Cambridge Araştırması: Aspirin, T Hücrelerini Tetikleyerek Kanserin Yayılmasını Yavaşlatıyor!

Yazan Hüseyin Kandemir
8 Mart 2025   |    15 Mart 2025    |   Kategori: Güncel / Literatür, Onkoloji Print

Aspirinin kansere karşı koruyucu etkisi ile ilgili yıllardır pek çok farklı alanda çalışma yayınlandı ve bu alandaki kanıtlar her adımda daha da güçlendi. Ancak Cambridge Üniversitesi tarafından yeni yapılan araştırma, aspirinin bağışıklık sistemini baskılayan bir yolu engelleyerek kanserli hücrelerin yayılmasını yavaşlattığını gösteriyor. Nature dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, aspirin tromboksan A2 (TXA2) adlı bir pıhtılaşma faktörünü baskılayarak T hücrelerinin kanser hücrelerine karşı daha etkili çalışmasını sağlayarak ve metastazı önemli oranda yavaşlıyor. Araştırmacılar, bu bulguların aspirinin kanser tedavisi sürecinde hedefe yönelik kullanımına olanak sağlayabileceğini belirtiyor. 

Kanserin Yayılması ve Aspirinin Rolü

Kanserin metastaz yapması, hastalığın vücutta farklı organlara yayılması anlamına gelir ve dünya genelinde kanser ölümlerinin önemli bir kısmından sorumludur. Kanser tedavisindeki ilerlemelere rağmen, birçok erken evre hasta, tümör cerrahi olarak çıkarıldıktan sonra bile tekrar hastalığa yakalanma riskiyle karşı karşıya kalır. Mikrometastazlar olarak bilinen bu kanser hücreleri, bağışıklık sistemiden saklanarak zamanla büyüyerek yeniden kanser oluşturabilir.

Aspirin mide-bağırsak kanseri tedavisi görenlerin yaşam süresini iki kat arttırıyor

Daha önce yapılan araştırmalar, günlük düşük doz aspirin kullanımının bazı kanser türlerinde (meme, bağırsak ve prostat kanseri gibi) metastaz oranlarını azalttığını göstermişti. Ancak, aspirinin bu süreci nasıl etkilediği bilinmiyordu. Yeni çalışma, aspirinin T hücrelerini baskılayan bir mekanizmayı devre dışı bırakarak kanserin yayılmasını engelleyebileceğini ortaya koyuyor.

Aspirin, Bağışıklık Sistemini Nasıl Güçlendiriyor?

Araştırmacılar, bağışıklık sisteminin kanser metastazına nasıl yanıt verdiğini anlamak için 810 geni inceleyerek, ARHGEF1 adlı bir proteinin metastazın yayılmasında rol oynadığını keşfettiler. Bu protein, bağışıklık hücrelerinden biri olan T hücrelerinin kanser hücrelerini tanıyıp yok etmesini engelliyor.Bilim insanları, ARHGEF1’in nasıl aktive olduğunu belirlemek için hücre sinyallerini izledi ve bu proteinin tromboksan A2 (TXA2) adlı bir pıhtılaşma faktörü tarafından aktive edildiğini buldu. Bu noktada, TXA2’nin aspirinle doğrudan bağlantısı olduğu ortaya çıktı. Aspirin, TXA2 üretimini azaltarak kan pıhtılaşmasını engelleyen bir ilaç olarak biliniyor. Araştırmacılar, aspirinin aynı zamanda TXA2’nin bağışıklık sistemini baskılama etkisini de engellediğini ve T hücrelerinin metastaz yapan kanser hücreleriyle daha etkili şekilde savaşmasına olanak sağladığını keşfetti.

Farelerde Yapılan Deneyler Ne Gösterdi?

Bilim insanları, farelerde yapılan çalışmalarda aspirinin metastazı önleme etkisini test etti. Melanom (cilt kanseri) modeli kullanılarak yapılan deneylerde, aspirin verilen farelerde metastaz oranının belirgin şekilde azaldığı görüldü. Bu etkinin, T hücrelerinin TXA2’nin baskılayıcı etkisinden kurtulmasıyla bağlantılı olduğu doğrulandı.

Aspirinin kanser önleme kılavuzlarında yer alma zamanı

Cambridge Üniversitesi’nden çalışmanın baş araştırmacılarından Prof. Dr Jie Yang, elde ettikleri bulgularla ilgili şu bilgileri verdi:  “TXA2’nin bağışıklık sistemini baskıladığı bulduğumuzda büyük bir keşif yaptığımızı anladık. Bu mekanizmanın aspirinin metastaz karşıtı etkisiyle bağlantılı olması beklenmedik bir durumdu ve araştırmalarımızı farklı bir yöne yönlendirdi. Çalışmamız aspirinin kanser tedavisinde kullanımına dair önemli veriler sunuyor. Bu alanda yapılacak yeni çalışmalar yeni bir paradigmaya neden olabilir.”

Aspirin, Kanser Tedavisinde Kullanılabilir mi?

Aspirinin kanser tedavisinde daha geniş çapta kullanılabilmesi için klinik çalışmalar devam ediyor. Aspirinin kanser üzerindeki etkilerini araştıran ADD-Aspirin klinik çalışmasının başındaki Profesör Ruth Langley, “Bu keşif, devam eden klinik çalışmaların sonuçlarını yorumlamamıza ve aspirinin kimlere daha fazla fayda sağlayabileceğini anlamamıza yardımcı olacak” diyor.

Ancak bilim insanları, aspirinin hangi kanser türlerinde nasıl etki edebileceği ile ilgili daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu ve şu aşamada doğrudan kanser tedavine eklenmesi için yöntemlerin henüz netleşmediğini belirtiyor.

Düzenli aspirin kullanımı Over Kanseri riskini %20 azaltıyor

 

Araştırmanın Özeti

Aspirin, Trombosit Kaynaklı TXA2 Baskılanmasını Azaltarak Kanser Metastazını Önler
Metastaz, kanser hücrelerinin primer tümörden uzak organlara yayılmasıdır ve dünya genelinde kanser kaynaklı ölümlerin %90’ından sorumludur. Metastaz yapan kanser hücreleri, başlangıçta bağışıklık sisteminin baskılayıcı mikroçevresinden yoksun oldukları için bağışıklık saldırısına karşı daha savunmasızdır. Erken evrede kanser teşhisi konan ve metastaz riski taşıyan hastalarda, bu bağışıklık hassasiyetinden faydalanarak kanserin tekrarlamasını önlemek büyük bir terapötik potansiyel taşımaktadır.

Bu çalışmada, aspirin de dahil olmak üzere siklooksijenaz-1 (COX-1) inhibitörlerinin, trombositlerden türeyen tromboksan A2’yi (TXA2) baskılayarak T hücrelerini baskıdan kurtardığını ve böylece kanser metastazına karşı bağışıklığı güçlendirdiğini gösteriyoruz. TXA2, guanin değişim faktörü ARHGEF1’e bağımlı bir immünosüpresif (bağışıklık baskılayıcı) yolak aracılığıyla T hücrelerinde sinyal iletimini, çoğalmayı ve bağışıklık tepkilerini baskılar.

Düzenli Aspirin kullanmak özellikle yaşlılarda kanama ve ölüm riskini artırıyor

Fare modellerinde yapılan çalışmalar, Arhgef1 geninin T hücrelerinde koşullu olarak silinmesinin, metastaz alanındaki T hücre aktivasyonunu artırarak akciğer ve karaciğer metastazlarının bağışıklık aracılı reddini tetiklediğini ortaya koydu. Sonuç olarak, aspirin, seçici COX-1 inhibitörleri veya trombositlere özgü COX-1 silinmesi ile TXA2’nin baskılanması, T hücrelerinde ARHGEF1’e bağımlı bir mekanizma aracılığıyla metastaz oranını azalttı. Bu bulgular, T hücrelerinin metastatik kanser hücrelerine karşı bağışıklık tepkisini baskılayan yeni bir mekanizmayı ortaya koymaktadır. Çalışma ayrıca, aspirinin metastaz önleyici etkisine dair mekanistik bilgiler sağlayarak, daha etkili metastaz karşıtı immünoterapilerin geliştirilmesine zemin hazırlamaktadır.

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla