CRP nedir? Neden yükselir, hangi hastalıkların belirtisidir?

CRP, iltihaplanmalara karşı karaciğer tarafından üretilen bir maddedir. Kandaki CRP (C-reaktif protein) seviyesinin yükselmesi iltihap belirtecidir. Enfeksiyondan kansere kadar pek çok nedenle yükselebilir. CRP seviyesinin yükselmesi ayrıca, kalp krizi riskinin artmasına neden olan kalp atardamarlarındaki iltihaplanmayı işaret eder. Ayrıca bakteriyel enfeksiyonlarda, kronik iltihabi hastalıklarda, kalp krizi sonrası dönemde, travmaya bağlı, kansere bağlı CRP yüksekliği olabilir. CRP testi, kandaki C-reaktif protein seviyesini ölçmeye yarar ve sonuçları pek çok hastalığın tespitinde kullanılır.

CRP nedir?

C-reaktif protein de bu yanıt esnasında artan, karaciğerde üretilen bir akut faz reaktanıdır. CRP, iltihabı tespitinde sık kullanılan ve duyarlılığı yüksek bir biyobelirteç ve testtir.

C-Reaktif Protein

CRP ilk olarak ‘streptococcus pneumonia’ adlı bakterinin C-polisakkaridini presipite (çökelme) edebildiği için C-reaktif protein olarak adlandırılmıştır. Karaciğerde üretilir. CRP açlık, tokluk gibi değişikliklerden etkilenmez, gün içinde değerinde değişiklik olmaz. Karaciğerde üretildiği için karaciğer hastalıklarında üretimi azalabilir.

Hemogram nedir? Tam kan sayımı testi değerleri ne olmalı?

Normal CRP değeri nedir?

Sağlıklı genç bireylerde serum CRP düzeyi ortalama 1.0 mg/L’dir. Yaşlanma ile CRP’nin sağlıklı kişilerdeki ortalama değeri 2.0 mg/L’ye çıkar. C-reaktif protein değeri kadınlarda erkeklerden biraz daha yüksektir. Bazı merkezlerin birimi mg/dL şeklindedir.

Böyle durumlarda C-reaktif protein değerleri mg/L’nin 1/10’u olacak şekilde değerlendirilir. Sağlıklı bireylerin %90’ında CRP düzeyi 3.0 mg/L’nin altındadır.

 Kan tahlilinde CRP yüksekliği ne anlama gelir?

CRP testi pek çok hastalığın tespiti için kullanılır

CRP yüksekliği nedenleri

• Enfeksiyonlar: Bakteri ve virüs kaynaklı enfeksiyon durumlarında artar. Virüslerle olan enfeksiyonlarda 100mg/L’ye kadar artarken bakteriyel enfeksiyonlarda 100mg/L değerinin üstüne çıkar.
• Enflamatuar hastalıklar: Ailesel Akdeniz ateşi (FMF), romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus (SLE) gibi hastalıklar
• Nekroz: Hücre veya dokuların çeşitli nedenlerle hasarlanması sonucu ölmesine nekroz denilir. Kalp krizi, akut pankreatit gibi durumlarda CRP değeri yükselir.
• Travma: Ameliyat, yanık ve vücutta oluşan kırıklar sonrasında yükselir.
• Kanser: Lenfoma ve sarkomlar gibi birçok kanser türünde.

İnflamasyon nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

CRP yüksekliğinin belirtileri

• Ateş, lokal ısı artışı
• Halsizlik
• Kızarıklık
• Şişlik ve ağrı

CRP yüksekliği hangi hastalıklara neden olur?

CRP’nin yüksekliğinin bazı hastalıklara hem sebep olduğu hem de habercisi olduğu yıllar içinde yapılan araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir. C-reaktif protein yüksekliği aşağıdaki hastalıklar açısından risk oluşturabilir.

• Kalp hastalıkları
• Hipertansiyon
• Kalp nedenli ani ölümler
• İnme
• Obezite

CRP ve kalp hastalıkları

Amerika’daki Hastalık Kontrol ve Önlem Merkezi (CDC) ve Amerikan Kalp Birliği (American Heart Association, AHA), CRP’nin kardiyovasküler risk saptanmasında kullanılmasını önermektedir. Risk sınıflaması şu şekildedir. Hs-CRP;

• <1 mg/L ise düşük risk
• 1-3mg/L ise orta risk
• >3 mg/L ise kalp hastalıkları açısından yüksek riskli olarak değerlendirilmektedir.

İnme (felç) neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Kandaki CRP yüksekliği nasıl düşürülür?

• Egzersiz
• Aspirin
• Antistatin ilaçlar
• Kilo vermek
• Sigarayı bırakmak

CRP yüksekliği nasıl tedavi edilir?

CRP düşüklüğü ne anlama gelir?

C-reaktif protein kanda normalde, sağlıklı kişilerde düşük seviyelerdedir. Bu normal bir durumdur. Fakat seviyenin çok düşük olması kalp hastalıkları ve inme riskinin de çok düşük olduğu anlamına gelir.

CRP yüksekliği ve gebelik

C-reaktif protein değeri hamilelik sürecinde bir miktar yükselebilir. Ancak düzeyinin aşırı yüksek olması gebeliğe bağlı bazı sorunlar (erken doğum, preeklampsi) açısından araştırılmıştır. Çoğu çalışmada anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. CRP’nin gebelik kaynaklı bazı sorunlara tanı koymadaki yararına dair araştırmalar devam etmektedir.

Gebelik zehirlenmesi nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi

Hamilelikte CRP yüksekliği nasıl düşürülür?

Eğer enfeksiyona bağlı C-reaktif protein yüksekliği oluşursa uygun antibiyotik tedavisi uygulanması gerekir. Gebelikte özellikle idrar yolu enfeksiyonu sık görülür. Ve özellikle son trimesterde erken doğum açısından risk oluşturur. Enfeksiyonun tedavisiyle birlikte CRP düzeyi de düşecektir.

CRP ve iltihap ilişkisi

C-reaktif protein, iltihabın en önemli göstergelerindendir. İltihaptan sonra kısa sürede yükselmeye başlar, altı saat sonra CRP düzeyi > 5 mg/L olur. CRP değeri 48 saatte maksimuma ulaşır. İltihap tedavi edilirse CRP düşer.

İdrar yolu enfeksiyonu neden olur? Belirtileri ve tedavisi

İltihabın seyri, şiddeti ve tedaviye yanıtı C-reaktif protein ile takip edilebilir. Eğer çok yüksekse iltihabın şiddetli olduğunu düşündürür. CRP’nin yarılanma ömrü 19 saat olduğu için hastalık uygun bir şekilde tedavi edilirse C-reaktif protein bir gün sonra düşüşe geçer.

Takipleri esnasında düşerken tekrardan yükseliyorsa bu durum başka bir iltihabın başladığını, tedavinin gözden geçirilmesi gerektiğini düşündürür.

CRP ve sedimentasyon ilişkisi

Sedimentasyonun aksine, C-reaktif protein inflamatuvar süreçte daha hızlı artış gösterir ve daha erken normal düzeye iner. C-reaktif protein, sedimentasyonun etkilendiği değişkenlerden etkilenmez. Bu nedenlerle sedimentasyon testine göre daha üstündür.

Ancak bazı hastalıklarda sedimentasyon değeri CRP’ye göre daha belirgin artar. Bu hastalıklar; polimiyaljia romatika, temporal arterit, sistemik lupus eritematozus (SLE), juvenil romatoid artrit gibi hastalıklardır.

CRP ve prokalsitonin ilişkisi

Prokalsitonin (PCT) seviyeleri sağlıklı insanlarda ölçülemeyecek seviyededir. Ancak sistemik belirtilerle birlikte olan ciddi, yaygın, bakteri, parazit, mantar enfeksiyonlarında seviyesi yükselir. Buna karşın virüs enfeksiyonlarında ve enfeksiyon kaynaklı olmayan iltihabi hastalıklarda (romatoid artrit vb.) seviyesinde belirgin artış görülmez.

Sedimantasyon (ESR) nedir? Düşüklüğü ve yüksekliği ne tür sorunlar yaratır?

Yarılanma ömrü CRP’den daha kısa olduğu için özellikle yoğun bakımda sepsis gibi hastalıkların takibinde kullanılır. Bakteri kaynaklı enfeksiyonlarda prokalsitonindeki artışın CRP’ye göre daha duyarlı olduğu öne sürülmektedir.

WBC nedir? CRP ile WBC ilişkisi

Ancak bazı lösemi, lenfoma türlerinde veya kortizonlu ilaçlarının etkisiyle de yükselebilir. Bu hastalık nedeniyle ilaç kullanan kişilerde enfeksiyon takibinde CRP daha duyarlı bir testtir. Karaciğer yetmezliği durumunda karaciğerde üretilen C reaktif protein azalacağı için WBC daha değerli bilgiler verebilir. Bknz:>>> C-Reactive Protein (CRP) Test

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

4 Yorum

En Yeniler

Eskiler Beğenilenler

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör

ömer bülbül

2 yıl önce

CRP doktorların bir numaralı baş belasıdır.

1

Yanıtla

Ahmet C.

3 yıl önce

Kan testinde bir sürü değer yer alıyor . Diyelim ki 50 tane değer var. Yav arkadaş kan testinde ki her bir değerin yükselmesi yada artması şu şu şu hastalıkların belirtisi ve kanser . Kanser okey taşı gibi her yerde var. Şu değer neden yüksek yaz Google a hoop kanser şu… Devamını oku »

6

Yanıtla

ömer bülbül

2 yıl önce

Cevaben  Ahmet C.

iş o kadar kolay olsaydı ilkokul mezunları doktorluk yapardı.

0

Yanıtla

Mert

2 yıl önce

Cevaben  Ahmet C.

Aynı durumdayım sedimentasyon ve ürik asitim referansın çok az üstünde çıkmasına rağmen doktorun bile bir şey dememesine rağmen ben araştıra araştıra bitiremiyorum. Hastalık hastası oldum . Sırf nefes darlığı yaşıyorum diye kaç kere acile gittim kalp doktoruna gittim , akciğer filmleri çektirdim her şey temiz çıkıyor ama kafamdan bir türlü… Devamını oku »

-1

Yanıtla