Bezelye, vitamin ve mineral açısından çok zengin, besin değeri yüksek şifalı bir bitkidir. Bolca lif ve antioksidan içeren bezelye, hem pişmiş hem de çiğ olarak tüketilebilir. Kanser, diyabet, yüksek tansiyon, alzheimer gibi hastalıklara karşı koruyudur. Ayrıca kalp-damar sağlığını, bağışıklık ve sindirim sistemini destekler. Kalori değeri çok düşük olduğu için kilo vermek isteyenler için ideal bir besindir. Bol miktarda folik asit içerdiği için hamileler ve bebekler iyi bir yiyecektir. Baklagil alerjisi olan kişiler bezelyeden uzak durmalıdır.
İçindekiler
Bezelye, baklagiller familyasından besin değeri çok yüksek bir bitkidir. Pek çok vitamin, mineral ve antioksidan içerir. Bezelye, protein ve karbonhidrat açısından zengin, az kalorili bir bitkidir. Ayrıca bol miktarda lif, doymuş yağ ve iyi kolesterol içerir. Bir su bardağı pişmiş bezelye, yaklaşık 134 kaloridir. Bol proteinli ama az kalorili bir bitki olduğu için zayıflamak isteyenler için iyi bir diyet yiyeceğidir. (1)
Bezelyede başta A vitamini olmak üzere, bolca B6, C vitamini ve K vitamini bulunur. Ayrıca antioksidan içeriği de çok yüksektir. Zengin bir magnezyum, potasyum, tiamin, demir ve folik asit (folat) kaynağıdır. Bu özellikleri nedeniyle özellikle hamileler ve bebekler için önerilen faydalı bir besindir. Bir fincan bezelye, kişinin günlük C vitamini ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılar. (2)
Bol lifli bir besin olan bezelye, kalp sağlığını olumsuz etkileyen kolestrolü düşürmeye yardımcı olur. İçeriğindeki magnezyum, potasyum, flavonoller, karotenoidler ve C vitamini kalp kası hücrelerini besler. Ayrıca içerdiği antioksidanlar kalp krizi ve felç riskini azaltır.
Bezelye, sindirim sistemi için harika bir besindir. Yüksek lif ve probiyotik özelliğiyle sindirim sağlığının korunmasına yardımcı olur. Bağırsak aktivitesini düzenleyerek kabızlığı önler. Sindirim sağlığınız için beslenme planınıza mutlaka bezelye ekleyin.
Börülce neye iyi gelir? Nasıl yenmeli? Faydaları ve zararları
Yüksek antioksidan ve K vitamini içeriğine sahip olan bezelye, kanser riskini azaltır. Saponin bileşikleri sayesinde çeşitli kanser türlerinin ve tümörlerin büyümesini engeller. Araştırmalar, Bezelyedeki, izoflavonlar, lektinler ve saponinler gibi fitokimyasal maddelerin kanseri önlediğini ve tümör gelişimini baskıladığını göstermektedir. (4)
Folik asit bakımından zengin bir besin olan bezelye, beyni ve hafızayı güçlendirir. Beynin sinir hasarlarını önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, yüksek K vitamini içeriğiyle Alzheimer hastalığına neden olan plak oluşumunu önler.
Bezelye; içerdiği magnezyum, potasyum, kalsiyum gibi mineraller ile kan basıncını dengeler. Düzenli tüketildiğinde kan basıncını düşürür. Felç riskine karşı koruma sağlayabilir. Ayrıca, içeriğindeki antioksidan yüksek tansiyona neden olabilen hücre hasarını önler.
Düşük glisemik indekse sahip olan bezelye, kan şekerini dengeler. Lif ve protein bakımından zengin olduğu için kan şekeri seviyesinin hızlı yükselmesini önler. Bu da diyabetin kontrol altında tutulmasına yardımcı olur. Aynı zamanda içeriğindeki A, B, C ve K vitaminleri ve magnezyum sayesinde diyabet riskini önemli ölçüde azaltır. (5)
Diyabet (şeker hastalığı) nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Bezelye, halk arasında bilinenin aksine şekeri yükseltmez. Tam tersine diyabet hastaları için çok faydalı bir besindir. Bol miktarda karbonhidrat içerir ancak glisemik endeksi çok düşüktür. Aynı zamanda, içeriğindeki yüksek lif ve protein sayesinde kan şekerinin yükselmesini engeller.
