Çocuğumu beslerken her şeye dikkat ediyorum ama bir türlü büyümüyor” veya “ne yese karnı ağrıyor” diyorsanız çocuğunuz çölyak hastası olabilir. Genetik bir hastalık olarak tanımlanan çölyak, her yaşta ortaya çıkabiliyor. Çocuklarda tanısı daha kolay konulan Çölyak hastalığı büyüme geriliği, sebepsiz karın ağrısı, iştahsızlık, hazımsızlık, gaz şikayetleri, yağlı ve kötü kokulu dışkılama gibi belirtiler gösteriyor. Çölyak hastalığının genetik geçiş gösteren bir bağışıklık sistemin rahatsızlığıdır.
Çölyaklı kişiler buğday, arpa ve çavdarda bulunan protein olan glütene karşı hassastırlar. Genel popülasyonun %30’u çölyak hastalığı genini taşımaktadır. Ancak çölyak olan kişileren %5’i hastalıkla ilgili semptomları gösterir.
Yapılan çalışmaların emzirmenin bebeği çölyak hastalığından koruduğunu göstermiştir. Emzirme sırasında anne sütünden bebeğe az miktarda glüten geçer. Bu da bebeği çölyak hastalığından korur ya da en azından hastalığı erteler. Ayrıca yaşamın ilk aylarında glütenden zengin beslenmenin ciddi risk yarattığı bilinmektedir. Yaşamın ilk 4-6 ayında sadece anne sütü ile beslenme bu açıdan çok önemlidir. Çölyak hastalığı her yaşta ortaya çıkabilmesine rağmen 8-12 aylık çocuklarda daha sık görülür.
Çölyak hastalığının tanısı şikayetlerin değişkenliği yüzünden zor olabiliyor. Ancak tanıyı destekleyen laboratuvar bulguları hastanın glütenden zengin ve glütenden fakir beslendiği dönemler arasında ortaya çıkan farklılıklar dikkate alınarak kolaylaştırılıyor. Her ne kadar hastanın damarından alınan kan örnekleri ile çalışılan testler tanıya yardımcı olsa da bazı hastalarda, tedavi ile ortaya çıkan etkilerin görülebilmesi için, ince barsak biyopsisi gerekebiliyor.
Gluten nedir? Hangi besinlerde bulunur? Zararları ve alerjisi
Çölyak belirtileri ise şöyle sıralanıyor; 12-24 aylık bebeklerde ishal veya kabızlık kusma, mide gazı, şiddetli karın ağrısı, kilo kaybı, gelişim geriliği ve kas kaybı, anemi. Bu belirtiler varsa mutlaka Çölyak akla getirilmesi gerekiyor. Çölyak; tüm sistemi ilgilendiren bir hastalık olduğundan tanının gecikmesi halinde birliktelik gösteren diğer hastalıklar şunlardır. Çölyaklılarda non-Hogkin lenfoma görülme olasılığı 3-6 kez daha fazladır. Lösemi, malign melanom, meme kanseri çölyak hastalarında daha sık görülmektedir.
Çölyak hastalığı nedir? Nedenleri, belirtileri, testi ve tedavisi
Çölyak hastalığı olan insanlar glütensiz diyetle beslendiklerinde bağırsaklarında oluşan harabiyet düzeliyor. Ama bu düzelmeye aldanıp tekrar glütenli gıdaları tüketmeye başlamaları halinde hastalığın bulguları yeniden ortaya çıkabiliyor.
Çölyak hastalığının tek tedavisi glütensiz diyet. Buğday, çavdar, arpa ile bunlardan yapılan her türlü yiyecekten uzak durmak gerekiyor. Diyette tahıl grubundan pirinç ve mısırdan yapılan yiyecekler tüketmeye özen göstermek yerinde olur. Ayrıca teflon, tahta kaşık gibi mutfak aletleri ne kadar iyi temizlenmiş olsa bile gözeneklerinde glüten kalıntıları kalabilme riski olduğundan bu tür materyalleri kullanmamaya itina gösterilmesi gerekiyor.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?