Depresyon, Anksiyete ve İnsomnia tedavisinde NeuroCes ile Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu

13 Mart 2021   |    30 Mart 2023    |   Kategori: Psikiyatri / Nöroloji, Ruhsal Sağlık Print

Depresyon, Anksiyete ve İnsomnia tedavisinde etkili bir seçenek olan Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yöntemi hakkında bilgi veren NEUROSANTE şirketinin ürün geliştirme ve kontrol sorumlusu Uzman Psikolog Sıla Saklıca, kullanımı ABD’de uzun bir geçmişe sahip olan CES yönteminin, özellikle ilaçların yan etkilerinden muzdarip kişiler için ideal bir çözüm olabileceğini belirtti. NEUROSANTE firmasının Alman iş ortakları ile birlikte geliştirip Türkiye’de üretimini gerçekleştirdiği ve başta Avrupa ülkeleri olmak üzere pek çok ülkeye ihraç edilen NeuroCes cihazının Depresyon, Anksiyete ve İnsomnia tedavisinde oldukça etkili sonuçlar verdiğini söyleyen Uzman Psikolog Sıla Saklıca, CES yönteminin bu rahatsızlıkların tedavisindeki yeri konusunda sorularımızı yanıtladı.

Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yöntemi nedir?

Depresyon, anksiyete ve insomnia toplumda görülen en yaygın hastalıklar arasındadır ve genelde bu hastalıklarda ilaç veya psikoterapi yöntemleri ile tedavi etme yoluna gidilir. Bu hastalıkların tedavilerinde kullanılan ilaçların, hastaya beklenen faydayı yeterince sağlayamadığı durumlar ve bu ilaçların olumsuz yan etkileri, bu rahatsızlıklardan muzdarip hastalar ve uzmanlar tarafından yaygın bir sorun olarak kabul edilmektedir. Bu durum, yan etkileri olmayan veya minimum yan etkiye sahip yeni ve etkili tedavilere ihtiyaç olduğunu göstermektedir.

Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yöntemi; depresyon, anksiyete ve insomnia gibi psikiyatrik hastalıkların ilaçsız tedavisi için tamamlayıcı veya tek başına tedavi yöntemi olarak ortaya çıkmıştır. Sinir sisteminin elektriksel aktivitesini etkileyen bir yöntem olan Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yöntemi depresyon, anksiyete ve insomnia rahatsızlıklarının tedavisi için, etkinliği ve güvenilirliği 160’tan fazla bilimsel yayınla kanıtlanmış bir tedavi yöntemidir (Gilula & Kirsch, 2005).

Uzman Psikolog Sıla Saklıca

Daha az yan etki ve daha düşük maliyet etkinliğiyle CES yöntemi, psikofarmasötiklere etkili bir katkı olarak kabul edilme potansiyeline sahiptir. CES, psikofarmasötiklere yardımcı olarak kullanıldığında, hekimin ilaç dozunu azaltmasını ve böylece ilaçtan kaynaklanabilecek ciddi ve uzun vadeli yan etkilerin oluşma potansiyelini azaltmasını sağlayabilir ((Gilula, 2007). Tedavinin başlangıcında hastasına bir ilaç kullandırmak istemeyen hekimler, bir anlamda hastaya NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü ve farmasötiklerin risk-fayda denklemini artık sunabilmektedirler.

Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu yöntemi ne zamandan beri kullanılmaktadır? Bu yönteme ait bir yasal düzenleme var mı?

Tarih boyunca elektrik, vücudun değişik bölgelerinde tedavi amaçlı olarak kullanılmış olsa da, elektriğin tıpta kullanımından bahseden ilk kişi Alman tıp profesörü Johann Krueger’dir. Krueger, 1743’te elektrik akımını deneysel olarak kendi kendine uyguladığında daha kaliteli bir uyku deneyimi yaşadığına dikkat çekmiştir. İtalyan doktor Giovanni Aldini ise elektriğin psikiyatrik hastalıklarda kullanımı hakkında bilimsel çalışmalarını 1802’de derinlemesine yazmış, Fransız bilim adamı Jean-Paul Marat 1784’te kafa içerisinde konvülsiyon üreten güçlü akımların uygulanmasını açıklamıştır (Rosch & Markov, 2004).

Anksiyete nedir? Kaygı neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Profesyonel ilgi, popüler “anında uyku” kavramı ile birleşince, ABD’de taşınabilir, pille çalışan ilk “kranioelektrik uyku jeneratörü” bağımsız danışman ve iş adamı Arsen Iwanovsky tarafından “Electrosone 50” adıyla 1963 yılında piyasaya sürüldü.

Şık ve kompakt Electrosone, ünitenin 1950’lerden itibaren vakum tüp teknolojisine bağımlılığı nedeniyle Gilyarovsky’nin orijinal tasarımının hacmine kıyasla önemli bir gelişmeyi temsil ediyordu. ABD’de CES ilk kez kullanıldığında, psikofarmasötik tedaviler bugün olduğundan daha az biliniyordu. Bu nedenle bu yeni yöntemin zor psikiyatrik vakaları tedavi etmek için sunduğu olanaklar yoğun ilgi uyandırdı. Gözlemlenmeye başlayan klinik yanıtlardan sorumlu olduğu varsayılan etki mekanizmalarını belirlemek için üniversite laboratuvarlarında çalışmalar yapıldı (Iwanovsky, 1971).

Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından 1978 yılında düzenlenen Nöroloji Panelinde, Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yöntemi, beyinde elektriksel uyarımı ifade eden “elektrotlar vasıtasıyla kafatasının içine elektrik akımının uygulanması” şeklinde tanımlanarak depresyon, anksiyete ve insomnia tedavilerinde kullanılmak üzere özel bir tedavi yöntemi olarak onaylanmıştır (FDA, 2012).

Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinde ise, Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü cihazı için gereklilikler, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Birliği Konseyi’nin yürürlükteki tıbbi cihazlar yönetmeliğine göre düzenlenmektedir. Bu yönetmeliğe göre Sınıf 2a tıbbi cihaz olan NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü, Türkiye’de Sağlık Bakanlığı’nın Ürün Takip Sistemi’ne kayıtlıdır.

Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu yönteminin etkili olduğunu gösteren kanıtlar var mıdır?

Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yönteminin, beyin kimyasallarını ve beyin dalgalarının aktivitelerini değiştirerek anksiyete, depresyon ve insomnia semptomlarını tedavi ettiğine dair önemli kanıtlar vardır ve bu kanıtları şu şekilde özetleyebiliriz:

  1. Teksas Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, kafaya uygulanan 1mA akımın, nörotransmiterlerin üretilmesi ve salgılanması için yeterli olacak şekilde, hipotalamusta 13mm derinliğe kadar santimetrekare başına 5µA akımın ulaştığı gösterildi (Ferdjallah, 1996).
  2. Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) yöntemi, limbik sisteme ek olarak, hipotalamik-hipofiz-adrenal eksen yoluyla ağrı mesajlarını, nörotransmiter işlevini ve hormon üretimini düzenleyen bölgeleri uyarabilir. CES tedavileri, EEG’de alfa frekanslarında rölatif gücü artıran, delta ve beta frekanslarında rölatif gücü azaltan değişiklikleri tetikler. 20-30 Hz frekans aralığındaki beta dalgası azalmaları ise kaygı, ruminatif düşünceler ve obsesif kompulsif benzeri davranışlardaki azalmalarla ilişkilidir. Azalan delta dalgası yorgunlukta bir azalmayı gösterir. Artan alfa aktivitesi ise artan relaksasyon ve zihinsel uyanıklık veya berraklıkla ilişkilidir (Kennerly, 2004).
  3. Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu ile uygulanan elektrik akımının beynin tüm kortikal ve subkortikal bölgelerine ulaştığını ve anksiyolitik ilaçlar tarafından indüklenenlere benzer değişiklikler ürettiğini gösteren çalışma Düşük Çözünürlüklü Elektromanyetik Tomografi (LORETA) ve Fonksiyonel Manyetik Rezonans Görüntüleme (fMRI) çalışmalarıdır. Anksiyete hastalarında yapılan bir fMRI çalışması, CES’in 20 dakikalık bir tedaviden sonra beynin orta hat frontal ve parietal bölgelerinde kortikal beyin deaktivasyonuna neden olduğunu göstermiştir (Feusner, 2012).
  4. Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu yöntemi, psikiyatrik bozukluklarda ilişkili nörohormonlarda ve nörotransmiterlerde önemli değişikliklere neden olur: Serotonin, Beta-endorfin ve ACTH’de önemli derecede artış sağlarken Melatonin, Norepinefrin ve Kolinesterazda orta derece artış sağlar (Liss &Liss, 1996), Kortizolde ise orta derecede düşüş sağlar (Closson, 1988).

