Akciğer absesi nedenleri ve tedavisi

Akciğer parankimi içinde değişik etiyolojik ve patolojik etkenler sonucu meydana gelen destruksiyon ve süpürasyonlara denir. Akciğer absesi lokalize destruktif, kaviter, süpüratif subakut pulmoner enfeksiyondur. Çevre dokuda bozulmayla birlikte kavite içinde lokalize iltihap birikmesidir. Semptomların süresi 6 haftadan kısa ise buna akut apse denir. Genel olarak apse soliterdir, ancak bazen multiple (özellikle immunkompromize hastalarda) olabilir.

Akciğer absesinin sınıflandırılması

Primer akciğer apsesi (akut veya kronik); anaerobik aspirasyona bağlı, spesifik pnömoniye bağlı. Sekonder akciğer apsesi; mevcut akciğer hastalığı ile birlikte, ekstratorasik kaynaktan metastatik, bronş kanseri.

Akciğer absesinde patogenez

Pyojenik akciğer absesinin meydana gelmesinde en çok orofarenks veya nazofarenksdeki maddelerin aspirasyonu rol oynar. Genellikle şuurun ortadan kalkdığı alkol koması, genel anestezi, epilepsi nöbetleri, beyin damar tıkanıkları, kafa travması ve suda boğulma tehlikesi geçirenlerde olur. Ayrıca regürgitasyona neden olan özefagus hastalıkları (hiatus hernisi, özefagus divertikülü,özefagus striktürü gibi) da nedenler arasındadır. Özafagotrakeal veya özefagobronşial fistüllerde de akciğer absesi gelişebilir. Kötü ağız bakımı da abse gelişimine katkıda bulunur. Aspire edilen materyalin izlediği yola bağlı olarak akciğer abseleri en çok sağ üst lob posterior segment veya alt lob superior segmentte görülür. Yabancı maddelerin bronşa girmesini takiben akciğer buna ciddi bir pnömonitis ile cevap verir. Daha sonra likefaksiyon nekrozu meydana gelir ve buradaki doku sıvılaşır. Bu olaylara en çok neden olan mikroorganizmalar anaerob bakterilerdir. Sıvılaşmış nekrotik materyal drenaj bronşundan boşaldığı zaman içinde hava-sıvı seviyesi bulunan nekrotik kavite ortaya çıkar.

Akciğer absesi klinik

Tipik olarak üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri vardır. Yüksek ateş, öksürük, toksik görünüm ve göğüs ağrısı vardır. Hemoptizi genellikle abse kavitesinin nekrotik materyalinin boşalmasının habercisidir. Bunu pürülan bazen de pütrit balgamın çıkarılması takip eder. Balgam çoğu kez bol miktarda ve kusar tarzdadır. Rengi ise mikroorganizmanın cinsine bağlı olarak yeşil, gri, kahverengi veya sarı olur. Çomak parmak vakaların %20 de görülebilir. Çocuklarda stafilokoklara bağlı oluşan pnömonilerde dispne siyanoz ve septik şok belirtileri olur. Bu da subplevral apsenin yırtılması sonucunda pnömotoraks oluşması ile açıklanır.

Antibiyotiklerin kullanımı ile pnömonitis evresinde yakalanarak tedavi edilmesi bu tip abselerin insidansını azaltmıştır. Ancak immun yetmezliklere bağlı gelişen fırsatçı apseler artmıştır. Çocuklukta prematürelik, konjenital defektler, geçirilen bronkopnömoni, kan diskrazileri veya sistemik hastalıklar olabilir. Yaşlılarda malign hastalıklar, kortikosteroid tedavisi, immunosüpresif ilaçlar ve radyasyon tedavisi sebep olabilir. Bütün bu hastalıklar sıklıkla birden fazla abse kavitesinin oluşmasına neden olurlar. En sık etken Staf.aureusdur. Akciğerin her yerinde meydana gelebilir.

Akciğer absesi tanısı

Direkt grafide, pnömonitis evresinde pnömonik infiltrasyonlar görülür. Abse oluşmuşsa kavite görülebilir. Diğer kaviter lezyon yapan nedenler ayırıcı tanıda düşünülmelidir. Bunlar; enfeksiyonlar (tbc, mantar, histoplazmozis, aktinomikozis, enfekte akciğer enfarktüsü), parazitik (amip absesi, enfekte akciğer kist hidatiği), kaviter karsinoma, kistik akciğer hastalıkları (enfekte amfizem bülleri, enfekte bronkojenik kist, akciğer sekestrasyonu), granülomatöz hastalıklar (wegener granülomatozisi). Direkt grafide tipik kavite görünümüne atelektazi, pnömotoraks, plevral kalınlaşma eşlik edebilir. Ayrıca abse kavitesi plevral boşluğa açılmışsa pnömotoraks, pyopnömotoraks görüntüsü olabilir. Günümüzde BT daha iyi görüntü ile rutin kullanılmaktadır. Bronkoskopi de altta yatan endobronşial bir nedeni ortaya çıkarmak veya aspirasyon yapmak için kullanılır.

Akciğer absesi tedavisi

Öncelikle tedavisi medikaldir. Medikal tedavide de drenaj ve antibiyotik tedavisi oluşturur. Eğer abse bronşa açılmışsa uygulanacak drenaj postural drenajdır. Diğer bir drenaj şekli ise transbronşiyal katater drenajıdır. Bronkoskopik olarak kavite içine kateter yerleştirilir. Transtorasik tüp drenaj (Monaldi Drenajı) komplike olmuş akciğer abselerinde seçilmiş vakalarda etkilidir. Geniş spekturumlu ikili ab ile başlanıp kültür sonucuna göre değiştirilerek en az 3 hafta kullanılmalıdır. Cerrahi tedavi endikasyonları: durdurulamayan masif kanama, iki aylık tedaviye rağmen geride 4-6 cm çapında kalın duvarlı kavite sebat ediyorsa (kronikleşme), bronkoplevral fistül, ampiyem ve bronşektazi gibi komplikasyonlar gelişmişse, kavite oluşturmuş bir akciğer kanseri varsa. Çoğu kez lobektomi uygulanır. Bol kanamalı bir operasyondur.

Akciğer absesinde komplikasyonlar

Metastatik beyin apsesi, septisemi, BPF, ampiyem, kronikleşme. Mortalite ab öncesi %25-30 iken günümüzde %5 altındadır. Fırsatçı abselerde mortalite hala yüksektir.

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör