Covid19 aşısı yıl sonuna yetişebilir ama adil erişim için küresel işbirliği gerekli

Yazan Hatice Pala Kaya

31 Mayıs 2020 | Kategori: Sağlık Gündemi Print

Paylaş

Tweetle

Paylaş

36 Paylaşım

Uluslararası İlaç Üreticileri Derneği Federasyonu (IFPMA), Covid-19 aşısına yönelik araştırmalara ilişkin küresel şirketlerin üst yöneticilerinin katılımıyla 28 Mayıs günü online basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısında, aşı bulunduğunda ortaya çıkacak üretim ve dağıtım zorlukları ile bütün ülkelerin aşıya erişim için oluşturacağı baskıya dikkat çekildi. IFPMA Direktörü Thomas Cueni, 15 milyar doz aşıya ihtiyaç olacağı hesaplamasını yaptıklarını duyurdu. Firma temsilcileri üretim-lojistik sorunlarına işaret ederek ülkelerin baskısı altında “arada kalmaktan” korktuklarını vurguladılar. Toplantıda, “aşıya ilk kim erişecek” tartışması ve küresel işbirliğinin önemi öne çıkan vurgular oldu. Firma temsilcilerinin tamamı aşının hızla üretilmesi için önerilen fikri mülkiyet hakkından ise vazgeçmeyeceklerini açıkladılar.

Toplantıda, firma temsilcileri çok büyük ölçekteki üretim miktarının “ürkütücü” olduğu konusunda görüş bildirdiler. Toplantıda aşının bütün dünyaya aynı anda erişemeyeceğinin bir gerçek olduğunu, firmaların devasa bir üretim ve lojistik çözüm üretmesi gerekeceğini belirterek, şimdiden bu konuda malzeme alımı vb. yönde yatırım ve görüşmeler yaptıklarını kaydettiler. IFPMA bünyesindeki şirketler “kar gözetmeksizin” bir aşı politikası izleyecekleri sözünü vermişlerdi.

Koronavirüs aşısı ve ilacı için dünya genelinde 80 ayrı klinik araştırma yürütülüyor

Yılsonuna aşı bulunabilir işareti

AstraZeneca CEO’su Pascal Sariot, 100’den fazla laboratuvarın aşı çalışmasına başladığı ancak bunlardan 10’unun klinik deney aşamasında olduğunu, başarısızlık riskinin de bulunduğunu hatırlatarak, araştırmaların yılsonuna doğru bir aşının ortaya çıkabileceğine ancak bunun herşeyin yolunda gitmesi şartına bağlı olduğunu belirtti.

Pfizer Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Albert Bourla da aynı zamanı işaret ederken risklerin bulunduğunu hatırlatarak, “İşler iyi giderse ve yıldızlar hizalanırsa, güvenlik ve etkililik konusunda yeterli kanıtımız olacak. Herkes, herşey yolunda gider, bütün deneyler başarılı olursa böylece Ekim sonunda bir aşı yapabiliriz” dedi.

IFPMA direktörü Thomas Cueni, küresel çapta bir bağışıklama için ihtiyaç duyulan aşı dozu miktarının 15 milyar olduğu hesaplamasının yapıldığını belirterek, bunun sadece bir üretim değil, aynı zamanda sıradışı bir lojistik-dağıtım zinciri anlamına geldiğini hatırlattı.

Aşıya ilk erişim tartışmasından korkuluyor

IFPMA çocuk ve sağlık çalışanlarını işaret etti

Thomas Cueni, küresel ilaç firmalarının daha önceden “kar gözetmeksizin” dünyanın ihtiyaç duyacağı bu aşıyı sağlama konusunda prensip açıkladığını ancak üretim ve lojistik zorluklar nedeniyle herkesin aynı anda bu aşıya ulaşmasının mümkün olamayacağının da bir gerçek olduğunu belirtti. Cueni, 15 milyar dozluk bir ihtiyaç ve küresel çapta bir dağıtımın sözkonusu olduğunu hatırlatarak, bunun için küresel çapta bir işbirliğinin şart olduğunu vurguladı.

Bu konudaki tartışmaların farkında olduklarını belirten Cueni, akılcı yaklaşımla çocukların ve sağlık çalışanlarının aşıya ilk erişimde öncelikli olması gerektiği görüşünü aktardı.

Aşı temini konusunda Pfizer CEO’su Dr. Albert Bourla, “tedirgin olduklarını” ve arada kalmaktan korktuklarını söyledi. Sonbaharda ikinci bir dalga beklendiğini ve bunun da baskıyı artıracağını ima eden Albert Bourla, “Her ülke kendisi için aşı isteyecektir. Dünya Sağlık Örgütü’ne yönelik tartışmalar yapılsa da bu noktada bir çözüm gerekli. Her ülke aşıyı almak için elindeki bütün araçları kullanacak gibi görünüyor. Korkarım biz de ortada kalacağız. Bu nedenle herkes en kısa sürede bu aşıya nasıl ulaşabilir bir yol bulunması için çalışılmalı. Bu süreçte zor durumdaki ülkeler için adil bir çözüm üretilmeli” dedi.

İlk koronavirüs aşısı bugün ABD’de 45 gönüllü üstünde test edilmeye başlandı

Pfizer CEO’su Albert Bourla, herhangi bir ülke ile aşı temini konusunda anlaşma yapıp-yapmadıkları sorusuna çeşitli görüşmeler olduğunu ancak henüz bir anlaşma yapmadıkları yanıtını verirken, AstraZeneca CEO’su Pascal Soriot, “İlk olarak ABD’ye mi sağlayacaksınız” sorusunu, “Böyle bir söz vermedik” diye yanıtladı.

Pascal Soriot, lojistik zorluklara aşının sağlıklı biçimde korunduğu cam şişenin (flakon) 15 milyar adet üretimindeki güçlüğü örnek gösterdi. Soriot, bir şişeye birden fazla doz koyma yollarını aradıklarını belirtti. Albert Bourla da birden çok aşı dozunun tek şişede sunulması yönünde bir çözüm bulunmasının önemli bir sorunu çözeceğini söyledi.

Johnson and Johnson Araştırma Sorumlusu Paul Stoffels de küresel çapta bir tedarik için 10 dolayında üretim merkezi olması gerektiğini ifade etti.

Fikri mülkiyetten vazgeçmiyorlar

Küresel ilaç firmaları yöneticilerinin tamamı, hızlı üretim için önerilen fikri mülkiyet hakkından feragat edilmesi yönündeki önerileri ise kabul etmeyeceklerini açıkladılar. GSK CEO’su Emma Walmsley, bunun vazgeçilemez olduğunu söylerken, Pascal Sariot, aşı bulunduktan sonra da hali hazırda yapılan yatırımın tamamının geri dönüşünün düşük bir ihtimal olduğunu söyledi.