Boğmaca aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

1 Ağustos 2022   |    7 Ağustos 2022    |   Kategori: Çocuk Sağlığı, Sağlık Sözlüğü Print

Boğmaca aşısı, bir bakterinin neden olduğu ciddi bir akut solunum yolu hastalığı olan boğmacaya karşı en etkili korunma yöntemidir. Boğmaca, özellikle bebeklerde beyin kanaması, havale gibi sağlık sorunlarına neden olur. Önlem alınmadığında ölümcül olabilir. İnsandan insana hava yoluyla bulaşır. Hastalıktan korunmanın tek yolu boğmaca aşısı yaptırmaktır. Boğmaca aşısı ülkemizde, çocukluk çağındaki zorunlu aşılar arasındadır. Difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci ve menenjit aşılarıyla birlikte karma şeklinde uygulanır. Toplam 5 dozdan oluşur. Koruyuculuğu 7 ila 10 yıl sürer. Her 10 yılda bir tekrarlanması gerekir. Özellikle hamilelerin gebeliğin son 3 ayında tek doz aşılanması önerilir. Aşı sonrası enjeksiyon yerinde ağrı, ateş, bulantı ve yorgunluk gibi hafif yan etkiler görülebilir. 

Boğmaca aşısı nedir?

Boğmaca, Bordetella pertusis bakterisinin neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. İnsandan insana temas veya hapşırma veya öksürme yoluyla bulaşır. Hem çocuklarda hem de yetişkinler görülür. Nefes almada zorluk, şiddetli öksürük nöbetleri ve kalıcı sakatlığa veya hatta ölüme neden olabilir. Boğmacadan korunmanın en etkili yolu boğmaca aşısı olmaktır. (1)

Boğmaca nedir, neden olur? Belirtileri, aşısı ve tedavisi

Boğmaca aşısı ne kadar etkili?

Boğmaca aşısı canlı aşı değil, ölü bakteri ve virüs aşısıdır. Hastalığı önlemede çok etkilidir ancak ömür boyu koruma sağlamaz, pekiştirme dozlarıyla güçlendirilmesi gerekir. Boğmaca aşısının iki çeşidi vardır:

  • DaBT Aşısı: IPA ve Hib aşısıyla kombine verilen beşli karma aşıdır. Difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci ve Hib menenjitine karşı koruma sağlar. Bebeklere 2. ayda, 4. ayda, 6 ayda, 18. ayda ve 48. ayda uygulanır. Toplam 5 dozdan oluşur.
  • Tdap Aşısı: Tetanoz, difteri ve boğmacaya karşı koruma sağlar. 7 yaş ve üzeri çocuklara, gençlere ve yetişkinlere uygulanır. 1 dozdan oluşur.

Boğmaca aşısı neden yapılır?

Boğmaca aşısı, boğmaca hastalığından korunmak için yaptırılır. Boğmacanın belirtileri soğuk algınlığına çok benzerdir. Enfekte olan kişi, boğmaca hastalığına yakalandığını hemen anlayamaz. Bu süreç içerisinde hastalık ilerler ve başkalarına kolayca bulaşabilir. Aşılanmak, hem çocukları hem de yetişkinleri hastalığın şiddetli etkilerinden korumak için hayati önemdedir. (2)

Boğmaca aşısı hangi durumlarda yapılır?

  • Bebekler, çocuklar, ergenler, gençler ve yetişkinler olmak üzere tüm yaş grupları boğmaca hastalığına karşı aşılanmalıdır.
  • Boğmaca, dünya genelinde görülen bir hastalıktır. Aşısı tamamlanmamış veya hiç aşılanmamış kişiler seyahat etmeden önce aşı takvimini tamamlamalıdır.
  • Daha önce aşılanmamış ve sağlık çalışanları için tek doz aşı önerilir.
  • Hamileler için aşılanma çok önemlidir. Gebeliğin son 3 ayında aşılanarak bebeğin ilk aylarında boğmacaya yakalanması önlenebilir.

Öksürük neden olur, nasıl geçer? Öksürüğe iyi gelen tedaviler

Boğmaca aşısı yapılmazsa ne olur?

Boğmaca aşısı yapılmaz ise, kişi oldukça ölümcül olan bu bakterial enfeksiyona karşı korumasız kalır. Boğmaca, tüm dünyayı etkileyen ve salgınlara neden olan bir hastalıktır. Boğmaca aşısı ile önlem alınmadığı takdirde ciddi sağlık sorunlarına ve kalıcı hasarlara yol açabilir. Özellikle bebeklerde yaygın olarak görülür ve ölümle sonuçlanabilir. Hem kişisel sağlık hem de toplum sağlığı için boğmaca aşısı yapılması hayati önemdedir. (3)

Menenjit aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

Boğmaca aşısı kimlere yapılır?

Ülkemizde, zorunlu aşı kapsamında çocuklara 5 doz boğmaca aşısı uygulanır. 11-12 yaşına gelmiş ergenlere bir doz rapel (pekiştirme) önerilir. Hiç aşı olmamış yetişkinler herhangi bir zamanda aşı yaptırabilir. Hamileler ise gebeliğin 3. erken döneminde aşılanarak hem kendi sağlıklarını hem de bebeğin sağlığını güvenceye alabilir.

Boğmaca aşısı kimlere yapılmaz?

  • Aşının herhangi bir bileşenine karşı alerjiniz varsa,
  • Difteri, tetanoz veya boğmaca aşılarına karşı önceden bir reaksiyon yaşadıysanız,
  • Sinir sistemi sorunlarınız varsa ve nöbet atakları yaşıyorsanız,
  • Guillain-Barré Sendromunuz (Bağışıklık Sistemi Bozukluğu) varsa.

Ayrıca aşının planlandığı tarihte hastaysanız, iyileşene kadar aşıyı ertelemelisiniz.

Gebelikte boğmaca aşısı yapılır mı?

Hamilelikte boğmaca aşısı olmak güvenlidir. Gebelik komplikasyonları riskini artırmaz. Annenin ve bebeğin sağlığı için gebeliğin son 3 ayında aşılama önerilir. (4)

Çocuk felci (Polio) aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri

Boğmaca aşısı ne zaman yapılır?

Boğmaca aşı takvimi

Boğmaca aşısı; “Çocukluk Çağı Aşılama Programı” kapsamında mecburidir. 5’li karma aşı içerisinde ve bebekliğin 2., 4., 6. ve 18. aylarında yapılır. 48. ayda ise dörtlü karma aşısıyla pekiştirme dozu uygulanır ve 5 dozluk seri tamamlanır. Aşı takvimi, bilgilendirme ve aşı takibi için oluşturulur.

Boğmaca aşısı kaç doz yapılır?

Çocukluk çağı zorunlu aşılar kapsamında 5 doz aşı uygulanır. 11-12 yaşına gelindiğinde bir doz daha aşı yapılması önerilir. Sonrasında her 10 yılda bir pekiştirme dozları alınabilir.

Boğmaca aşısı nasıl yapılır?

Yetişkinlerde aşılama, üst kolda deltoid kas içine yapılır. 3 yaş altındaki bebekler ise koldan ya da bacaktan aşılanabilir.

Boğmaca aşısı yaptıranlar nelere dikkat etmeli?

Aşı kas içine uygulanmalıdır. Bu nedenle, sağlık kuruluşlarında ve uzman kişilere yaptırılması çok önemlidir. Aşı sonrası oluşabilecek reaksiyonlara karşı temkinli olunmalıdır. Bazı kişilerde nadiren aşıdan hemen sonra bayılma görülebilir. 15 dakika kadar sağlık kurumunda beklemek olası bir bayılma durumunda müdahale etmeyi kolaylaştırır.

Boğmaca aşısı kaç yılda bir yapılır? Kaç yıl korur?

Boğmaca aşısı, ömür boyu bağışıklık sağlamaz. Ortalama ömrü 7 ila 10 yıl kabul edilir. Her 10 yılda bir rapel (pekiştirme) dozu alınması önerilir. Daha önce hiç aşılanmamış kişiler ise istedikleri zaman aşı olabilirler.

Kızamık aşısı ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

Boğmaca aşısı nerede yaptırılır?

Diğer aşılar gibi aile sağlığı merkezlerinde ve sağlık kuruluşlarında yaptırılır. Aşı bulunmadığı takdirde eczanelerden temin edilebilir ancak eczanelerde uygulama yapılmaz.

Boğmaca aşısı kartı nasıl alınır?

Aşı kartları; aşıları takip etmek için sağlık kurumları tarafından düzenlenir. Aşı uygulamasından sonra ilgili sağlık personeli tarafından verilir. Uygulanan her doz aşı, bu karta işlenir.

Boğmaca aşısı isimleri ve fiyatları

Kullanımda olan 3 farklı boğmaca aşısı vardır. Bu aşılar Boostrix, Boostrix Polio ve Infanrix Hexa isimleriyle eczanelerde satılmaktadır.

Boğmaca aşısı fiyatları

Ülkemizde, çocukluk çağı aşıları kapsamında boğmaca aşıları ücretsiz olarak yapılmaktadır. Ancak eğer eczanelerden almak durumunda kalırsanız fiyatları şöyledir:

  • Boostrix 0.5 ml (Difteri, Tetanoz, Aselüler Boğmaca Aşısı) : 204.88 TL
  • Boostrix Polio aşı 0.5 ml (Difteri, Boğmaca, Tetanoz ve Polio Aşısı) : 279,71 TL
  • Infanrix Hexa Aşı 0.5 ml (Difteri, Tetanoz, Boğmaca, Haemophilus Infulanzae, Hepatit B Aşısı): 613,53 TL

Hepatit A aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

Boğmaca aşısı yan etkileri

Aşının yan etkileri genelde hafif ve geçicidir. En yaygın yan etkiler;

Boğmaca aşısından sonra nadiren ciddi yan etkiler bildirilir, bu etkiler şöyledir;

  • Enjeksiyon bölgesinde şiddetli ağrı, şişlik, veya kanama
  • Yüz veya boğazda şişme,
  • Çok yüksek ateş,
  • Nefes almada zorluk,
  • Kurdeşen,
  • Kalp ritim bozukluğu,
  • Baş dönmesi.

Şiddetli yan etkilerden biriyle karşılaşırsanız mutlaka bir doktora görünmeniz gerekir.

Boğmaca aşısı riskleri nelerdir?

Aşı sonrası nadiren de olsa alerjik reaksiyonlar görülebilir. Bu tür reaksiyonlar hemen veya birkaç saat sonra meydana gelir. Bu tür bir durumla karşılaşırsanız vakit kaybetmeden bir doktora danışın.

Hepatit B aşısı nedir? Ne zaman yapılmalı? Yan etkileri nelerdir?

Boğmaca aşısı ateş yapar mı?

Boğmaca aşısının yan etkileri genellikle hafif ve geçidir. Hafif ateş de bu etkilerden biridir. Birkaç gün içinde kendiliğinden geçer.

Boğmaca aşısı ağrı yapar mı?

Aşı sonrası enjeksiyon bölgesinde bir-iki gün sürecek ağrı oluşabilir. Bu ağrı hafif ölçeklidir ve kısa sürede kendiliğinden kaybolur.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla