Ginkgo Biloba, dünyanın en eski ağaç türlerinden biridir ve Çin tıbbının önemli bir parçasıdır. Bu antik ağacın yapraklarından elde edilen ekstraktın hastalıkların önlenmesinde ve tedavisindeki faydaları ile ilgili pek çok bilimsel çalışma yapılmıştır. Ginkgo biloba ekstraktlarının özellikle Alzheimer, demans, DEHB gibi hafıza ile ilgili fonksiyonları geliştirdiği ve genel beyin sağlığını desteklediği düşünülmektedir. Bunun dışında güçlü antioksidan içeriği ve kan dolaşımını arttırma özelliği ile baş ağrılarını hafifletebilir, kalp hastalıklarını karşı koruyabilir. Adet öncesi sendromu semptomlarını azaltabilir, hatta cinsel dürtüleri arttırabilir. Ancak ginkgo biloba ürünlerini kullanmadan önce mutlaka bir doktora danışın.
İçindekiler
Genellikle Asya’da, özellikle Çin’de doğal olarak yetişen Ginkgo biloba, dünyanın en eski yaşayan ağaç türlerinden biridir. Hatta 270 milyon yıl öncesine dayanan fosilleri bulunduğu için “yaşayan fosil” olarak da adlandırılır. Ginkgo ağaçları oldukça dayanıklıdır ve kirlilik, hastalık ve böcek saldırılarına karşı dirençlidir. Bu özellikleri nedeniyle günümüzde kentlerde, parklar ve bahçelerde, yol kenarlarında yaygın olarak yetiştirilir.
Ginkgo biloba’nın yaprakları ve tohumları binlerce yıldır geleneksel Çin tıbbında çeşitli hastalıkları tedavi etmek için kullanılıyor. Günümüzde bu yaprakların bir dizi işlemden geçmesiyle elde edilen ekstraktlar, bitkinin sağlık yararları hakkında yapılan bilimsel araştırmalarda kullanılıyor. Ayrıca tablet ya da kapsül formunda Ginkgo biloba gıda takviyelerini eczanelerde bulabilirsiniz.
Ginkgo biloba çayı ve takviyelerinin içeriği genellikle farklıdır. Takviyeler standardize edilmiş Ginkgo biloba ekstraktı içerir ve belirli bir oranda aktif bileşenler (flavonoidler, terpenoidler vb.) içerir. Doz ve içerik çaya göre daha kontrollüdür ve daha etkilidir.
Öte yandan, Ginkgo biloba çayı kurutulmuş yapraklardan yapılır ve daha düşük bir aktif bileşen konsantrasyonuna sahiptir. Bununla birlikte, çay, doğal bir şekilde alınan birçok bitkisel bileşeni içerir ve bu bileşenlerin kendine ait sağlık yararları olabilir. Ayrıca, çay ve takviyelerin vücut tarafından emilme ve metabolize edilme şekli de farklı olabilir. Hangi formun sizin için en uygun olduğunu belirlemek için mutlaka doktorunuza danışın. Biz bu yazımızda Gingko biloba tabletlerinin (ekstraktının) potansiyel faydalarından bahsedeceğiz.
Ginkgo biloba ekstraktı, flavonoidler ve terpenoidler gibi güçlü antioksidan özelliklere sahip çeşitli aktif bileşenler içerir. Antioksidanlar, vücuttaki serbest radikaller adı verilen zararlı bileşenleri nötralize eder. Serbest radikaller, vücutta normal metabolik süreçler sırasında ve çevresel faktörler nedeniyle oluşabilir.
Ancak, çok fazla serbest radikal birikirse, hücre hasarına ve Alzheimer, kalp hastalığı, diyabet, kanser gibi bir dizi kronik hastalığa neden olabilir. Ginkgo biloba’nın aşağıda bahsedeceğimiz sağlık yararlarının birçoğu işte bu antioksidanların etkileridir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocuklar ve yetişkinlerde odaklanma zorluğuna neden olan bir durumdur. Birkaç küçük çalışma, Ginkgo biloba’nın DEHB belirtilerini hafifletebileceğini göstermiştir. Örneğin, 120 DEHB’li çocukla gerçekleştirilen 6 haftalık bir çalışmada çocuklara verilen Ginkgo biloba ekstraktının, belirtileri placeboya kıyasla önemli ölçüde azalttığı bulunmuştur. (1)
Bunun yanında, bazı çalışmalar Ginkgo’nun geleneksel DEHB ilaçlarıyla eşit etkide veya daha etkili olabileceğini öne sürmüştür. Örneğin bir çalışma Ginkgo biloba’nın, DEHB’li çocuklarda belirtileri hafifletmede metilfenidat kadar etkili olduğunu bulmuştur. Sonuç olarak, Ginkgo biloba, DEHB belirtilerini hafifletmede potansiyel bir yardımcı olabilir, ancak bu konuda kesin bir sonuca varmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. (2)
Bazı araştırmalar Ginkgo bilobanın demans ve Alzheimer hastalarının bilişsel fonksiyonlarında iyileşme sağladığını göstermektedir. Örneğin 2010 yılında 2372 Alzheimer hastalığı, vasküler veya mikst demansı olan kişilerle yapılan bir çalışmada plaseboya kıyasla Ginkgo biloba’nın istatistiksel olarak daha etkili olduğu bulundu. (3)
Ayrıca ginkgo biloba ve Alzheimer hastalarını içeren çalışmada, 3 – 6 ay ginkgo biloba takviyesi kullanan Alzheimer hastalarında bilişsel işlevin iyileşti gözlenmiştir. Ancak konu ile ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. (4)
Ginkgo bilobanın flavonoidler ve terpenoidler gibi aktif bileşenlerinin kan dolaşımını artırmaya, kan pıhtılaşmasını önlemeye ve iltihabı azaltmaya yardımcı olduğu düşünülüyor. Kan dolaşımının artması, kanın vücuttaki hücrelere ve organlara daha etkili bir şekilde ulaşmasını sağlar. Bu, özellikle kalp-damar sağlığı için önemlidir. Kanın pıhtılaşması kalp krizi ve felç riskini arttırabilir, inflamasyon ise damarlarda plak oluşumuna yol açarak damar sertliğine ve daralmasına neden olabilir. Araştırmalar ginkgo bilobanın tüm bu risklere karşı koruyabileceğini göstermektedir. Ancak daha kesin kanıtlar için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.
Ateroskleroz (damar sertliği) nedir? Neden olur? Belirtileri ve tedavisi
Bazı araştırmalar, ginkgo’nun kaygıyı tedavi etmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. Örneğin yaygın anksiyete bozukluğu olan 107 kişi ile yapılan bir çalışmada 4 hafta süresince günde 480 mg ginkgo biloba verilen kişilerde, plasebo verilenlere göre semptomlar önemli ölçüde iyileşmiştir. Bu etkinin nedeni ginkgo bilobanın antioksidan özelliği ya da anksiyetenin temel nedeni olarak görülen gama-aminobütirik asit (GABA) reseptörlerini modüle etme yeteneğinden geldiğini düşünülüyor. (5)
Geleneksel Çin tıbbında ginkgo biloba, baş ağrısı ve migren için yaygın olarak kullanılan bir tedavi yöntemidir. Ancak bu özelliğiyle ilgili modern tıpta yapılan araştırma sayısı çok azdır. Belki baş ağrısının temel nedenine bağlı olarak yardımcı olabilir. Örneğin antiinflamatuar ve antioksidan etkileri ile aşırı stresten kaynaklanan baş ağrılarına veya migrene iyi gelebilir. Ya da damarları genişletme özelliği ile azalan kan akışı veya daralmış kan damarlarıyla ilişkili baş ağrısını hafifletebilir. Ancak bunlar somut kanıtlara dayanmayan çıkarımlardır.
Gingko biloba antidepresan kullanımı, menopoz ya da farklı nedenlerle görülen cinsel isteksizliğin tedavisinde etkili olabilir. Örneğin antidepresan ilaç kullanan kadın ve erkekler üzerinde yapılan bir çalışmada, ginkgo biloba katılımcıların %84’ünde cinsel isteği ve orgazmı iyileştirmiştir. Kadın katılımcılar erkeklere oranla daha olumlu sonuçlar almıştır (%76’ya %91 oranında). Bu etkisinin nedeninin kan akışını iyileştirme özelliği olduğu düşünülüyor. Ancak yine de araştırmalar tam anlamıyla etkili olduğunu kanıtlayamadı. (6)
Yapılan araştırmalar ginkgo bilobanın kadınların adet öncesi yaşadıkları fiziksel ve psikolojik semptomları iyileştirebildiğini gösteriyor. Örneğin adet öncesi sendromu şikayetleri yaşayan ve ginkgo biloba kullanan 165 kadının incelendiği bir çalışmada meme hassasiyeti, ağrı, sinirlilik, halsizlik gibi semptomlarda azalma olduğu gözlendi. (7)
YAZIYI PAYLAŞ
YORUMUNUZ VAR MI?