Ağrı kesici ilaçlar nasıl kullanılmalıdır? Türleri ve yan etkileri

Ağrı kesici ilaçlar vücudun herhangi bir yerinde gelişen ağrıları dindirmek amacıyla kullanılır. Ağrının kaynağına, süresine ve şiddetine göre etki mekanizmaları farklı olan birçok ağrı kesici türü vardır. Bu nedenle reçetesiz olanları dahil doktora danışılmadan kesinlikle kullanılmamalıdır. Ağrı kesiciler kişiye özel reçete edildiğinden bir başkasına önerilmemelidir. Doktorun ilacı kullanma talimatına birebir uyulmalıdır. Bu ilaçları bilinçsizce tüketmek ciddi, hatta ölümcül sonuçlar doğurabilir. Her bir ağrı kesicinin yan etkisi farklıdır. Ancak çoğu sindirim sistemine zarar verebilir. Mide ağrısı, ülser, sindirim sistemi kanamaları, mide ve bağırsak delinmesi görülen diğer ortak yan etkilerdir. Özellikle hamilelikte ve çocuklarda ağrı kesici dikkatle kullanılmalıdır.

Ağrı kesici nedir?

Sadece preferik sinir sistemine etki ederek sinir hasarına bağlı ağrıları yatıştırmayı hedefleyen nöropatik ilaçlar da vardır. Bu ilaçlar ağrı kesici grubuna dahil edilmez.

Mide ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

Ağrı kesici nasıl kullanılır?

• Doktora danışmadan reçeteli-reçetesiz hiçbir ağrı kesici kullanmayın. Doktorun kontrolü dışında bilinçsizce kullanılan ağrı kesiciler ağrıyı baskılayarak hastalık teşhisini geciktirebilir veya zorlaştırabilir.
• Reçetesiz ağrı kesiciler sık kullanılırsa ilacın etkisi zayıflar. Bu nedenle 10 günden daha uzun süre ve günde 4 haptan fazla içmeyin. Ağrı uzun sürerse doktora gidin.
• Doktorunuzu genel sağlığınız, tıbbi geçmişiniz ve kullandığınız reçeteli ve reçetesiz (bitkisel takviyeler dahil) ilaçlar hakkında bilgilendirin.

• İlacı kullanırken beklenmedik bir durumla karşılaşırsanız hemen doktorunuzla görüşün.
• Hastanın durumu ve ağrı derecesine göre doz ayarı yapıldığından doktora danışmadan dozu asla değiştirmeyin.
• Ağrı kesiciler kişiye özel reçete edilir. Çünkü birine iyi gelen bir ağrı kesici başkasına iyi gelmeyebilir, hatta zarar verebilir. Bu nedenle ilacınızı başkalarıyla paylaşmayın, öneride bulunmayın.
• Mideye verebileceği zararı önlemek için tok karnına bir bardak suyla birlikte için.
• Ağrı kesiciyle birlikte verilen mide koruyucuları kullanmayı ihmal etmeyin.

Voltaren nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri

Ağrı kesici hangi durumlarda kullanılır? 

Vücutta bir şeylerin ters gittiğinin işareti olan ağrı genellikle bir doku hasarından kaynaklanır. Ağrının kaynağındaki hasar gelişimine bağlı olarak hafif, orta veya şiddetli olabilir. Ayrıca ağrı süresine göre aniden gelişip (akut) kısa sürede yatışabilir veya uzun (kronik) sürebilir. Bu nedenle ağrı kesicilerin işlevi birbirinden farklıdır.

Dicloflam nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri

Ağrı türüne göre ağrı kesicilerin başlıca kullanım alanları:

• Gerginlik kaynaklı baş ağrıları ve migren
• İdrar yolu enfeksiyonu
• Adet sancısı
• Kas-iskelet sistemi ağrıları
• Eklem ağrıları
• Romatizma ağrıları
• Doğum ağrıları
• Ameliyat sonrası ağrılar
• Kanser ağrıları
• Yaralanma ağrıları

Migren nedir? Neden olur? Migrenin belirtileri ve tedavisi

Ağrı kesici hangi durumlarda kullanılmamalı?

• Suçiçeği, grip vb. nedenlerle çocuklarda oluşan yüksek ateş (karaciğer ve beyin hasarına -Reye sendromu- yol açabilir)
• Astım ve solunum yolu rahatsızlığı
• Gut hastalığı
• Hamilelik
• Ayrıca 6 aydan küçük çocuklara İbuprofen verilmemelidir.

Dikkatli (doktor kontrolünde) kullanması gerekenler:

• Mide ülseri geçirenler
• Kalp ve tansiyon hastaları (kalp krizi ve inme riskini artırabilir)
• Bağırsak sorunu olanlar
• Astım hastaları (atak riskini artırabilir)
• Çocuklar
• Hamileler ve emzirenler
• 65 yaş üstü hastalar
• Böbrek ve karaciğer rahatsızlığı olanlar
• Ağrı kesicilerin içeriğindeki ana etken maddelere karşı alerjik reaksiyon geliştirme potansiyeli olanlar
• Sigara içenler
• Başka ilaçlar kullananlar

Aspirin nedir, neye iyi gelir? Kullanımı, faydaları ve zararları

Ağrı kesici ile alkol alınırsa ne olur?

Ağrı kesici türleri

• Nonsteroid (steroid olmayan) antienflamatuar ilaçlar (NSAİİ): Kandaki iltihabı düşürerek ağrıyı (ve ateşi) dindirirler. Kortizon (steroid) içermezler. Aspirin ve ibuprofen bu gruba girer. Baş ağrısı, yaralanma, artrit semptomları gibi hafif-orta dereceli ağrılarda kullanılırlar.

İbuprofen nedir? Ne işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri

• Parasetamol (asetaminofen): Vücudun ağrı eşiğini yükseltirler. Baş ağrısı, migren, adet sancısı, diş ağrısı, gribal enfeksiyonlara bağlı ağrı, kas-eklem ağrısı gibi hafif ve orta şiddette ağrılarda kullanılırlar. Gripin ve vermidon bu gruba girer.
• Opioidler (narkotik analjezikler): En güçlü ağrı kesicilerdir. Kodein, tramadol ve morfin bu gruba girer. Beyindeki ağrı mesajlarını değiştirme etkisine sahiptirler. Çoğunlukla kanser hastalarının yaşadığı şiddetli ağrılarda kullanılırlar. NSAİİ veya parasetamol’le birlikte reçete edilebilirler.

• Bileşik ağrı kesiciler: Bu ağrı kesiciler iki farklı ilacın kombinasyonudur. Genelde parasetamol, aspirin veya ibuprofen gibi standart bir ağrı kesici ve kodein ya da dihidrokodein gibi düşük dozda opoid içerirler. NSAİİ veya parasetamol işe yaramadığında veya daha güçlü ağrı kesicilere ihtiyaç duyulduğunda önerilirler.
• Kortikosteroidler: Kas-iskelet sistemi hasarlarının tedavisinde kullanılan kortizon içerikli ağrı kesicilerdir. Artrit gibi otoimmün hastalık kaynaklı ağrıları hafifletmek için de kullanılırlar.
• Kas gevşetici ağrı kesiciler: Merkezi sinir sistemi üzerindeki sakinleştirici etkisiyle gergin kas gruplarındaki ağrıları azaltır.

• Lyrica gibi bazı antikonvülsan (antiepileptik) ilaçlar
• Bazı antidepresanlar–anksiyete ilaçları

Sağlık bakanlığının yeni düzenlemesi uyarınca aspirin dışında neredeyse tüm ağrı kesiciler reçeteli satılmaktadır.

Lyrica nedir? Niçin işe yarar? Kullanımı, dozu ve yan etkileri

Ağrı kesici bağımlılığı

• Tüm ağrı kesicileri (aspirin dahil) doktor önerisine uygun kullanın.
• Sadece ağrı şiddetliğinde ağrı kesici alın.
• Bağımlılık yapabilme potansiyeli yüksek olan narkotik ilaçları doktorun talimatına uygun doz ve aralıklarda kullanın.
• Ağrı kesicinin etkisinin zayıf olduğunu düşünürseniz doktorunuzu bilgilendirin ve kendi başınıza dozu kesinlikle artırmayın. Yüksek doz ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
• Başka birinin kullanmasını engellemek için narkotik ilaçları güvenli bir yerde saklayın.

Morfin nedir? İnsan sağlığına etkileri, bağımlılığı ve tedavisi

En etkili ve yaygın kullanılan ağrı kesiciler

• Arveles: Şiddetli diş, baş ve migren ağrılarında sıklıkla kullanılır. Ayrıca adet sancılarına, ameliyat sonrası ağrılara, iltihaplı eklem ve kas-iskelet sistemi ağrılarına iyi gelir. Doktor gözetiminde ve dikkatli kullanılmalıdır. İlacın etkisini gösterme süresi 10-15 dakikadır.

Arveles, ağrı kesici nasıl kullanılır? Dozu ve yan etkileri

• Apranax: Başta migren olmak üzere tüm vücut ağrılarında kullanılabilen son derece güçlü bir ağrı kesicidir. İki çeşidi bulunur: Apranax Fort (orta dereceli ağrılar) ve Apranax Plus (şiddetli ağrılar). Etkisini 10-15 dakikada gösterir.
• Dolorex: Ülkemizde en çok kullanılan ağrı kesicilerden birsidir. Özellikle adet sancılarıyla baş ve migren ağrılarında kullanılır. Bilinen önemli bir yan etkisi yoktur. Etkisini ortalama 15-30 dakika içinde gösterir.

Dolorex nedir? Neye iyi gelir? Kullanımı, dozu ve yan etkileri

• Parol: Migren, baş, diş, kas ve romatizma ağrılarıyla enfeksiyon ve travma sonucu gelişen ağrıları geçici olarak yatıştırma etkisine sahiptir. Etkisini 15 dakikada gösterir.

• Novalgin: Genelde baş ağrısı için kullanılır ama hafif-orta şiddette ağrılar üzerinde de etkilidir. Etkisini 20-25 dakikada gösterir.
• Majezik: Adet sancısı, kas-iskelet sistemi ve eklem ağrıları başta olmak üzere birçok ağrının tedavisinde kullanılır. Etkisini 30 dakikada gösterir.
• Aspirin: Hafif-orta şiddetli tüm ağrılarda içilebilir. Ancak reflü veya ülseri olanlar dikkatli kullanmalıdır. Ayrıca 16 yaşından küçük çocuklara çok gerekmedikçe verilmesi önerilmez.

Majezik, ağrı kesici ne için kullanılır? Dozu ve yan etkileri

Şiddetli ağrılarda ağrı kesici kullanımı

Opoidler ağrı kesici ilaçların en güçlüsüdür. Bu ilaçların ağrıyı azaltma potansiyeli morfin kriter alınarak derecelendirilir. Kodein bu grubun en alt sırasındadır ve genelde diş tedavisinden kaynaklanan ağrıları hafifletmek için parasetamol’le birlikte reçete edilir.

En üst sıradaysa morfinden daha güçlü olan hidromorfon (Dilaudid) ve oksimorfon (Opana) bulunur. Bu ilaç grubunun en güçlüsü ise morfinden 70-100 kat daha etkili olan ve damar yoluyla verilen fetanil’dir.

Dolven şurup nedir? Ne için nasıl kullanılır? Yan etkileri

Hastalıklara göre ağrı kesici kullanımı

• Kulak ağrısı: Kulak ağrısının başta enfeksiyon olmak üzere birçok nedeni olabilir. Kısa süreli çözüm için parasetomel ve ibuprofen içeren bir ağrı kesici alınabilir. Aspirin de bir alternatiftir ancak çocuklarda kullanılmamalıdır.
• Böbrek ağrısı: En sık görülebilen nedenleri idrar yolu enfeksiyonları veya böbrek taşlarıdır. Hiç vakit kaybetmeden acile gidilmeli ve reçetesiz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. Ağrının nedenine göre steroid olmayan NSAİİ’ler, ağrı çok şiddetliyse opoid grubundan bir ilaç reçete edilebilir.

Böbrek ağrısı neden olur? Ne iyi gelir? Belirtileri ve tedavisi

• Hemoroid (basur) ağrısı: NSAİİ ilaç grubunun en güçlülerinden Apranax veya parasetamol grubundan Parol kullanılabilir. Ayrıca Anestol veya Procto-Glyvenol gibi ağrı giderici kremler makat bölgesine uygulanabilir. Ancak doktorun reçete etmediği hiçbir ilaç kullanılmamalıdır.
• Kanser ağrısı: Hafif ağrılarda aspirin gibi NSAİİ’lerden bir ilaç kullanılabilir. Şiddetli ağrılarda opoid grubundan bir ilaç reçete edilir. Dayanılmaz ağrılarda opoid ilaçlar intravenöz (damar yolu) veya çok küçük bir tüpün omurgaya yerleştirilmesi yöntemiyle verilebilir.

Eklem ağrısı neden olur? Nasıl geçer? En etkili tedavi yöntemleri

En güvenli ağrı kesiciler

Ağrı kesicilerin yan etkileri

Ağrı kesicilerde görülen ortak yan etkiler şunlardır:

• Mide ağrısı
• Sindirim sisteminde kanama
• Ülser
• Mide ve bağırsak delinmesi

Anestol pomad nedir ve ne için kullanılır? Kullanım şekli ve yan etkileri

NSAİİ’lerin yan etkileri

• İshal
• Baş ağrısı veya dönmesi
• Hasta hissetme
• Uyuşukluk
• Kalp krizi veya felç geçirme riski

Parasetamol yan etkileri

Nevralji nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavi yöntemleri

Opioidler’in yan etkileri

İlk kullanımda uyuşukluğa, baş dönmesine ve hipoventilasyon (solunum depresyonu) yani etkisiz ve yavaş solunuma neden olabilir. Ancak bu etkiler zamanla kaybolur.

Diğer olası yan etkileri şunlardır:

• Kabızlık
• Bağımlılık
• Öfori (coşku), disfori (keyifsizlik vb.), ajitasyon, nöbet, halüsinasyonlar
• Düşük tansiyon ve kalp atış hızı
• Kas sertliği ve kasılmalar
• Mide bulantısı ve kusma
• Alerjik olmayan kaşıntı
• Göz bebeği küçülmesi
• Cinsel işlev bozukluğu
• İdrar retansiyonu (mesane dolu olduğu halde idrar yapamamak)

Kortikosteroidlerin yan etkileri

• Adrenal yetmezlik (vücudun fiziksel strese yeterince tepki verememesi)
• Damar sertliği
• Kemik ölümü
• Katarakt ve glokom
• Yüksek tansiyon
• Yüksek kan şekeri
• Ödem
• Ruh hali değişiklikleri
• Osteoporoz
• Bağışıklık sisteminin baskılanması
• Uyku problemi
• Kilo almak
• Yerel dokularda hasar

Kas gevşeticilerin yan etkileri

YORUMUNUZ VAR MI?

Label

İsim*

Email*

Δ

Label

İsim*

Email*

Δ

0 Yorum

Inline Feedbacks

Tüm yorumları gör