Depresyon nedir? Neden olur? Belirtileri, türleri ve tedavisi

Kraniyal Elektroterapi Stimülasyonu (CES) çalışmalarının birçoğunu özetlemek amacıyla değerlendirilen ABD bilimsel literatüründeki beş farklı meta analizinde, CES yöntemi ile yapılan 18 farklı bilimsel çalışmaya göre depresyonun iyileşme oranının %25 ile %80 aralığında değiştiği, 38 farklı bilimsel çalışmaya göre anksiyetenin iyileşme oranının %31 ile %97 aralığında değiştiği ve 18 farklı bilimsel çalışmaya göre insomnianın iyileşme oranının %37ile %93 aralığında değiştiği bildirilmiştir (Smith, 2007).

NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü hangi psikiyatrik hastalıklar için kullanılabilmektedir?

NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü, Avrupa Birliği’nin akredite onaylanmış kuruluşu olan SIQ’den CE sertifikası alarak Depresyon, Anksiyete ve İnsomnia (Uyuyamama) hastalıklarının tedavisinde hem klinik kullanım hem de bireysel kullanım için terapötik (tedavi edici) bir tıbbi cihaz olarak onaylanmıştır.

NeuroCes, Amerikan Psikiyatri Derneği’nin 2013 yılında yayınladığı Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı DSM-5’te tanımladığı; Otizm spektrum bozukluğu ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu gibi nörogelişimsel bozukluklar, Şizofreni spektrum bozukluğu ve diğer psikotik bozukluklar, Bipolar bozukluklar, Majör depresif bozukluk ve kalıcı depresif bozukluk gibi depresif bozukluklar, Yaygın anksiyete bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu (sosyal fobi) ve panik atak gibi anksiyete bozuklukları, Obsesif Kompulsif Bozukluklar (OKB), Travma sonrası stres bozukluğu ve akut stres bozukluğu gibi travma ve stresle ilgili bozukluklar, ve uyku bozuklukları gibi durumlara eşlik eden Depresyon, Anksiyete ve İnsomnia semptomlarının tedavisi için kullanılabilen bir tıbbi cihazdır.

İlaç tedavisi ile tatmin edici sonuç alamayan veya ilaçların yan etkilerinden dolayı alternatif arayan depresyon, anksiyete ve insomnia rahatsızlıklarından muzdarip çok sayıda hasta için NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü uygun bir tedavi seçeneğidir. NeuroCes, bazı seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI’ler) ile yaşanan aktivasyon ve gerginlik gibi farmasötiklerin başlangıçtaki geçici olumsuz etkilerini azaltmaya yardımcı olmak için de kullanılabilir.

Serotonin nedir? Ne işe yarar? Serotonin eksikliği ve arttıran gıdalar

NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü bireysel kullanıma uygun mudur?

NeuroCes hem klinik kullanım için hem de bireysel kullanım için tasarlanmış CE belgeli bir tıbbi cihazdır. NeuroCes hastaneler, klinikler veya muayenehaneler gibi tedavi merkezlerinde uzmanlar tarafından hastalara uygulanabildiği gibi, herhangi bir tıbbi gözetim gerekmeksizin evde veya işyerinde de hastalar kendi başlarına NeuroCes cihazını kullanabilirler.

NeuroCes, bir tedavi merkezine gitme ihtiyacı duymadan, hastaların evlerinde veya işyerlerinde günlük planlı kullanımlarına olanak sağlarken, örneğin kronik depresyon hastalarında olduğu gibi, sahip oldukları kendi cihazlarını ihtiyaç duydukları anda kullanma ayrıcalığını da yaşarlar. Bu şekilde kullanım ayrıcalığı olan hastalar, NeuroCes cihazına sahip olmaları sayesinde tedavi maliyetlerinin azaldığını göreceklerdir.

