Bacak ağrısı yaygın görülen bir sorundur, pek çok nedeni olabilir. Çoğunlukla aşırı egzersiz ya da travma nedeniyle oluşsa da kan damarları, sinirler, kaslar, eklemler, yumuşak dokular veya kemiklerle ilgili pek çok sağlık sorunu da bacak ağrısına neden olur. Birçok bacak ağrısı türü evde tedavi edilebilir, dinlenme, soğuk-sıcak uygulama ve antiinflamatuar ilaçlar ağrının kontrolüne yardımcı olur. Ancak şiddetli veya kalıcı ağrı daha ciddi bir duruma işaret edebilir. Hatta sorun derin ven trombozunda olduğu gibi damarlarla ilgiliyse ölümcül olabilir. Eğer ağrınız geçmiyorsa, yürümenize engel oluyorsa, ağrıyan bölge sıcaksa ya da ateşiniz varsa mutlaka bir uzman doktora danışın.
Bacak ağrısı neden olur?
Bacak ağrısı nedenleri çoğunlukla nörolojik, kas-iskelet sistemi veya vasküler (damarlar) kaynaklıdır. Veya bunları hepsi bir arada da olabilir. (1)
Kas-iskelet sistemi ağrısı
- Kas krampları, kas ağrısı ya da gerginliği
- Kaval kemiği ağrısı (Shin splint) (Kaval kemiğinin etrafındaki kaslar ve dokuların iltihaplanması) (2)
Kas ağrısı neden olur? Nasıl geçer? Belirtileri ve tedavisi
- Aşil tendonu iltihaplanması (tendinit) veya yırtılması
- Kemik kırığı ya da burkulma
- Dizdeki ön veya arka çapraz bağ yaralanması
- Baker kisti (dizin arkasında bir şişkinlik ve gerginlik hissine neden olan sıvı dolu bir kist) (3)
- Kemik kanseri
- Bursit (eklem iltihabı)
- Kronik efor kompartman sendromu (kaslarda ağrıya, şişmeye ve bazen sakatlığa neden olan egzersize bağlı bir kas ve sinir durumu).
- Artrit türleri: Gut, yalancı gut, ankilozan spondilit, romatoid artrit, juvenil romatoid artrit, osteoartrit vb.
- Büyüme ağrıları
- Büyüme plakası kırıkları (çocuklarda ve gençlerde görülür. Uzun bir kemiğin ucunda oluşan bir kırık ya da çatlaktır).
- Hamstring yaralanması (Uyluğun arkası boyunca uzanan hamstring kaslarınızdan birinde oluşan gerilme veya yırtılma)
- Bel fıtığı
Bel fıtığı neden olur? Belirtileri, tedavi seçenekleri ve ameliyatı
- Osteomiyelit (kemik enfeksiyonu)
- Kemiğin Paget hastalığı (yeni kemik dokusunun kademeli olarak eski kemik dokusunun yerini aldığı bir hastalık) (4)
- Patellar tendinit (diz kapağını kaval kemiğine bağlayan tendonun yaralanması).
- Sakroileit hastalığı (alt omurganın ve pelvisin birleştiği yerde bulunan sakroiliak eklemlerinden birinin veya her ikisinin iltihaplanması).
- Menisküs yırtılması (dizlerde, kaval kemiği ve uyluk kemiği (menisküs) arasında yastık görevi gören bir kıkırdak olan menisküsün yırtılması)
Vasküler (damarlarla ilgili) ağrı
- Derin ven trombozu (DVT) (Genellikle bacaklarda ortaya çıkan bir veya daha fazla derin damarda kan pıhtısı oluşması).
- Perthes hastalığı (kalçada femur kemiği kısmında kan akışının geçici olarak kesilmesine ve kemiğin ölmeye başlamasına neden olan bir çocukluk hastalığı)
- Claudication (kaslara yetersiz kan akışı nedeniyle alt bacakta oluşan ağrı ve kramp)
- Osteokondritis dissekans (bir eklemin kıkırdağının altındaki kemikte kan akışının olmaması durumudur).
- Periferik arter hastalığı (PAD) (arterlerdeki daralmanın uzuvlara kan akışının azalmasına neden olduğu yaygın bir dolaşım problemi).
- Tromboflebit (genellikle bacakta oluşan bir kan pıhtısı)
- Varisli damarlar
Varis nedir, neden olur? Belirtileri, tedavisi ve korunma yöntemleri
Nörolojik (sinirlerle ilgili) ağrı
- Meraljia parestetika (uyluğun cilt yüzeyine his sağlayan sinirin sıkışması).
- Periferik nöropati (Beyin ve omurilik dışındaki periferik sinirlerin hasar görmesi durumu)
- Siyatik
- Spinal stenoz (omurgadaki boşlukların daralması ve omurgadan geçen sinirlere baskı uygulaması).
Bacak ağrısı tedavisi
Bacak ağrısı tedavisi çoğu zaman neden olan soruna göre belirlenir. Bazı durumların tedavisi kolaydır ancak ağrı geçmiyorsa, bacağınız sıcaksa, ateşiniz varsa veya yürüyemiyorsanız mutlaka tıbbi yardım almalısınız. Derin Ven Trombozu gibi acil müdahale gerekebilecek bir durumla karşı karşıya olabilirsiniz.
Bel fıtığı neden olur? Belirtileri, tedavi seçenekleri ve ameliyatı
Bacak ağrısı nasıl geçer?
Pek çok bacak ağrısı vakası, eğer ciddi bir tıbbi sebebi yoksa evde uygulanan basit yöntemlerle iyileşebilir. Örneğin;
- Kas krampları: Ayağınızın baş parmağından tutarak bacağınızı vücudunuza doğru çekin ve esnetin. Ayrıca masaj yapmak da işe yarayacaktır. Krampları önlemek için egzersiz yapmadan önce daima esneyin ve ısının. Ayrıca bol su için. (5)
Kramp (kas spazmı) nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi
- Spor nedeniyle oluşan incinmeler: Dinlenin, günde 3-4 kez 20 dk. buz uygulaması yapın, ağrıyan bölgeyi elastik bir bandajla sıkıca sarın ve bacağınızı kalp seviyesinin üzerinde tutun. Ayrıca ağrıyı azaltmak için asetaminofen veya ibuprofen gibi steroidal olmayan antiinflamatuar ilaç kullanabilirsiniz.
- Kaval kemiği ağrısı: Bacaklarınızı dinlendirin ve buz uygulayın. Daha iyi hissettiğinizde hafif esnetme hareketleri yapın. Aspirin, ibuprofen ve naproksen gibi ağrı kesiciler kullanabilirsiniz. Ağrı geçmezse bir doktora danışın. Önlemek için destekleyici ayakkabılar giyin ve sert yüzeylerde koşmayın.
- Tendinit: Dinlenin ve buz uygulayın. Ağrınızı arttıracak hareketlerden kaçının. Ağrınız azaldıysa bacağınızı hafifçe gererek güçlendirin. Antienflamatuar ilaçlar kullanabilirsiniz. Ağrınız çok şiddetliyse ve ayak parmaklarınızı aşağı kıvırmakta zorlanıyorsanız aşil tendonunuz yırtılmış olabilir. Böyle bir durumda doktorunuza danışın. İltihaplı bölgeye enjeksiyon ya da ameliyat gerekebilir.
Ağrı kesici ilaçlar nasıl kullanılmalıdır? Türleri ve yan etkileri
- Kemik kırığı: Buz uygulayın ve hemen tıbbi yardım alın.
- Varisli damarlar: Ağrıyı hafifletmek için varis çorapları kullanın ve gün boyunca belli sürelerle dinlenmeyi ve hareket etmeyi ihmal etmeyin. Eğer ağrınız şiddetliyse doktorunuz adanışın.
- Periferik Arter Hastalığı: Bazen sigarayı bırakmak ve kilo vermek bile yeterli olabilir. Dinlenmek çoğu zaman yardımcı olsa da atardamarlarınız ciddi şekilde daralmış veya tıkanmışsa ağrı geçmez. Böyle bir durumda doktorunuz tedavi veya ağrıya yardımcı olmak için ilaç verebilir. Hatta bazen ameliyat gerekebilir.
- Elektrolit dengesizliği: Elektrolitli spor içecekleri veya bu mineralleri içeren yiyeceklerle birlikte su içmek yardımcı olabilir. Ancak sık sık kramp sorunu yaşıyorsanız doktora görünün.
- Artrit: Düzenli egzersiz yapın ve sağlıklı bir kiloda kalmaya çalışın. Ağrıyan eklemlere sıcak ve soğuk uygulaması yapabilirsiniz. Reçetesiz ağrı kesiciler de ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
- Stres Kırığı: Dinlenme, stres kırığı için en iyi tedavidir, ancak iyileşmesi yaklaşık 6 ila 8 hafta sürebilir.
- Siyatik: Antienflamatuarlar ve ağrı kesiciler almanın yanı sıra birkaç gün dinlenin. Bazen soğuk ve sıcak uygulaması yardımcı olabilir. Fizik tedavi ve germe egzersizleri genellikle faydalıdır. Ağrınız iyileşmezse doktorunuz başka tedaviler veya ameliyatlar da önerebilir.
Siyatik ağrısı neden olur, nasıl geçer? Belirtileri, tedavisi ve egzersizler
Bacak ağrısı için hangi doktora gidilir?
Eğer bacak ağrınızın sebebini bilmiyorsanız öncelikle aile hekiminize başvurun. O sizi yönlendirecektir. Bunun dışında ağrının nedenine göre ortopedi uzmanı, ortopedi cerrahı, kardiyolog, kalp damar cerrahı, romatolog, fizyoterapist, nörolog gibi pek çok uzman doktor bacak ağrısı tedavisinde size yardımcı olabilir.
Bacak ağrısı egzersizleri
Oturarak öne eğilme – Hamstring streç
Bu egzersiz, uyluğun arkasındaki hamstring kaslarını ve bir dereceye kadar bel kaslarını esnetmeye yardımcı olur. Ayrıca bacak kaslarının güçlenmesini sağlar.
- Yere oturun, bacaklarınızı düz uzatın ve sırtınız dik olsun.
- Belinizden öne doğru eğilerek ellerinizle ayak parmaklarınıza doğru uzanın. Dizlerinizi düz ve gergin tutun.
- Derin nefes alın ve 10-30 saniye bekleyin.
Parvatasana – Dağ Duruşu
Parvastasana bir yoga duruşudur ve hem dizinizin hem de baldırlarınızın esnemesini sağladığı için mükemmel bir bacak ağrısı egzersizidir.
- İki elinizle yerden destek alarak kalçanızı yukarı kaldırın ve vücut ağırlığını destekleyin. Ayak tabanlarınızın yere düz basmasına dikkat edin.
- Başınızı kollarınızın arasına indirin.
- Gövdeniz yandan bakıldığında üçgen şeklinde olmalıdır.
- Bu pozisyonda 10-15 saniye kadar bekleyin
Eklem ağrısı neden olur? Nasıl geçer? En etkili tedavi yöntemleri
Ayakta esneme
Bu egzersiz, ön uyluk kaslarını germeye, alt bacak kaslarını güçlendirmeye ve bacak ağrısından kurtulmaya yardımcı olur.
- Gerekirse bir sandalyeye veya duvara tutunarak ayakta durun.
- Ayaklarınızı kalça genişliğinde açın. Sırtınız düz ve ayaklarınız paralel olsun.
- Sol topuğunuzu kalçanıza değdirmeye çalışın ve sol elinizle kavrayın.
- Derin nefes alın ve 10-30 saniye kadar bekleyin.
- Aynı hareketi diğer ayakla da tekrarlayın.
Ayak bileği egzersizleri
Bu egzersiz, ayak bileği ekleminin hareketi ile baldır kasının gerilmesine, kanı geri pompalamaya ve kan akışını iyileştirmeye yardımcı olur. Ayrıca baldır ve ayak bileği eklemlerinde bulunan kasları güçlendirir.
- Yere veya sandalyeye oturun ve bacaklarınızı düz bir şekilde uzatın.
- Ayak parmaklarınızı olabildiğince kendinize doğru çekin ve ileri uzatın. Bu hareketi 10 kez tekrarlayın.
- Bunu düzenli olarak günde 2-3 kez yapın.
YORUMUNUZ VAR MI?