.

Difteri aşısı kaç doz yapılır?

DTaP aşısı 5 doz yapılırken DT, TD ve Tdap aşıları 3 doz uygulanır. 7 yaşından küçük çocuklara DTaP veya DT, daha büyük çocuklar ile yetişkinler ise Tdap ve Td uygulanır.

Salmonella nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri ve tedavisi

Difteri aşısı yan etkileri

Difteri aşılarının yan etkileri genellikle hafif ve geçicidir. Aşının yapıldığı bölgede ağrı, kızarıklık, şişme, hafif ateş ve kusma görülebilir. Daha ciddi ve nadir yan etkiler ise; yüksek ateş, 3 saate yakın kesintisiz ağlama (bebeklerde), titreme, kasların seğirmesi ve nöbetler şeklinde kendini gösterebilir. Şiddetli yan etkilerden biriyle karşılaşırsanız mutlaka bir doktora görünmeniz gerekir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör