D vitamini yağda eriyen bir vitamin olup vücudun yağ hücrelerinde depo edilir. En önemli görevi gıdalar ile alınan kalsiyumun kemik gelişimine sağladığı katkıdır. Bitkilerde D2 vitamini bulunurken, hayvanlarda ise D3 vitamini bulunur. Prof. Dr. Ziya Mocan, D vitaminin en çok somon balığı, ton balığı, sardalya ve hamsi balığında depolandığını belirterek, besinlerin yanı sıra güneş ışınlarından gelen vitamini direk almanın da önemli olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Mocan, konuyla ilgili şu bilgileri verdi;
Az güneş gören kuzey ülkelerinde ise özellikle somon balığı insanların D vitamini ihtiyacını tek başına karşılar. Bir yumurta sarısı günlük D vitamini ihtiyacının yüzde 10’nunu karşılarken süt, peynir, yoğurt gibi gıdalar önemli bir kısmını karşılamış olur.
D vitamininin ana kaynağı güneşten aldığımız ultraviole ışınlarıdır. Güneş ışınlarının dik geldiği öğlen saatlerinde güneş yağı kullanmadan veya az kullanarak 10-15 dk. güneşte kalmak vücudun D vitamini ihtiyacını karşılayacaktır. Bu güneşlenme esnasında ışınların vücuda direk temas etmesine dikkat edilmelidir. Güneşlenirken kapalı kalan sırt, koltuk altı, bacak gibi bölgelerinde güneş ışığı görmesinin yararı olacaktır. Bunu yaparken sıcak havanın olumsuz etkilerine karşı baş mutlaka büyük bir şapka ile korunmalı veya gölgede tutulmalıdır.
Özellikle güneşle az teması olan kişilerde hamilelerde ve yaşlılarda D vitamini eksikliği en sık rastlanan sorunlardandır. Hamile ve yaşlılar, bu vitamine diğer insanlara oranla daha fazla ihtiyaç duyar.
D vitamini son yıllarda kemik gelişimine sağladığı katkılar dışında vücut direncini arttırıcı ve metabolizmayı hızlandırıcı etkileri olduğu da görülmüştür. Yapılan çalışmalar vücuttaki mikropların D vitamini sayesinde öldüğünü ortaya çıkarmıştır.
Obezite oluşumunda izah edilemeyen bir D vitamini eksikliği görülmektedir. İnsülin direnci bu vitaminin eksikliğinde daha sık görüldüğü için önce obeziteye ileriki dönemlerde de hipertansiyona yol açabilmektedir.
Yeterli miktarda karşılanamayan D vitamini eksikliği; uzun süren üst solunum yolu enfeksiyonlarına ve gribal enfeksiyonlara neden olur. Bunlara bağlı olarak da halsizlik, sedef hastalığı, diyabet astım, Alzheimer, epilepsi, kanser ve depresyon riskini arttırmış olur. Özellikle çocuklarda D vitamini eksikliği büyüme geriliği ve kırıklara yol açarken, yaşlılarda ise en sık karşılaştığımız kemik erimesi hastalığına yol açmaktadır.
Günlük D vitamini ihtiyacı bebeklerde 400 ünite, hamillerde 600 ünite, yaşlılarda ise 800 ünitedir.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?