Besin değerini korumak istiyorsanız, bezelyeyi buharda pişirebilir veya çiğ olarak tüketebilirsiniz. Bezelye tanelerini biraz haşladıktan sonra püre yapabilir ya da bu taneleri salatalara, çorbalara ekleyebilirsiniz. Ayrıca, havuç gibi sebzelerle harmanlayarak yemeğini pişirebilir ya da garnitür olarak servis edebilirsiniz.
Bezelye, hem pişmiş hem de çiğ yenilebilir. Özellikle çiğ tüketildiğinde, içerisindeki antioksidanlar ve vitaminler sayesinde bağışıklık sistemine önemli ölçüde fayda sağlar. Ancak çiğ bezelyenin antinutrient seviyeleri yüksek olduğundan dolayı, gaz ve şişkinliğe neden olabilir.
Zayıflamak isteyenler için bezelye ideal bir besindir. İçerisindeki lif sayesinde uzun süre tok tutarak kilo verme sürecini destekler. Ayrıca, bezelyenin yağ oranı ve kalorisi diğer baklagillere göre çok daha düşüktür. Bir su bardağı pişmiş bezelye sadece 134 kaloridir. Bu da onu zayıflamak isteyenler için ideal bir diyet sebzesi yapar. (6)
Börülce neye iyi gelir? Nasıl yenmeli? Faydaları ve zararları
Bitki ağırlıklı diyet tercih edecekler için bezelye çok iyi bir alternatiftir. Protein ve lif oranı yüksek olan bezelyenin kalorisi ise çok düşüktür. Diğer baklagillere göre çok daha az yağ içerir.
Kalsiyum, A vitamini, C vitamini ve demir bakımından zengin olan bezelye, bebekler için çok faydalıdır. Enerji potansiyeli yüksek bir besindir. Bebeklerin sağlıklı gelişimi için önemli bir vitamin olan folik asit bakımından çok zengindir.
6 aydan küçük bebeklere katı gıda verilmesi önerilmez. 6. aydan itibaren, bebeğiniz katı gıdaya hazır olur olmaz bezelye yedirmeye başlayabilirsiniz.
Bebekler için bezelyenin en iyi seçeneği püredir. Yapımı çok kolay bir püre için bu tarife göz atabilirsiniz:
Malzemeler: 1 çay bardağı bezelye, 1 küçük boy patatesin çeyreği, 1 tatlı kaşığı tereyağı
Hazırlanışı: Bezelye ve patatesi çok az suyla haşlayın. Haşlama suyunu atmayarak bir kaba ayırın. Pişen patates ve bezelyeye henüz sıcakken tereyağı ilave edip karışımı blendırdan geçirin. Bebeğinizin yiyebileceği kıvama göre püreyi haşlama suyuyla sulandırın. Püreniz hazır. İsteğe bağlı olarak yoğurt ile birlikte yedirebilirsiniz.
Bezelye, içerisinde bulunan fitik asit ve lektinler gibi anti-besinler nedeniyle besin emilimini engelleyebilir. Bu durum da bazı sindirim sorunlarına yol açabilir. Lektinler ayrıca, bağışıklık sisteminin ve bağırsaktaki bakteri popülasyonunun hassas dengesini bozabilir. Tüketmeden önce bezelyeyi ıslatmak ya da fermente etmek bu sorunları büyük ölçüde engelleyebilir. Porsiyon boyutunu küçülterek yan etki riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
Baklagiller, yaygın olarak ciddi alerjik belirtilere sebebiyet verebilir. Bu nedenle baklagil alerjiniz varsa bezelyeden uzak durmalısınız.
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Review of the health benefits of peas,2- Pea, Pisum sativum, and Its Anticancer Activity,3- The health benefits, functional properties, modifications, and applications of pea (Pisum sativum L.) protein4- Biofortification of pea (Pisum sativum L.): a review5- Peas (Pisum sativum L.)YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?