NeuroCes psikoterapi seanslarında kullanılabilir mi?

Psikoterapi seansı öncesinde veya terapi ile eş zamanlı olarak NeuroCes kullanımı, danışanın stresini azaltarak problemlerini, kaygılarını ve endişelerini terapisti ile daha rahat paylaşmasına olanak sağlar. Buna bağlı olarak NeuroCes, danışan ile terapist arasındaki terapötik (tedavi edici) bağın oluşmasında önemli rol oynar.

NeuroCes ne kadar süre kullanıldığında etkisini göstermektedir ve tedavi sürecinin zaman aralığı ne olmalıdır?

Çoğu birey evinde veya işyerinde tıbbi gözetim gerekmeden NeuroCes cihazını rahatlıkla kullanabilir. NeuroCes, potansiyel ilaç etkileşimleri endişesi olmadan herhangi bir ilaçla birlikte kullanılabilir. Ancak, hasta iyileştikçe ortaya çıkacak olan ilaç dozu ayarlaması mutlaka doktora danışarak yapılmalıdır. Uzun süreli kullanımda hiçbir yan etki olmadığından, birey de NeuroCes cihazını ihtiyaç duyduğu müddetçe kullanabilir.

  • Depresyon: NeuroCes ile depresyon tedavisinde anlamlı bir iyileşmenin yaşanabilmesi için 3 hafta veya daha fazla süren günlük tedavi gerekebilir. Tedavinin dozu ve günlük kullanım sıklığı kadar, tedavinin ne kadar sürdürüleceği de önemlidir. Tedavi başarısında belirleyici olmasa dahi, iki haftadan önce olumlu değişimler görülebilir. Ancak, tedavinin tam etkisinin görülmesi 6 hafta kadar sürebilir. Depresyon tedavisinde standart tedavi sıklığı, semptomların şiddeti azalıncaya veya semptomlar ortadan kalkıncaya kadar günde iki defadır.
  • Anksiyete: NeuroCes ile tek bir seanslık tedavi sonrasında anksiyetede azalma hissedilebileceği gibi, seans tamamlandıktan saatler sonra da anksiyete semptomlarında azalmalar hissedilebilmektedir. Anksiyete tedavisinde standart tedavi sıklığı, semptomlar azalıncaya veya ortadan kalkıncaya kadar günde iki defadır.
  • İnsomnia: NeuroCes ile insomnia tedavisinde 3 haftada iyileşme sağlanabileceği gibi, kullanıcılarda genellikle ilk tedavi sonrasında da iyileşmeler görülebilmektedir. Çoğu kullanıcı NeuroCes cihazını yatma vaktinde veya gece uyandığında kullanmayı tercih etmektedirler. NeuroCes tedavisi, bazı kullanıcıların uykusuna müdahale edebileceği için, bu tip kullanıcılar NeuroCes cihazını yatağa gitmeden 3-4 saat önce kullanmalıdırlar. Ayrıca, gece uykusunun daha da iyileşmesi için sabahları kullanılması da önerilir.

Antidepresan ilaç kullanımında tipik bir model yoktur, bu nedenle her hasta ideal olarak bireyselleştirilmiş tedaviye sahip olmalıdır ve aynı ilke NeuroCes cihazını tek başına tedavi yöntemi veya ek tedavi yöntemi olarak kullananlar için de geçerlidir.

Antidepresan nedir? Ne işe yarar? Yan etkileri ve depresyon tedavisi

NeuroCes cihazının güvenli ve etkili bir tedavi olarak sağlık uzmanları tarafından kullanılması, pek çok hasta için, bu modalitenin tek başına (yani “monoterapi” olarak) veya ek tedavi olarak kullanılmasında oldukça etkili olabilmektedir. NeuroCes, ilaç tedavisine ek olarak kullanıldığında doktorunuzun, seçici serotonin geri alım inhibitörleri veya diğer güçlü antidepresan ilaçların dozunu azaltılmasında yardımcı olabileceği gibi, ilaçların uzun vadeli ciddi yan etkilerinin oluşmasını da engelleyebilir (Gilula & Barach, 2004).

NeuroCes cihazının kullanımından kaynaklanan yan etkiler ve kullanmaması gereken kişiler var mıdır?

NeuroCes, demand ve sensing tipi kalp pilleri ile implante defibrilatörleri olan hastalarda, epilepsi teşhisi konulmuş veya epilepsi şüphesi olan hastalarda, hamilelerde, hipofiz hipotalamik aks bozukluğu olan hastalarda ve hidrosefali hastalarında da kullanılmamalıdır.

NeuroCes cihazından kaynaklanabilecek yan etkiler genellikle hafif ve geçici sürelidir. Kranial Elektroterapi Stimülatörü kullanımıyla ilişkili yan etkiler; elektrot yanıkları / cilt tahrişi (% 0.07), hafif baş ağrısı (% 0.10) ve baş dönmesidir (% 0.07). Bu tür reaksiyonlar çok nadirdir ve cihazın kullanımından sonra kesilir. Gerekli olandan daha yüksek akımlarda NeuroCes tedavisi uygulamak, saatlerce sürebilecek mide bulantısına veya baş dönmesine neden olabilir (IFU, 2018).

NeuroCes hangi firma tarafından üretilmektedir?

Bir tıbbi cihaz olarak CE sertifikası ile belgelendirilmiş NeuroCes Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü, tıbbi cihazların tasarımı ve üretimine ilişkin Kalite Yönetim Sistemi için bir Uluslararası Standart olan EN ISO 13485 standardına göre üretim kalitesini koruyan Neurosante Medikal tarafından Türkiye’de üretilmektedir. Neurosante Medikal, Kraniyal Elektroterapi Stimülatörü cihazlarının Türkiye ve Avrupa’daki tek üreticisidir. Dünya genelindeki binlerce NeuroCes kullanıcısı, her türlü soruları ve talepleri için www.neurosante.eu internet sitesindeki iletişim araçları vasıtasıyla üretici firma Neurosante Medikal’e doğrudan ulaşma ayrıcalığına sahiptirler.

Kaynaklar ve Referanslar:

1- (Gilula & Kirsch, 2005). Marshall F. Gilula, MD Daniel L. Kirsch, PhD. Cranial Electrotherapy Stimulation Review: A Safer Alternative to Psychopharmaceuticals in the Treatment of Depression. Journal of Neurotherapy, Vol. 9(2) 2005.2- (Gilula, 2007). Marshall F Gilula. Cranial electrotherapy stimulation and fibromyalgia, Expert Review of Medical Devices, 4:4,489-495, DOI: 10.1586/17434440.4.4.489.3- (Iwanvosky A, 1971). Transcranial electrotherapy and electroanesthesia: new areas of biomedical engineering. IEEE Convention, Charlottesville, Virginia, April, 1971.4- (FDA, 2012). FDA Executive Summary, Prepared for the February 10, 2012 meeting of the Neurologic Devices Panel.5- (Ferdjallah, 1996). Potential and current density distributions of cranial electrotherapy stimulation (CES) in a four concentric spheres model. IEEE Trans Biomed Eng 1996;43:939–43.6- (Feusne, 2012). Effects of Cranial Electrotherapy Stimulation on resting state brain activity. Brain Behav 2012;2(3):211–20.7- (Liss & Liss , 1996). Liss S, Liss B., 1996. Physiological and therapeutic effects of high frequency electrical pulses. Integr Physiol Behav Sci 1996;31:88–96.8- (Closson, 1988). Closson, Win. J. Changes in Blood Biochemical Levels following Treatment with TENS Devices of Differing Frequency Composition, private experiment partially funded by Pain Suppression Labs Inc.9- (Smith, 2007). Ray B. Smith, Ph. D. Cranial Electrotherapy Stimulation: It’s First Fifty Years, Plus Three: A Monograph. ISBN: 978-1-60247-589-2 & Cranial Electrotherapy Stimulation Lecture.10- (Gilula & Barach, 2004). Cranial electrotherapy stimulation: A safe neuromedical treatment for anxiety, depression, or insomnia. Southern Medical Journal, 97 (12), 12691270.11- (IFU, 2018) NeuroCes Instruction for Use. Cranial Electrotherapy Stimulator for Management of Depression, Anxiety and Insomnia.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla