Çocuklarınızı HIV ve AIDS’ten korumak için mutlaka bilgilendirin

Yazan Hatice Pala Kaya
Kategori: Enfeksiyonlar, Sağlık Gündemi Print

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, HIV virüsü taşıyan kişilerin %25’inin durumlarından haberdar olmadığını söyleyen Düzen Sağlık Grubu Özel İmmunoloji Birim Sorumlusu Dr. Tutku Taşkınoğlu, ebeveynlerin cinsel davranışlar konusunda zorlamadan çocuklarıyla konuşması gerektiğini, bunun HIV ve AIDS’ten korunma için en etkili yol olduğunu belirtti. Dünya AIDS Günü dolayısıyla Medikal Akademi’ye değerlendirmelerde bulunan Dr. Taşkınoğlu, “Şu anda AIDS’i önlemek ya da tamamen iyileşme sağlamak için herhangi bir aşı ya da tedavi olmadığından, çocuklarımızı HIV’dan korumanın tek yolu onlara HIV ve AIDS konusunda, kendilerini nasıl koruyabilecekleri hakkında bilgi vermektir. Cinsel eğitim hakkındaki görüşleriniz ne olursa olsun, HIV’in hayatı tehdit ettiğini anlamalı ve çocukları korumak için bir yolunu bulup bilgi vermelisiniz” dedi.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, HIV virüsü taşıyanların yüzde 25’inin bundan haberdar olmadığını belirten Dr. Taşkınoğlu, HIV virüsünün korunmasız her türlü cinsel ilişki, kan ve kan ürünleri ve kesici delici aletlerin paylaşılması ve HIV enfekte olmuş bir kadından hamilelik veya doğum sırasında bebeğine bulaşması olmak üzere temel üç bulaşma yolu olduğunu hatırlattı. HIV’in herkese bulaşabileceğini belirten Dr. Taşkınoğlu, korunma yollarının özellikle ergen çocuklara öğretilmesinin zorunluluk olduğunu kaydetti.

AIDS / HIV nedir, nasıl bulaşır? Belirtileri, ELISA testi ve tedavisi

Çocuklarınızla cinsellik hakkında konuşabilmeniz gerekir, yalan-yanlış bilgi edinmeleri önlenmeli

Ebeveynlerin çocuklarıyla HIV ve AIDS konusunda konuşmakta zorlandıklarını çünkü başlıca bulaşma yolu olan cinsellik konusunun açılması gerektiğini hatırlatan Dr. Taşkınoğlu, ebeveynlerin onları korkutmak veya merak uyandırarak genç yaşta cinsel ilişkiye girmeye teşvik etmekten çekindiğini vurguladı.

Ebeveynlerin bu endişelerinin günümüz ortamında geçersiz olduğunu belirten Dr. Tutku Taşkınoğlu, çeşitli kanallardan çocukların uyaranlarla erken tanıştığını, ergenliğe girdikçe cinselliklerini keşfedip, merak ettiklerini vurgulayarak, “Utanıp bize sormadıklarında veya biz utanıp onlara anlatmadığımızda bir şekilde bu meraklarını gidermek için arkadaşlarından, internetten, dergilerden ve kitaplardan öğreniyorlar. Üstelik yalan yanlış öğreniyorlar ve hatta bir şekilde denemeye kalkabiliyorlar” bilgisini verdi.

Cinsel eğitim hakkında görüşleriniz ne olursa olsun bir yolunu bulup bilgi vermelisiniz…

“Cinsel eğitim hakkındaki görüşleriniz ne olursa olsun, HIV’in hayatı tehdit ettiğini anlamalı ve çocukları korumak için bir yolunu bulup bilgi vermelisiniz” uyarısını yapan Dr. Taşkınoğlu, konuşma şekline yönelik olarak “Cinsellikle ilgili gerçek fikrinizi yumuşak bir dille anlatmanız hatta eski moda veya utangaç olduğunuzu belli etmenizde bir sakınca yok. Çocuklarınıza bu konular hakkında konuşmayı zor bulduğunuzu ama onun doğruyu öğrenmesinin çok daha önemli olduğunu, bu nedenle onu sevdiğiniz için onunla bu konuyu konuşabileceğinizi söyleyebilirsiniz” tavsiyesinde bulundu.

Çocukların 5-8 yaşlarından itibaren, sağlık, hastalık gibi konuları algılayabileceğini, mikropların anlatılması halinde bunu kavrayabileceğini belirten Dr. Tutku Taşkınoğlu, 9-12 yaşta başlayan ergenlik değişiklikleri sırasında cinsel kimliklerini anlamaya çalışırken seks hakkında çok meraklı olabileceklerini ve temel, doğru bilgiye ihtiyaç duyacaklarını kaydetti.

Bu çağlarda cinsellikle ilgili bilgi alınmasının önemli olduğunu, cinsel ilişkinin hamilelik, hastalıklar ve HIV enfeksiyonu dâhil olmak üzere hayatlarında önemli sonuçların olabileceğini kavramaları gerektiğinin altını çizen Dr. Taşkınoğlu, “Cinsel ilişkinin neden bir yetişkin davranışı olduğunu ve gençlerin seks yapmayı beklemelerinin neden iyi bir fikir olduğunu bilmeleri gerekir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların nasıl bulaştığını bilmek zorundadırlar. Her ne kadar erken olduğunu düşünsek de eğer yanılıp biriyle birlikte olursa veya denerse nasıl korunacağını bilmek zorundadırlar. Bütün bunları konuşmak bize zor gelebilir ama çocuklarınıza hayatlarında benimsemelerini umduğunuz değerleri öğretme şansı verir. Ayrıca, çocuklarınızın HIV/AIDS veya cinsellik hakkındaki sorularında size gelebileceklerini bilmelerini sağlar” dedi.

Ergenlerin HIV’den korunmasının en iyi yolu cinsel ilişkiye girmemek

Dr. Tutku Taşkınoğlu, “13-19 Yaşındaki gençlere, HIV enfeksiyonunu önlemenin en iyi yolunun, herhangi bir cinsel ilişkiye girmemesi gerektiğini veya herhangi biriyle ortak kesici delici bir alet kullanmamasını, dövme, piercing yaptırırsa nelerle karşılaşabileceğini ve yaptırmak istiyorsa da sizinle yaptırması gerektiğini anlatmalısınız. Aynı zamanda, cinsel davranışlarla ilgili sizin inanç ve değerlerinizi de paylaşmalısınız” diye konuştu.

Dr. Taşkınoğlu, ebeveynlerin çocuklarının erken yaşta cinsel ilişkiye girdiği fikrine inanmadığını ancak araştırmalarda lise sondaki her 10 çocuktan birinin son 1 yılda en az bir kere cinsel ilişkiye girdiğini ortaya koyduğunu, Türkiye’de 2005 yılında yapılan bir araştırmada çocukların yüzde 20’sinin ilk cinsel deneyimlerini 13 ve daha erken yaşlarda yaşadığının bulunduğunu kaydederek, “Cinsel ilişkiye girdiğini söyleyen öğrencilerin sadece yüzde 10,7’si prezervatif kullandığını belirtmiştir” bilgisini verdi.

Çocuklara hangi bilgi verilmeli?

Dr. Tutku Taşkınoğlu, çocuklara verilmesi gereken bilgileri de şöyle sıraladı:
Seks ve uyuşturucu denemek için sosyal baskı genellikle gençler arasında çok güçlüdür. Bu nedenle, tüm gençlere aşağıdaki bilgiler altı çizilerek verilmelidir.

  • HIV enfeksiyonu, diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkları ve hamileliği önlemenin en iyi yolu cinsel ilişkiye girmemektir
  • Hastalık taşımadığını bildikleri ve dürüst bir partnerle yaşam boyu monogami, HIV enfeksiyonunu önlemede etkilidir
  • İlişki yaşayan gençler, oral seks, anal seks ve vajinal seks dahil olmak üzere her ilişki için lateks prezervatif kullanmalıdır. Prezervatifler gebelik ve hastalıkların önlenmesinde çok etkilidir ve hastalıklardan korunmanın tek yoludur
  • Gençler alkol dahil tüm ilaçlardan kaçınmalıdır. Uyuşturucu ve alkol, iyi karar vermeyi bozar ve bağışıklık sistemini baskılayabilir
  • Her türden iğnenin paylaşılması insanları HIV açısından risk altına sokar. İlaç enjekte etmek için kullanılan iğneler, steroid enjekte etmek, kulakları ve vücudu delmek ve dövme yaptırmak tehlikelidir
  • Okullarda ve arkadaşlarından cinsellik, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve HIV/AIDS hakkında neler öğrendiğini öğrenin
  • Unutmayın, çocuklarınızla cinsellik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında konuştuğunuzda, onlara mutluluklarını ve sağlıklarını önemsediğinizi söylüyorsunuz. Ayrıca bu konuda inandığınız değerlerinizi paylaşıyorsunuz.

Çocuklar yanlış bilgiye maruz kalabilir, haber ya da bir program bahane edilerek konu açılabilir

Dr. Tutku Taşkınoğlu, çocukların ailelerinden bilgi almadıkça, arkadaşlarından ya da başka kanallardan cinselliği yaşamaya başladığını belirterek, “Çocuklarımıza, eğer cinsel ilişkiye gireceklerse, kendilerini HIV da dahil olmak üzere genç hamilelik ve cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunmaları gerektiğinin öğretilmesi gerekiyor” dedi.

Çocukların soru sormayabildiğini hatırlatan Dr. Taşkınoğlu, bir haber, TV programı, AIDS hakkındaki bir dergi ya da gazete yazısının bahane edilerek konunun açılabileceğini, doğru bilgilerin verilebileceğini belirtti. Dr. Taşkınoğlu, “Çocuklarınızın sorularını yargısız cevaplandırmaya çalışmalısınız. Çocuklarınızın size her konuda her zaman soru sorabileceklerini bilmesi gerekir. Onları sevdiğinizi ve sizin hoşunuza gitmeyecek şeyler yapsalar bile onları yalnız bırakmayacağınızı bilmelerini sağlayın. Çocuklara, sorularını cevaplayabilmeniz için büyümesi gerektiğini söylemek asla iyi bir fikir değildir.

Eğer cevabı bilmiyorsanız, birlikte öğrenelim deyip onu birlikte okuyabileceğiniz bir kitaba yönlendirebilirsiniz. En önemlisi cinselliğin doğal ve sağlıklı olduğunu, sevgi dolu ilişkilerin genellikle hayatın en iyi parçası olduğunu ve samimi deneyimlerin yetişkin hayatının harika bir parçası olabileceğini anlatmak çocuğunuza yetişkinlikte yaşanması gereken bir aktivite olduğunun altını çizerken çocuğunuzun bunu erken deneyimlemesine değil deneyimlediğinde doğru deneyimlemesini sağlayacaktır” diye konuştu.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla