Uyku Apnesi Tedavisinde İlk İlaç: FDA Onayı Alan Zepbound Kulanıma Girdi

Yazan Hüseyin Kandemir
24 Aralık 2024  |   Kategori: Farmasötik / İlaçlar, Güncel / Literatür, Solunum / Enfeksiyon Print

Pek çok sağlık sorununa neden olabilen ve bugüne kadar tam tedavisi bulunmayan uyku apnesi için ilk medikal ilaç tedavisi olan Zepbound kullanıma girdi. ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), orta-ileri derecedeki obstrüktif uyku apnesi tedavisi için Zepbound (tirzepatide) isimli ilk ve tek ilacı onayladı. Zepbound ilk aşamada obezite sorunu olan  yetişkinlerde kullanılacak. Yapılan klinik araştırmalar, Zepbound kullanan yetişkinlerin en az yarısının bir yıllık tedavinin ardından uyku apnesi sorunundan kurtulduğunu gösteriyor. Zepbound tedavisi alan yetişkinlerin ortalama %20 oranında kilo verirken saatte en az 25 kez daha az nefes kesilmesi (apne veya yüzeysel solunum) yaşandığı saptandı.

Obstrüktif uyku apnesi özellikle kilo sorunu yaşayan kişiler için ciddi bir sorun olduğunu vurgulayan ve bugüne kadar etkin bir tedavisinin olmadığını hatırlatan FDA İlaç Değerlendirme ve Araştırma Merkezi Alerji Bölüm Direktörü Dr. Sally Seymour, şu açıklamayı yaptı: “Bugünkü onay, obstrüktif uyku apnesi hastaları harika bir gelişme ve bu onayla birlikte ilk ilaç tedavisi kullanıma girmiş oldu. Bu gelişme obstrüktif uyku apnesi nedeniyle ağır sağlık sorunu yaşayan hastalar için büyük bir ilerleme.”

Uyku apnesi, kanser riskini artırıyor! İş kazalarının ise en önemli sebebi…

İlacı geliştiren firma olan Eli Lilly, onayla ilgili şu açıklamayı yayımladı: “Zepbound’un FDA tarafından onaylanmış olması bu hastalıktan muzdarip olan kişiler için çok önemli bir gelişme. Zepbound, obstrüktif uyku apnesi şiddetini önemli ölçüde hafifleten ve katılımcılarda anlamlı kilo kaybı sağlayan kapsamlı klinik araştırmaların ardından onaylandı. Sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite eşliğinde kullanıldığında, Zepbound mevcut tedaviler arasında çığır açan bir alternatif sunuyor.”

Zepbound Nasıl Etki Ediyor?

Zepbound, bağırsaktan salgılanan iki hormonu—glukagon benzeri peptit-1 (GLP-1) ve glikoza bağımlı insülinotropik polipeptidi (GIP)—bir arada aktive ederek iştahı azaltıyor ve gıda alımını engelliyor. Bu mekanizma, obezite hastalarında kilo vermeyi desteklemektedir. İlaç ile ilgili yapılan klinik deneyler, kilo kaybı arttıkça uyku sırasındaki nefes kesilmeleri de belirgin ölçüde azaldığını göstermektedir.Toplumda uyku apnesinin genellikle basit bir horlama sorunu olarak algılandığını söyleyen Project Sleep Derneği Başkanı Julie Flygare, “Çoğu zaman, obstrüktif uyku apnesi sadece ‘horlama’ olarak hafife alınıyor—ama aslında çok daha ciddi ve ölümcül bir sorun olduğunu bilmemiz gerekiyor. Obstrüktif uyku apnesi erken evrelerde tespit edilip etkin şekilde tedavi edilmesi bu hastaların sağlığı için hayati öneme sahiptir. Bu alanda ilk tedavinin onaylanması çok önemli bir gelişme. Umarız ki, hastalar ve sağlık uzmanları bu tedaviye yaygın şekilde erişme imkanı bulurlar.” diyor

Çığır Açan Klinik Sonuçlar

Zepbound onayı, SURMOUNT-OSA adlı, faz 3 aşamasında yürütülen iki büyük, randomize, çift kör, plasebo kontrollü klinik çalışmaya dayanıyor. Bu çalışmalara obeziteli ve orta-ileri düzeyde obstrüktif uyku apnesi olan toplam 469 yetişkin katıldı. Bir kısım katılımcı, sürekli pozitif hava yolu basıncı (PAP) tedavisine isteksiz veya uygun olmayan bireylerden oluşurken, diğer kısım ise PAP kullanımına devam eden kişilerden oluşuyordu.

Uyku apnesi nedir? Apne belirtileri, testi, tanısı ve tedavisi

Çalışmadan elde edilen veriler şu şekilde:

  • Nefes Kesilmelerinin Azalması: PAP tedavisi almayan katılımcılar, Zepbound kullanarak saatte 25 nefes kesilmesi azaltırken, plasebo grubunda bu azalma sadece 5 düzeyinde kaldı. PAP tedavisi alan hastalarda ise Zepbound tedavisi alanlarda 29, bu tedaviyi almayan plasebo grubunda 6 kesilme azalması saptandı.
  • Uyku Apnesi Belirtilerinin Hafiflemesi: PAP kullanmayan grubun %42’si ve PAP kullanan grubun %50’si, 52 haftalık tedavi sonunda ya tamamen iyileşti ya da hafif ve belirtisiz uyku apnesi düzeyine geçiş yaptı. Buna karşılık, plasebo grubunda olan hastalarda bu oranlar sırasıyla %16 ve %14’te kaldı.
  • Önemli Kilo Kaybı: PAP kullanmayanlar yaklaşık 20 kg, (%18 vücut ağırlığı) kaybederken, PAP kullananlar yaklaşık 22,7 kg, (%20 vücut ağırlığı) kaybetti. Plasebo gruplarının kaybı ise sırasıyla sadece %2 ile sınırlı kaldı.

Obstrüktif Uyku Apnesi ve Obezite İlişkisi

Obstrüktif uyku apnesi, bir kişinin üst solunum yolunun uykuda tıkanması sonucu gelişen ve pek çok sağlık soruna neden olan bir hastalıktır. Bu durum herhangi bir kilodaki kişide görülebilse de genellikle kilolu veya obez kişilerde gözlenir. Horlama, gündüz uykululuk hâli ve yorgunluk gibi belirtiler çoğu zaman hafife alındığı için hastalık çok yaygın şekilde tanı konulmadan uzun süre gizli kalabilmektedir. Bu durum ise eşlik eden başka sağlık sorunlarının gelişmesine neden olabilmektedir. Zepbound’un FDA tarafından onaylanması Obstrüktif uyku apnesi tedavisinde yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor.

YAZIYI PAYLAŞ

YORUMUNUZ VAR MI?

guest

0 Yorum
Inline Feedbacks
Tüm yorumları gör
Araç çubuğuna atla