Adet gecikmesi, kadınlarda endişeye neden olan yaygın görülen bir sorundur. Adet kanamasının başladığı günden itibaren 21-35 günlük periyotlar normal kabul edilir. Eğer adetiniz bu aralığı aşıyorsa adet gecikmesinden bahsedebiliriz. Çoğunlukla hamilelik belirtisi olarak görülse de aslında adet gecikmesinin stres, obezite, doğum kontrol yöntemleri ya da tiroid sorunları gibi pek çok farklı sebebi olabilir. Bu sağlık sorunları tedavi edildiğinde genellikle adet periyotları eski haline döner. Adet gecikmesi ciddiye alınması gereken bir durumdur. Öncelikle bir kadın doğum uzmanına danışmak gerekir. Sonrasında problemin sebebine göre doktorunuz sizi başka bir uzmana yönlendirebilir.
İçindekiler
Adet döngüsü normalde son adet kanamasının başlangıcından itibaren 28 gün olarak hesaplanır. Ancak 21-35 günlük periyotlar da normal kabul edilebilir. Eğer adetiniz bu aralıklar dışındaysa bir adet gecikmesi söz konusudur ve bu durum bir sağlık sorunundan kaynaklanıyor olabilir.
Adet gecikmesinin en temel belirtisi periyotların 35 günden daha uzun süre gecikmesidir. Ancak bazen buna neden olabilecek sağlık sorununa göre bazı farklı belirtiler de yaşanabilir. Örneğin:
Uzun süreli stres hormonları etkileyebilir, hastalıklara, ani kilo kaybına ya da kilo almaya neden olabilir. Tüm bunlar kadınlarda adet döngüsünü değiştirebilir, daha erken ya da daha geç adet olmaya neden olabilir. Hatta stresli dönemlerde bazı kadınlar adet periyotlarını daha ağrılı geçirirler.
Eğer adetinizin stres nedeniyle geciktiğini düşünüyorsanız, yoga, meditasyon gibi bazı rahatlama teknikleri, doğru beslenme, düzenli uyku ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleri stresle başa çıkmanıza yardımcı olabilir.
Aşırı adet kanaması neden olur? Ne iyi gelir? Testi ve tedavisi
Ağır bir diyet ya da yoğun egzersiz sonucu oluşan ani kilo kaybı veya anoreksiya nervoza veya bulimia gibi yeme bozuklukları adet gecikmesine neden olabilir. Zayıflık ya da vücut yağ oranı düşüklüğü yumurtlama için gerekli hormon üretiminin durmasına neden olur.
Vücut kitle indeksiniz normalin altındaysa ya da kilo verdikten sonra adet gecikmesi yaşıyorsanız vücudunuzda eksik olan vitamin, mineral ve besin maddelerini nasıl tamamlayacağınız konusunda bir doktora veya diyetisyene danışın.
Ani kilo kaybı gibi obezite de vücutta hormonal değişikliklere ve adet gecikmesine neden olabilir. Obezite durumunda vücut, kadınlarda üreme sistemini düzenleyen hormonlardan biri olan östrojen üretimini arttırabilir ve bu durum adet düzensizliğine neden olabilir.
Eğer vücut kitle indeksi 30 veya üzerinde olan kadınlarda adet gecikmesi sorunu da varsa doktor bir diyet ve egzersiz planı önerebilir.
Östrojen nedir? Ne işe yarar? Eksikliği ve fazlalığı ne tür sorunlar yaratır?
Polikistik over sendromu, vücudun normalden fazla androjen (erkeklik hormonu) üretmesine neden olan yaygın hormonal bozukluklardan biridir. Bu hormon dengesizliğinin sonucunda yumurtalıklar üzerinde kistler oluşur ve bu kistler yumurtlamayı durdurabilir ya da düzensizleştirir. Ayrıca PKOS, insülin dengesini de bozabilir. Tüm bu hormonal sorunlar adet gecikmesine neden olabilir.
PKOS, doğru şekilde tedavi edilmezse endometriyal kanser gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Polikistik over sendromu nedir? Nedenleri, belirtileri ve tedavisi
Doğum kontrol hapları, yumurtlamayı önleyen östrojen ve progesteron hormonları içerir. Hapları ilk kullanmaya başladığınızda veya bıraktığınızda adet döngüsünde değişiklikler olabilir. Bıraktıktan sonra periyotların eski dengesini bulması altı ay kadar sürebilir.
RİA (rahim içi araç), kontraseptif enjeksiyon veya doğum kontrol implantları da hormonal doğum kontrol yöntemleri oldukları için adet gecikmesine neden olabilir.
Diyabet ve çölyak hastalığı gibi kronik hastalıklar adet döngüsünü de etkileyebilir:
Çölyak hastalığı, sindirim sistemini etkileyen ve ince bağırsakta hasara neden olan otoimmün bir hastalıktır. Çölyak hastalığı olan insanlar gluten yediklerinde, bağışıklık sistemleri ince bağırsağa saldırarak tepki verir. İnce bağırsak hasar gördüğünde vücut, ihtiyacı olan besin maddelerini ememez. Bunun sonucunda oluşan yetersiz beslenme, normal hormon üretimini etkiler ve adet gecikmesine ya da düzensizliğe neden olur.
Diyabet hastalığı iyi yönetilmediğinde, kan şekerindeki değişiklikler hormonal değişikliklere ve adet düzensizliğine neden olabilir.
Çölyak hastalığı nedir? Nedenleri, belirtileri, testi ve tedavisi
Bir kadının 40 yaş ve öncesinde menopoz semptomları yaşamaya başlaması erken menopoz olarak tanımlanır. Erken menopozda ve menopoz başlangıcında östrojen seviyeleri dalgalanmaya başlar ve bu da adet gecikmesine neden olur. Kadınların bir yıl boyunca adet görmemeleri ise menopoz döneminin başladığını gösterir.
Tiroid bezi, hormonlar da dahil vücudun metabolizmasını düzenler. Hipertiroidizm (tiroid bezlerinin aşırı çalışması) ve hipotiroidizm (tiroid bezlerinin az çalışması) hormon seviyelerini etkileyebilir ve adet düzensizliğine neden olabilir. Ancak tedavi sonrası adet periyotları normale döner.
Hipertiroidi (zehirli guatr) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Doğum kontrol yöntemi kullanıyor olsanız bile yine de hamile kalabilirsiniz ve adet gecikmesi hamileliğin bir işareti olabilir. Böyle bir şüpheniz varsa birkaç gün daha bekleyip hamilelik testi yapabilirsiniz.
Adet gecikmesinin tedavisi, altta yatan nedene bağlı olarak değişir. Nedenlerine göre uygulanabilecek tedaviler şöyledir:
Adet gecikmesi, bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Bu nedenle öncelikle bir kadın doğum uzmanına başvurmak gerekir. Doktorun teşhis koyabilmesi için adetinizin başlangıç ve bitiş tarihlerini ve yaşadığınız diğer semptomları not alın. Doktorunuz eğer kendi branşı dışında bir sorundan şüphelenirse uygun uzman doktora sizi yönlendirecektir.
Adet gecikmesi ile birlikte ateş, şiddetli kasık ağrısı, mide bulantısı ve kusma gibi belirtilerden birini yaşıyorsanız derhal bir uzmana başvurun.
Günlük yaşam rutininiz içinde uygulayabileceğiniz bazı pratik yöntemler adet gecikmesi sorununuza yardımcı olabilir:
Amenore (adetten kesilme) nedir, neden olur? Belirtileri ve tedavisi
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?