Basit kemik kisti, hangi yaşlarda görülür? Belirtileri ve tedavisi

10 Mart 2014 | 11 Mart 2023 | Kategori: Çocuk Sağlığı, Ortopedi Print

2 Paylaşım

Basit kemik kisti, kemiğin içinde içi sıvı dolu kistik yapıdır. Basit kemik kisti, kanseröz olmayıp iyi huylu bir hastalıktır. Sıklıkla humerus (kol Kemiği) üst ucunda ve femur (uyluk kemiği) üst ucunda yerleşir. Aktif basit kemik kistleri, büyüme plağına komşudur. Zamanla, hastanın büyümesi ile basit kemik kisti büyüme plağından uzaklaşır. Basit kemik kisti, diğer kemiklerde de görülebilir ancak genelde tek kemikte görülür. Genellikle tedavi gerektirmez, ama ağrıya veya sorunlara neden olmaya başlarsa tedavi etmek gerekebilir. Kemik kistinin tedavinde, kistin cerrahi olarak çıkarılması, kist içine kortikosteroid enjeksiyonu veya kist içine aşılama gibi prosedürler yer alır.

Yetişkinlik döneminde neredeyse hiç görülmeyen daha çok çocukluk ve ergenlik çağında ortaya çıkan basit kemik kisti, genellikle belirtisi olmadığı için tesadüfen teşhis edilir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Şeref Aktaş basit kemik kisti ile ilgili en önemli soruları yanıtladı!

Kemik kisti nedir?

Kemik kisti, kemiklerin içinde gelişen sıvı dolu bir kisttir. Bu kistler genellikle iyi huyludur, yani kanser değildir. Kemik kistleri en sık çocukluk ve adolesan dönemde ortaya çıkar, ancak her yaşta görülebilir. Genellikle hiçbir belirtiye neden olmazlar ve tesadüfen bir röntgen filmi ya da başka bir nedenle yapılan görüntüleme testi sırasında tesadüfen fark edilirler. Kemik kistleri genellikle tedavi gerektirmez ve zamanla kendiliğinden küçülebilir veya kaybolabilirler. Ancak, kemik kisti kemik dokusunda bir bozulmaya neden olursa veya belirtiler ortaya çıkarsa (örneğin, ağrı, hareket kısıtlılığı), tedavi edilmesi gerekebilir.

Basit kemik kisti, hangi yaşlarda görülür?

Basit kemik kisti ortopedi uzmanının en sık karşılaştığı iyi huylu tümörlerden biridir. Basit kemik kisti 5 – 15 yaş arasında sık görülmektedir. Erişkin yaşta basit kemik kisti pek görülmez. Basit kemik kistinde erkek/kız oranı 2/1 dir.

Basit kemik kisti neden olur?

Basit kemik kistinin neden geliştiği kesin olarak ispat edilememesine rağmen bir takım teoriler vardır. Genellikle kemiklerin içindeki bir bölgede sıvı birikmesi sonucu ortaya çıkan iyi huylu kistlerdir. Bu kistler, kemik dokusunun içinde bir boşluk oluşturur ve genellikle kemik dokusunu etkilemezler. Basit kemik kistleri, bir yaralanma sonrası veya kemik gelişimindeki anormallikler gibi birçok farklı faktörden dolayı ortaya çıkabilir. Ayrıca, bazı durumlarda, hormonal değişiklikler de kemik kistlerinin oluşumuna katkıda bulunabilir.

Kemik kırığı nasıl hızlı iyileşir? Kırık tedavisinde yeni yöntemler

Basit kemik kistinin belirtileri nelerdir?

Birçok basit kemik kistleri genellikle belirti göstermezler. Başka nedenle çekilen radyografilerde tesadüfen tanı koyulma oranı oldukça yüksektir. Basit kemik kisti, kemiğin korteks dediğimiz kabuk kısmını inceltmesi durumunda ayakta durma gibi yürüme gibi kemiğe yük binen durumlarda basit kemik kisti bölgesinde ağrı olur. Bunun yanında basit kemik kisti nedeni ile zayıflamış kemikte kırıklar oluşabilir. Başlıca belirtileri şunlardır:

Ağrı: Kist, kemik dokusunda bir bozulmaya veya kemik içindeki sinirlere baskıya neden olduğunda ağrıya yol açar. Ağrı genellikle aktivite ile artar ve dinlenince azalır.
Şişlik: Kistin bulunduğu bölgede şişlik olabilir.
Hareket kısıtlılığı: Kist, kemik dokusunun içinde büyüdüğünde veya kemik çevresindeki dokulara baskı yaptığında, eklem hareketlerinde kısıtlılığa neden olabilir.
Kemik kırığı: Nadir durumlarda, basit kemik kistleri, kistin bulunduğu kemikte kırık oluşmasına neden olabilir.

Basit kemik kistinin tanısı nasıl koyulur?

Basit kemik kistinde tanı direk radyoloji ile koyulur. Basit kemik kisti, önceki tedavi ya da kırık nedeni ile komplike hali altıysa ya da yerleşimi çok farklı ise ortopedi uzmanı MR, Bilgisayarlı Tomograf yad a Kemik Sintigrafisi gibi ek testler isteyebilir.

Basit kemik kistinin tedavisi nasıl yapılır?

Küçük kemik kistleri sadece takip edilebilirken kemiğin içinde önemli bir yer kaplayan ve kırık riskini arttıran basit kemik kistleri tedavi gerektirir. Tedavi genelde anestezi altında yapılır. Basit kemik kistlerinin içine bir iğne ile girilerek kist sıvısı boşatılır. Kist sıvısının sarımsı berrak olması tanıyı kuvvetledirir. Daha sonra kist içine radyoopak madde enjekte edilerek basit kemik kistinin tek odalı olduğu ve tüm kiste ulaşılabildiği doğrulanır. Bundan sonra ise kist içine ortopedi uzmanının tercihine göre, steroid, hastadan alınan kemik iliği ya da demineralize kemik matriksinden biri enjekte edilir. Daha büyük ve kırık riskinin çok fazla olduğu basit kemik kistlerinde veya enjeksiyonlara rağmen iyileşme göstermeyen basit kemik kistlerinde küretaj ve greftleme operasyonu uygulanır. Eğer basit kemik kisti, kırıkla beraber başvurduysa internal çivileme uygun vakalarda tercih edilir.