Demir birikimi MI riski için önemli bir gösterge!

181 Paylaşım

Koroner arter plağındaki demir, kalp krizi riskinin işareti olabilir

Kardiyoloji uzmanları kalp arteri plaklarının çoğunlukla damarı tıkayarak kalp krizine ve ölüme neden olabileceğinde hemfikirdir. Burada, esas sorun tehlikeli olan bu aterosklerotik plakları tahmin etmek ve tedavi etmektir. Mayo Clinic araştırmacıları, kanda bulunan demirin, unstabil plaklarda sıkça görüldüğünü, bu nedenle miyokard infarktüsünü (MI), yani kalp krizini tetikleyebileceğini ve ani ölüme neden olabileceğini açıkladı.

Araştırmacılar, Chicago’da düzenlenen Amerikan Kalp Derneği Bilimsel Oturumu’nda demir birikiminin MI riski için bir gösterge olabileceğini ifade etti. Yapılan çalışmada bilgisayarlı tomografi (DECT) ve üç boyutlu bilgisayarlı tomografi (CT) mikro taramaları ile plaklarda demir birikiminin saptanabileceği ve ileride görüntüleme yöntemlerinin gelişmesi ile hastalarda tehlikeli plakların oluşumunun cerrahi gerektirmeden saptanabileceği belirtildi.

Çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Birgit Kantor, kalp krizlerinin %70’inin unstabil plaklar nedeniyle meydana geldiğini, bu nedenle plakların erken saptanabilmesi ile tehlikenin önlenebileceğini belirtti. Dr. Kantor, kandaki demir seviyesinin kalp krizi riski için belirleyici olabileceğini ve kardiyoloji kliniklerinde daha gelişmiş görüntüleme teknikleri kullanılmaya başlanana kadar bu yöntemden yararlanılabileceğini dile getirdi. İnsan arterlerindeki demir birikiminin aterosklerotik plaklarda bir risk göstergesi olabileceği, on yıllar önce bulunmuştu; fakat bu konuda fazla araştırma yapılmamıştı. Dr. Kantor, demirin plağın zehri olduğunu bildiklerini, ancak bu hipotezin kanıtlanmamış olduğunu belirtti.

Kardiyoloji uzmanları artık plakları stabil veya unstabil olarak sınıflandırabiliyor. Hekimler, plaktaki demir miktarının kanamaya yol açıp açmayacağını önceden kestirebiliyor. Normal kalp arterlerinde, vasa vasorum olarak bilinen küçük kan damarları, damar duvarına besin taşır ve plak arter duvarının içinde oluşmaya başladığında, bazı küçük damarlar kendilerini besleyebilecek kadar büyür. Bu damarlar zamanla yırtılabilir, damarlarda demir birikebilir ve büyük plaklar oluşabilir. Bu unstabil plaklar nihayetinde yırtıklara yol açarak, kalp arterini tıkayan büyük pıhtıların oluşmasına yol açabilir.

Dr. Kantor, bu tür plakların kanamaya neden olup sonra iyileşebileceğini ve plaklarda demir oluşabileceğini belirtiyor. Dr. Kantor’a göre, bu tür plaklar kalp krizine neden olabilir. Araştırmacılar, bu çalışmada kalp krizinden öldüğü şüphelenilen 400 hastanın otopsisinden elde edilen kalp arterlerini inceledi. Üç ana koroner arterden küçük kesiler yaparak (1-1.5 inç) damarlar incelendi.

Çalışmada patoloji uzmanları 97 arteri değerlendirdi ve bu arterleri mikroskobik görünümlerine göre stabil ve unstabil olarak sınıflanırdı. 31 plak stabil, 24 plak “yırtılmaya yatkın” ve 22 plak normal olarak belirlendi. Ardından çalışmanın baş yazarı Dr. Yu Liu, demir içeriğini saptamak için arterleri boyadı ve unstabil plaklı grupta demir içeriğinin diğer gruplardan daha fazla olduğunu saptadı. Normal arterlerde demir yoktu. Üçüncü aşamada ise araştırmacılar mikro bilgisayarlı tomografi tarama ile arter segmentlerini taradı ve plaktaki demir birikimini görmek için üç boyutlu görüntüleme yaptı. Bilgisayarlı tomografi yöntemi ile boyamaya gerek kalmadan plaklardaki demir birikimi belirlenebildi. Dr. Kantor, plağın yırtılma olasılığı ile demir miktarı arasında yakın bir ilişki olduğunu ifade etti.

KAYNAK: Mayo Clinic (2010, November 15). Iron in coronary artery plaque is a marker of heart attack risk. Joseph Maleszewski, M.D.; Steven Jorgensen; Jia Wang, Ph.D.; Xinhui Duan, Ph.D.; Shuai Leng, Ph.D.; Kay Parker; Cynthia McCollough, Ph.D.; and Erik Ritman, M.D., Ph.D.; all of Mayo Clinic.