Dünya genelinde her yıl 11-20 milyon çocuk zatürre (pnömoni) nedeni ile hastaneye yatırılmakta ve 2 milyondan fazlası yaşamını yitirmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’nün son raporuna göre; 5 yaş altında, her yıl gerçekleşen 10,5 milyon çocuk ölümünün %19’undan zatürre sorumlu olmaktadır.
Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, bir yaşından küçük bebek ölümlerinin %48,4’üne, 1-4 yaş grubu çocuk ölümlerinin %42,1’ine ise zatürre sebep olmaktadır. Bu veriler, gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de özellikle 5 yaş altı çocuklarda başta zatürre olmak üzere, alt solunum yolu enfeksiyonlarının yüksek ölüm oranlarına yol açan önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu göstermektedir.
Zatürrenin 4 önemli belirtisi ve pnömoniden korunmanın etkili yolları
Zatürre gibi alt solunum yolu enfeksiyonlarında erken tanı konulması ve doğru tedavinin sağlanması oldukça önemlidir. Zatürre, erken tanı ve tedavi sağlandığında özel durumlar dışında kalıcı bir sağlık sorununa yol açmamaktadır. Ancak erken tanı sağlanmadığı ya da tedavi edilmediğinde de hayatı tehdit eden bir hastalık haline dönüşebilmektedir.
Zatürre (pnömoni) nedir? Kimlerde görülür? Belirtileri ve tedavisi
Hastalığın tedavisi için muayeneler önemlidir. Gerekli durumlarda akciğer filmi çekilir, balgam ve kan tahlilleri yapılmaktadır. Zatürre olan bir çocuk, erken tanı aldığında ve uygun bir şekilde tedavi edildiğinde tamamen iyileşebilmektedir.
Özellikle iki yaşın altındaki çocuklar zatürre açısından daha fazla risk altındadır. Erken doğan, yeterli beslenemeyen, kalabalık ortamlarda yaşayan, altta yatan başka hastalığı olan, sigaraya maruz kalan, anne yaşı küçük ve anne eğitimi az olan çocuklarda zatürre daha sıklıkla görülmektedir. Yine anne sütü almayan çocuklar da zatürre açısından risk grubundadır.
Bazı zatürre hastaları antibiyotikler ile tedavi edilebilirken, bazı zatürre hastaları ise solunum desteğine ihtiyacı olduğu için yoğun bakımda tedavi edilebilmektedir. Ağır zatürre geçiren çocukların nefes borularında (bronşlarında) genişlemeler olabilmektedir. Bu durumda altta yatabilecek ve ağır zatürreye yatkınlığa sebep olabilecek hastalıklar açısından araştırılmaları gerekmektedir.
Grip ve zatürre için aşılanma zamanı: Hangi risk grupları aşılanmalı?
Zatürre yılda ikiden fazla ya da toplam üçten fazla oluşuyorsa ya da iyileşmesi beklenen sürede olmuyorsa bu bulgu önemlidir. Zatürrede genellikle 1-4 hafta içinde tedavi sağlanır. Eğer zatürre bu sürede geçmiyor ya da tekrarlıyor ise kistik fibrozis, hava yollarına yabancı bir cismin kaçması, reflü, bağışıklık sisteminde yetersizlik ya da hava yollarında var olan doğumsal bazı değişikliklerin hastalıklar açısından araştırılması gerekmektedir.
Anne sütü ile beslenme, zatürre riskini önemli ölçüde azaltmaktadır. Çok sayıda çalışma sigaraya maruz kalan çocuklarda üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlarının daha sık olduğunu göstermektedir. Bunun için çocukların asla sigara içilen ortamda bulunmaması gerekmektedir. Aşılanma da zatürreden korunmada oldukça önemlidir. Zatürre aşısı ülkemizde de ulusal aşılama programında yer almakta ve çocuklara 2-4-6-18. aylarda yapılmaktadır. Yine ülkemizde kızamık, boğmaca ve tüberküloz zatürrenin en önemli etkenleri arasında bulunmaktadır. Bunun için bu aşılar uygun dönemlerde yapılmalıdır.
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?