Apandisit nedir? Apandis hangi taraftadır? Belirtileri ve tedavisi
Apandisit, körbağırsak üzerinde apandisin denilen bölümün iltihaplanması ile oluşan ve şiddetli ağrı ile seyreden ciddi bir enfeksiyondur. Apandisit bir bakteri iltihabıdır ve 10-30 yaşları arasında daha sık görülür. Apandis patlaması, enfeksiyonlu iltihabın karnın iç bölgesine boşalması sonucu oluşur; hayatı tehlike yaratan ciddi bir sorundur. Bu nedenle kişinin tedavi için acilen hastaneye yatırılması gerekir. En yaygın tedavi yöntemi iltihaplı apandisin kesilip çıkarılması şeklindedir. Apandisit belirtileri, arasında karnın sağ tarafında şiddetli ağrı, yüksek ateş ve mide bulantısı bulunur. Eğer karnın ağrıyan bölgesine çok hafif dokunduğunuzda bile ağrı şiddetleniyor ise apandisitten şüphelenip zaman kaybetmeden 112 acil servisini arayınız yada en yakın sağlık kuruluşuna gidiniz.
İçindekiler
Apandisit nedir?
Apandisit, kalın bağırsak ile ince bağırsağın birleştiği yerin alt tarafında kalan bir parmak uzunluktaki apendiksin isimli bağırsak parçasının enfeksiyon nedeniyle iltihaplanmasıdır. Akut apandisit ve kronik apandisit şeklinde iki türü vardır. Karın ağrısı, kusma, ateş, kabızlık, şişme en önemli apandisit belirtileridir. Apandis patlaması, ölümcül olabilen ciddi bir sorunudur. Bu nedenle karın bölgesinde uzun süre devam eden ağrılarınız var ise acilen bir hastaneye gitmeniz önerilir.
İltihap neden olur? Belirtileri, tedavisi ve kurutan diyetler
Apandisit ne tarafta
Apandisit, ince bağırsakla kalın bağırsağın birleştiği yerin alt tarafında kalan yedi santim uzunluktaki apendiksin isimli bağırsak parçasının iltihaplanması sonucu oluşur. Körbağırsağın apendiksin adı verilen bu bölümü karnın sağ alt tarafındadır. Yani sağ elinizi göbek deliğiniz hizasında karnınızın sağ bölgesine koyduğunuzda elinizin hemen bittiği bölge apandisitin olduğu yerdir.
Apandisit belirtileri
- Şiddetli karın ağrısı
- İştah kaybı
- Mide bulantısı
- Ağrılar başladıktan hemen sonra kusma
- Karın bölgesinin şişmesi
- Gazla birlikte görülen kabızlık ya da ishal
- Gaz çıkarmakta zorlanma
- Ateş, genellikle 38 C’nin üzerine çıkmaz
- Rektum bölgesinde ağrı
- Ağrılı idrara çıkma
Apandisit ağrısı
Apandisit ağrısı, şiddeti giderek artan niteliktedir. Belirtileriniz bir günden fazla sürerse veya dayanılmaz ağrı veya rahatsızlık hissederseniz hemen bir hastane ya da doktora başvurun. Ancak her ağrı, apandisit olduğunuz anlamına gelmez. Apandisit ağrısı, bulunduğu yer ve niteliği bakımından farklıdır. Ağrının oluştuğu bölgeye dokunduğunuzda şiddeti artar.
Hazımsızlık veya gaz bazen geçici olarak şiddetli ağrıya neden olabilir. Bazı durumlarda, gaz sıkışmış gibi hissedebilir ve gazını atamadığınızı hissedersiniz. Sadece gazla ilgili rahatsızlık duygusu yaşıyorsanız, reçetesiz bir mide yanması ilacı alıp belirtilerinizin geçip geçmediğine bakabilirsiniz. Eczacıya danışarak alabileceğiniz reçetesiz ilaçlar arasında omeprazol veya lansoprazol olabilir.
Lansor (lansoprazol) nedir? Ne için, nasıl kullanılır? Yan etkileri
Apandisit belirtileri: Karın ağrısı
Apandisit belirtileri arasında en bilineni karın ağrısıdır, karın bölgesine yayılan ağrılar donuk ve süreklidir. Ancak karnın sağ alt kısmını doğru ilerledikçe ağrı şiddetlenir ve “bıçak gibi” olarak tabir edilen ağrılar yaşanabilir. Baskı ya da hareketle artan ağrı vardır.
Karın bölgesinin genelinde “donuk” bir ağrı, karnın sağ alt kısmında ise keskin ve şiddetli ağrılar olabilir. Sağ bölgedeki ağrı kalça kemiğinin hemen üst kısmına denk gelmektedir.
Ağrıya kusma, mide bulantısı, ateş, kabızlık ya da ishal, gaz sorunu ve sırt ağrısı gibi diğer belirtilerde eşlik edebilir ancak, ağrı dışında görülen bu belirtiler her kişide ortaya çıkmayabilir. Ağrı künttür ve göbek deliği etrafındadır. Fakat ortalama 4-6 saat (1-12 saat) sonra ağır lokalize olur ve şiddetlenir. Ağrı sağ alt kadrana lokalize olur.
Apandisit belirtileri: Kabızlık
Apandisitin en belirgin özelliklerinden bir diğer ise, apandist ağrısıyla birlikde kabızlığın meydana gelmesidir. Yani apandist bir sorun varsa büyük tuvalete çıkarmaz, engeller.
Apandisit belirtileri: Anoreksi (Iştahsızlık)
Hastaların % 90-95inde vardır, ama pek dikkat çekmez. Ağrıdan önce ortaya çıkar.
Apandisit belirtileri: Bulantı, kusma
Hastaların % 75inde vardır. Kusmalar şiddetli değildir. (şiddetli kusma varsa, başka nedenler düşünülür.) Kusmalar ağrılardan sonra ortaya çıkar. Eğer önce kusma, sonra ağrı olmuşsa, genellikle bu akut apandisit değildir. Kusma nedeni, periton irritasyonudur.
Apandisit belirtileri: Ateş
Orta derecede ateş vardır. Ama ateş 38 C’nin üzerine çıkmaz. Eğer 39 C’den çok ateş varsa, bir komplikasyon ortaya çıkmış demektir. Hafif ateşle birlikte ağrı karnın sağ alt bölümüne iner. Sindirim güçlüğü, kabızlık ya da ishal görülür. Hasta sık sık kusabilir. Ağız ve dilde kuruluk vardır, hasta iştahsızdır.
Apandisit belirtileri: Hızlı kalp atımı
Hafif taşikardi vardır, ama 120-140/dakikada bir taşikardi varsa, komplikasyon var demektir
Apandisit olduğunu nasıl anlarsın?
- Karnınıza hafifçe bastırın. Dokunmak bile özellikle karnın sağ kısmında ağrıya neden oluyorsa doktorunuzu aramanız gerekir.
- Karın bölgesine bastırdığınızda bu bölge normalden daha sert ya da şiş hissediliyorsa (ağrıyla birlikte) apandisit olabilir.
- Apandisit ağrısı yürümenizi zorlaştırabilir. Ayağa kalkın ve yürüyün, yürürken dahi ağrı yaşıyorsanız bunun nedeni apandis iltihaplanması olabilir.
- Ek olarak fetüs pozisyonunda kıvrılarak yatmak ağrıyı hafifletiyorsa ağrı büyük ihtimalle apandisit yüzünden oluşuyordur.
- Nedeni ne olursa olsun bu ağrılar geçmiyorsa ve şiddetleniyorsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna gitmeniz önerilir.
Hazımsızlık (dispepsi) neden olur? Ne iyi gelir? Doğal tedaviler
Apandisit nedenleri
Birçok durumda apandisit nedeni tam bilinmeyebilir, bazen birden fazla neden olabilir. Bazen apandisitte bir tıkanıklık ve enfeksiyon neden olabilir ve tam tıkanıklık acil ameliyat gerektirebilir. Obstrüksiyon sıklıkla dışkı maddelerinin birikiminden kaynaklanabilir yada aşağıdaki durumlarda neden olabilir:
- büyümüş lenfoid folliküller
- kurt, parazitler
- travma veya yaralanma
- tümörler
Apandisit ekinde bir tıkanıklık olduğunda, bakteri organın içinde çoğalabilir. Artan basınç ağrılı olabilir ve kan damarlarını sıkıştırabilir. Apandisitte kan akışının olmaması gangrene neden olabilir. Ek parça koparsa, dışkı karnı doldurabilir. Bu tıbbi çok acil bir durumdur ve doktor müdahalesi gerektirir. Enfekte olmuş apandisit yırtılma yerine sızdırırsa, apse oluşturabilir. Bu, enfeksiyonu küçük bir alana sınırlar ama bu apse hala çok tehlikeli olabilir.
Apandisit teşhisi
Doktorunuz kesin tanı için önce fizik muayene yaparak başlar ve karnın sağ alt kadranda hassasiyet arar. Eğer hamile iseniz ağrı daha yüksek olacaktır. Apandisiti teşhis etmek için henüz bir test yok. Ama, doktorunuz tam kan sayımı (CBC) testi isteyecektir. Bu test bir bakteriyel enfeksiyon olup olmadığını gösterir, enfeksiyon çoğunlukla apandisit ile ilişkilidir.
Apandisit tedavisi
Apandisit tedavisi kişiden kişiye değişebilir, çoğu durumda, ameliyat gerekebilimektedir. Ameliyatın tipi, durumunuza göre değişir, eğer rüptüre olmamış bir apse varsa, doktorunuz önce antibiyotik tedavisiuygulayabilir. Daha sonra ciltten geçirilen bir tüp kullanarak abseyi boşaltır.
Apandisit ameliyatı
Enfeksiyon tedavisi gördükten sonra, apandisitinizi çıkarmak için ameliyat olmanız gerekebilir. Rüptüre apse veya apandiksünüz varsa, ameliyat derhal gerekli olabilir. Apandisit kaldırılması için yapılan ameliyata apendektomi denir.
Doktorunuz bu işlemi açık ameliyat veya laparoskopi ile gerçekleştirebilir. Laparoskopi daha az girişimseldir, iyileşme süresini kısaltır. Bununla birlikte, apse veya peritonitiniz varsa açık ameliyat gerekebilir. Nadiren de apandisit ameliyat olmadan iyileşebilir. Karın ağrısı azsa ve tanı testleri normalse, bu sadece bir seçenektir. Bu senaryoda, belirtileriniz çözülene kadar tedavi planınız sadece antibiyotik ve sıvı diyet içerebilir.
Apandisit ne kadar zamanda iyileşir?
Eğer tedaviniz laparoskopi ile yapılmış ise, muhtemelen ameliyattan birkaç gün sonra hastaneden çıkarsınız. Bu ameliyat daha az invazivdir, bu nedenle iyileşme süresi kısadır. Açık cerrahiye girerseniz veya peritonit gibi ek komplikasyonlar yaşarsanız, bir haftaya kadar hastanede kalmanız gerekebilir ve boşaltma gerekebilir.
İşlem sırasında karın kaslarınızın kesilmesi gerekiyorsa, iyileşme süreniz daha uzun olabilir. Ameliyattan sonra hassasiyet ve morarma yaşayabilirsiniz. Bu, zamanla gelişecek ve asetaminofen (Tylenol) ve ibuprofen (Advil) gibi tezgah üstü ağrı kesiciler tarafından rahatlayabilir. Geçici kabızlığı da yaşayabilirsiniz. Sulu kalma ve lif bakımından zengin gıdalar yemenin bağırsak hareketlerini düzenlemesine yardımcı olabilir. Bknz:>>>
Kaynaklar ve Referanslar:
1- Appendicitis Treatment2- Appendicitis 3- Symptoms & Causes of Appendicitis4- Acute appendicitisYAZIYI PAYLAŞ
Karın ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Doğal tedaviler
Akut apandisit tanı ve tedavisi
Karın ağrısının nedenleri ve türleri: Nasıl geçer, ne yapmalı?
Akut karın tanı ve tedavisi
Sağlık Bakanlığı ek ödeme yönetmeliğini yayımladı!
YORUMUNUZ VAR MI?