Aile hekimleri tükenmişlik sendromu ile karşı karşıya…

Yoğun iş yükü, stres ve sürekli değişen çalışma koşulları ile karşı karşıya kalan aile hekimlerinin ciddi bir tükenmişlik riski altında oldukları saptandı. Kayseri il merkezinde çalışmakta olan 150’ye yakın aile hekimi üzerine yapılan yeni bir bilimsel çalışmanın sonuçlarına göre, aile hekimlerinin büyük bir bölümü aile hekimliği uygulamasının hekimler arasındaki rekabeti, iş yükünü ve stresi artırdığını; sosyal hayatlarına ve mesleki gelişimlerine ayırdıkları zamanı azalttığını düşünüyor. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, aile hekimlerinin yarıdan fazlasının psikolojik durumları olumsuz ve uygulamaya yeni geçtikleri döneme göre şu anki memnuniyetlerinde azalma var.

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Zeynep Baykan ve arkadaşları tarafından yapılan ve sonuçları ‘Aile hekimlerinin tükenmişlik durumları ve ilişkili faktörler’ başlığı altında Türkiye Aile Hekimliği Dergisi’nin yeni sayısında yayımlanan çalışma, Türkiye genlinde birinci basamak sağlık hizmetlerinin omurgasını oluşturan aile hekimlerinin ciddi bir tükenmişlik sorunu ile karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Aile hekimlerinin tükenmişlik düzeylerini ve buna etki eden faktörleri belirlemek amacıyla yapılan çalışma kendi alanındaki en kapsamlı ilk bilimsel araştırma niteliği taşıyor.

Çalışma kapsamında Kayseri il merkezinde görev yapan 280 aile hekiminin 143’çüne ulaşılarak (%51,1) 24 sorudan oluşan bir anket uygulayan araştırmacılar, oldukça ilginç bulgulara ulaştılar. Buna göre, ‘Hekimlerin mesleklerinde çalışmakta oldukları yıl ortalaması 19 yıldı. Katılımcı hekimlerin %83,9’u aile hekimliğine geçildiği günden beri uygulamanın içinde yer alıyordu. Yüzde 53,2’si aile hekimliğinin kendileri için çok uygun olduğunu belirtirken aile hekimlerinin ortalama duygusal tükenme puanları 16,1 olarak saptandı. İş yükünün ve iş stressinin arttığını ifade edenlerle çalışma ortamından memnun olmayanlarda duygusal tükenmişlik ve toplam tükenmişlik daha yüksekti. Aile hekimliğinde çalışılan süre ile duygusal tükenmişlik ve toplam tükenmişlik puanları arasında düşük düzeyde pozitif korelasyon saptandı. Duygusal ve toplam tükenmişlik puanlarını etkileyen en önemli iki faktör beklentilerin karşılanması ve iş yükü olarak bulundu.’

Çalışmanın tartışma ve sonuç bölümlerinde elde ettikleri sonuçları değerlendiren araştırmacılar şu ifadelere yer veriyor: ‘Gününün üçte birini veya daha fazlasını sağlık hizmeti sunarak geçiren hekimlerin verimli çalışabilmeleri ve hastalarına faydalı olabilmeleri ancak işlerini severek, memnun olarak yapmalarıyla mümkündür. Hekimlerin sağlığının korunması ve geliştirilmesi, sadece hekimler ve aileleri için değil hastaları açısından da kritik bir öneme sahiptir.

Kayseri il merkezinde görev yapan aile hekimlerinin tükenmişlik durumlarının değerlendirildiği bu çalışmada, aile hekimlerinin uygulamanın başlamasından bu yana geçen beş yıllık sürede bazı konulara ilişkin görüşlerindeki değişiklikler ilginç sonuçlar ortaya çıkarmıştır. İfadeye dayalı olarak belirtilen olumlu yöndeki en önemli değişiklik elde edilen gelirin artmasıdır. Olumsuz yönde ise; iş yükü ve stresinin, günlük çalışma sürelerinin arttığını; ailelerine, kendilerine ve mesleksel gelişimlerine ayırdıkları sürenin azaldığını düşünenlerin sayısı oldukça yüksektir.

Her dört aile hekiminden üçü hekimler arasındaki rekabetin arttığını ve etik yozlaşmanın olduğunu düşünmektedir. Her beş aile hekiminden üçü tükenmişlik düzeylerinde artış olduğunu ifade etmektedir. Aile hekimlerinin yarıdan fazlası aile hekimliği uygulamasına geçtikleri ilk günden bugüne psikolojik durumlarının olumsuz etkilendiğini ve uygulamaya yeni geçtikleri döneme göre şu anki memnuniyetlerinde azalma olduğunu ifade etmişlerdir. Bununla beraber çalışmaya katılanların yarısı aile hekimliği uygulamasında yer almaktan memnun görünmektedirler. Bu çelişkili durumu açıklayabilecek tek değişim, elde edilen ücretin artmış olması gibi görünmektedir.’

Makalenin tam metnine aşağıdaki linkten ulaşılabilmektedir:

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör